Του Νίκου Μελέτη
Ο θάνατος ενός νέου ανθρώπου μέλους της Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας στην Αλβανία και με ελληνική ιθαγένεια και τα όσα ακολούθησαν στις 11 ημέρες μέχρι την ταφή του έφεραν στην επιφάνεια όλη την παθογένεια των ελληνοαλβανικών σχέσεων.
Ο Αλβανός πρωθυπουργός Έντι Ράμα, από την πρώτη στιγμή έδειξε ότι δεν ενδιαφέρονταν να υπάρξουν κινήσεις που θα οχύρωναν τις διμερείς σχέσεις από αντιπαραθέσεις και από εντάσεις που υποδαυλίζονταν από ακραίες φωνές και στις δυο πλευρές των συνόρων και αντιθέτως πυροδότησε ο ίδιος το κλίμα με την πρώτη αναφορά του στο επεισόδιο των Βουλιαράτων, με την ανάρτηση στο twitter.
Ο Έντι Ράμα αγνόησε επιδεικτικά τα μηνύματα που έστειλε από την πρώτη στιγμή η ελληνική κυβέρνηση η οποία σε ένα πολύ βαρύ και εύφλεκτο κλίμα στο εσωτερικό επέμενε να κρατά χαμηλούς τόνους, προκειμένου να μην πυροδοτηθεί περαιτέρω η ένταση.
Η τελευταία κίνηση με την μαζική κήρυξη ως ανεπιθύμητων 52 Ελλήνων πολιτών, επιδιώκει ακριβώς να μην τερματισθεί αλλά να αναζωπυρώνεται διαρκώς η ένταση. Καθώς υπάρχουν πολλοί και διαφορετικοί τρόποι για να εμποδισθεί η είσοδος ενός ξένου πολίτη στο έδαφος μιας χώρας αν και εφόσον αντιμετωπίζει συγκεκριμένες κατηγορίες.
Οι ελληνοαλβανικές σχέσεις αποτελούν case study για το πως το κακό κλίμα η προκατάληψη και η καχυποψία και η κακοπιστία μπορεί να αποτελούν μόνιμα βαρίδια στην ανάπτυξη των σχέσεων μεταξύ των δύο κρατών.
Παρά την αρνητική στο παρελθόν και πολλές φορές στα όρια του ρατσισμού αντιμετώπιση της Αλβανίας και των Αλβανών πολιτών από την ελληνική κοινή γνώμη υπάρχουν συγκεκριμένα δεδομένα: Η Αλβανία επιβίωσε τις τελευταίες τρεις δεκαετίες μέσω των πολιτών της που ήρθαν παράνομα η νόμιμα και εργάσθηκαν σκληρά στην Ελλάδα δημιούργησαν και μπορούν πλέον να συνεισφέρουν στην αλβανική οικονομία.
Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες όσοι ηγήθηκαν του Ελληνικού Υπουργείου Εξωτερικών επένδυσαν πολιτικά με μεγάλο πολιτικό κόστος στην φιλική σχέση με την Αλβανία: Κάρολος Παπούλιας, Θεόδωρος Πάγκαλος, Γιώργος Παπανδρέου, Ντόρα Μπακογιάννη, Δημήτρης Αβραμόπουλος, Βαγγέλης Βενιζέλος, Νίκος Κοτζιάς.
Οι περισσότεροι εξ αυτών δέχθηκαν κριτική ότι παρέβλεψαν εθνικά συμφέροντα προκειμένου να διασφαλίσουν και να θεμελιώσουν καλές σχέσεις με την Αλβανία.
Η Ελληνική εξωτερική πολιτική βρέθηκε να αντιμετωπίζει όμως μια σταθερά ανθελληνική πολίτικη είτε αφορούσε τις κυβερνήσεις του «φιλέλληνα» (και προσωπικού φίλου και χρηματοδοτούμενου από τον Άκη Τσοχατζόπουλο και το ΠΑΣΟΚ) Φατος Νάνο, είτε του (υποστηριζόμενου από τον Κωσταντίνο Μητσοτάκη) Σαλί Μπερίσα, είτε του Έντι Ράμα και όλων όσων κυβέρνησαν στα ενδιάμεσα διαστήματα.
Οι αλβανικές ηγεσίες που εκμεταλλεύθηκαν και απόλαυσαν τα πλεονεκτήματα από τις κινήσεις όλων των προαναφερθέντων Ελλήνων πολιτικών δεν έδειξαν να το εκτιμούν και συνήθως φρόντισαν ώστε οι Έλληνες πολιτικοί που είχαν δουλέψει μαζί τους για την βελτίωση των διμερών σχέσεων να βρεθούν βαθύτατα εκτεθειμένοι.
Η μοναδική εξαίρεση, η επιβολή από τον Κωνσταντίνο Μητσοτάκη των έξι όρων στην Αλβανία, όταν η τότε αλβανική κυβέρνηση επιχείρησε να προβοκάρει τις διμερείς σχέσεις με αφορμή και την υπόθεση των τριών μητροπολιτών.
Ορισμένοι εξ αυτών (Φατος Νανο, Παντελή Μάικο κ.α.) και προσωπικά ειχαν επωφεληθεί από την Ελληνική Πολιτεία).
Ο Κ. Παπούλιας είχε δει την φιλοαλβανική πολιτική του να καταλήγει στην «Δίκη των 5», οι διάδοχοι του να έχουν να αντιμετωπίζουν την συστηματική πολιτική εναντίον της ελληνικής μειονότητας , η Ντ. Μπακογιαννη την ακύρωση της Συμφωνίας οριοθέτησης των θαλασσίων συνόρων που είχε υπογράψει, ο Δ. Αβραμόπουλος είδε τον Σ. Μπερίσα να ωθεί σε ακύρωση την επίσκεψη του στα Τίρανα καθώς πρόβαλε το όραμα της «Μεγάλης Αλβανίας» και τελικά η προηγούμενη και η νυν κυβέρνηση βρέθηκαν απέναντι στον Ε. Ράμα και τις κινήσεις εναντίον της ελληνικής μειονότητας ,την συντήρηση του θέματος Τσάμηδων και με την υπονόμευση της συμφωνίας για τις θαλάσσιες ζώνες.
Είναι προφανές ότι κάτι δεν πάει καλά στον πυρήνα των διμερών σχέσεων και γι αυτό δεν ευθύνεται ο νεκρός πια Κωσταντίνος Κατσίφας.
Ο κ. Ράμα και η αλαζονεία του προφανώς δεν του επιτρέπουν να κατέβει από τον θρόνο του και να δει ρεαλιστικά τις ελληνοαλβανικές σχέσεις. Και κυρίως μέσα στο παραλήρημα που μπορεί να προκαλεί η ναρκοζάλη από τα εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια του εμπορίου ναρκωτικών, η αλβανική ηγεσία δεν μπορεί να δει την πραγματικότητα των ελληνοαλβανικών σχέσεων.
Δυστυχώς η συζήτηση με την Αλβανία πρέπει να γίνει υπό άλλους όρους ώστε να καταλάβει ο κ. Ράμα ότι όταν ένας Έλληνας πρωθυπουργός, μια ελληνική κυβέρνηση, που έχει έναν νεκρό, μέλος της ελληνικής μειονότητας και Έλληνα πολίτη άταφο για δέκα ημέρες, του τείνουν χείρα φιλίας, δεν μπορεί να την αγνοεί. Γιατί η Ελλάδα όσο και αν δεν θέλει να το αντιληφθεί έχει το πάνω χέρι σε αυτή την σχέση. Όσο κι αν δεν θέλει να το εκμεταλλευθεί…
Πρέπει να διαμηνυθεί άμεσα στα Τίρανα ότι ο χρόνος μετράει αντίστροφα για τον Ιούνιο: χωρίς ξεκάθαρα βήματα αναγνώρισης των δικαιωμάτων της Ελληνικής μειονότητας και αποκατάσταση άμεσα των περιουσιακών δικαιωμάτων της, χωρίς σαφή και ρητή αποκήρυξη κάθε αλυτρωτισμού και ιδεών περί Μεγάλης Αλβανίας , «αλβανικών εδαφών μέχρι την Πρέβεζα και την Φλώρινα», χωρίς πάταξη της καλλιέργειας και εμπορίας χασίς και ναρκωτικών, και χωρίς την επίλυση της διαφοράς για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών , δεν θα υπάρξει στην Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου ελληνική συναίνεση για άνοιγμα των ενταξιακών διαπραγματεύσεων. Και συγχρόνως να υπενθυμιστεί στον κ. Ράμα ότι η Ελλάδα δεν χρησιμοποιεί τους Αλβανούς πολίτες που ζουν στην χώρα μας και χρηματοδοτούν την αλβανική οικονομία ,ως ομήρους. Και αυτό πρέπει να το εκτιμήσει…
Και εάν ο κ. Ράμα μιλά για ύαινες και κοράκια και θέλει η συζήτηση να γίνει με τέτοιους όρους δεν θα πρέπει να χάνει την επαφή με τη πραγματικότητα. Και να ξεχνά ότι το ποντίκι δεν τρομάζει πάντοτε τον ελέφαντα.