Το να είσαι πιλότος σε μαχητικά αεροσκάφη είναι ένα πολύ ωραίο επάγγελμα, λειτούργημα θα το έλεγα, αλλά με μεγάλο βαθμό επικινδυνότητας. Το αεροπλάνο βέβαια σαν μέσο είναι ασφαλέστατο αλλά πάντοτε υπάρχουν οι αστάθμητοι εκείνοι παράγοντες οι οποίοι μπορούν να προκαλέσουν το ατύχημα. Είτε από μηχανική βλάβη, είτε από ανθρώπινο λάθος, είτε από άσχημες καιρικές συνθήκες (περιορισμένη ορατότητα, νέφωση κλπ.), είτε από τις ιδιαίτερα δύσκολες συνθήκες που αγγίζουν τα όρια της ανθρώπινης φύσης και τα όρια του Αεροσκάφους. Όπως οι ασκήσεις σε ιδιαίτερα χαμηλά ύψη με μεγάλες ταχύτητες, με σκληρές στροφές με 5-6 Gs, που είναι ασκήσεις σκληρές, δύσκολες και απαιτητικές, αλλά και οι σκληρές αερομαχίες με μεγάλες ή και μικρές ταχύτητες σε περιορισμένες ορατότητες και πολλά G’s.
Οι απώλειες δυστυχώς είναι αναπόφευκτες όσο τέλεια και αν είναι τα αεροσκάφη που χρησιμοποιούνται, όσο και αν οι πιλότοι είναι καθ’ όλα άριστοι. Σίγουρα όμως μπορούν να μειωθούν με την πολύ καλή τεχνική συντήρηση και επίβλεψη αλλά και με την πολύ καλή και σκληρή εκπαίδευση.
Αυτό όμως που μετρά περισσότερο είναι η απώλεια των πιλότων. Των νεαρών εκείνων που αφιερώνονται σε μια ιδέα και σε ένα όνειρο που το υπηρετούν μέχρι να αποστρατευτούν.
Ένας αριθμός από τους πιλότους που κάθε χρόνο αποφοιτά από τη ΣΧΟΛΗ ΙΚΑΡΩΝ, είναι μαθηματικά αποδεδειγμένο ότι δεν θα πάρει σύνταξη. Δεν θα απολαύσει δυστυχώς τις ομορφιές της ζωής. Όλα αυτά βέβαια είναι γνωστά στους Αεροπόρους και αποδεκτά από τη στιγμή που υπογράφουν την αίτηση καταταγής τους στη Σχολή Ικάρων. Όμως όλοι τρέφουν την ελπίδα ότι δεν θα συμβεί σε αυτούς το κακό!
Το F-4 Phantom της Πολεμικής Αεροπορίας που συνετρίβη πριν τρεις ημέρες, πετούσε στα 300 πόδια σε μια εκπαιδευτική πτήση υψηλότατου ρίσκου. Δεν έχει σημασία αν οι πιλότοι μας το κάνουν συχνά. Το ρίσκο είναι πάντα μεγάλο όταν πετάς στα κύματα, με ταχύτητες που ξεπερνούν τα 450 μίλια. Αρκεί μια μοίρα προς τα κάτω για να συντριβεί το αεροσκάφος σε χρόνο από 3 έως 4 δευτερόλεπτα. Ότι κι αν πάει στραβά εκείνες τις στιγμές οι επιλογές είναι ελάχιστες έως ανύπαρκτες. Το εκτινασσόμενο κάθισμα χρειάζεται κι αυτό μερικά δευτερόλεπτα για να ενεργοποιηθεί, όπως και το αλεξίπτωτο για να ανοίξει. Και τότε δυστυχώς συμβαίνει το μοιραίο!!
Είναι οι θάνατοι, ανθρώπων που πολεμούν καθημερινά σε ειρηνική περίοδο, για να μη γίνει πόλεμος. Που σκοτώνονται για να διατηρηθεί η πολυπόθητη ειρήνη. Είναι ήρωες χωρίς δόξα, θύματα μιας αμείλικτης στατιστικής, πεσόντες μιας γεωπολιτικής ιδιαιτερότητας. Το ότι τα ήξεραν όλα αυτά από πριν, αυτό τους κάνει περισσότερο ήρωες.
Κανείς δεν πάει να γίνει πιλότος στα μαχητικά, αν δεν αγαπά το αεροπλάνο, αν δεν είναι ερωτευμένος με την αποστολή, και όχι επειδή έβλεπε το Top Gun μικρός. Μαθαίνουν στην εκπαίδευση τι είναι αυτό που πάνε να κάνουν, τρώγοντας τα G με το κουτάλι, χύνοντας πολύ ιδρώτα για να πετάξουν πιο χαμηλά, πιο επικίνδυνα, πιο γρήγορα, χάνοντας συχνά οι ίδιοι την αίσθηση της λεπτής γραμμής που χωρίζει την ασφάλεια από το ανέφικτο.
Το γνωρίζουν επειδή το έχουν δει να συμβαίνει σε συναδέλφους τους. Επειδή υπάρχει μια διαρκής και συνεχής πολεμική ένταση (εξαιτίας της Τουρκικής απειλής) ανάμεσα στην ειρήνη και τον πόλεμο, σε μια κατάσταση στην οποία τα μαχητικά είναι σε διαρκή ετοιμότητα, οι πιλότοι το ίδιο και οι ώρες στον αέρα ατελείωτες. Η εκπαίδευση είναι συνεχής και σκληρότερη.
Το μόνο βέβαιο είναι ότι δυο ακόμη νέοι άνθρωποι, άξιοι χειριστές της Πολεμικής Αεροπορίας χάθηκαν, πληρώνοντας το τίμημα μιας δύσκολης, επικίνδυνης αλλά αναγκαίας εκπαίδευσης.
Από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 μέχρι σήμερα είχαμε 127 νεκρούς (63 με την πτώση του C-130H στο Όρος Όθρυς) και 93 απώλειες αεροσκαφών. Αυτό είναι δυστυχώς το τίμημα της ειρήνης.
Είναι βαρύς ο φόρος αίματος της Πολεμικής Αεροπορίας. Στους 127 νεκρούς, μετράμε και άλλους δύο, την ώρα που προσπαθούσαν να γίνουν καλύτεροι. Αυτό είναι το τίμημα όταν θες να είσαι καλύτερος.
* Ο Κωνσταντίνος Ιατρίδης είναι Αντιπτέραρχος (Ι) , Επίτιμος Διοικητής ΔΑΥ , Επίτιμος Πρόεδρος Ένωσης Αποστράτων Αξιωματικών Αεροπορίας , Αμυντικός Αναλυτής .