Το συμπέρασμα από το χθεσινό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων είναι ότι οι τουρκικές ενέργειες δεν είναι ένα αυστηρά διμερές ελληνοτουρκικό ζήτημα, αλλά μια πρόκληση για όλη την Ευρώπη, τόνισε ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Αλέξανδρος Παπαϊωάννου, εγκαινιάζοντας την επίσημη επανέναρξη της ενημέρωσης των διπλωματικών συντακτών.
Σε αυτό το πλαίσιο, σημείωσε ο κ. Παπαϊωάννου, ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας ζήτησε από την ΕΕ να αποφασίσει στο προσεχές Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τον Δεκέμβριο, τη λήψη των κατάλληλων μέτρων. Στη συνέχεια, ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ επεσήμανε ότι δημιουργείται μια δυναμική όσον αφορά την Τουρκία και καλύτερη κατανόηση των ελληνικών θέσεων. Συνεχίζοντας κατέστησε σαφές πως το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα λάβει υπόψη του τα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1-2 Οκτωβρίου, σημειώνοντας πως υπάρχουν ρητές αναφορές στη νομική βάση των μέτρων αυτών.
Ειδικότερα, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών συγκράτησε από τη χθεσινή συνεδρίαση του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ ότι ορισμένες χώρες από αυτές που πήραν τον λόγο, δεν ήταν οι χώρες που συνήθως μιλάνε γι' αυτό το θέμα και με αυτό τον τρόπο. Διαφαίνεται, είπε, ότι αυξάνονται οι φωνές, οι ανησυχίες ή και οι καταδίκες των τουρκικών ενεργειών, κάνοντας γνωστό πως έγιναν και άλλες αναφορές πέρα από τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο και την Κύπρο, όπως σε δηλώσεις Τούρκων αξιωματούχων, στη μεταφορά τζιχαντιστών σε άλλες περιοχές, στην αστάθεια την οποία γενικά δημιουργεί η Τουρκία σε πολλές άλλες περιοχές στην ευρύτερη περιφέρεια -Καύκασο, Συρία, Λιβύη-, όπως και στο μεταναστευτικό το οποίο αποτελεί μια πηγή ανησυχίας για πάρα πολλές χώρες της ΕΕ. «Ήταν σημαντική η καταδίκη και το λεκτικό το οποίο χρησιμοποίησαν» υπογράμμισε.
Σε ερώτηση αν θα είναι κίνηση καλής θέλησης η απομάκρυνση του Oruc Reis λίγες ημέρες πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ο κ. Παπαϊωάννου απάντησε πως τα συμπεράσματα του περασμένου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου καλούν την Τουρκία να σταματήσει τις προκλητικές της ενέργειες και ότι εδώ δεν μιλάμε για μια βραχέα περίοδο, αλλά μια περίοδο στο διηνεκές. Προσέθεσε πως, αν αποσύρει το ερευνητικό σκάφος η Τουρκία, αυτό θα είναι ένα θετικό σημάδι προς μια αποκλιμάκωση μεν, αλλά πρέπει να δούμε τη συμπεριφορά της στο διηνεκές.
Αναφερόμενος στη χθεσινή παρέμβαση του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια, υπογράμμισε πως η Ελλάδα, όπως και η ΕΕ, επιθυμεί μια θετική ατζέντα όσον αφορά τις σχέσεις με την Τουρκία, αλλά η Τουρκία κινείται στην ακριβώς αντίθετη κατεύθυνση, ουσιαστικά θέλοντας να κλείσει όλες τις προοπτικές βελτίωσης των σχέσεων. Από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου και εντεύθεν, τον τελευταίο ενάμιση μήνα, η Τουρκία έχει εκδώσει πέντε παράνομες NAVTEX και για τις προκλητικές δηλώσεις περί «πικ-νικ» στα Βαρώσια την περασμένη Κυριακή, επανέλαβε τα λόγια του υπουργού στη χθεσινή τηλεδιάσκεψη.
Καταδίκασε εκ νέου την επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου και των Τούρκων αξιωματούχων στα Βαρώσια, τονίζοντας πως καταπατούν κατάφωρα τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας 550 και 789 και διαμήνυσε πως όσον αφορά το Κυπριακό η θέση της Ελλάδας είναι πάγια: δίκαιη, βιώσιμη λύση, σε μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία στο πλαίσιο των αποφάσεων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Σε ό,τι αφορά την ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων, επανέλαβε πως η Ελλάδα είναι πρωτοπόρος εδώ και 20 χρόνια στην προώθησή της και ότι θέλει να βοηθήσει την ενταξιακή τους πορεία, στη βάση της αιρεσιμότητας.
Στενό πλέγμα επαφών Ελλάδας-ΗΑΕ
Εν συνεχεία, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, με αφορμή την επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στο Άμπου Ντάμπι, αναφέρθηκε γενικότερα στην ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, σημειώνοντας ότι η επίσκεψη του πρωθυπουργού ήταν η δεύτερη μέσα σε ένα χρόνο και ότι ο υπουργός Εξωτερικών έχει μεταβεί στη χώρα αυτή του Κόλπου τρεις φορές από τον περασμένο Νοέμβριο, ενώ ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΑΕ επισκέφτηκε την Ελλάδα τον περασμένο Σεπτέμβριο. Έδωσε μάλιστα ιδιαίτερη σημασία στο γεγονός ότι η συμφωνία που υπογράφηκε στα Εμιράτα, που αποτελεί το επόμενο στάδιο μιας διαρκούς διπλωματικής προσπάθειας η οποία έχει ξεκινήσει εδώ και καιρό, είναι η σαφής ενδυνάμωση των διμερών σχέσεων, επισημαίνοντας ότι έχει δημιουργηθεί ένα πολύ στενό πλέγμα πολιτικών επαφών με τα Εμιράτα, το οποίο από εδώ και πέρα επεκτείνεται και σε άλλα ζητήματα, όπως αμυντική συνεργασία, επενδύσεις, συνεργασία σε διεθνείς οργανισμούς.
Παράλληλα, ο κ. Παπαϊωάννου τόνισε πως ανοίγουν και οι προοπτικές για τη διεύρυνση των διάφορων πολυμερών σχημάτων στην περιοχή, αναφέροντας την ομαλοποίηση των σχέσεων των ΗΑΕ με το Ισραήλ, η οποία δημιουργεί νέες προοπτικές και βοηθάει και στην επίτευξη μιας βιώσιμης λύσης στο Μεσανατολικό.
Αναδεικνύοντας περαιτέρω τη σημασία των χωρών του Κόλπου, σημείωσε πως αποτελούν μια γέφυρα μεταξύ των χωρών της Ευρώπης και των χωρών της Ασίας, κάνοντας ειδική αναφορά στην Ινδία.
Ακολούθως, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών αναφέρθηκε στις αμερικανικές εκλογές, υπογραμμίζοντας πως η Ελλάδα προσβλέπει στη συνεργασία με τη νέα κυβέρνηση που θα αναλάβει και επισήμανε πως υπάρχουν τακτικές επαφές με στελέχη, οι οποίες θα ενισχυθούν όταν θα αναλάβουν τη διακυβέρνηση των ΗΠΑ. Γνωστοποίησε ακόμα ότι την τρέχουσα εβδομάδα έγινε μια συνάντηση σε υψηλό υπηρεσιακό επίπεδο στο State Department, όπου η ελληνική πλευρά εξέθεσε τους προβληματισμούς της προς την αμερικανική όσον αφορά την έκθεση του State Department η οποία έχει διαβιβαστεί στο Κογκρέσο. Στο σημείο αυτό, υπενθύμισε πως η αμερικανική πλευρά έχει καταδικάσει τις τουρκικές παραβιάσεις του εναερίου χώρου επανειλημμένα δημόσια.
Σε ό,τι αφορά τις ευρωατλαντικές σχέσεις, ανέφερε πως η Ελλάδα προσβλέπει στην ενδυνάμωση των δεσμών ΕΕ-ΗΠΑ, παρατηρώντας πως «έχουμε πάρα πολλές κοινές προκλήσεις να αντιμετωπίσουμε, αρχίζοντας από την πανδημία, την κλιματική αλλαγή».
Ερωτηθείς για το βέτο της Ουγγαρίας και της Πολωνίας στο σχέδιο ανάκαμψης της ΕΕ, ο κ. Παπαϊωάννου είπε πως έγινε χθες στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μια πάρα πολύ σύντομη συζήτηση, και ότι αυτό που ειπώθηκε είναι ότι η τρέχουσα γερμανική προεδρία θα συνεχίσει τις προσπάθειές της προκειμένου να βρεθεί μια λύση το συντομότερο δυνατό. Υπό αυτό το πρίσμα, ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών εξέφρασε την πλήρη στήριξη της Ελλάδας στις προσπάθειες της γερμανικής προεδρίας για την επίτευξη μιας καλής λύσης.
Το πρόγραμμα της ηγεσίας του ΥΠΕΞ την επόμενη εβδομάδα
Ο εκπρόσωπος παρουσίασε το πρόγραμμα της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Εξωτερικών κατά την προσεχή εβδομάδα, αναφέροντας ότι την Τρίτη ο υπουργός Νίκος Δένδιας θα συμμετάσχει μέσω τηλεδιάσκεψης στη Διάσκεψη Δωρητών για το Αφγανιστάν, η οποία θα πραγματοποιηθεί στη Γενεύη. Την ίδια ημέρα, θα έχει επίσης τηλεφωνική συνομιλία με τον Ιταλό ομόλογό του, Λουίτζι Ντι Μάιο, στην οποία θα συζητήσουν, μεταξύ άλλων, τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο και στη Λιβύη. Αργότερα, ο υπουργός Εξωτερικών θα συμμετάσχει στη διαδικτυακή Διάσκεψη του «Economist» για την Κύπρο, ως κεντρικός ομιλητής στη θεματική για την ενεργειακή διπλωματία. Το πρόγραμμα του Νίκου Δένδια την Τρίτη ολοκληρώνεται με τη συμμετοχή του, μέσω τηλεδιάσκεψης, στην Υπουργική Διάσκεψη της Γαλλοφωνίας.
Όσον αφορά την Πέμπτη, έχει προγραμματιστεί τηλεφωνική συνομιλία του Νίκου Δένδια με τον γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ ενόψει της συνάντησης των υπουργών Εξωτερικών των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, στις 1 και 2 Δεκεμβρίου, η οποία θα γίνει μέσω τηλεδιάσκεψης. Επίσης, την Πέμπτη, ο υπουργός θα συμμετάσχει μέσω τηλεδιάσκεψης σε υπουργική συνάντηση που θα πραγματοποιηθεί στη Βαρκελώνη, μεταξύ της ΕΕ και των εταίρων της Νότιας Γειτονίας.
Την Παρασκευή, ο κ. Δένδιας θα συμμετάσχει, πάντα μέσω τηλεδιάσκεψης, στο 5ο περιφερειακό φόρουμ, σε υπουργικό επίπεδο, της Ένωσης για τη Μεσόγειο, που θα πραγματοποιηθεί επίσης στη Βαρκελώνη.
Επιτυχημένη η ελληνική προεδρία του Συμβουλίου της Ευρώπης
Επίσης, ο κ. Παπαϊωάννου δεν παρέλειψε να κάνει ένα σύντομο απολογισμό της ελληνικής προεδρίας του Συμβουλίου της Ευρώπης, στην οποία πρόεδρος της επιτροπής υπουργών του Οργανισμού ήταν ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών Μιλτιάδης Βαρβιτσιώτης, χαρακτηρίζοντάς την ιδιαίτερα επιτυχημένη. Ειδικότερα, στάθηκε στα συγχαρητήρια του Γερμανού υπουργού Εξωτερικών Χάικο Μάας για τον τρόπο με τον οποίο η Ελλάδα διαχειρίστηκε την προεδρία υπό πρωτοφανείς συνθήκες, στη Διακήρυξη των Αθηνών και στην ίδρυση του Παρατηρητηρίου για τη μελέτη της Ιστορίας, σημειώνοντας πως ήταν η πλήρως ψηφιακή προεδρία λόγω της πανδημίας, αλλά παρ' όλα αυτά η χώρα μας κατάφερε να έχει ένα μεγάλο αριθμό συναντήσεων, με συμμετοχή πολλών υπουργών.
