Η νέα συμφωνία της ΕΕ για το μεταναστευτικό δίνει την εντύπωση ότι αυξάνει την αλληλεγγύη μεταξύ των κρατών μελών για την αντιμετώπιση του φαινομένου σε μία περίοδο όπου αυξάνονται οι παγκόσμιες εστίες σύγκρουσης - δημιουργίας νέων περιοχών αφετηρίας μεταναστών.
Φαίνεται ότι η ΕΕ αντιλαμβάνεται ότι το μεταναστευτικό αποτελεί πλέον ένα πολύ σοβαρό θέμα το οποίο απασχολεί συνολικά όλες τις χώρες μέλη της Ένωσης σε πολιτικό, αλλά και κοινωνικό επίπεδο.
Το θέμα αυτό έχει ιδιαίτερη σημασία για την Ελλάδα και την Κυπριακή Δημοκρατία αφού αποτελούν χώρες εξωτερικών συνόρων της ΕΕ.
Ως πολύ θετικά σημεία της νέας Συμφωνίας κρίνονται:
- Ο πλήρης καθορισμός της διαδικασίας ελέγχου για χορήγηση ή όχι ασύλου, αλλά και η μείωση του χρόνου χορήγησης, αφού έτσι θα τίθενται αυτόματα εκτός διαδικασίας όσοι δεν δικαιούνται άσυλο και θα επιστρέφουν στις χώρες προέλευσης.
- Η ενίσχυση της Frontex στα εξωτερικά σύνορα άρα και στην Ελλάδα, αποτελεί μία θετική παράμετρο η οποία συμβάλει στην αντιμετώπιση του θέματος και ειδικότερα αυτού της αποτροπής.
- Η θέσπιση του μέτρου της «υποχρεωτικής αλληλεγγύης» από άλλα κράτη μέλη σε περίπτωση που ένα κράτος δέχεται μεταναστευτική πίεση, προβλέποντας μάλιστα και την περίπτωση μετεγκατάστασης μεταναστών.
Σαφώς προκύπτουν συγκεκριμένα ερωτήματα ειδικότερα για τις χώρες εισόδου, όπως είναι η Ελλάδα και η Κύπρος:
- Αναφέρεται στο σχετικό κείμενο η διαδικασία ελέγχου στα εξωτερικά σύνορα. Περιλαμβάνει ή όχι την περίπτωση που κάποιος μετανάστης εντοπίζεται εντός της επικράτειας της χώρας εισόδου;
- Η σχετική ρύθμιση προβλέπει, μετεγκατάσταση ορισμένου αριθμού αιτούντων άσυλο, καταβολή συνεισφοράς για κάθε αιτούντα που αρνούνται να μετεγκατασταθούν και χρηματοδότηση επιχειρησιακής υποστήριξης. Πώς δεσμεύονται οι άλλες χώρες της ΕΕ να εφαρμόσουν την πρόβλεψη της «υποχρεωτικής αλληλεγγύης», καθώς και τον βαθμό μετεγκατάστασης μεταναστών, όταν μία χώρα των εξωτερικών συνόρων θα δέχεται μαζική είσοδο μεταναστών;
- Εάν κάποιες χώρες δεν δέχονται κανέναν αριθμό μεταναστών και αντί αυτού δέχονται να συνδράμουν οικονομικά, οι χώρες των εξωτερικών συνόρων αυτόματα καθίστανται χώροι συγκέντρωσης μεταναστών.
Σε μία μαζική είσοδο μεταναστών σε χώρα - σύνορο της ΕΕ, υπάρχει δέσμευση επιχειρησιακής συνδρομής των άλλων χωρών και πως θα εξασφαλίζεται η αποτροπή; Δεν φαίνεται να υφίσταται ρύθμιση για την αντιμετώπιση του θέματος και αφορά τους μετανάστες οι οποίοι ήδη βρίσκονται στις χώρες εισόδου. Τι προβλέπεται σε περίπτωση όπου μία χώρα εκτός Ευρώπης, εργαλειοποιεί το μεταναστευτικό και προωθεί βιαίως μεγάλο αριθμό μεταναστών σε χώρα εισόδου;
*Ο Αντιστράτηγος ε.α. Λάζαρος Καμπουρίδης είναι απόφοιτος της Σχολής Εθνικής Άμυνας, κάτοχος MBA από το Nottinngham Trend University, Πτυχιούχος του Τμήματος Ιστορίας & Εθνολογίας του ΔΠΘ, και υποψήφιος Διδάκτορας του Παντείου Πανεπιστημίου, ενώ διετέλεσε μέλος της Ελληνικής Διπλωματικής Αντιπροσωπείας στην Κωνσταντινούπολη την περίοδο 1995-1999, Ακόλουθος Άμυνας στην Ελληνική Πρεσβεία στην Άγκυρα/παράλληλη διαπίστευση στο Μπακού την περίοδο 2013-2017. Είναι συνεργάτης του αμερικανικού Ινστιτούτου αναλύσεων, «Defense & Foreigner Affairs». Αποστρατεύθηκε τον Μάρτιο / 2022.