Του Νίκου Μελέτη
Σε νέα περιδίνηση οδηγεί την υπόθεση της Συμφωνίας των Πρεσπών το πακέτο των τροπολογιών στο Σύνταγμα το οποίο προωθεί στην Βουλή για έγκριση ο Ζ. Ζάεφ, καθώς εκμεταλλευόμενος τις «γκρίζες ζώνες» της Συμφωνίας των Πρεσπών, επιχειρεί να διατηρήσει και να κατοχυρώσει και στο αναθεωρημένο Σύνταγμα τις έννοιες της «Μακεδονικής» εθνότητας, των «μακεδονικών μειονοτήτων», της «μακεδονικής» ταυτότητας, ενώ φυσικά διατηρείται η αναφορά σε «μακεδονική γλώσσα».
Και πλέον ότι θα αναφέρεται στο Αναθεωρημένο Σύνταγμα της «Βόρειας Μακεδονίας», θα έχει την έννοια ότι είναι αποδεκτό και έχει προσυπογραφεί από την Ελλάδα….
Ήδη η ύπαρξη πληροφοριών ότι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Προκόπης Παυλόπουλος εξέφρασε ήδη τον προβληματισμό του και ζήτησε διευκρινίσεις καθώς η τροπολογία 36 του άρθρου 49 του ισχύοντος Συντάγματος θεωρεί ότι δεν βοηθάει στην κατεύθυνση της μη αναγνώρισης «μακεδονικής εθνότητας», δίνει το στίγμα των προβλημάτων που προκαλεί η πρόταση που αρχίζει να συζητείται στην βουλή της ΠΓΔΜ.
Είναι γεγονός πάντως ότι ο κ. Παυλόπουλος είχε αποφύγει να τοποθετηθεί όταν είχε γίνει γνωστό το περιεχόμενο της Συμφωνίας των Πρεσπών και έτσι είναι αρκετά παράδοξο με τόσους μήνες καθυστέρηση να ζητά διευκρινήσεις για ζητήματα όπως οι συνταγματικές αλλαγές που προωθεί ο κ. Ζάεφ οι οποίες δυστυχώς μεν, αλλά είναι εντός του πλαισίου και πάντως δεν ανατρέπουν το πλαίσιο και το πνεύμα της Συμφωνίας των Πρεσπών.
Πιθανότατα βεβαίως εάν η Κυβέρνηση το επιδιώξει ,μια τέτοια συζήτηση μπορεί να προσφέρει την ευκαιρία για νέες καθυστερήσεις στην διαδικασία κάτι που εντάσσεται στον αρχικό προγραμματισμό των κ. Τσίπρα και Καμμένου για να έρθει αργά την Άνοιξη η Συμφωνία στην ελληνική Βουλή...
Η Συμφωνία των Πρεσπών με το ολέθριο άρθρο 7 που αποτελεί το «πλυντήριο» του Μακεδονισμου ,καθώς με ελληνική υπογραφή γίνεται αποδεκτή και νομιμοποιείται η χρήση του όρου «Μακεδονία-Μακεδονικός», με το επιχείρημα ότι τον όρο αυτό τον εκλαμβάνουν διαφορετικά οι δυο πλευρές, προεξόφλησε το πλαίσιο των συνταγματικών αλλαγών που αποτελούν υποτίθεται το μεγάλο αντάλλαγμα για να αποδεχθεί η Ελλάδα έναν δύσκολο και ανεπιθύμητο συμβιβασμό.
Εξάλλου έχουν καταγραφεί ρητές δηλώσεις σε ανώτατο επίπεδο από ελληνικής πλευράς ότι το θέμα της «ταυτότητας» δεν αποτελεί αντικείμενο της Συμφωνίας των Πρεσπών και ότι το θέμα της «εθνότητας είναι ζήτημα αυτοπροσδιορισμού»…
Όμως δεν είναι μόνο το άρθρο 36 προβληματικό που εξαιρείται από την χρήση του όρου «Βόρεια Μακεδονία» αλλά και η προτεινόμενη τροπολογία 36 που αντικαθιστά το άρθρο 49 του ισχύοντος συντάγματος και παραπέμπει ευθέως σε «Μακεδονικό έθνος».
Η τροπολογία XXVI(36)
1. Η Πολιτεία προστατεύει, εγγυάται και καλλιεργεί την ιστορική και την πολιτιστική κληρονομιά του μακεδονικού λαού.
2. Η Πολιτεία προστατεύει τα δικαιώματα και τα συμφέροντα των υπηκόων της που ζουν ή διαμένουν στο εξωτερικό και προωθεί τους δεσμούς τους με την πατρίδα.
3. Η Πολιτεία μεριμνά για τους ανήκοντες στον μακεδονικό λαό που ζουν στο εξωτερικό.
4. Επ' αυτού, η Πολιτεία δεν θα αναμειγνύεται στα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών και στις εσωτερικές τους υποθέσεις.
5. Με αυτήν την τροπολογία αντικαθίσταται το άρθρο 49 του Συντάγματος της Δημοκρατίας της Μακεδονίας.
Με την τροπολογία αυτή ουσιαστικά εισάγεται και κατοχυρώνεται και η έννοια του «Μακεδονικού Έθνους» ,καθώς η σκοπιανή πλευρά εκμεταλλεύεται την προβληματική αναφορά της συμφωνίας των Πρεσπών («εθνικότητα/υπηκοότητα: Μακεδόνας/Πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας») και αναφέρεται μόνον σε «Μακεδονικό Λαό» του οποίου θα προστατεύει και θα καλλιεργεί τον πολιτισμό και την ιστορία.
Επίσης είναι σαφής η στόχευση της σκοπιανής πλευράς, καθώς αποφεύγεται η χρήση του όρου «Μακεδόνας/Πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας» και μένει μόνο η αναφορά σε «υπηκόους» που ζουν στο εξωτερικό και χρησιμοποιείται και πάλι ο όρος «μέλη του Μακεδονικού λαού» που ζουν στο εξωτερικό, για να συμπεριληφθούν στο «Μακεδονικό έθνος» όχι μόνο οι απόδημοι αλλά και υποτιθέμενες μειονότητες.
Αντί μάλιστα να χρησιμοποιήσει τον δόκιμο όρο «απόδημοι» η έστω «ομογενείς» χρησιμοποιεί τον όρο αυτό(«μέλη του Μακεδονικού λαού που ζουν στο εξωτερικό») στην παράγραφο 3,για να κρατήσει ανοικτό το θέμα των υποτιθέμενων «Μακεδονικών μειονοτήτων».
Το Ελληνικό Σύνταγμα και το άρθρο 108 το οποίο είχε τεθεί αρκετές φορές στην συζήτηση ως πρότυπο για την τροπολογία στο Σύνταγμα της πΓΔΜ, αναφέρεται ρητά σε «απόδημο» ελληνισμό, και όχι σε «μέλη του ελληνικού λαού (όχι Έλληνες πολίτες) που ζουν στο εξωτερικό».
Στην εισηγητική έκθεση πάντως χωρίς να αλλάζει το περιεχόμενο υπάρχει ερμηνευτική διάταξη, (που βεβαίως ανάλογη διάταξη υπάρχει και στο ισχύον Σύνταγμα) που αναφέρει ότι:
«Με την συνταγματική τροπολογία που προτείνεται υπογραμμίζεται η δέσμευση της Δημοκρατίας της Μακεδονίας για προστασία, εγγύηση και καλλιέργεια της ιστορικής και πολιτιστικής κληρονομιάς του μακεδονικού λαού. Επίσης, με την τροπολογία κατοχυρώνεται η προστασία των δικαιωμάτων και των συμφερόντων των υπηκόων που ζουν ή διαμένουν στο εξωτερικό και η προώθηση των δεσμών τους με την πατρίδα. Στην τροπολογία αναγράφεται ότι η Πολιτεία μεριμνά για τα μέλη του μακεδονικού λαού που ζουν στο εξωτερικό, δίχως αυτό να σημαίνει ανάμειξη στα κυριαρχικά δικαιώματα άλλων κρατών και στις εσωτερικές τους υποθέσεις».
Η εξαίρεση του άρθρου 36 από την υιοθέτηση της νέας ονομασίας
Σοβαρό ζήτημα τίθεται όμως με την εξαίρεση από τις αλλαγές , του άρθρου 36 που έχει ρητή αναφορά στην «Μακεδονική Ταυτότητα» και στους «Μακεδονικούς Απελευθερωτικούς Αγώνες» που και αυτό παραπέμπει σε «Μακεδονική Εθνότητα».
Άρθρο 36.
«Η Δημοκρατία εγγυάται ιδιαίτερα δικαιώματα κοινωνικής ασφάλισης σε βετεράνους του αντιφασιστικού πολέμου και όλων των Μακεδονικών απελευθερωτικών πολέμων σε ανάπηρους πολέμου, σε όσους έχουν απελαθεί και φυλακιστεί για τις ιδέες της ξεχωριστής ταυτότητας του Μακεδονικού Λαού και του Μακεδονικού κράτους ,καθώς και των μελών των οικογενειών τους…».
Η τελευταία αναφορά παραπέμπει επίσης στους «Αιγαιάτες Μακεδόνες» κατοχυρώνοντας και συνταγματικά ότι υπάρχει ανοικτό θέμα, για την υπόθεση όσων έφυγαν από την Ελλάδα στην διάρκεια του εμφυλίου, που υποστηρίζουν ότι έπεσαν θύματα «εθνοκάθαρσης» και διώχθηκαν και εκπατρίσθηκαν λόγω της «μακεδονικής ταυτότητας» τους.
Διπλωματικές πηγές πάντως υποστήριζαν ότι η εξαίρεση του άρθρου 36 από την εφαρμογή της νέας ονομασίας Βόρεια Μακεδονία, έγινε επειδή αφορά ιστορικές περιόδους του παρελθόντος. Αυτό βεβαίως κάθε άλλο παρά αμβλύνει το πρόβλημα, καθώς εκ των πραγμάτων η ουσία της διαφοράς έχει ιστορική διάσταση η οποία δεν σταμάτησε φυσικά με τον…θάνατο του Μ. Αλεξάνδρου…
Στο Σύνταγμα δεν αλλάζει το άρθρο 7 που ορίζει ότι η επίσημη γλώσσα του κράτους είναι η «Μακεδονική γλώσσα που στην γραπτή μορφή της χρησιμοποιεί το Κυριλλικό αλφάβητο», ενώ δεν είναι γνωστό πως θα διαμορφωθεί το άρθρο 7 που αφορά τον ορισμό της υπηκοότητας και αν επαναλαμβάνει τον ορισμό των Πρεσπών που με δόλιο τρόπο παρέμεινε το «Μακεδόνας» πριν από την φυσιολογική διατύπωση της υπηκοότητας ως στοιχείου που συνδέει το άτομο με την κρατική οντότητα («Μακεδόνας/πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας).
