(φΩΤ.: Ο υπουργός Εξωτερικών των Σκοπίων, Nikola Poposki.)
Του Γιάννη Δημητριάδη*
Τις ημέρες αυτές πραγματοποιούνται εορτασμοί στην πΓΔΜ για τα 25 χρόνια από την ανακήρυξη της ανεξαρτησίας της. Με την ευκαιρία αυτή, σειρά συνεντεύξεων πραγματοποίησε ο υπουργός Εξωτερικών της πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας, Nikola Poposki, αναφερόμενος στη διεθνή θέση της χώρας του, τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν εξαιτίας του ζητήματος της ονομασίας με την Ελλάδα και ποια είναι η σημερινή θέση τους.
Ο κ. Poposki στις συνεντεύξεις αυτές, χωρίς να αποδέχεται τις ελληνικές θέσεις, αφήνει υπόνοιες ότι υπάρχει μια διαφορετική προσέγγιση στο ζήτημα και μια στροφή της πολιτικής της έναντι της Ελλάδας, τουλάχιστον σε λεκτικό επίπεδο, καθώς και στο επίπεδο αναγνώρισης δημόσια του γεγονότος πως χωρίς την ελληνική συναίνεση δεν είναι δυνατή η συμμετοχή της χώρας τους στο ΝΑΤΟ και την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Οι Δηλώσεις Poposki
Μιλώντας στην ιστοσελίδα «FAKTOR», ο ΥΠΕΞ των Σκοπίων αναφέρθηκε στο ζήτημα της ονομασίας, ερωτώμενος: «Μέχρι σήμερα διεξάγεται μία μάχη χαρακωμάτων με την Ελλάδα για το όνομα της χώρας. Γιατί δεν καταφέραμε να καταλήξουμε σε συμβιβασμό με τον νότιο γείτονά μας; Λόγω της αδιαλλαξίας της Αθήνας ή λόγω της εθνικιστικής ρητορικής και της διαδικασίας εξαρχαϊσμού»;
Poposki: «Ο συμβιβασμός είναι μία μεγάλη κουβέντα, που έχει τόσες σημασίες όσες είναι και οι διαμάχες στον πλανήτη. Για τον ισχυρότερο σε κάθε διαμάχη, συμβιβασμός σημαίνει να αποδεχθείς τις απαιτήσεις του και να πεις ότι και εσύ κέρδισες κάτι σε αυτήν την υπόθεση. Για τον πιο αδύναμο, σημαίνει κάπως να μπορέσεις να επιβιώσεις μετά από αυτό. Στη δική μας περίπτωση υπάρχει μεγάλη δυσαρμονία μεταξύ των θέσεων αυτών που βρίσκονται σε διαμάχη, με την προσθήκη της κατανοητής ουδετερότητας εκείνων που παρακολουθούν από το περιθώριο, γιατί κανείς απέξω δεν καταλαβαίνει για τι πραγματικά βρισκόμαστε σε διαμάχη. Για την επίλυση του προβλήματος νομίζω ότι χρειάζεται μεγάλη αφοσίωση στην οικοδόμηση σχέσεων και εμπιστοσύνης μεταξύ των δύο πλευρών της Ενδιάμεσης Συμφωνίας. Οι Έλληνες να καταλάβουν ότι δεν είμαστε εθνικιστές και δεν θέλουμε το κακό τους. Αλλά και οι “Μακεδόνες” να πειστούμε ότι δεν μας ζητάνε το τομάρι μας και την καταστροφή του κράτους. Οι αρχικές μας θέσεις απέχουν πολύ. Ωστόσο, όλο και περισσότερο πιστεύω ότι έχουμε το ίδιο στρατηγικό συμφέρον. Και αυτό θα πρέπει να επικρατήσει, αν είμαστε λογικοί»...
Μιλώντας στην Deutsche Welle, για την προσπάθεια βελτίωσης των σχέσεων Ελλάδας - πΓΔΜ μέσω της διαδικασίας των Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, ο κ. Poposki ανέφερε: «Δεν μπορούμε να έχουμε κακές σχέσεις με μία χώρα στην οποία κάνει διακοπές ο μισός πληθυσμός μας. Όπως, επίσης, δεν μπορούμε να έχουμε κακές σχέσεις με μία χώρα η οποία έχει επενδύσει ουσιαστικά σε όλους τους στρατηγικούς τομείς της οικονομίας μας –χρηματοπιστωτικό, τραπεζικό, διυλιστήρια κ.ά. Νομίζω ότι δεν υπάρχει τομέας στην “Δημοκρατία της Μακεδονίας” στον οποίο δεν έχουν επενδύσει οι Έλληνες τα τελευταία χρόνια. Δεν επένδυσαν επειδή τους αρέσουμε ή δεν τους αρέσουμε, αλλά επειδή έχουν συμφέρον. Από αυτήν την άποψη, οι σχέσεις μας είναι μεγάλες και βαθιές».
Παράλληλα, πρόσθεσε ότι, πέρα από τους τομείς του εμπορίου και του τουρισμού, Ελλάδα και πΓΔΜ κατάφεραν το τελευταίο διάστημα να χτίσουν γέφυρες συνεργασίας σε τομείς που προηγούμενα δεν υπήρχαν, δίνοντας έμφαση στη συνεργασία για την αντιμετώπιση της προσφυγικής κρίσης. «Θυμάστε ότι στην αρχή της προσφυγικής κρίσης είχαμε αντιπαραθέσεις στα σύνορα, αλλά χάρη στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης ήρθαμε πλέον σε μία φάση συνεργασίας, κατά την οποία οι αστυνομικές μας υπηρεσίες στις δύο πλευρές των συνόρων συνεργάζονται και έχουν απευθείας καθημερινή επαφή. Αυτή η εικόνα που έχουμε σήμερα είναι πολύ διαφορετική από πριν για δύο λόγους –και γιατί εμείς θέλουμε να αποδείξουμε ότι είμαστε καλοί γείτονες, αλλά και από στρατηγικής άποψης, γιατί στο τέλος της ημέρας θέλουμε να είμαστε στην Ε.Ε. και στο ΝΑΤΟ, από όπου οι Έλληνες δεν θα βγουν», σημείωσε ο ΥΠΕΞ της πΓΔΜ.
Αναφερόμενος στα «μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης», τόνισε πως «δεν μπορείτε να κάθεστε στο ίδιο τραπέζι και να συζητάτε ισότιμα με μία χώρα που είναι μέλος της Ε.Ε. και του ΝΑΤΟ και έχει στη διάθεσή της μηχανισμούς, όπως η επίκληση της αρχής της αλληλεγγύης, η παρεμπόδιση της διαδικασίας κλπ» και πρόσθεσε: «Πιστεύω ότι σήμερα βρισκόμαστε σε μία διαφορετική φάση, σε μεγάλο βαθμό χάρη στα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, γιατί θα έλεγα ότι αυτήν την περίοδο για πρώτη φορά δεν μπορεί κάποιος να πει ότι δεν είμαστε καλός γείτονας. Ξέρετε ότι, για μία μεγάλη περίοδο, η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων αναβαλλόταν με τη δικαιολογία ότι η «Μακεδονία» δεν έχει σχέσεις καλής γειτονίας. Πώς μπορούμε να είμαστε κακός γείτονας, όταν έχουμε άριστες σχέσεις σε τόσους τομείς συνεργασίας; Από την άλλη πλευρά, αυτό είναι προς το συμφέρον μας, γιατί δεν πιστεύω ότι σήμερα υπάρχει στην εξωτερική μας πολιτική τίποτα πιο ουσιώδες από το να χτίζουμε καλές σχέσεις με όλες τις γειτονικές μας χώρες».
Οι αναφορές του αυτές εμφανίζουν σίγουρα ένα διαφορετικό πρόσωπο, όμως όπως υποστηρίζουν διπλωματικοί κύκλοι στην Αθήνα, που εκφράζονται διαφορετικά από τις επίσημες θέσεις του αρμόδιου υπουργού, σε διαφορετικό επίπεδο από τον κ. Poposki, τόσο ο Πρόεδρος της πΓΔΜ, Gjorge Ivanov, όσο και ο πρωθυπουργός, Nikola Gruevski επιμένουν σε μια επιθετική ρητορική σε σχέση με την Ελλάδα, αλλά και σε συνέχιση των προκλήσεων της ιστορικής μνήμης.
Σε αναζήτηση αμερικάνικης υποστήριξης
Σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων των Σκοπίων, η Αμερικανίδα Βουλευτής Candice Miller (Ρεπουμπλικάνοι, Μίσιγκαν), σε ομιλία της χθες στο Κογκρέσο για την κοινότητα των αποδήμων της πΓΔΜ στις ΗΠΑ, τάχθηκε υπέρ της ένταξης της πΓΔΜ στο ΝΑΤΟ, υποστηρίζοντας ότι η χώρα έχει κάνει πολύ περισσότερα από αυτά που απαιτούνται για να γίνει μέλος. Υπογραμμίζοντας τη συμμετοχή της πΓΔΜ σε διεθνείς ειρηνευτικές αποστολές, τη συνεργασία της με τις ΗΠΑ για την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και τη συμβολή της στην αντιμετώπιση της μεταναστευτικής κρίσης, η Miller απηύθυνε έκκληση για στήριξη του Ψηφίσματος του Αμερικανικού Κογκρέσου, που αφορά την ταχύτερη ενσωμάτωση της πΓΔΜ στα ΝΑΤΟ. Το τηλεγράφημα σημειώνει ότι η Miller είναι επικεφαλής της ομάδας φίλων (caucus) της πΓΔΜ στο Κογκρέσο των ΗΠΑ...
* Ο κ. Γιάννης Δημητριάδης είναι δημοσιογράφος.
