Του Νίκου Μελέτη
Σκηνικό έντασης επιχειρούν να στήσουν στη Θράκη όσοι υιοθετώντας τις ακραίες φωνές για τα θέματα της μειονότητας, ζητούν την κατάργηση των νομοθετικών πρωτοβουλιών που ελήφθησαν το προηγούμενο διάστημα για το θέμα των μουφτήδων και των Μουφτειών, με επίσημο αρωγό την τουρκική κυβέρνηση. Το θέμα παραμένει ψηλά στην ατζέντα της Άγκυρας, εφόσον έχει προσωπικό ενδιαφέρον ο ίδιος ο Ταγίπ Ερντογάν, που ήγειρε το ζήτημα της εκλογής των μουφτήδων και αναγνώρισης των ψευτομουφτήδων στην πρόσφατη συνάντησή του με τον Αλ. Τσίπρα στις Βρυξέλλες.
Ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ Χ. Ακσόι αλλά και ο εκπρόσωπος του κυβερνώντος κόμματος Ομέρ Τσελίκ, κατηγόρησαν την Ελλάδα για παραβίαση της Συνθήκης της Λωζάννης και ζήτησαν την ανάκληση του Προεδρικού Διατάγματος για τις Μουφτείες, υιοθετώντας φυσικά τη σκληρή ρητορική των ακραίων παραγόντων της μειονότητας.
Η «Συμβουλευτική Επιτροπή Τουρκικής Μειονότητας Δυτικής Θράκης» με ανακοίνωσή της έπειτα από σύσκεψη στην οποία, όπως αναφέρεται, συμμετείχαν και οι τέσσερις μειονοτικοί βουλευτές, καλεί τους μειονοτικούς να αντιδράσουν «ενωμένοι σαν μια γροθιά» για να αλλάξει το «απαράδεκτο»
Προεδρικό Διάταγμα.
Η αφορμή δόθηκε με το σχέδιο Προεδρικού Διατάγματος (προς εφαρμογή του ν.4511/2018) που τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση με θέμα «Δικονομικοί κανόνες επί υποθέσεων δικαιοδοσίας Μουφτή - Σύσταση, οργάνωση και λειτουργία Διεύθυνσης Δικαιοδοσίας Μουφτή στις Μουφτείες». Με το Προεδρικό Διάταγμα ουσιαστικά τίθεται σε εφαρμογή ο νόμος που προβλέπει τον περιορισμό της Σαρίας στη Θράκη και συγχρόνως τη θεσμική ανασυγκρότηση και αναβάθμιση της λειτουργίας των Μουφτειών.
Το ζήτημα της γλώσσας
Νέοι θεσμοί δημιουργούνται στις Μουφτείες, προστίθεται εξειδικευμένο προσωπικό, ενώ αυτό που ίσως ενοχλεί τους ακραίους κύκλους είναι ότι όλο το προσωπικό που προβλέπεται στις νέες δομές θα είναι είτε μόνιμοι είτε μετακλητοί υπάλληλοι, που έτσι δεν θα είναι εξαρτημένοι από το τουρκικό προξενείο και ευάλωτοι σε απειλές και εκφοβισμούς. Επίσης ενοχλεί το τουρκικό προξενείο ότι πλέον επίσημη γλώσσα για κάθε άσκηση δικαστικής αρμοδιότητας από τους μουφτήδες θα είναι η «επίσημη γλώσσα του κράτους», δηλαδή η ελληνική, ενώ οι αποφάσεις τους θα εκδίδονται στην ελληνική γλώσσα και στα οθωμανικά, όπως και στο παρελθόν συνέβαινε (καθώς η λατινική γραφή της τουρκικής γλώσσας επιβλήθηκε στην Τουρκία μετά τη Συνθήκη της Λωζάννης επί Κεμάλ). Η προφορική διαδικασία ενώπιον του μουφτή θα γίνεται στην ελληνική και εάν ο διάδικος δεν γνωρίζει την ελληνική τότε θα υπάρχει διερμηνέας.
Είχαν προηγηθεί οι νόμοι 4511/2018 και 4559/2018 άρθρο 48, που ουσιαστικά ρυθμίζουν τον προαιρετικό χαρακτήρα εφαρμογής της Σαρίας, τη διαδικασία εφαρμογής του ισλαμικού νόμου, αλλά και όλες τις λεπτομέρειες στελέχωσης των αρμόδιων υπηρεσιών του Μουφτειών, τη θέσπιση ορίου ηλικίας για συνταξιοδότηση των μουφτήδων στα 67, τη χρηματοδότηση πρόσθετων δραστηριοτήτων από το υπουργείο Παιδείας και τον οικονομικό και διαχειριστικό έλεγχο των Μουφτειών που διενεργείται από τη Γενική Διεύθυνση Δημοσιονομικών Ελέγχων του υπουργείου Οικονομικών.
Το Προεδρικό Διάταγμα
Με το Προεδρικό Διάταγμα ορίζεται όλη η διαδικασία για την άσκηση των δικαστικών αρμοδιοτήτων των μουφτήδων, προβλέπεται ότι στις Μουφτείες Διδυμοτείχου, Κομοτηνής και Ξάνθης -που αποτελούν αυτοτελείς αποκεντρωμένες δημόσιες υπηρεσίες του υπουργείου Παιδείας, επιπέδου Γενικής Διεύθυνσης και υπάγονται στον υπουργό- συνιστώνται Διευθύνσεις Υποθέσεων Δικαιοδοσίας μουφτή, που θα συνδράμουν τους μουφτήδες στην άσκηση των καθηκόντων τους. Προβλέπονται έξι οργανικές θέσεις μόνιμου διοικητικού προσωπικού, τρεις θέσεις μετακλητών με τον τιτλο «Γραμματέας Υποθέσεων Δικαιοδοσίας Μουφτή» και τρεις θέσεις ειδικών συνεργατών. Προβλέπεται επίσης η απόσπαση μέχρι δύο δημοσίων υπαλλήλων στις Μουφτείες Κομοτηνής και Ξάνθης και ενός υπαλλήλου στη Μουφτεία Διδυμοτείχου, καθώς και η απόσπαση ιεροδιδασκάλων ως βοηθητικό διοικητικό προσωπικό.
Η επιλογή των μετακλητών υπαλλήλων που θα αναλάβουν τις τρεις θέσεις «Γραμματέων Υποθέσεων Δικαιοδοσίας μουφτή» θα γίνεται με δημόσια προκήρυξη και η επιλογή θα γίνεται από Επιτροπή που θα συσταθεί με τη συμμετοχή του οικείου μουφτή, ενός μουσουλμάνου θεολόγου και ενός μέλους του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους.
Υπενθυμίζεται ότι η Συνθήκη της Λωζάννης είναι σαφής σε ό,τι αφορά τη χρήση της γλώσσας, ακόμη και σε δικαστική διαδικασία (σ.σ. οι προβλέψεις για Τούρκους πολίτες μη μουσουλμανικής μειονότητας ισχύουν αντιστοίχως και για τους μουσουλμάνους Έλληνες πολίτες):
ΑΡΘΡΟ 39:
«… Ουδείς περιορισμός θέλει επιβληθή κατά της ελευθέρας χρήσεως παρά παντός Τούρκου υπηκόου οιασδήποτε γλώσσης, είτε εν ταις ιδιωτικαίς ή εμπορικαίς σχέσεσιν, είτε ως προς την θρησκείαν τον τύπον και πάσης φύσεως δημοσιεύματα, είτε εν ταις δημοσίαις συναθροίσεσιν.
Παρά την ύπαρξιν της επισήμου γλώσσης, θα παρέχωνται αι προσήκουσαι ευκολίαι εις τους Τούρκους υπηκόους, τους λαλούντες γλώσσαν άλλην ή την τουρκικήν, δια την προφορικήν χρήσιν της γλώσσης, αυτών ενώπιων των δικαστηρίων...»
Κινητοποιήσεις
Στη Θράκη τις τελευταίες ημέρες έχει υπάρξει κινητοποίηση με επίκεντρο τις ψευτομουφτείες, αλλά με τη συμμετοχή και των τεσσάρων μειονοτικών βουλευτών, με στόχο να ακυρωθούν οι νομοθετικές πρωτοβουλίες και απώτερη επιδίωξη να έρθει και πάλι στην επικαιρότητα η απαίτηση για αναγνώριση των ψευτομουφτήδων - και σε κάθε περίπτωση ανάδειξη νέων μουφτήδων μέσα από καθολική εκλογή των πιστών και όχι από εκλεκτορικό σώμα ιεροδιδασκάλων, όπως προβλέπει η νομοθεσία.
Στις παρασκηνιακές ζυμώσεις πρωτοστατεί η λεγόμενη «Συμβουλευτική Επιτροπή Τουρκικής Μειονότητας Δυτικής Θράκης», ο «Σύλλογος Επιστημόνων Μειονότητας Δυτικής Θράκης» αλλά και το μειονοτικό κόμμα ΚΙΕΦ, ενώ εκδόθηκαν ανακοινώσεις από τις ψευτομουφτείες και φαίνεται ότι έχει επιλεγεί το ζήτημα ως σημείο αιχμής για το επόμενο διάστημα, κάτι που έχει ιδιαίτερη σημασία, καθώς η κυβέρνηση έχει ανάγκη κάθε ψήφο βουλευτή της (υπάρχουν τρεις μειονοτικοί βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ) αλλά και σε μια προεκλογική χρονιά θα επιχειρηθεί από τους ακραίους της μειονότητας να γίνει παζάρι με αντάλλαγμα τη μειονοτική ψήφο, που στις προηγούμενες εκλογές κατευθύνθηκε μαζικά στον ΣΥΡΙΖΑ.
Στην ανακοίνωση των ψευτομουφτειών γίνεται λόγος για προσπάθεια να «αλυσοδεθούν οι Μουφτείες που συνδέονται με την εγγύηση των θρησκευτικών ελευθεριών που προβλέπονται για την τουρκική μειονότητα της Δυτικής Θράκης».
Προβάλλεται η θέση ότι επιχειρείται «να μετατραπούν οι Μουφτείες σε κρατικές υπηρεσίες» και με τον ισχυρισμό ότι απαγορεύεται στη μειονότητα να μιλά τη μητρική γλώσσα της στις Μουφτείες, γίνεται λόγος για «άρνηση της ταυτότητας της μειονότητας».
Οι ψευτομουφτείες δηλώνουν ότι «απορρίπτουν το αντίθετο με τις διαθέσεις των πολιτών σχέδιο νόμου και δηλώνουν ότι το κείμενο δεν θα γίνει αποδεκτό από τη μειονότητα».
Ζητούν αλλαγές
Το κόμμα ΚΙΕΦ χαρακτήρισε «απαράδεκτο» το διάταγμα για τις Μουφτείες, ενώ σε σύσκεψη που πραγματοποιήθηκε στον Σύλλογο Επιστημόνων της Μειονότητας χαρακτηρίστηκε επίσης απαράδεκτο το διάταγμα. Στη σύσκεψη αυτή συμμετείχαν δικηγόροι από την Κομοτηνή και την Ξάνθη και οι τέσσερις μειονοτικοί βουλευτές και φέρεται να συζήτησαν τις αλλαγές που θα προτείνουν στον κ. Γαβρόγλου.
Ο Αχμέτ Μετέ, ψευτομουφτής Ξάνθης, κατηγόρησε το ελληνικό κράτος ότι αντί να αναγνωρίσει τους «εκλεγμένους μουφτήδες» δημιουργεί προβλήματα, επιδιώκοντας να καταργήσει την «αυτονομία των Μουφτειών», διαφώνησε με τη θέσπιση ορίου ηλικίας για συνταξιοδότηση των μουφτήδων στα 67 έτη, αλλά και με τον περιορισμό της ισχύος της Σαρίας στη Θράκη, ενώ επανέφερε το πάγιο αίτημα: «Εάν δεν μπορούν να αναγνωριστούν οι εκλεγμένοι μουφτήδες, ας προκηρύξει εκλογές το ελληνικό κράτος για την εκλογή νέων».
Όλα θα κριθούν από την απόρριψη των απαιτήσεων της Άγκυρας και την ορθή και γρήγορη εφαρμογή των προβλεπόμενων από το Προεδρικό Διάταγμα, ώστε να μην αφεθούν οι Μουφτείες να βολοδέρνουν ακέφαλες και χωρίς υποδομές, αφήνοντας το πεδίο ελεύθερο στους ψευτομουφτήδες και τους μηχανισμούς του τουρκικού προξενείου.
*Το άρθρο δημοσιεύτηκε στον Φιλελεύθερο στις 12 Σεπτεμβρίου.
