Απειλές εναντίον της Κύπρου και επαναφορά της πρότασης του Τ. Ερντογάν για Περιφερειακή Διάσκεψη για την οριοθέτηση Θαλασσίων ζωνών με τη συμμετοχή και του ψευδοκράτους, περιλαμβάνει η επιστολή του κατοχικού καθεστώτος που η Τουρκική Μόνιμη Αντιπροσωπεία κατέθεσε στον ΟΗΕ, με αφορμή το νέο πρόγραμμα γεωτρήσεων στην κυπριακή ΑΟΖ.
Οι Κυπριακές Αρχές εξέδωσαν NAVTEX την 24η Δεκεμβρίου για την έναρξη προπαρασκευαστικών εργασιών και γεωτρήσεων μέχρι τις 24 Φεβρουαρίου, οι οποίες θα εκτελεστούν από την Κοινοπραξία EXXON MOBIL και Qatar Energy στο Οικόπεδο 5 της Κυπριακής ΑΟΖ, σε μια κίνηση η οποία μετά από πολύμηνη διακοπή συνιστά επανέναρξη του προγράμματος ερευνών στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Η επιστολή του ψευδοκράτους την οποία κατέθεσε στο ΣΑ του ΟΗΕ ο Μόνιμος Αντιπρόσωπος της Τουρκίας Αχμέντ Γιλντίζ αφού επαναλαμβάνει τους γνωστούς ισχυρισμούς ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν εκπροσωπεί όλη την Κύπρο, δηλώνει τα «αναφαίρετα» δικαιώματα των Τουρκοκυπρίων στους φυσικούς πόρους «εντός και γύρω από το νησί». Ο ισχυρισμός αυτός μάλιστα διατυπώνεται όταν το ίδιο το ψευδοκράτος και η Τουρκία δηλώνουν ότι η «ΤΔΒΚ» είναι ανεξάρτητο κράτος με τις δικές της θαλάσσιες ζώνες και παρ' όλα αυτά εμφανίζεται να διεκδικεί «δικαιώματα» ακόμη και νοτίως της Κύπρου στις οριοθετημένες ΑΟΖ με την Αίγυπτο και το Ισραήλ.
Στην επιστολή το ψευδοκράτος με τη στήριξη της Τουρκίας απειλεί ότι θα «λάβει ισοδύναμα και αμοιβαία μέτρα για την προστασία των εγγενών και αναφαίρετων δικαιωμάτων του τουρκοκυπριακού λαού στους υδρογονάνθρακες εντός και γύρω από το νησί» και προειδοποιεί ότι «οποιαδήποτε περιφερειακή συνεργασία ή φόρουμ για το θέμα αυτό που αποκλείει την τουρκοκυπριακή πλευρά και την Τουρκία είναι μη ρεαλιστική, καθώς και αντιπαραγωγική και δεν μπορεί να εξυπηρετήσει άλλο σκοπό παρά μόνο να αυξήσει τις εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο».
Η Τουρκική επιστολή επιχειρεί να επαναφέρει την πρόταση που έχει καταθέσει ο Τ. Ερντογάν για περιφερειακή Διάσκεψη των χωρών της Ανατολικής Μεσογείου για τη «δίκαιη» οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών στην οποία φυσικά απαιτεί να συμμετάσχει και η «ΤΔΒΚ» ως ισότιμος συνομιλητής της Κυπριακής Δημοκρατίας σε μια προσπάθεια αναβάθμισης του διεθνούς στάτους του ψευδοκράτους. Βεβαίως, οι προτάσεις αυτές υποβάλλονται όταν η Τουρκία έχει επιχειρήσει να επιβάλει τετελεσμένα σε πλήρη αντίθεση με το Δίκαιο της Θάλασσας συνάπτοντας το Τουρκο-Λιβυκό Μνημόνιο και τώρα εξετάζει τη σύναψη αντίστοιχου Μνημονίου με το προσωρινό στρατιωτικό καθεστώς της Δαμασκού.
Από την Άγκυρα, η οποία αντιτίθεται σθεναρά στα σχέδια ερευνών και εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων στην Κυπριακή ΑΟΖ, δεν έχει υπάρξει ακόμη επίσημη αντίδραση και δεν είναι γνωστό εάν θα περιοριστεί σε διπλωματικές κινήσεις και ανακοινώσεις ή εάν θα επανέλθει στην πολιτική προκλήσεων όπως είχε πράξει στο παρελθόν με αποστολή ερευνητικών και πλωτών γεωτρυπάνων για παράνομες έρευνες στην Κυπριακή ΑΟΖ.
Ακολουθεί η επιστολή η οποία κατατέθηκε στο ΣΑ του ΟΗΕ:
«Ακολουθώντας τις οδηγίες από την Κυβέρνησή μου, γράφω για να μεταφέρω τις ανησυχίες της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου σχετικά με μια πρόσφατη προκλητική ενέργεια της Ελληνοκυπριακής διοίκησης της Νότιας Κύπρου στην Ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή την έκδοση μιας NAVTEX που ισχύει από τις 24 Δεκεμβρίου 2024 έως τις 24 Φεβρουαρίου 2025 σε σχέση με τις προπαρασκευαστικές εργασίες και τις γεωτρητικές επιχειρήσεις εντός του λεγόμενου «block 5» από την κοινοπραξία ExxonMobil και Qatar Energy. Αυτή η ενέργεια αποτελεί άλλη μια κραυγαλέα προσπάθεια παραβίασης των αναφαίρετων και εγγενών δικαιωμάτων του Τουρκοκυπριακού λαού στους φυσικούς πόρους εντός και γύρω από το νησί.
Στην αρχή, θα ήθελα να τονίσω το γεγονός ότι οι μονομερείς και προκλητικές πολιτικές της Ελληνοκυπριακής πλευράς έναντι του θέματος βασίζονται στην ψευδή υπόθεση ότι η Ελληνοκυπριακή διοίκηση της Νότιας Κύπρου έχει το νομικό ή ηθικό δικαίωμα να εκπροσωπεί ή να ενεργεί εξ ονόματος ολόκληρου του νησιού. Αυτό επεκτείνεται σε παράνομες ενέργειες της Ελληνοκυπριακής διοίκησης, όπως η υπογραφή διμερών συμφωνιών για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων, η προκήρυξη διαγωνισμών και η χορήγηση αδειών σε εταιρείες ενέργειας για τη διενέργεια ερευνών και εκμετάλλευσης.
Όπως είναι γνωστό, η τουρκοκυπριακή πλευρά έχει υποβάλει γραπτές δηλώσεις στα Ηνωμένα Έθνη και έχει καταγράψει ότι αυτές οι μονομερείς ενέργειες της ελληνοκυπριακής πλευράς, που πραγματοποιούνται χωρίς τη συγκατάθεση και την κοινή απόφαση της τουρκοκυπριακής πλευράς, είναι εντελώς απαράδεκτες και δε δεσμεύουν με κανέναν τρόπο τον τουρκοκυπριακό λαό. Στην καρδιά του Κυπριακού προβλήματος και των θεμάτων που σχετίζονται με αυτό, συμπεριλαμβανομένων των ερευνητικών και εκμεταλλευτικών δραστηριοτήτων πετρελαίου/φυσικού αερίου, βρίσκεται η παράνομη διεκδίκηση της ελληνοκυπριακής πλευράς να είναι η «κυβέρνηση της Κυπριακής Δημοκρατίας», η νομιμότητα της οποίας έπαψε να ισχύει όταν οι Τουρκοκύπριοι εκδιώχθηκαν με τη βία από όλα τα όργανά της το 1963.
Στην πραγματικότητα, δεν υπάρχει κοινή κεντρική διοίκηση ικανή να εκπροσωπεί ολόκληρο το νησί από το 1963, αλλά υπάρχουν δύο ανεξάρτητα αυτοδιοικούμενα κράτη στο νησί της Κύπρου. Στο θέμα των υδρογονανθράκων, η Τουρκική Δημοκρατία της Βόρειας Κύπρου έχει πάντα την άποψη ότι η συνεργασία, ο διάλογος και η διπλωματία θα πρέπει να προτιμούνται έναντι των μονομερών ενεργειών που αποσκοπούν στη δημιουργία τετελεσμένων γεγονότων, ώστε να αποφευχθεί η κλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή. Χωρίς αμφιβολία, η συνεργασία μεταξύ των δύο πλευρών σε διάφορα θέματα, συμπεριλαμβανομένων των υδρογονανθράκων, θα συνέβαλε στην ευημερία και την ευημερία των δύο λαών του νησιού, καθώς και στη σταθερότητα και την ειρήνη στην περιοχή.
Ολότελα βέβαιος, το συχνά επαναλαμβανόμενο κάλεσμά σας ότι οι δύο πλευρές πρέπει να «συνεργαστούν για να εκμεταλλευτούν από κοινού και να επωφεληθούν από τους κοινούς φυσικούς πόρους» (πιο πρόσφατα στην παράγραφο 40 της S/2024/526) συνεχίζει να έχει την πλήρη υποστήριξη της τουρκοκυπριακής πλευράς, η οποία πράγματι από καιρό κάνει το ίδιο κάλεσμα στην ελληνοκυπριακή πλευρά.
Σύμφωνα με αυτό, εκτός από τις εποικοδομητικές μας προτάσεις που υποβλήθηκαν στην ελληνοκυπριακή πλευρά το 2011, το 2012 και το 2019, η τουρκοκυπριακή πλευρά έκανε μια ενημερωμένη πρόταση την 1η Ιουλίου 2022 ως μια νέα προσπάθεια για να καταστήσει δυνατή τη συνεργασία στους υδρογονάνθρακες, η οποία περιλάμβανε επίσης, μεταξύ άλλων, συγκεκριμένες προτάσεις για συνεργασία σε άλλα ενεργειακά θέματα. Δυστυχώς, η ελληνοκυπριακή διοίκηση μέχρι σήμερα αρνείται την ειρηνική οδό του διαλόγου και της συνεργασίας με την τουρκοκυπριακή πλευρά.
Έναντι των επίμονων μονομερών ενεργειών της ελληνοκυπριακής πλευράς, το υπουργείο Εξωτερικών της Τουρκικής Δημοκρατίας της Βόρειας Κύπρου γνωστοποίησε με τις επίσημες δηλώσεις του, πιο πρόσφατα στις 28 Δεκεμβρίου 2024, ότι το κράτος μας θα λάβει ισοδύναμα και αμοιβαία μέτρα για την προστασία των εγγενών και αναφαίρετων δικαιωμάτων του τουρκοκυπριακού λαού στους υδρογονάνθρακες εντός και γύρω από το νησί. Πρέπει επίσης να ληφθεί υπόψη ότι οποιαδήποτε περιφερειακή συνεργασία ή φόρουμ για το θέμα αυτό που αποκλείει την τουρκοκυπριακή πλευρά και την Τουρκία είναι μη ρεαλιστική, καθώς και αντιπαραγωγική και δεν μπορεί να εξυπηρετήσει άλλο σκοπό παρά μόνο να αυξήσει τις εντάσεις στην ανατολική Μεσόγειο.
Από την άποψη αυτή, θα ήθελα επίσης να επαναλάβω ότι η τουρκοκυπριακή πλευρά, ως συνιδιοκτήτης των υδρογονανθράκων εντός και γύρω από το νησί, είναι έτοιμη να συμμετάσχει σε ένα «συνέδριο της ανατολικής Μεσογείου», όπως προτάθηκε από την Τουρκία, το οποίο θα λάμβανε υπόψη τα νόμιμα δικαιώματα και συμφέροντα όλων των ενδιαφερομένων και ενδιαφερομένων μερών στην περιοχή. Θα ήμουν ευγνώμων αν η παρούσα επιστολή μπορούσε να κυκλοφορήσει ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, υπό τα σημεία 40 και 75 (α) της ημερήσιας διάταξης και του Συμβουλίου Ασφαλείας».
