Τι οδήγησε στο καλοκαιρινό «στρες» των μετοχών
Shutterstock
Shutterstock
Xρηματιστήρια

Τι οδήγησε στο καλοκαιρινό «στρες» των μετοχών

Μετά από μήνες ανοδικής τροχιάς η εκτόξευση των ομολογιακών αποδόσεων, η αύξηση των τιμών ενέργειας και οι ανησυχίες για την υγεία της κινεζικής οικονομίας προκαλούν ρωγμές στο παγκόσμιο χρηματιστηριακό ράλι. Θα καταφέρουν σοβαρό πλήγμα στην όρεξη για ρίσκο;

Μια από τις σημαντικές ανησυχίες είναι η άνοδος των αποδόσεων στα ομόλογα. Οι ενδείξεις ότι η ανάπτυξη σε τομείς της παγκόσμιας οικονομίας είναι πιο δυνατή απ' ό,τι αναμενόταν ενισχύει τα σενάρια ότι οι κεντρικές τράπεζες θα διατηρήσουν τα επιτόκια στα τρέχοντα επίπεδα για μακρύτερο χρονικό διάστημα.

Οι αποδόσεις στα 10ετη ομόλογα των ΗΠΑ σκαρφάλωσαν σε υψηλό 15ετίας αυτήν την εβδομάδα, ενώ οι πραγματικές αποδόσεις, αφαιρουμένου του πληθωρισμού, βρίσκονται κοντά στο υψηλότερο επίπεδο από το 2009. Ο φόβος είναι ότι οι υψηλές αποδόσεις στα ομόλογα καθιστούν τις μετοχές λιγότερο ελκυστικές, ιδιαίτερα μετά το «φούσκωμα» των αποτιμήσεών τους.

Οι αποδόσεις στα ομόλογα αναφοράς επηρεάζουν και άλλα επιτόκια, αυξάνοντας το κόστος χρήματος καθώς ανεβαίνουν. Το επιτόκιο στα 30ετη στεγαστικά δάνεια στις ΗΠΑ ανέβηκε στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων 21 ετών τον Αύγουστο.

Η άνοδος των αποδόσεων ενισχύει και την ισοτιμία του δολαρίου που κερδίζει 4% από τα πρόσφατα χαμηλά του έναντι καλαθιού νομισμάτων. Η ενδυνάμωση του δολαρίου δεν είναι καλοδεχούμενη από τους εξαγωγείς των ΗΠΑ και τις πολυεθνικές που επαναπατρίζουν τα κέρδη τους, όπως και από τις αναδυόμενες αγορές που δυσκολεύονται περισσότερο να εξυπηρετήσουν το δολαριακό τους χρέος.

Η άνοδος των τιμών ενέργειας προκαλεί επίσης ανησυχία ότι το πληθωριστικό σοκ στην παγκόσμια οικονομία δεν έχει τελειώσει παρά την υποχώρηση των τιμών καταναλωτή. 

Στην Ευρώπη οι τιμές φυσικού αερίου αυξήθηκαν 47% τον Αύγουστο, ενώ οι τιμές πετρελαίου δεν απέχουν πολύ από το υψηλό εννεαμήνου. Το μήνυμα από τις αγορές ενέργειας είναι ότι οι πληθωριστικές πιέσεις επιμένουν, κάτι που ενισχύει το αφήγημα ότι τα επιτόκια θα διατηρηθούν σε υψηλά επίπεδα για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Στην Ευρώπη ο δείκτης πληθωριστικών προσδοκιών είναι πολύ πάνω από τον στόχο του 2% της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, ενώ στη Βρετανία οι μισθοί αυξάνονται με τον ταχύτερο ρυθμό των δύο τελευταίων δεκαετιών, δημιουργώντας πονοκέφαλο στην Τράπεζα της Αγγλίας, μετά από 14 συνεχείς αυξήσεις επιτοκίων.

Υψηλότερες ομολογιακές αποδόσεις, πτώση των μετοχών και ισχυρότερο δολάριο συνθέτουν ένα «κοκτέιλ» σύσφιξης των χρηματοοικονομικών συνθηκών που ανησυχεί τους επενδυτές.

Οι χρηματοοικονομικές συνθήκες αντικατοπτρίζουν τη διαθεσιμότητα χρηματοδότησης στην οικονομία και οι κεντρικές τράπεζες έχουν βαλθεί να τις σφίξουν για να εξαφανίσουν τον πληθωρισμό που υπερβαίνει τον στόχο τους.

Ο δείκτης χρηματοοικονομικών συνθηκών της Goldman Sachs στις ΗΠΑ έχει αυξηθεί κατά 50 μονάδες βάσης τον Αύγουστο. Σύμφωνα με την επενδυτική τράπεζα, σύσφιξη 100 μονάδων βάσης του δείκτη ισοδυναμεί με μια ποσοστιαία μονάδα χαμηλότερης ανάπτυξης ένα χρόνο μετά.

Η κρίση χρέους που αντιμετωπίζει η αγορά ακινήτων στην Κίνα αποτελεί πρόσθετο αρνητικό στοιχείο για τη δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου, δημιουργώντας ανησυχίες ότι τα προβλήματα μπορεί να μεταδοθούν στην παγκόσμια οικονομία και να πλήξουν τις αγορές.