Η επόμενη μέρα στη Μέση Ανατολή μετά τα αντίποινα του Ισραήλ στο Ιράν
AP
AP
Λ. Καμπουρίδης

Η επόμενη μέρα στη Μέση Ανατολή μετά τα αντίποινα του Ισραήλ στο Ιράν

Ο ρόλος των ΗΠΑ ήταν καθοριστικός, όσον αφορά τα αντίποινα του Ισραήλ απέναντι στο Ιράν, αφού η χθεσινοβραδινή επιχείρηση δεν έπληξε στόχους οικονομικού ενδιαφέροντος, αλλά περιορίστηκε σε στρατιωτικές εγκαταστάσεις επισημαίνει στο Liberal.gr ο αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης, υπογραμμίζοντας παράλληλα πως το Ισραήλ εφαρμόζει ένα νέο σχέδιο στον Λίβανο, λαμβάνοντας υπόψιν τα λάθη του παρελθόντος, με σκοπό να δημιουργήσει ένα περιβάλλον ασφαλείας και στα βόρεια σύνορά του.

Συνέντευξη στον Κώστα Βλάχο

Ποια είναι η επόμενη ημέρα στη Μέση Ανατολή μετά τα αντίποινα του Ισραήλ στο Ιράν;

Θα πρέπει να πούμε ότι το εύρος της ισραηλινής επίθεσης αλλά και η φύση των στόχων δείχνει ότι η απάντηση του Ισραήλ επηρεάστηκε από την πίεση των ΗΠΑ. Επλήγησαν δηλαδή εγκαταστάσεις της ιρανικής αεράμυνας, εγκαταστάσεις σχεδιασμού και παραγωγής βαλλιστικών πυραύλων που αποτελούν άμεση απειλή για το Ισραήλ και αποφεύχθηκαν οικονομικοί στόχοι όπως πετρελαϊκές και πυρηνικές εγκαταστάσεις. Μιλάμε δηλαδή για μια αναλογική αντίδραση που επηρεάστηκε από την πίεση των ΗΠΑ. Αυτός ήταν και ο στόχος της τελευταίας επίσκεψης Μπλίνκεν στην περιοχή. Από τις επιχειρήσεις που διεξήγαγε το Ισραήλ φαίνεται πως απέδωσαν οι αμερικανικές πιέσεις, αφού ούτε οι ΗΠΑ επιθυμούν την επέκταση των συγκρούσεων.

Θα πρέπει να πούμε ότι επιχειρείται ο περιορισμός της εικόνας της καταστροφής που προκάλεσε η ισραηλινή πολεμική αεροπορία τόσο από τις ΗΠΑ, όσο και από την Τεχεράνη. Τα μέσα Μαζικής Ενημέρωσης στο Ιράν μιλούν για περιορισμένες ζημιές. Αυτό γίνεται επειδή το Ιράν θέλει αφενός να υποβαθμίσει τις επιχειρησιακές δυνατότητες του Ισραήλ, αλλά και για να μειώσει το αίσθημα για εκδίκηση στο εσωτερικό. Αυτό δείχνει πως το Ιράν δεν επιθυμεί να εμπλακεί περαιτέρω σε ένοπλη αντιπαράθεση με το Ισραήλ στην παρούσα φάση.

Την ίδια  εικόνα επιχειρούν να δώσουν και οι ΗΠΑ, κάνοντας λόγο για αναλογική και στοχευμένη επίθεση του Ισραήλ, στέλνοντας έτσι ένα μήνυμα στο Ιράν να μην απαντήσει. Ούτως ή άλλως, στην παρούσα χρονική στιγμή, ούτε το Ισραήλ επιθυμεί την επέκταση της στρατιωτικής αντιπαράθεσης με το Ιράν, όπως φάνηκε και από δήλωση του εκπροσώπου των IDF. Αυτή τη στιγμή το Ισραήλ έχει άλλες επιχειρησιακές προτεραιότητες   στην περιοχή.

Πολλοί αναλυτές εκτιμούν πως οι «δορυφόροι» του Ιράν εξουδετερώνονται. Βλέπετε μια εκ νέου απάντηση του Ιράν απέναντι στο Ισραήλ;

Όπως είπαμε, το Ιράν προσπαθεί να μειώσει το εύρος των ζημιών γιατί δεν θέλει να δείξει πολύ ενοχλημένο για να αναλάβει μια νέα επιχείρηση και να δώσει απάντηση. Το Ιράν δεν επιθυμεί ένοπλη αντιπαράθεση με το Ισραήλ σε αυτή τη φάση. Ούτως ή άλλως χρησιμοποιεί του «δορυφόρους» του (proxies) στην περιοχή για τον σκοπό αυτό και μιλάμε για την Χεζμπολάχ του Λιβάνου, τις δυνάμεις που έχει στη Συρία, τους πολιτοφύλακες σιίτες του Ιράκ και τους Χούθι της Υεμένης.

Ταυτόχρονα, ούτε το Ισραήλ επιθυμεί αντιπαράθεση με το Ιράν, γιατί έχει άλλες προτεραιότητες όπως την Χεζμπολάχ, τους «Φρουρούς της Επανάστασης» στη Συρία αλλά και τους Χούθι. Αυτές είναι οι άμεσες επιχειρησιακές προτεραιότητες του Ισραήλ.

Αμερικανικές δυνάμεις συρρέουν στην Μέση Ανατολή. Φοβάστε κλιμάκωση του πολέμου;

Η μετακίνηση επιπλέον αεροσκαφών των ΗΠΑ στην περιοχή που σημειώθηκε τις προηγούμενες ημέρες, αποσκοπεί στην αναχαίτιση πιθανής απάντησης του Ιράν, κάτι όμως που δεν θα πρέπει να αναμένεται. 

Όσον αφορά το επιχειρησιακό κομμάτι, το γεγονός ότι δεν υπήρξε καμία απώλεια από πλευράς πολεμικής αεροπορίας του Ισραήλ στα τρία κύματα επιθέσεων που διεξήγαγε, επιβεβαιώνει ότι η ιρανική αεράμυνα έχει περιορισμένες, αν οχι μηδαμινές δυνατότητες, έναντι της πολεμικής αεροπορίας του Ισραήλ, παρά το γεγονός ότι αποκαλύπτεται πως η Ρωσία έχει προμηθεύσει το Ιράν με το αντιαεροπορικό σύστημα S-400. 

Η έκταση των επιχειρήσεων και των πρωτοβουλιών που αναλαμβάνει το Ισραήλ, υπαγορεύονται σε κάποιο βαθμό και από την πολιτική κατάσταση στις ΗΠΑ που βρίσκονται σε προεκλογική περίοδο;

Το Ισραήλ παρά το γεγονός ότι δείχνει πως δρα και αποφασίζει ανεξάρτητα σε θέματα εξάλειψης απειλών στην περιφέρειά του, φαίνεται πως επηρεάζεται στις επιλογές και στις αποφάσεις που παίρνει, αφού υποστηρίζεται πολιτικά και στρατιωτικά από τις ΗΠΑ. Αυτό έγινε φανερό και στις χθεσινοβραδινές επιχειρήσεις καθώς το Ισραήλ ήθελε να συμπεριλάβει σε αυτήν και οικονομικούς στόχους, εντούτοις οι ΗΠΑ επηρέασαν ή και επέβαλλαν οι στόχοι να είναι αυστηρά στρατιωτικοί. Άρα μπορούμε να πούμε ότι το Ισραήλ έχει το δικό του αμυντικό δόγμα και τη δική του πολιτική, επηρεάζεται όμως από τις ΗΠΑ παρά το γεγονός ότι βρισκόμαστε μόνο λίγες ημέρες πριν τις εκλογές στις ΗΠΑ με ότι αυτό συνεπάγεται.

Τέλος, αρκετοί επισημαίνουν πως ο πόλεμος στη Γάζα φτάνει στο τέλος του, καθώς η Χαμάς έχει εξουδετερωθεί. Ποια θα είναι η επόμενη μέρα στη Γάζα αλλά και στον Λίβανο όσον αφορά την Χεζμπολάχ;

Ο πόλεμος στη Γάζα σχεδόν έχει ολοκληρωθεί. Έχουν απομείνει μόνο κάποιες μικρές εστίες οι οποίες φαίνεται ξεκάθαρα και από τη δράση της Χαμάς, ότι είναι αμελητέες. Το Ισραήλ σκοπεύει να δημιουργήσει στη βόρεια Γάζα μια ζώνη ασφαλείας που θα επηρεάσει όλη τη βόρεια Γάζα καθώς θα είναι μια εκτεταμένη ζώνη, πλέον ο διάδρομος της Φιλαδέλφειας στη νότια Γάζα θα βρίσκεται υπό τον έλεγχο του Ισραήλ για να μπορεί να έχει έλεγχο στα περάσματα από την Αίγυπτο έτσι ώστε την επόμενη μέρα να υπάρχει πλήρης έλεγχος στη Γάζα και αποκλεισμός κάθε δυνητικής απειλής από τη συγκεκριμένη περιοχή προς το Ισραήλ.

Όσον αφορά στον Λίβανο, το Ισραήλ εφαρμόζει ένα νέο σχέδιο, λαμβάνοντας υπόψιν τα λάθη του παρελθόντος, βάσει του οποίου προχωράει, οχι βουλιμικά αλλά αργά, εξουδετερώνοντας όλα τα ηγετικά στελέχη της Χεζμπολάχ και στερώντας κάθε οικονομικό πόρο και οικονομική δυνατότητα μέσω των στοχευμένων πληγμάτων που προκαλεί. Έτσι σιγά σιγά θα δημιουργήσει ένα περιβάλλον ασφαλείας για το ίδιο με την στρατιωτική επιχείρηση που προχωράει αργά αλλά μεδοδικά.

Φυσικά, όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά. Θα πρέπει να γίνει επανεκτίμηση της κατάστασης μετά την ολοκλήρωση των αμερικανικών εκλογών στις 5 Νοεμβρίου και όταν το Ισραήλ θα έχει τελειώσει με τις περιφερειακές απειλές, τους «δορυφόρους» δηλαδή του Ιράν στην περιοχή. Τότε πιστεύω πως το Ισραήλ θα αλλάξει εντελώς τακτική γιατί τότε θα είναι εντελώς διαφορετικό το πλαίσιο συζήτησης όσον αφορά την αντιπαράθεση με το Ιράν. 

* Ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης είναι απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, κάτοχος MBA από το Nottinngham Trend University, Πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ, και υποψήφιος Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ διετέλεσε μέλος της Ελληνικής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1995-1999, Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα/παράλληλη διαπίστευση στο Μπακού την περίοδο 2013-2017. Είναι συνεργάτης του αμερικανικού Ινστιτούτου αναλύσεων, «Defense & Foreigner Affairs». Αποστρατεύθηκε τον Μάρτιο / 2022.