Το αίτημα της Τουρκίας στις ΗΠΑ για την αγορά νέων μαχητικών αεροσκαφών F-16 και τον εκσυγχρονισμό 80 άλλων πρέπει να ικανοποιεί συγκεκριμένους όρους, όπως το σταμάτημα των υπερπτήσεων πάνω από τα ελληνικά νησιά, επισήμανε και ο Αμερικανός γερουσιαστής Μενέντεζ μετά τη συνάντησή του με τον Αρχηγό ΓΕΕΘΑ Κωνσταντίνο Φλώρο, στέλνοντας εκ νέου μήνυμα στην Άγκυρα.
Mιλώντας στους δημοσιογράφους μετά το πέρας της συνάντησης, ο πρόεδρος της Επιτροπής Εξωτερικών Σχέσεων της Γερουσίας των ΗΠΑ υπογράμμισε ότι η πώληση των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών στην Τουρκία συνδέεται άμεσα με συγκεκριμένους όρους.
Όπως ανέφερε, η πώλησή τους δεν αφορά μόνο το κέρδος αλλά γίνεται με βάση συγκεκριμένες αξίες και αρχές, τονίζοντας πως παραμένουν ανοιχτά θέματα με την Τουρκία:
Η απόσυρση του ρωσικού συστήματος S-400 η διακοπή των υπερπτήσεων πάνω από τα ελληνικά νησιά, ο σεβασμός των συμμάχων του ΝΑΤΟ, όπως η Ελλάδα, οι στενές σχέσεις της Τουρκίας με τη Ρωσία και ο πλήρης σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Πρόσθεσε δε ότι η Τουρκία έχει τους περισσότερους φυλακισμένους δικηγόρους και δημοσιογράφους, ενώ εκτίμησε πως ο Ερντογάν δεν έχει δείξει καλή διάθεση μέχρι στιγμής να λύσει τα παραπάνω προβλήματα. «Αν το κάνει, τότε υπάρχει μια πιθανότητα να τα πάρει, εγώ όμως, πρόσθεσε, δεν βλέπω καμία διάθεση εκ μέρους του Ερντογάν», είπε χαρακτηριστικά.
Νωρίτερα, μια από τις δύο τροπολογίες για την απαγόρευση αναβάθμισης των F-16 ή πώλησης νέων μαχητικών στην Τουρκία έγινε αποδεκτή από την αρμόδια επιτροπή της Βουλής των ΗΠΑ. Έπεται το επόμενο κοινοβουλευτικό στάδιο που είναι η υπερψήφισή της από την ολομέλεια της Βουλής, κάτι που εκτιμάται ότι θα γίνει έως το τέλος Ιουλίου.
Βάσει της τροπολογίας απαγορεύεται η πώληση νέων F16, κιτ εκσυγχρονισμού και αναβαθμισμένης τεχνολογίας στην Τουρκία και σε κάθε οντότητα που σχετίζεται με την Τουρκία.
Ωστόσο, η τροπολογία αφήνει ένα παράθυρο ανοιχτό που επιτρέπει στον πρόεδρο να ξεπεράσει τους περιορισμούς που διατυπώνονται εάν πιστοποιήσει στο Κογκρέσο ότι κάτι τέτοιο είναι προς το ζωτικό συμφέρον εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ και αν έδινε αναλυτική περιγραφή των μέτρων που λαμβάνονται για να διασφαλιστεί ότι τα F-16 δεν χρησιμοποιούνται για υπερπτήσεις πάνω από την Ελλάδα.
Συγκεκριμένα, η τροπολογία, που θα συμπεριληφθεί στον προϋπολογισμό του αμερικανικού υπουργείου Άμυνας, αναφέρει τα εξής:
Ο Πρόεδρος (των ΗΠΑ) δεν μπορεί να πωλήσει ή να εγκρίνει άδεια για την εξαγωγή νέων αεροσκαφών F-16 ή τεχνολογίας αναβάθμισης F-16 ή κιτ εκσυγχρονισμού σύμφωνα με οποιαδήποτε αρχή που προβλέπεται από τον νόμο περί ελέγχου εξαγωγών όπλων (22 U.S.C. 2751 κ.ε.) στην κυβέρνηση της Τουρκίας ή σε οποιαδήποτε υπηρεσία ή όργανο της Τουρκίας, εκτός εάν ο Πρόεδρος (των ΗΠΑ) παράσχει στην Επιτροπή Διεθνών Σχέσεων της Γερουσίας, στην Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων της Βουλής των Αντιπροσώπων και στις επιτροπές Άμυνας του Κογκρέσου πιστοποίηση ότι:
Αυτή η μεταφορά είναι προς το εθνικό συμφέρον των Ηνωμένων Πολιτειών και λεπτομερή περιγραφή των συγκεκριμένων μέτρων που έχουν ληφθεί για να διασφαλιστεί ότι τέτοια F-16 δεν χρησιμοποιούνται από την Τουρκία για επαναλαμβανόμενες μη εξουσιοδοτημένες υπερπτήσεις πάνω από την Ελλάδα.
Οι δύο τροπολογίες κατατέθηκαν από τους βουλευτές Κρις Πάππας και Φρανκ Παλόν. Σε κοινή επιστολή τους, το Συμβούλιο Ελληνοαμερικανικής Ηγεσίας και η Αμερικανοεβραϊκή Επιτροπή ζήτησαν νωρίτερα από τους Αμερικανούς νομοθέτες να στηρίξουν την εν λόγω τροπολογία.
«Οι τουρκικές παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου και οι ένοπλες υπερπτήσεις πάνω από νησιά του Αιγαίου έχουν φτάσει σε επικίνδυνα επίπεδα, δημιουργώντας μια πραγματική απειλή για την ειρήνη και τη σταθερότητα στην περιοχή», επισημαίνεται στην επιστολή.
Είχε προηγηθεί η σκληρή ανακοίνωση των Ρεπουμπλικανών βουλευτών Γκας Μπιλιράκη και Νικόλ Μαλιωτάκη: Είναι σοκαριστικό το γεγονός ότι ο Πρόεδρος Μπάιντεν υποστήριξε την πώληση των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών F-16 και των κιτ εκσυγχρονισμού στην Τουρκία, ενώ είχε ακούσει πρόσφατα από πρώτο χέρι τις ανησυχίες για την τουρκική επιθετικότητα από τον Έλληνα πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη κατά την επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον.
