Του Νίκου Μελέτη
Τα «θεμέλια» της λεγόμενης Γαλάζιας Πατρίδας επιχειρεί να θέσει η Άγκυρα και μάλιστα με νομιμοφανείς διαδικασίες και εντός των Ηνωμένων Εθνών, με την επιστολή την οποία κατέθεσε στις 13 Νοεμβρίου στον ΟΗΕ, προκαλώντας την έντονη αντίδραση του ελληνικού υπουργείου Εξωτερικών που απέρριψε ως παράνομους τους τουρκικούς ισχυρισμούς.
Με την επιστολή του τούρκου Μονίμου Αντιπροσώπου Φεριντούν Σινιρίογλου προς τον ΓΓ του ΟΗΕ, η Τουρκία επιχειρεί στο κείμενο αυτό να συμπεριληφθούν ολοκληρωμένα όλες οι θέσεις που έχει προβάλει στο παρελθόν κυρίως μετά το 2003 (όταν υπήρξε η πρώτη τουρκική αντίδραση στην Συμφωνία οριοθέτησης ΑΟΖ μεταξύ Κύπρου-Αιγύπτου) και οι οποίες μέσω αυθαίρετων και μονομερών ερμηνειών του Διεθνούς Δικαίου και του Δικαίου της Θάλασσας, θα οδηγούσαν στην υφαρπαγή ολόκληρης της ελληνικής και κυπριακής υφαλοκρηπίδας στην Ανατολική Μεσόγειο.
Κατά την πάγια τακτική της η Τουρκία ,πρώτα διαμορφώνει ένα έστω και έωλο νομικό υπόβαθρο των διεκδικήσεων της και κατόπιν επιδιώκει δια τις ισχύος και δια των απειλών και της βίας να το επιβάλει, προσδοκώντας ότι στην χειρότερη των περιπτώσεων θα βγει κερδισμένη από αυτό το «παιγνίδι».
Στην επιστολή αυτή ο τούρκος Διπλωμάτης και πολύ καλός γνώστης των ελληνοτουρκικών καθώς και των θεμάτων της Ανατολικής Μεσογείου απαντά στην ρηματική διακοίνωση και στην επιστολή της Κυπριακής Δημοκρατίας ( της 4ης Μαΐου και της 11ης Ιουλίου ) με την οποία κατέθεσε στον ΟΗΕ συντεταγμένες των εξωτερικών ορίων της υφαλοκρηπίδας της στο βορειοδυτικό τμήμα της (με αφορμή την «εισβολή» του FATIH για παράνομη γεώτρηση) αλλά και στην επιστολή της Ελληνίδας Μονίμου Αντιπροσώπου στον ΟΗΕ (της 25ης Απριλίου), που απέρριπτε τους τουρκικούς ισχυρισμούς που αφορούσαν την Ελλάδα.
Η Άγκυρα επίσης προβάλλοντας τον γνωστό ισχυρισμό ότι είναι η χώρα με τις «μεγαλύτερες ηπειρωτικές ακτές στην Ανατολική Μεσόγειο», επαναλαμβάνει ότι έχει ipso facto και ab initio νομικά και κυριαρχικά δικαιώματα στις θαλάσσιες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου που βρίσκονται δυτικά του μεσημβρινού 32°16''18"E και απαιτεί, κάθε οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών δυτικά του σημείου αυτού να γίνεται σε «συμφωνία μεταξύ των επηρεαζόμενων κρατών στην περιοχή, με βάση την αρχή της ισότητας με στόχο την επίτευξη ισότιμης οριοθέτησης».
Όμως η Τουρκία κατέθεσε και συγκεκριμένες συντεταγμένες που διαμορφώνουν όπως υποστηρίζει το εξωτερικό όριο της υφαλοκρηπίδας της θέτοντας ως καταρχήν και μόνο ως προσωρινό όριο στα δυτικά τον 28ο Μεσημβρινό που διατέμνει κάθετα την Ρόδο.
Η καταρχήν διεκδίκηση της τουρκίας όπως περιγράφεται στην Ρηματική Διακοίνωση
Σε ό,τι αφορά το δυτικό όριο της υφαλοκρηπίδας της η Τουρκία δηλώνει ότι θα «καθορισθεί σύμφωνα με τον αποτέλεσμα των μελλοντικών συμφωνιών οριοθέτησης στο Αιγαίο, καθώς και στη Μεσόγειο, μεταξύ όλων των σχετιζόμενων κρατών , σύμφωνα με τις Αρχές ισότητας, λαμβάνοντας υπόψη όλες τα ειδικές και σχετικές περιστάσεις βάσει του διεθνούς δικαίου». Μια αναφορά που παραπέμπει στην ακραία διεκδίκηση για τουρκική υφαλοκρηπίδα ακόμη και νότια της Κρήτης και θαλάσσια σύνορα μεταξύ Τουρκίας και …Λιβύης, με αντίστοιχο εκμηδενισμό της ελληνικής υφαλοκρηπίδας.
Με τις συντεταγμένες τις οποίες συμπεριέλαβε ως συνημμένες στην επιστολή του ο κ. Σινιρίογλου επιχειρείται η νομιμοποίηση της παράνομης οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών μεταξύ Τουρκίας και ψευδοκράτους και συγχρόνως «διαγράφεται» όλη η ελληνική και κυπριακή υφαλοκρηπίδα καθώς η Τουρκία αναγνωρίζει μέσω παράδοξων και αυθαίρετων ερμηνειών, τόσο στα ελληνικά νησιά (Καστελόριζο, Ρω, Ρόδο, Κάσο Κάρπαθο, Κρήτη) αλλά και στην ίδια την Κύπρο θαλάσσιες ζώνες μόνο στα χωρικά τους ύδατα (6 ν.μ. για τα ελληνικά νησιά και 12 ν.μ για την Κύπρο). Και όλη η υπόλοιπη υφαλοκρηπίδα της Ανατολικής Μεσογείου θα πρέπει να διαμοιρασθεί μεταξύ της Τουρκίας και της Αιγύπτου βάσει της μέσης γραμμής.
Όμως ακριβώς αυτή την Αρχή της μέσης γραμμής που εφαρμόζει για τον διαμοιρασμό της υφαλοκρηπίδας με την Αίγυπτο , στην ίδια επιστολή εμφανίζεται να την απορρίπτει σε ότι αφορά στην Ελλάδα η οποία με την επιστολή της 25ης Απριλίου είχε επικαλεσθεί την Αρχή της ίσης απόστασης/μέσης γραμμής για την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών μεταξύ χωρών με έναντι ακτές.
Στην ανακοίνωση του το Ελληνικό ΥΠΕΞ, επισημαίνεται ακόμη ότι τα νησιά έχουν πλήρη δικαιώματα ανεξαρτήτως μεγέθους και ότι παραμένει βασική αρχή για την οριοθέτηση αυτή της ίσης απόστασης/μέσης γραμμής.
Επίσης σε ότι αφορά τις αναφορές περί οριοθέτησης δυτικά του 28ου Μεσημβρινού το ελληνικό ΥΠΕΞ επισημαίνει ότι «συνιστούν ανοικτή παρέμβαση στο δικαίωμα της Ελλάδος να συνομολογεί συμφωνίες οριοθέτησης με τρίτα κράτη».
Και επισημαίνεται ακόμη ότι οι τουρκικοί ισχυρισμοί κι οι συντεταγμένες είναι νομικά αβάσιμοι εσφαλμένοι και αυθαίρετοι στον βαθμό που παραβιάζουν κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας.
Η Αθήνα καλεί την Τουρκία να αναθεωρήσει τη στάση της και να συμμορφωθεί με το Δίκαιο της Θάλασσας προς όφελος της σταθερότητας και συνεργασίας στην περιοχή.
Το ερώτημα πλέον που απασχολεί και την ελληνική κυβέρνηση είναι εάν η κίνηση αυτή της Τουρκίας στον ΟΗΕ έγινε για την «κατοχύρωση» των ακραίων και αυθαίρετων θέσεων της ή αποτελεί το πρώτο βήμα για κινήσεις που θα έχουν στόχο την ευθεία και έμπρακτη αμφισβήτηση ελληνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων, που θα οδηγήσει αναπόφευκτα σε μια σοβαρή και επικίνδυνη κλιμάκωση της ήδη υπάρχουσας έντασης.
Η οριοθέτηση με πλήρη επήρεια των νησιών
Επιστολή της 13ης Νοεμβρίου 2019 του Μονίμου Αντιπροσώπου της Τουρκίας στα Ηνωμένα Έθνη προς τον Γενικό Γραμματέα
«Αναφορικά με την επιστολή της 25ης Απριλίου 2019 (A / 73/850-S / 2019/344) του Επιτετραμμένου της μόνιμης αποστολής της Ελλάδας, της προφορικής διακοίνωσης της ελληνοκυπριακής Διοίκησης της 4ης Μαΐου 2019 και της επιστολής της 11ης Ιουλίου 2019 (Α / 73/944-S / 2019/564) του αντιπροσώπου της ελληνοκυπριακής Διοίκησης απευθυνόμενος στον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών και υπενθυμίζοντας τις πολυάριθμες επιστολές και διακοινώσεις της Τουρκίας, θα ήθελα να επιστήσω την προσοχή σας στις ακόλουθες σκέψεις.
Καταρχάς, θα ήθελα να επαναλάβω ότι η Τουρκία, ως η χώρα με τις μεγαλύτερες ηπειρωτικές ακτές στην Ανατολική Μεσόγειο, έχει ήδη υποβάλει στα Ηνωμένα Έθνη, μεταξύ άλλων, μέσω των Διακοινώσεων της Μόνιμης Αποστολής της Τουρκίας 2004 / Turkuno DT / 4739, της 2ας Μαρτίου 2004, 2005 / Turkuno DT / 16390, με ημερομηνία 4 Οκτωβρίου 2005, αριθ. 2013/14136816/22273 της 12ης Μαρτίου 2013 και επιστολές με ημερομηνία 25 Απριλίου 2014 (A / 68/857) και στις 18 Μαρτίου 2019 (A / 73/804), καθώς και στα πολυάριθμα έγγραφα και επιστολές της Μόνιμης Αντιπροσωπείας που έχουν επίσης δημοσιευθεί στην ιστοσελίδα του τμήματος θαλάσσιων υποθέσεων και του Δικαίου της Θάλασσας, όπως και στο σχετικό Δελτίο Δικαίου της Θάλασσας (Law of the Sea Bulletins), ότι η Τουρκία έχει ipso facto και ab initio νομικά και κυριαρχικά δικαιώματα στις θαλάσσιες περιοχές της Ανατολικής Μεσογείου που βρίσκονται δυτικά του μεσημβρινού 32°16''18"E.
Όπως επανέλαβε η Τουρκία σε διάφορες περιστάσεις, η οριοθέτηση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και της υφαλοκρηπίδας, πέραν των δυτικών τμημάτων του γεωγραφικού μήκους 32°16''18"E., θα πρέπει να πραγματοποιείται σε συμφωνία μεταξύ των επηρεαζόμενων κρατών στην περιοχή, με βάση την αρχή της ισότητας με στόχο την επίτευξη ισότιμης οριοθέτησης.
Από αυτή την άποψη, βάσει του διεθνούς δικαίου, η Τουρκία θεωρεί ότι τα εξωτερικά όρια της τουρκικής υφαλοκρηπίδας στις προαναφερθείσες θαλάσσιες περιοχές ακολουθούν τη διάμεση γραμμή μεταξύ των ακτών της Τουρκίας και της Αιγύπτου, με το σημείο δυτικά των 28 ° 00''00 "E ,να καθορισθεί σύμφωνα με τον αποτέλεσμα των μελλοντικών συμφωνιών οριοθέτησης στο Αιγαίο, καθώς και στη Μεσόγειο, μεταξύ όλων των σχετιζόμενων κρατών , σύμφωνα με τις Αρχές ισότητας, λαμβάνοντας υπόψη όλες τα ειδικές και σχετικές περιστάσεις βάσει του διεθνούς δικαίου.
Υπό το πρίσμα των ανωτέρω, η Τουρκία απορρίπτει συνολικά τη μονομερή κατάθεση από την ελληνοκυπριακή Διοίκηση ενός καταλόγου γεωγραφικών συντεταγμένων, συνοδευόμενου από έναν ενδεικτικό χάρτη (όπως εκδόθηκε στην εγκύκλιο ανακοίνωση της Διεύθυνσης Θαλάσσιων Υποθέσεων και του Δικαίου της Θάλασσας / Γραφείο Νομικών Υποθέσεων της 7ης Μαΐου 2019), σχετικά με τα βόρεια και βορειοδυτικά εξωτερικά όρια της λεγόμενης Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης και την υφαλοκρηπίδα της ελληνοκυπριακής Διοίκησης. Η Τουρκία απορρίπτει, επίσης, την επιστολή της 25ης Απριλίου 2019 του Επιτετραμμένου της Ελλάδας, η οποία, αντίθετα με το διεθνές δίκαιο, απαιτεί την οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας ή της Αποκλειστικής Οικονομικής ζώνης μεταξύ κρατών με αντίθετες ακτές (τόσο ηπειρωτικές όσο και νησιωτικές) και προνοεί ότι θα πρέπει να πραγματοποιούνται με βάση την αρχή της ίσης απόστασης /μέσης γραμμής.
Σύμφωνα με τους σχετικούς κανόνες του διεθνούς δικαίου, συμπεριλαμβανομένων των άρθρων 74 παράγραφος 1 και 83 παράγραφος 1, που αντικατοπτρίζουν το εθιμικό διεθνές δίκαιο, της σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών του 1982 για το δίκαιο της θάλασσας, η οριοθέτηση της υφαλοκρηπίδας ή της αποκλειστικής οικονομικής ζώνης μεταξύ κρατών με απέναντι ή παρακείμενες ακτές πραγματοποιείται με συμφωνία βάσει του διεθνούς δικαίου, όπως αναφέρεται στο άρθρο 38 του Καταστατικού του Διεθνούς Δικαστηρίου, προκειμένου να επιτευχθεί μια δίκαιη λύση. Σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της πρακτικής των κρατών, του εθιμικού διεθνούς δικαίου, των διεθνών δικαστικών αποφάσεων και της νομολογίας, η μέθοδος ίσης απόστασης /μέσης γραμμής εφαρμόζεται μόνο όταν η εφαρμογή της δεν παραμορφώνει την ισότιμη οριοθέτηση.
Η Τουρκία επαναλαμβάνει για άλλη μια φορά ότι είναι έτοιμη σήμερα, όπως και στο παρελθόν, να υποστηρίξει πλήρως την εξασφάλιση δίκαιης, ισότιμης και ειρηνικής επίλυσης όλων των εκκρεμών ζητημάτων, συμπεριλαμβανομένης της δίκαιης οριοθέτησης των περιοχών θαλάσσιας δικαιοδοσίας με όλα τα σχετικά παράκτια κράτη που αναγνωρίζει και με τα οποία έχει διπλωματικές σχέσεις, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο, προκειμένου να συμβάλει περαιτέρω στη σταθερότητα και την ειρήνη και ευημερία ολόκληρης της λεκάνης της Μεσογείου. Όσον αφορά στο δυτικό τμήμα της Κύπρου, αυτό θα ήταν δυνατό μόνο μετά από μια συνολική πολιτική διευθέτηση.
Ενόψει των ανωτέρω, επισυνάπτεται κατάλογος γεωγραφικών συντεταγμένων σχετικά με τα εξωτερικά όρια της υφαλοκρηπίδας της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο, όπου η Τουρκία ασκεί αυτοδικαίως και αποκλειστικά κυριαρχικά δικαιώματα και δικαιοδοσία που απορρέουν από το διεθνές δίκαιο.
Θα ήμουν ευγνώμων εάν η παρούσα επιστολή και το παράρτημά της θα μπορούσαν να κυκλοφορήσουν ως έγγραφο της Γενικής Συνέλευσης, στα σημεία 41 και 74 της ημερήσιας διάταξης και να δημοσιευθούν στον δικτυακό χώρο της Διεύθυνσης Ωκεανών και Δικαίου της Θάλασσας, καθώς και στην επόμενη έκδοση του Law of the Sea Bulletin.
Φεριντούν Σινιρίογλου».
