Την πεποίθηση του ότι η διαδικασία επαναπροσέγγισης Ισραήλ - Τουρκίας, η οποία θα κορυφωθεί με την επίσκεψη του Ισραηλινού προέδρου Ι. Χέρτζογκ στην Άγκυρα, δεν επηρεάζει τις σχέσεις με την Ελλάδα και την Κύπρο, επισημαίνει σε συνέντευξη του στο Liberal.gr ο Ισραηλινός πρέσβης, Γιόσι Αμράνι, προβάλλοντας και την υψηλού συμβολισμού κίνηση για επίσκεψη του κ. Χέρτζογκ σε Αθήνα και Λευκωσία πριν από εκείνη στην Άγκυρα. Μιλώντας με θερμά λόγια για τη σημασία της Τουρκίας και τη γεωστρατηγική θέση της, ο Ισραηλινός πρεσβευτής θεωρεί ότι εφόσον προχωρήσει αυτή η επαναπροσέγγιση θα είναι προς όφελος της σταθερότητας στην ευρύτερη περιοχή και την εντάσσει στο γενικότερο πλαίσιο μιας στρατηγικής αντίληψης της ισραηλινής εξωτερικής πολιτικής.
Συνέντευξη στον Νίκο Μελέτη
Ο Γ. Αμράνι, αποφεύγει να απαντήσει εάν πράγματι υπάρχει συζήτηση για την αγορά από την Ελλάδα του αντιαεροπορικού συστήματος IRON DOME, αναφέρει με νόημα όμως ότι θα υπάρξει συνάντηση του πρωθυπουργού Κ. Μητσοτάκη και του Υπουργού Εθνικής Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλου με τον Ισραηλινό Υπουργό Άμυνας στο Μόναχο στο περιθώριο της Διάσκεψης Ασφαλείας του Μονάχου.
Σε ό,τι αφορά την ηλεκτρική διασύνδεση Ισραήλ - Κύπρου - Ελλάδας, ο κ. Αμράνι εκφράζει τη στήριξη της κυβέρνησης του στο έργο αυτό, άλλα στην ερώτηση του πώς θα υπερπηδηθεί το εμπόδιο που θέτει η Τουρκία απαιτώντας να έχει λόγο στο έργο υποστηρίζοντας ότι η ελληνική υφαλοκρηπίδα στην Ανατολική Μεσόγειο όπου και θα τοποθετηθεί το καλώδιο είναι «τουρκική», εκφράζει την ελπίδα ότι στο τέλος θα ξεπερασθούν οι «πολιτικές ευαισθησίες».
- Μετά από μια μεγάλη περίοδο παγωμένων σχέσεων ξεκίνησε αυτή η προσπάθεια επαναπροσέγγισης Τουρκίας - Ισραήλ. Πόσο ειλικρινείς είναι οι προθέσεις του Τούρκου προέδρου και ποιο θα είναι το όφελος για το Ισραήλ;
Και στις διεθνείς σχέσεις τα συμφέροντα αλλάζουν, προσαρμόζονται. Οι φιλικές σχέσεις είναι σημαντικές για γειτονικές χώρες και δεν μπαίνω στο μυαλό του Τούρκου προέδρου, αλλά είναι φυσικό να θέλουμε να έχουμε φιλικές σχέσεις. Είναι προς το συμφέρον και των δυο χωρών. Η Τουρκία είναι πολύ σημαντική οικονομικά, πολιτικά, στρατηγικά, διπλωματικά και δεν μπορεί να αγνοείται η σημασία της αυτή. Είναι χώρα με σημαντική γεωστρατηγική θέση και είναι προς το συμφέρον του Ισραήλ να έχει καλές σχέσεις μαζί της. Αυτό θα είναι καλό για τη σταθερότητα σε ολόκληρη την περιοχή.
- Αυτή η εξέλιξη σηματοδοτεί μια στροφή της Ισραηλινής εξωτερικής πολιτικής;
Η στρατηγική της εξωτερικής μας πολιτικής είναι να επιζητούμε σχέσεις συνεργασίας. Αυτό έγινε με Αίγυπτο. Με Ιορδανία αναζητείται με τους Παλαιστινίους. Διευρύναμε τη συνεργασία μας με τις αραβικές χώρες και ορισμένες χώρες του Κόλπου και της Βορείου Αφρικής με τις Συμφωνίες του Αβραάμ. Αυτοί είναι οι πυλώνες της πολιτικής μας. Είμαστε χώρα της Μ. Ανατολής, της Μεσογείου, θέλουμε τη Μεσογειακή συνεργασία και αν τώρα η Τουρκία το επιλέξει, μπορεί να προχωρήσει η σχέση μας και με την Τουρκία προς το συμφέρον όλης της περιοχής.
- Το Ισραήλ θέτει κάποιες προϋποθέσεις σε αυτή την επαναπροσέγγιση, όπως για παράδειγμα το θέμα της στήριξης που προσφέρει η Τουρκία στη Χαμάς;
Δεν σχολιάζω αν θα τεθούν προϋποθέσεις εξάλλου η συνάντηση ανώτατων αξιωματούχων των δυο πλευρών μεταξύ των όποιων του ανώτατου Συμβούλου του Τούρκου Πρόεδρου Ιμπράιμ Καλίν και του Υφυπουργού Εξωτερικών της Τουρκίας, Σεντάτ Ονάλ πραγματοποιείται σήμερα στην Ιερουσαλήμ. Η ισραηλινή πλευρά θα παρουσιάσει τα ισραηλινά συμφέροντα. Όταν ανοίξουν όμως τα αναγκαία κανάλια τότε νομίζω μπορούμε να βρούμε ένα modus vivendi.
- Αυτή η επαναπροσέγγιση πως αντανακλά στη στενή σχέση που έχει αναπτυχθεί τα τελευταία χρόνια, του Ισραήλ με την Ελλάδα και την Κύπρο;
Δεν επηρεάζει τη σχέση μας με την Ελλάδα. Η επαναπροσέγγιση με την Τουρκία δεν έρχεται σε αντίθεση με την εξαιρετική και σημαντική σχέση μας με την Ελλάδα και την Κύπρο. Ο πρόεδρος Ι. Χέρτζογκ θα έρθει στην Αθήνα και στη Λευκωσία πριν πάει στην Άγκυρα και αυτή δεν είναι μόνο συμβολική κίνηση αλλά δείχνει και τη σημασία που αποδίδει το Ισραήλ στις σχέσεις με τι δυο χώρες. Έχουμε τις Τριμερείς στις οποίες επίσης αποδίδομε σημασία καθώς τη συνεργασία 3+1 με τις Ηνωμένες Πολιτείες για την οποία ελπίζουμε ότι θα υπάρξει ουσιαστικό περιεχόμενο. Έχουμε και άλλες μορφές συνεργασίας ιδιαίτερα σημαντικές.
Δεν είναι zero sum game (παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος). Η σχέση του Ισραήλ με την Τουρκία δεν γίνεται εις βάρος των σχέσεων του με την Ελλάδα και την Κύπρο.
- Προσφάτως είδαμε δημοσιεύματα για αγορά του ισραηλινού αντιαεροπορικού συστήματος Iron Dome από την Ελλάδα
Δεν θέλω να σχολιάσω δημοσιεύματα που αφορούν τη στρατιωτική συνεργασία, εξάλλου η συζήτηση γι αυτά τα θέματα όπως και η ενδεχόμενη αγορά αμυντικών συστημάτων γίνεται μέσα από κατάλληλα κανάλια και όχι μέσω του Τύπου. Ο τρόπος προώθησης και συζήτησης κάποιων έργων δεν είναι μέσω του τύπου αλλά απευθείας μεταξύ των δύο πλευρών. Γνωρίζετε ότι πρόσφατα επισκέφθηκε το Ισραήλ ο Έλληνας υπουργός Άμυνας, ενώ ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης και ο Υπουργός Άμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος θα συναντηθούν με τον ισραηλινό Υπουργό Άμυνας στο περιθώριο της Διάσκεψης στο Μόναχο. Ελπίζω αυτά τα δημοσιεύματα τελικά να γίνουν πραγματικότητα.
- Μετά την απόσυρση της στήριξης που προσέφεραν οι ΗΠΑ στον αγωγό East Med θεωρείτε ότι επανέρχεται στο προσκήνιο το σενάριο για αγωγό από το Ισραήλ προς την Τουρκία;
Διαφορετικά πρόσωπα το βλέπουν από διαφορετική σκοπιά. Δεν ξέρω αν θα είναι βιώσιμος ο East Med ή ο αγωγός προς την Τουρκία. Οι ΗΠΑ είπαν ότι είναι οικονομική η θέση που διατύπωσαν για τη βιωσιμότητα του αγωγού. Εξάλλου οι εταιρίες είναι εκείνες που αποφασίζουν. Είναι λίγο πρόωρο να μιλήσουμε για αγωγό προς την Τουρκία. Η επιλογή της Αιγυπτιακής διαδρομής είναι πολύ σημαντική και δείχνει βιώσιμη.
- Πάντως, όπως και στον αγωγό East Med έτσι και στην ηλεκτρική διασύνδεση με τον Eurasia Interconnector, η Τουρκία εγείρει εμπόδια θεωρώντας ότι η ελληνική υφαλοκρηπίδα της ανήκει και συνεπώς πρέπει η ίδια να δώσει την άδεια για την υλοποίηση του έργου. Πώς θα ξεπερασθεί αυτό το εμπόδιο;
Το Ισραήλ έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για το έργο αυτό. Έχει υπογραφεί το MOU και η υπουργός ενέργειας πριν δυο ημέρες εξέφρασε την ενεργή στήριξη μας στην ηλεκτρική διασύνδεση. Θα γίνουν οι τεχνικές μελέτες σκοπιμότητας και βιωσιμότητας. Όλοι υποστηρίζουν το έργο της τοποθέτησης του καλωδίου. Και οι Αμερικανοί και η Ε.Ε. και όταν είναι όλα έτοιμα τότε θα βρεθεί τρόπος να ξεπερασθούν οι πολιτικές ευαισθησίες. Ελπίζουμε όλοι αυτοί που ενδιαφέρονται και έχουν συμφέρον από το έργο, θα προωθήσουν μια λύση.
