Την ανησυχία του για την εντεινόμενη κατάσταση στη Μέση Ανατολή και τη διάχυση της κρίσης στην περιοχή, με την εμπλοκή των Χούθι στην Ερυθρά Θάλασσα και της Χεζμπολάχ στο βόρειο τμήμα του Ισραήλ, εξέφρασε ο υπουργός Εξωτερικών Γιώργος Γεραπετρίτης σε συνέντευξή του στο σαουδαραβικό κανάλι Al Arabiya κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στο Ριάντ.
Επανέλαβε κατ’ αρχάς ότι η Ελλάδα υποστηρίζει τη λύση των δύο κρατών στη Μέση Ανατολή στη βάση των ψηφισμάτων των Ηνωμένων Εθνών, ως σημείο εκκίνησης για την συζήτηση για την μεταπολεμική εποχή στην ευρύτερη περιοχή, ενώ επικεντρώθηκε στην ανάγκη λειτουργίας βιώσιμων ανθρωπιστικών διαδρόμων, στην άμεση απελευθέρωση των ομήρων που ακόμα κρατά η Χαμάς, καθώς και στην ελαχιστοποίηση των συνεπειών του πολέμου στον άμαχο πληθυσμό.
Στην Αθήνα, υπογραμμίζουν ότι είναι σε θέση να συνομιλούν με όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές, με τον υπουργό Εξωτερικών να επισημαίνει ότι στις συζητήσεις για την επόμενη μέρα πρέπει να εμπλακεί η Παλαιστινιακή Αρχή, αλλά και να αποκλειστεί κάθε τρομοκρατικό στοιχείο από την μελλοντική διοίκηση στη Γάζα.
Την ερχόμενη εβδομάδα ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών προγραμματίζει να επισκεφτεί τόσο την Ιορδανία όσο και την Αίγυπτο, δύο χώρες που είναι άμεσα εμπλεκόμενες στο ζήτημα.
Αναφορικά με τις ελληνοτουρκικές σχέσεις και στο διάλογο που είναι σε εξέλιξη, ο κ. Γεραπετρίτης, επεσήμανε στην προσπάθεια των δύο πλευρών να μπουν σε μία νέα εποχή. Μια προσπάθεια που επιστεγάστηκε, όπως είπε, και από την υπογραφή της κοινής δήλωσης των Αθηνών στις 7 Δεκεμβρίου, χωρίς φυσικά να παραγνωρίζονται όλα όσα χωρίζουν τις δύο πλευρές και τις ιστορικές διαφορές, όπως τις ανέφερε η υπουργός.
Δεν συμμεριζόμαστε απαραιτήτως όλες τις θέσεις της Τουρκίας, αλλά αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να συζητάμε μεταξύ μας, τόνισε ο υπουργός Εξωτερικών.
Αναλυτικά η συνέντευξη του υπουργού Εξωτερικών, Γιώργου Γεραπετρίτη.
Δημοσιογράφος: Σας καλωσορίζω σε μία ξεχωριστή συνέντευξη με τον κύριο Γιώργο Γεραπετρίτη, Υπουργό Εξωτερικών της Ελληνικής Δημοκρατίας. Καλώς ήρθατε στην Al Arabiya. Είναι μεγάλη μας χαρά που σας έχουμε σήμερα εδώ. Γνωρίζετε ότι η κυρίαρχη ανησυχία στην περιοχή αυτή τη στιγμή είναι ο ισραηλινός πόλεμος στη Γάζα. Σε αυτό το πλαίσιο, η Ελλάδα φιλοξένησε τον Αμερικανό Υπουργό Εξωτερικών Antony Blinken, κατά τη διάρκεια της περιοδείας του στην περιοχή. Τι ακριβώς σας είπε σχετικά με τον πόλεμο;
Γ. Γεραπετρίτης: Όπως γνωρίζετε, υπάρχει μια εντεινόμενη ανησυχία για την κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Θεωρώ ότι υπάρχουν δύο βασικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπίσουμε άμεσα και νομίζω ότι ο Υπουργός Blinken συμμερίζεται πλήρως αυτή την άποψη.
Το πρώτο είναι το πώς θα ενισχύσουμε περαιτέρω την ανθρωπιστική βοήθεια, διότι υπάρχει μια αυξανόμενη ανθρωπιστική κρίση που πρέπει να αντιμετωπίσουμε. Χρειαζόμαστε βιώσιμους διαδρόμους που θα οδηγούν απευθείας στη Γάζα, για να παράσχουμε τα απαραίτητα εργαλεία, υποδομές και ιατρική περίθαλψη. Από την άλλη πλευρά, η δεύτερη ανησυχία πηγάζει από την πιθανότητα να υπάρξει διάχυση της κρίσης στην περιοχή.
Όπως γνωρίζετε, υπάρχουν δύο ακόμη περιφερειακά προβλήματα. Το ένα προέρχεται από το βόρειο τμήμα του Ισραήλ και την εμπλοκή της Χεζμπολάχ και το άλλο από τους Χούθι, στην Ερυθρά Θάλασσα. Επομένως, υπάρχει σημαντική ανησυχία, καθώς πρέπει να περιορίσουμε τις εχθροπραξίες τώρα στην ευρύτερη περιοχή, προκειμένου να εξευρεθεί μια βιώσιμη και διαρκής λύση.
Δημοσιογράφος: Τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης έχουν διαφορετικές απόψεις σχετικά με τον πόλεμο. Ορισμένες χώρες ζητούν σθεναρά τον πλήρη τερματισμό του πολέμου, ενώ άλλες εστιάζουν στις ανθρωπιστικές πλευρές και πτυχές. Ποια είναι η θέση της Ελλάδας ως προς το θέμα αυτό;
Γ. Γεραπετρίτης: Κατ’ αρχάς, νομίζω ότι οι δύο αυτές θέσεις δεν αποκλείουν η μία την άλλη. Πιστεύω ότι πρέπει να εργαστούμε για την ανθρωπιστική βοήθεια, καθώς και για το πώς θα επιτύχουμε μια βιώσιμη παύση των εχθροπραξιών, προκειμένου να αναπτυχθεί μια πιο βιώσιμη κατάπαυση του πυρός και ειρήνη. Το σημαντικό κατά τη γνώμη μου αυτή τη στιγμή είναι να υπάρξει ένας συνασπισμός κυβερνήσεων και ηγετών προκειμένου να προωθήσουμε την ιδέα μιας βιώσιμης λύσης.
Υποστηρίζουμε σαφώς τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ σχετικά με τη λύση των δύο κρατών στα εδαφικά όρια του 1967. Θεωρώ ότι αυτό θα πρέπει να είναι το σημείο εκκίνησης για οποιαδήποτε συζήτηση για την εποχή μετά τον πόλεμο. Είναι σημαντικό να αρχίσουμε να εργαζόμαστε για αυτό. Γνωρίζω ότι υπάρχει διάσταση απόψεων εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κάθε κράτος-μέλος έχει τη δική του άποψη για το πώς πρέπει να αναπτύξει την αντίστοιχη εξωτερική πολιτική του.
Όμως, όλοι συμφωνούμε στην ανάγκη παροχής επαρκούς και ουσιαστικής ανθρωπιστικής βοήθειας και όλοι μας επιθυμούμε να δούμε, το συντομότερο δυνατόν, τον τερματισμό αυτών των πολέμων. Αυτό που συμβαίνει στην παρούσα φάση είναι πέρα από κάθε φαντασία. Αντιλαμβανόμαστε ότι η κατάσταση που πυροδότησε την 7η Οκτωβρίου οδήγησε σε αυτές τις εχθροπραξίες, αλλά πρέπει να αντιμετωπίσουμε το ανθρωπιστικό ζήτημα και να εργαστούμε για βιώσιμη ειρήνη στην περιοχή.
Δημοσιογράφος: Κ. Γεραπετρίτη, θα μπορούσατε επίσης να μας πείτε ποια είναι η άποψη της Ελλάδας σχετικά με το τέλος του σημερινού πολέμου στη Γάζα και της σύγκρουσης μεταξύ Ισραήλ και Παλαιστινίων γενικότερα;
Γ. Γεραπετρίτης: Είμαστε σαφώς υπέρ της εφαρμογής του Διεθνούς Δικαίου. Από την πρώτη στιγμή, η Ελλάδα ασκεί μια πολιτική απόλυτα βασισμένη σε αρχές και κανόνες, όσον αφορά τη Μέση Ανατολή, όπως και σε κάθε άλλο θέμα εξωτερικής πολιτικής. Πρέπει να εφαρμόζουμε ενιαία πρότυπα σε όλες τις καταστάσεις εχθρότητας και επιθετικότητας.
Γι’ αυτό και από την αρχή δηλώσαμε με πολύ κατηγορηματικό τρόπο ότι η Ελλάδα τάσσεται κατά της επιθετικότητας, κάθε εχθροπραξίας, κάθε μορφής τρομοκρατίας. Κάναμε σαφή διάκριση μεταξύ της Χαμάς, της τρομοκρατικής οργάνωσης, και του παλαιστινιακού λαού, τον οποίο σαφώς σεβόμαστε και με τον οποίο διατηρούμε ισχυρούς ιστορικούς δεσμούς. Και από την άλλη πλευρά, αυτό που είπαμε είναι ότι πρέπει να ελαχιστοποιήσουμε τις συνέπειες του πολέμου κατά των αμάχων και να δημιουργήσουμε βιώσιμους ανθρωπιστικούς διαδρόμους.
Είναι απαράδεκτο για εμάς να υπάρχει σήμερα μια κατάσταση όπου άνθρωποι κρατούνται όμηροι. Ζητούμε, όπως και ολόκληρη η διεθνής κοινότητα, την άμεση απελευθέρωση των ομήρων. Θεωρούμε μεν ότι υπάρχει δικαίωμα αυτοάμυνας που εδράζεται στο Διεθνές Δίκαιο, αλλά θα πρέπει να ασκείται εντός των ορίων του Διεθνούς Δικαίου και του Διεθνούς Ανθρωπιστικού Δικαίου.
Δημοσιογράφος: Υπάρχει προοπτική η Ελλάδα να αναλάβει διαμεσολάβηση και να θέσει τέλος σε αυτή τη σύγκρουση; Και ποιοι θα ήταν οι πυλώνες αυτής της διαμεσολάβησης εάν η χώρα σας εξετάζει μια τέτοια πρωτοβουλία; Ιδίως μιας και η Ελλάδα διατηρεί ιστορικά καλές σχέσεις και με τα δύο μέρη, το Ισραήλ και τους Παλαιστίνιους.
Γ. Γεραπετρίτης: Ακριβώς λόγω του γεγονότος ότι υιοθετήσαμε αυτή τη σαφή θέση αρχών από την αρχή αυτής της κατάστασης, έχουμε αποκτήσει ως χώρα, ένα ισχυρό διπλωματικό κεφάλαιο. Μπορούμε να συνομιλούμε με όλους τους κρατικούς δρώντες. Μπορούμε να συνομιλούμε με τα εμπλεκόμενα μέρη. Αυτός είναι ο λόγος άλλωστε για τον οποίο βρίσκομαι κι εγώ εδώ.
Εκτός από τις διμερείς μας σχέσεις με τη Σαουδική Αραβία, θα συζητήσουμε για την τρέχουσα κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Συζητάμε, επίσης, τόσο με τους Ισραηλινούς όσο και με τους Παλαιστίνιους. Θα υποδεχθώ τον Παλαιστίνιο Υπουργό Εξωτερικών στην Αθήνα, σύντομα. Και την επόμενη εβδομάδα σχεδιάζω να επισκεφθώ και άλλες αραβικές χώρες.
Συνομιλούμε με όλα τα μέρη. Είμαστε, θεωρώ, ιδιαιτέρως αξιόπιστοι συνομιλητές στο θέμα αυτό και προσφέρουμε καλές υπηρεσίες. Ήδη νομίζω ότι έχουμε προσφέρει διαμεσολάβηση σε σχέση με την Ευρωπαϊκή Ένωση. Υποβάλαμε ένα αρχικό σχέδιο που έγινε συνολικά αποδεκτό από την ΕΕ και ιδιαίτερα από το Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων, σχετικά με την κατάσταση στη Μέση Ανατολή. Και τώρα νομίζω ότι είμαστε σε θέση να διαμεσολαβήσουμε.
Η Ελλάδα τάσσεται με το Διεθνές Δίκαιο. Θεωρούμε κάθε είδους αναθεωρητισμό απαράδεκτο και οφείλουμε να εφαρμόζουμε ενιαία πρότυπα σε όλες τις καταστάσεις, προκειμένου να έχουμε την αξιοπιστία και τη νομιμοποίηση να συνομιλούμε με όλες τις χώρες στη διεθνή κοινότητα και με τον ίδιο τρόπο.
Δημοσιογράφος: Κύριε Γεραπετρίτη, καθώς ετοιμάζεστε να συναντηθείτε με τον Παλαιστίνιο ομόλογό σας, Riyad al-Maliki στην Αθήνα, θα μπορούσατε να μας πείτε μερικά από τα βασικά θέματα που θα συζητηθούν κατά τη διάρκεια αυτής της σημαντικής συνάντησης; Λαμβάνοντας υπόψη την τρέχουσα κατάσταση, θέματα όπως ο οδικός χάρτης για την ειρήνη στη Μέση Ανατολή και η ανθρωπιστική βοήθεια θα βρίσκονται πιθανώς στην κορυφή της ατζέντας. Ποιες θα ήταν οι δεσμεύσεις και οι πρωτοβουλίες που θα μπορούσατε να προτείνετε μετά από αυτή τη συνάντηση;
Γ. Γεραπετρίτης: Κατ’ αρχάς, πρέπει να σας πω ότι μίλησα και με τον νέο Υπουργό Εξωτερικών του Ισραήλ και είχαμε μια εκτενή συζήτηση σχετικά με τη μεταπολεμική κατάσταση, αλλά και σχετικά με τα μέσα για την παροχή μιας πιο ουσιαστικής ανθρωπιστικής βοήθειας προς τη Γάζα. Από την άλλη πλευρά, με τον Παλαιστίνιο ομόλογό μου, τον κ. Maliki, βρισκόμαστε σε συνεχή επικοινωνία και, όπως ανέφερα, θα τον φιλοξενήσω την επόμενη εβδομάδα στην Αθήνα.
Κατά την άποψή μου, είναι πράγματι σημαντικό να παρέχουμε περαιτέρω νομιμοποίηση και επιρροή στην Παλαιστινιακή Αρχή. Πρέπει να έχουμε αξιόπιστους συνομιλητές για την επόμενη μέρα. Είναι απολύτως απαραίτητο να συνομιλούμε με τους Παλαιστίνιους, τον παλαιστινιακό λαό, ο οποίος έχει υποφέρει πράγματι πολύ στο παρελθόν και πρέπει να υπάρξουν σημαντικές προοπτικές για το μέλλον και την ευημερία του.
Αυτό που θεωρώ μείζονος σημασίας αυτή τη στιγμή είναι η συμμετοχή της Παλαιστινιακής Αρχής στις συζητήσεις για την επόμενη μέρα. Είναι επίσης σημαντική η διασφάλιση ύπαρξης μιας αποτελεσματικής διοίκησης που θα εξασφαλίζει το μέλλον του παλαιστινιακού λαού, αλλά και θα καθορίζει την ασφάλεια στην ευρύτερη περιοχή, και ιδιαίτερα στα Παλαιστινιακά Εδάφη, χωρίς καμία εμπλοκή της τρομοκρατίας.
Δημοσιογράφος: Οι σημαντικότερες ανησυχίες που προκαλούνται από τον πόλεμο στη Γάζα σχετίζονται με τις απειλές του Ισραήλ να μεταφέρει τους κατοίκους της Γάζας σε άλλες χώρες. Ποια είναι η γνώμη σας για αυτή την ιδέα που προτάθηκε από ορισμένα μέλη της κυβέρνησης του Ισραήλ;
Γ. Γεραπετρίτης: Για να είμαι ειλικρινής, δεν θεωρώ ότι αυτή η ιδέα αντανακλά την ηγεσία του Ισραήλ. Αυτή είναι και η άποψη της ελληνικής κυβέρνησης, ότι δεν μπορεί να υπάρξει αναγκαστικός εκτοπισμός του πληθυσμού, ούτε συλλογική τιμωρία. Αυτό απαγορεύεται από το Διεθνές Δίκαιο. Συνεπώς, τασσόμαστε σαφέστατα υπέρ του δικαιώματος όλων των λαών στην αυτοδιάθεση και του δικαιώματος να παραμένουν στην πατρίδα τους. Τασσόμαστε σαφώς εναντίον κάθε ιδέας εκτοπισμού στην περιοχή.
Δημοσιογράφος: Εντούτοις, είναι η Ελλάδα έτοιμη να δεχτεί κάποιους από τη Γάζα αν της ζητηθεί;
Γ. Γεραπετρίτης: Είναι σημαντικό να παρέχεται ανθρωπιστική βοήθεια. Από την πρώτη δε στιγμή, ήμασταν πολύ σαφείς ότι σε περίπτωση που υπάρξει μια κατάσταση που χρήζει περαιτέρω αντιμετώπισης, για παράδειγμα, αν υπάρξει μια ιατρική περίπτωση που πρέπει να αντιμετωπιστεί, θα υποδεχόμασταν κάθε Παλαιστίνιο που θα χρειαζόταν άμεση ιατρική περίθαλψη. Και το έχουμε μεταφέρει αυτό στα εμπλεκόμενα μέρη. Πέραν τούτου, πιστεύω ότι είναι σημαντικό οι άνθρωποι να παραμένουν στις πατρίδες τους.
Δημοσιογράφος: Κύριε Γεραπετρίτη, ας περάσουμε τώρα στις σχέσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, οι οποίες σημειώνουν σημαντική βελτίωση μετά την επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου στην Αθήνα. Ο κ. Erdogan χαρακτήρισε την επίσκεψή του στην Αθήνα ως μια νέα εποχή φιλίας μεταξύ των δύο χωρών. Πώς βλέπει η Ελλάδα αυτή τη νέα εποχή με την Τουρκία;
Γ. Γεραπετρίτης: Με την Τουρκία είμαστε γειτονικές χώρες και η γεωγραφία μας ενώνει, επομένως πρέπει να μάθουμε να ζούμε μαζί. Η αλήθεια είναι ότι υπάρχουν ισχυρά ιστορικά βάρη προερχόμενα από το παρελθόν και τώρα προσπαθούμε να εισέλθουμε σε νέα φάση σχέσεων καλής γειτονίας και πιο ειλικρινούς αλληλεπίδρασης.
Στις 7 Δεκεμβρίου υποδεχθήκαμε στην Αθήνα την τουρκική αντιπροσωπεία με επικεφαλής τον Τούρκο Πρόεδρο και επίσης, έναν σημαντικό αριθμό υπουργών της Δημοκρατίας της Τουρκίας. Είχαμε μια πολύ ενδιαφέρουσα, σημαντική και πιστεύω ειλικρινή ανταλλαγή απόψεων.
Υπογράψαμε σειρά συμφωνιών, μνημονίων και κοινών δηλώσεων σε διάφορους τομείς, όπως ο τουρισμός, η γεωργία, το εμπόριο, η μετανάστευση, η πολιτική προστασία. Και εγκαινιάσαμε μια νέα σελίδα στις διμερείς μας σχέσεις με την υπογραφή κοινής διακήρυξης για τις σχέσεις καλής γειτονίας και τη φιλική διευθέτηση των διαφορών. Θεωρώ ότι είναι σημαντικό να βρισκόμαστε σε διάλογο με την Τουρκία. Πιστεύω ότι είναι σημαντικό να είμαστε διαβουλευτικοί, να έχουμε αμοιβαία κατανόηση των θέσεων του άλλου.
Δεν συμμεριζόμαστε απαραίτητα τις απόψεις σε όλα τα σημεία, αλλά αυτό που πρέπει να κάνουμε είναι να συζητάμε πραγματικά μεταξύ μας. Ξεκινήσαμε με μια ατζέντα θετικού αθροίσματος, μια θετική ατζέντα, με αμοιβαία επωφελή μέτρα. Επομένως, πιστεύουμε ότι, μπορούμε να προχωρήσουμε βήμα-βήμα σε μια καλύτερη σχέση και πιστεύω ότι αυτή η καλύτερη σχέση μπορεί να είναι λειτουργική και βιώσιμη.
Δημοσιογράφος: Έχετε συζητήσει με τον Πρόεδρο Erdogan για το μεταναστευτικό ζήτημα; Και θα μπορούσατε να αναπτύξετε τις στρατηγικές ή τις προσεγγίσεις για την αποτελεσματική αντιμετώπιση και διαχείριση αυτών των κυμάτων;
Γ. Γεραπετρίτης: Το μεταναστευτικό είναι ιδιαίτερα λεπτό ζήτημα. Πρέπει να το αντιμετωπίσουμε όχι με βάση την πολιτική μιας και μόνο χώρας. Είναι ένα διεθνές ζήτημα. Πρέπει να αντιμετωπίσουμε τα μεταναστευτικά κύματα και κάθε φορά που υπάρχει ένας περιφερειακός πόλεμος και ο κίνδυνος αυξημένων μεταναστευτικών ροών. Η αλήθεια είναι ότι τους τελευταίους οκτώ μήνες αναπτύξαμε μια πιο ολοκληρωμένη πολιτική με την Τουρκία στο θέμα αυτό. Βρισκόμαστε σε συνομιλίες με την αστυνομία και το λιμενικό.
Και καταφέραμε να μειώσουμε τις μεταναστευτικές ροές και να καταδιώξουμε τους διακινητές που δρουν στην ευρύτερη περιοχή. Είναι σημαντικό να επανενεργοποιηθεί η κοινή δήλωση μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Τουρκίας, προκειμένου να βελτιωθεί η αναλογία των επιστροφών. Χρειάζεται να υπάρξει μια διεθνής συνεργασία για τη μετανάστευση, διότι αναμένουμε ότι θα υπάρξει αύξηση των ροών στο εγγύς μέλλον.
Δημοσιογράφος: Τώρα, πώς θα αντικατοπτριστεί η προσέγγιση των δύο χωρών στα περιφερειακά ζητήματα, την κατάσταση στην Κύπρο και τη διαμάχη για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου;
Γ. Γεραπετρίτης: Αν καταφέρουμε να βελτιώσουμε τις διμερείς σχέσεις μεταξύ της Ελλάδας και της Τουρκίας, αυτό θα επηρεάσει θετικά και το Κυπριακό. Εμείς έχουμε διαφορετική άποψη από την Τουρκία σε αυτό το θέμα. Συμμορφωνόμαστε πλήρως – και είμαστε ιδιαίτερα αυστηροί σε αυτό – με τις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ για μια διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία στην Κύπρο, που θα επιτρέπει τόσο στους Ελληνοκύπριους, όσο και στους Τουρκοκύπριους να συνυπάρξουν κάτω από ένα ενιαίο ομόσπονδο κράτος.
Επομένως, ναι έχουμε διαφορετική άποψη. Αλλά είμαι πολύ θετικός και πιστεύω ότι και η κυπριακή κυβέρνηση συμμερίζεται αυτή την άποψη, δηλαδή ότι η βελτίωση των διμερών μας σχέσεων με την Τουρκία θα βελτιώσει και την κατάσταση στην Κύπρο. Σαφώς, χαιρετίζω τον διορισμό από τα Ηνωμένα Έθνη της νέας ειδικής απεσταλμένης, της πρώην υπουργού Εξωτερικών της Κολομβίας, κας Cuéllar. Και νομίζω ότι αυτό συνιστά καλή ένδειξη για την επανέναρξη των συνομιλιών. Διότι ανεξάρτητα από τις θέσεις του καθενός, νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό να συμμετέχουμε σε διαβουλευτικές διαδικασίες.
Πρέπει να συζητήσουμε και ελπίζουμε ότι σύντομα θα έχουμε κάποιες εξελίξεις στο θέμα αυτό. Όσον αφορά τους ενεργειακούς διαδρόμους, συνεχίζουμε να εργαζόμαστε. Είναι απολύτως απαραίτητο να ενισχύσουμε περαιτέρω σχέδια έργων που θα μας επιτρέψουν να δημιουργήσουμε ενεργειακές γέφυρες μεταξύ της Μέσης Ανατολής και της Άπω Ανατολής με την Ευρώπη. Και η Ελλάδα έχει να επιτελέσει έναν ιδιαίτερα κομβικό ρόλο στο θέμα αυτό.
Δημοσιογράφος: Ας αναφερθούμε τώρα στην πρόσφατη επίσκεψή σας στο Ριάντ. η οποία εντάσσεται στο πλαίσιο των εντατικών επαφών μεταξύ των δύο χωρών. Πώς περιγράφετε τη σχέση της Αθήνας με το Ριάντ τώρα και πώς βλέπετε τη μελλοντική εξέλιξη αυτής της σχέσης;
Γ. Γεραπετρίτης: Με την κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας έχουμε αναπτύξει στρατηγική συνεργασία. Υπογράψαμε τη συγκρότηση Υψηλού Επιπέδου Στρατηγικού Συμβουλίου στο εγγύς μέλλον. Και αναμένουμε ότι εντός του τρέχοντος έτους, εντός του 2024, θα ξεκινήσουμε αυτόν τον σημαντικό στρατηγικό διάλογο.
Έχουμε υπογράψει πολλές συμφωνίες σε διάφορους τομείς. Θα ήθελα να επισημάνω ιδιαίτερα τις συμφωνίες στον ενεργειακό τομέα. Υπογράψαμε το 2022 Μνημόνιο μεταξύ των δύο Υπουργείων Ενέργειας, το οποίο πρόκειται να αναπτύξουμε περαιτέρω. Ιδιαίτερη έμφαση δίνω στη μεταφορά πράσινου υδρογόνου από τη Σαουδική Αραβία στην Ευρώπη μέσω της Ελλάδας.
Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό όχι μόνο για τις διμερείς σχέσεις, αλλά και για τις σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Σαουδικής Αραβίας. Είναι επίσης σημαντικό για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης, που συνιστά τεράστιο πρόβλημα, παγκόσμιο πρόβλημα, αλλά ιδιαίτερα για τη Μεσόγειο Θάλασσα. Έχουμε επίσης συνάψει συμφωνία για την ηλεκτρική διασύνδεση, τα δίκτυα ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ των δύο χωρών.
Και ασφαλώς, έχουμε τη σημαντική συμφωνία για τον διάδρομο δεδομένων μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και της Ελλάδας, που είναι πολύ σημαντική συμφωνία, διότι στη βάση αυτή μπορούμε να αναπτύξουμε και άλλους τομείς και άλλες συνέργειες. Και βεβαίως, στο πλαίσιο των διμερών μας σχέσεων, οι δύο χώρες μοιράζονται παρόμοια συμφέροντα όσον αφορά τον Διάδρομο Ινδίας-Μ.Ανατολής-Ευρώπης, ο οποίος θα αναπτύξει περαιτέρω τις γέφυρες μεταξύ Ασίας και Ευρώπης.
Τα τελευταία χρόνια έχουμε μια πολύ ισχυρή σχέση με τη Σαουδική Αραβία. Θα επιβεβαιώσουμε εδώ αυτή τη σχέση και αναμένουμε να την ενισχύσουμε περαιτέρω. Όπως γνωρίζετε, η Ελλάδα έχει μια ταχέως αναπτυσσόμενη οικονομία. Πρόσφατα επιτύχαμε την επενδυτική βαθμίδα. Η Ελλάδα είναι μια χώρα που καλωσορίζει τις ξένες επενδύσεις. Είμαστε πρόθυμοι να αναπτύξουμε περαιτέρω αυτές τις προοπτικές με την κυβέρνηση της Σαουδικής Αραβίας.
Δημοσιογράφος: Κ. Γεραπετρίτη, σε αρκετές περιπτώσεις έχετε τονίσει την επιθυμία της χώρας σας να συνεργαστεί με τη Σαουδική Αραβία σε κορυφαία πράσινα έργα και πρωτοβουλίες για τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Πώς εργάζεται ενεργά η χώρα σας προς την κατεύθυνση αυτής της συνεργασίας στον τομέα της βιωσιμότητας; Μπορείτε να μας πείτε κάποιες λεπτομέρειες σχετικά με αυτές τις συγκεκριμένες μεθόδους και τους διαύλους επικοινωνίας που διευκολύνουν αυτή την κοινή προσπάθεια μεταξύ των δύο χωρών;
Γ. Γεραπετρίτης: Κατ’ αρχάς, η Ελλάδα διαθέτει σημαντική τεχνογνωσία όσον αφορά τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Διότι, όπως ακριβώς και εσείς, διαθέτουμε υψηλά επίπεδα ανέμων, θάλασσας και ήλιου. Αυτά μας επιτρέπουν να αναπτύξουμε όλους τους τύπους ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Επιτύχαμε περισσότερο από το 50% του ενεργειακού μας μείγματος να προέρχεται από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
Πρέπει οπωσδήποτε να διαφοροποιήσουμε τις ενεργειακές μας πηγές, να περάσουμε από τον άνθρακα στις ανανεώσιμες και τις πράσινες πηγές ενέργειας. Και επ’ αυτού, εργαζόμαστε ενδελεχώς τόσο με την Ευρωπαϊκή Ένωση, όσο και με τη Σαουδική Αραβία. Θεωρώ δε, ότι το μέλλον, πέραν των συμβατικών ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, ανήκει στο πράσινο υδρογόνο.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση αναπτύσσει ένα μεγαλεπήβολο έργο σχετικά με τη μεταφορά πράσινου υδρογόνου. Και νομίζω ότι, σχεδόν το 50% των ευρωπαϊκών αναγκών μπορεί να καλυφθεί από τη Σαουδική Αραβία. Και αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο αναπτύσσουμε αυτό το έργο.
Είμαι πολύ αισιόδοξος ότι η συνεργασία μας με τη Σαουδική Αραβία θα είναι αμοιβαία επωφελής. Θα αποτελέσει δε, την ενεργειακή γέφυρα από τη Σαουδική Αραβία προς την Ευρώπη. Καθώς οι ενεργειακές ανάγκες της Ευρώπης αυξάνονται, ιδίως λόγω του περιορισμού της υπερβολικής εξάρτησης από τη Ρωσία, διευκολύνουμε τώρα εναλλακτικές οδούς πράσινης ενέργειας. Και νομίζω ότι η Σαουδική Αραβία συνιστά βασικό παράγοντα στο θέμα αυτό.
Δημοσιογράφος: Τη δεκαετία του 1970 ο Κωνσταντίνος Δοξιάδης, ένας Έλληνας αρχιτέκτονας και πολεοδόμος, κλήθηκε να συνεισφέρει την τεχνογνωσία του στην αναπτυσσόμενη πόλη του Ριάντ. Διαθέτουν σήμερα οι Έλληνες αρχιτέκτονες και επενδυτές ανάλογο ενθουσιασμό και ενδιαφέρον για να συμμετάσχουν στην ποικιλόμορφη πρωτοβουλία αστικής ανάπτυξης που λαμβάνει χώρα στο Βασίλειο της Σαουδικής Αραβίας;
Γ. Γεραπετρίτης: Η Σαουδική Αραβία βρίσκεται σε φάση τεράστιας ανάπτυξης. Συμμερίζομαι απόλυτα και θαυμάζω το σχέδιο “Vision 2030”, το οποίο είναι, κατά τη γνώμη μου, μοντέλο διορατικότητας και μελλοντικής οικονομικής μεγέθυνσης και ανάπτυξης, ανασυγκρότησης, διαφοροποίησης, αφορά δηλαδή κάθε τομέα του μέλλοντος.
Νομίζω ότι από αυτή την άποψη υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον από την πλευρά των ελληνικών εταιρειών. Διαθέτουμε σημαντική τεχνογνωσία σε πολλούς τομείς, όπως, για παράδειγμα, στον τουρισμό, την ενέργεια, τις κατασκευές, όπως αναφέρατε, την αρχιτεκτονική, αλλά και σε άλλους τομείς, όπως στον πολιτισμό και την εκπαίδευση.
Θα ήμασταν δε, περισσότερο από πρόθυμοι να συμμετάσχουμε σε αυτό το τεράστιο εγχείρημα του Βασιλείου της Σαουδικής Αραβίας για την περαιτέρω ανάπτυξη του νέου οράματος “Vision 2030”. Νομίζω ότι η συνεργασία μεταξύ των δύο κυβερνήσεων και των δύο λαών μας έχει τεράστιες δυνατότητες. Υπάρχει σαφώς μια μεγάλη προοπτική που πρέπει να αναπτύξουμε στις οικονομικές συναλλαγές, αλλά και στις ανταλλαγές μεταξύ των ανθρώπων, όπως έκανε ο Δοξιάδης τη δεκαετία του 1970.
