Χθες στο Liberal (εδώ) ο αντιπτέραρχος ε.α. κ. Κωνσταντίνος Ιατρίδης ανέλυσε εμπεριστατωμένα την αναγκαιότητα της ανακήρυξης ΑΟΖ μεταξύ της Ελλάδας και της Κύπρου. Επιχειρήματα τεκμηριωμένα κυρίως στην πολιτική τους διάσταση. Με μια όμως δεύτερη ανάγνωση διέκρινα και κάποιες υπονοούμενες επισημάνεις του κ. Ιατρίδη που προκαλούν εύλογους προβληματισμούς. Για να μην τον αδικήσω μεταφέρω αυτούσιες τις συγκεκριμένες παραγράφους.
«Η Τουρκία αν κρίνει ότι τα συμφέροντά της πλήττονται, ενδέχεται να επιδιώξει να προχωρήσει σε ενέργειες, ακόμα και αν αυτές προκαλούν κλιμάκωση». Και συνεχίζει ο κ. Ιατρίδης: «Αυτό που είναι κρίσιμο να κατανοηθεί είναι ότι η επιτυχία της συμφωνίας ΑΟΖ δεν εξαρτάται μόνον από τη νομική της ισχύ, αλλά και από τη διπλωματική ικανότητα των δύο χωρών και την αποφασιστικότητα τους να προστατεύσουν τα συμφέροντά τους απέναντι σε μια εξαιρετικά περίπλοκη γεωπολιτική πραγματικότητα».
Τι έχουμε λοιπόν;
1.Το ενδεχόμενο -βεβαιότητα κατ΄εμέ- η Τουρκία να αντιδράσει προκαλώντας κλιμάκωση και
2.Τελικά, τα πάντα θα κριθούν στην αποφασιστικότητα της Ελλάδας και της Κύπρου να υπερασπιστούν τη συγκεκριμένη οριοθέτηση.
Με απλά λόγια. Τι θα γίνει αν η Τουρκία στείλει στην οριοθετημένη ΑΟΖ Ελλάδας - Κύπρου ένα ερευνητικό σκάφος συνοδευόμενο από ναυτική δύναμη; Δύο είναι οι εκδοχές: είτε η δύο χώρες θα υπερασπιστούν δυναμικά την υπογραφή τους είτε θα υποστούν μια ταπεινωτική πολιτική ήττα. Τρίτος δρόμος δεν υπάρχει.
Είναι διατεθειμένες οι κυβερνήσεις της Ελλάδας και της Κύπρου να αναλάβουν ένα τέτοιο ρίσκο; Μπορούν επιχειρησιακά να αντεπεξέλθουν αν τα γεγονότα λάβουν δυναμική μορφή; Δεν παίρνω θέση, θέτω ερωτήματα.
Βέβαια, και η Τουρκία αν προχωρήσει στην οριοθέτηση της ΑΟΖ με τη Συρία σημαίνει ότι έχει επιλέξει να τινάξει στον αέρα την πολιτική των ήρεμων υδάτων με την Ελλάδα. Μπορεί και θέλει να ανοίξει ακόμα ένα μέτωπο; Ήδη με τις εξελίξεις στη Συρία έχει εμπλακεί σε μια περιπέτεια που δε γνωρίζει πού θα την οδηγήσει. Διότι είναι άλλο πράγμα να πουλάς λεονταρισμούς εκ του ασφαλούς στο Ισραήλ και άλλο να αισθάνεσαι την ανάσα του. Διότι ας μην έχουμε καμιά αμφιβολία. Η Τουρκία είναι ο αδύναμος παίκτης στο παιχνίδι που πάει να παίξει με το Ισραήλ, το οποίο θα έχει και την τυφλή στήριξη του Τραμπ.
Εκτιμώ ότι αν τελικά επιλέξουμε να οριοθετήσουμε την ΑΟΖ με την Κύπρο -δηλαδή εμείς να κάνουμε το πρώτο βήμα- αυτό θα πρέπει να γίνει μετά από συνεννόηση με τη νέα ηγεσία των ΗΠΑ. Στη συγκεκριμένη εκρηκτική κατάσταση που βρίσκεται όλη η περιοχή οι αιφνιδιασμοί δεν είναι καλοδεχούμενοι από τους μεγάλους παίκτες. Όπως επισημαίνει και ο κ. Ιατρίδης η οριοθέτηση ΑΟΖ μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου «μπορεί να λειτουργήσει ως ένα ισχυρό εργαλείο αποτροπής για την αποφυγή ενός τουρκοσυριακού μνημονίου και των συνεπειών του, αλλά δεν εγγυάται από μόνη της ότι αυτό το μνημόνιο θα αποτραπεί».
Οι πολιτικές επιλογές για την ελληνική κυβέρνηση είναι δεδομένες. Δε γνωρίζω αν οι διπλωματικές κινήσεις αρκούν για να αποτραπούν τα χειρότερα, δε γνωρίζω όμως και η εναλλακτική πολιτική του ρίσκου πού θα οδηγήσει. Είναι γνωστό πως λελογισμένο ρίσκο δεν υπάρχει. Μπαίνεις στον χορό και χορεύεις.
