Το Υπουργείο Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών, με μια απόφαση - σταθμό, ενέκρινε τελικά την πώληση 40 μαχητικών αεροσκαφών F-35 στην Ελλάδα έναντι 8,6 δισ.δολαρίων.Η αμερικανική κυβέρνηση αναμένεται να παραδώσει 20+20 προηγμένα μαχητικά στην Ελλάδα, ενώ παράλληλα αποφάσισε την πώληση 40 F-16 και περίπου 80 κιτ εκσυγχρονισμού στην Τουρκία έναντι 23 δισ. δολαρίων.
Σημειώνεται πως τα ξημερώματα του Σαββάτου, είχε διαρρεύσει η επιστολή του Στέιτ Ντιπάρτμεντ προς το Κογκρέσο αναφορικά με την έγκριση της συμμετοχής της Ελλάδας στο πρόγραμμα των μαχητικών F-35.
.@StateDept 🇺🇸authorized a proposed Foreign Military Sale #FMS to #Greece 🇬🇷for their purchase of up to 40 F-35 Joint Strike Fighters and related equipment and services for an estimated cost of up to $8.6 billion|#FMSUpdate -- https://t.co/6sepr3rgSH pic.twitter.com/NnyrRZZ7LD
— Political-Military Affairs, US Dept of State (@StateDeptPM) January 27, 2024
Κυρ. Μητσοτάκης: Αναδεικνύεται και επισφραγίζεται το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων
Την ικανοποίησή του για την έγκριση των ΗΠΑ σε ό,τι αφορά την πώληση των F-35 στην Ελλάδα εξέφρασε λίγο μετά τις 09:00 το πρωί του Σαββάτου ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, μέσω δήλωσής του on camera.
Η πλήρης δήλωση του πρωθυπουργού έχει ως εξής:
«Σήμερα είναι μία σημαντική ημέρα για την εθνική μας άμυνα και για την ελληνική διπλωματία. Γιατί, με βάση επιστολή που έλαβα από τον Υπουργό Εξωτερικών των Ηνωμένων Πολιτειών Antony Blinken, αναδεικνύεται και επισφραγίζεται το στρατηγικό βάθος των ελληνοαμερικανικών σχέσεων.
Με αυτήν, η Ελλάδα τίθεται και επισήμως στην τροχιά απόκτησης έως και 40 μαχητικών αεροσκαφών τελευταίας γενιάς F-35. Ταυτόχρονα, όμως, αποκτά και εντελώς δωρεάν ένα πολύ μεγάλο πακέτο εξοπλισμών που ενισχύουν καθοριστικά και τους τρεις κλάδους των Ενόπλων Δυνάμεων, αλλά και το Ελληνικό Λιμενικό.
Πρόκειται για φρεγάτες, για μεταγωγικά C-130, για θωρακισμένα άρματα μάχης και οχήματα, αλλά και για πολλά ακόμη στοιχεία αμυντικού υλικού, τα οποία η χώρα μας εξασφάλισε ύστερα από το αίτημα που είχα διατυπώσει, τον Μάιο του 2022, προσωπικά στον Πρόεδρο Biden.
Η πατρίδα θωρακίζεται, έτσι, διπλά: απ’ τη μία πλευρά η αποτρεπτική της ισχύς μεγεθύνεται σε γη, σε αέρα και σε θάλασσα. Ενώ, από την άλλη, δεν επιβαρύνεται ο Έλληνας φορολογούμενος, καθώς αυτό το πακέτο θα διατεθεί δωρεάν, από τα αμερικανικά αποθέματα.
Είναι το αποτέλεσμα μιας μεθοδικής, αθόρυβης και μακράς προσπάθειας, που συνδύασε τη συμμαχική συνέπεια της Ελλάδας στα διεθνή μέτωπα με την προώθηση των εθνικών της συμφερόντων. Αποτέλεσμα το οποίο εδραιώνει, παράλληλα, τη δυναμική και αυτοτελή ελληνοαμερικανική στρατηγική σχέση. Γιατί η σημερινή εξέλιξη δικαιώνει την ενεργή διπλωματία της αξιοπιστίας που ακολουθούμε παντού τα τελευταία χρόνια: από τον πόλεμο στην Ουκρανία, τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ και την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης, μέχρι την ένταση στην Ανατολική Μεσόγειο και το δράμα της Μέσης Ανατολής.
Με καθαρές θέσεις και με πρωτοβουλίες στα μεγάλα ζητήματα, η Ελλάδα ασκεί, πλέον, ενεργό ρόλο στον Δυτικό κόσμο. Κάτι που της αναγνωρίζουν εταίροι και σύμμαχοι, βλέποντας στη χώρα μας έναν σταθερό συμπαραστάτη, έναν έμπιστο συνομιλητή αλλά και έναν αναγκαίο συνοδοιπόρο και συνεργάτη.
Σε μία εποχή αβεβαιότητας, λοιπόν, η πατρίδα μας επιβεβαιώνει ότι στέκει με σοβαρότητα και γεωπολιτική ωριμότητα στον παγκόσμιο χάρτη. Ενώ, την ίδια ώρα, υπηρετεί τα εθνικά της δίκαια, θωρακίζοντας την άμυνά της. Στον δρόμο της σταθερότητας και της ειρήνης, πάντα με υπερηφάνεια και εθνική αυτοπεποίθηση».
Η επιστολή του Αμερικανού ΥΠΕΞ στον Έλληνα πρωθυπουργό
Εξάλλου, το Γραφείο Τύπου του Πρωθυπουργού κοινοποίησε το πρωί του Σαββάτου την επιστολή του Αμερικανού ΥΠΕΞ, Άντονι Μπλίνκεν προς τον Κυρ. Μητσοτάκη, διά της οποίας γνωστοποιούσε στην ελληνική κυβέρνηση την απόφαση για την πώληση των F-35.
Προς την Εξοχότητά του Κυριάκο Μητσοτάκη Πρωθυπουργό της Ελληνικής Δημοκρατίας Αθήνα Αγαπητέ κ. Πρωθυπουργέ,
Η παραχώρηση αμυντικού υλικού στους συμμάχους μας στο NATO αποτελεί θεμελιώδες συστατικό των προσπαθειών μας για να τονώσουμε την ευρωπαϊκή ασφάλεια και να ενισχύσουμε τις συλλογικές αποτρεπτικές και αμυντικές δυνατότητες της Συμμαχίας. Προς αυτόν τον σκοπό, έχουμε επιδιώξει να συνεργαστούμε στενά με την Ελλάδα ώστε να προωθήσουμε τα κοινά συμφέροντά μας και τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, που είναι ζωτικής σημασίας για τη συνέχιση της διεθνούς τάξης που εδράζεται σε κανόνες. Αυτή η ισχυρή διμερής σχέση συνιστά απόδειξη των σταθερών δεσμών ανάμεσα στα έθνη μας, και με ενθαρρύνει η πρόοδος που έχουμε επιτελέσει μαζί στο πλαίσιο της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ - Ελλάδας ώστε να διατηρήσουμε ισχυρά, ικανά και διαλειτουργικά στρατεύματα.
Υπό την αίρεση ικανοποίησης όλων των σχετικών νομικών προαπαιτούμενων, περιλαμβανομένης της γνωστοποίησης στο Κογκρέσο, προτιθέμεθα να διευρύνουμε τη εταιρική συνεργασία μας σε θέματα ασφάλειας ως εξής:
Πρώτον, στις 27 Σεπτεμβρίου 2022 ολοκληρώθηκε η διαδικασία γνωστοποίησης στο Κογκρέσο όσον αφορά επιχορήγηση ύψους 30 εκατομμυρίων δολαρίων στην Ελλάδα για αμυντικές προμήθειες, με τη διαδικασία της Χρηματοδότησης Ξένων Ενόπλων Δυνάμεων (Foreign Military Financing, FMF), προκειμένου να ενθαρρυνθεί κρίσιμη στήριξη προς την Ουκρανία. Στις 24 Οκτωβρίου 2023 οι Ηνωμένες Πολιτείες υπολόγισαν για την Ελλάδα επιπλέον 30 εκατομμύρια δολάρια με τη διαδικασία της FMF, ώστε να ενθαρρύνουν περαιτέρω δωρεές.
Δεύτερον, έχουμε ήδη γνωστοποιήσει στο Κογκρέσο τις παρακάτω προτεινόμενες δωρεάν παραχωρήσεις στην Ελλάδα, με το πρόγραμμα του Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού (Excess Defense Articles, EDA): - Δύο αεροσκάφη C-130H, Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά, - Δέκα κινητήρες για αεροσκάφη P-3, Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά και - 60 τεθωρακισμένα οχήματα μάχης Bradley, ως Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά.
Τρίτον, θα υποβάλουμε για γνωστοποίηση στο Κογκρέσο τα ακόλουθα, προς παραχώρηση στην Ελλάδα: - Έως 40 νέα αεροσκάφη F-35 μέσω Στρατιωτικών Πωλήσεων Εξωτερικού, - Τρία πλοία κλάσης Protector, ως Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά και - Διάφορα φορτηγά οχήματα και ρυμουλκούμενα, ως Πλεονάζοντα Αμυντικά Υλικά.
Τέταρτον, θα υποβάλουμε στο Κογκρέσο νομοθετική πρόταση για τη παραχώρηση πλοίων, με αίτημα να παράσχει την απαραίτητη νομική εξουσιοδότηση για τη μεταφορά στην Ελλάδα έως και τεσσάρων φρεγατών τύπου LCS, με τη διαδικασία του Πλεονάζοντος Αμυντικού Υλικού.
Πέμπτον, συνεχίζουμε να ενδιαφερόμαστε για τις αμυντικές δυνατότητες που η Ελλάδα θα μπορούσε να μεταβιβάσει ή να πουλήσει στην Ουκρανία. Εάν αυτές οι δυνατότητες ενδιαφέρουν την Ουκρανία, και εκκρεμούσας της αξιολόγησης της κατάστασης και της αξίας τους από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, μπορούμε να διερευνήσουμε ευκαιρίες για πιθανή πρόσθετη Χρηματοδότηση Ξένων Ενόπλων Δυνάμεων ύψους μέχρι 200 εκατομμυρίων δολαρίων για την Ελλάδα.
Έκτον, θα δώσω προτεραιότητα στην Ελλάδα ώστε να παραλάβει πλεονάζοντα οχήματα Ανθεκτικά σε Νάρκες, Προστατευμένα από Ενέδρες, όταν αυτά καταστούν διαθέσιμα κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους και θα εξετάσω τις ελληνικές ανάγκες σε περίπτωση που καταστούν διαθέσιμα αεροσκάφη εναέριου ανεφοδιασμού τύπου KC-135. Εκτός από τα C-130H, το Υπουργείο Άμυνας εργάζεται για την παροχή δεδομένων σχετικά με τις τιμές και τη διαθεσιμότητα για την αγορά νέων C-130J από την Ελλάδα.
Η Ελλάδα έχει κάνει αξιοσημείωτα βήματα προόδου για τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών της δυνατοτήτων. Προσβλέπω στην ενίσχυση της συνεργασίας μας και στην ανάπτυξη μιας πιο ισχυρής στρατηγικής σχέσης μεταξύ των ενόπλων δυνάμεών μας.
Με εκτίμηση, Antony Blinken
Αναλυτικά η επιστολή Μπλίνκεν στον Μητσοτάκη με την πλήρη στρατιωτική ενίσχυση της Ελλάδας από τις ΗΠΑ (άτυπη μετάφραση):
«Το αμυντικό εμπόριο με τους συμμάχους μας στο ΝΑΤΟ αποτελεί θεμελιώδη συνιστώσα των προσπαθειών μας για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ασφάλειας και την ενίσχυση της συλλογικής αποτροπής και άμυνας της Συμμαχίας.
Για τον σκοπό αυτό, επιδιώξαμε να συνεργαστούμε στενά με την Ελλάδα για να προωθήσουμε τα κοινά μας συμφέροντα και να προάγουμε τη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια, οι οποίες είναι απαραίτητες για τη συνέχιση της τάξης που βασίζεται σε κανόνες.
Αυτή η ισχυρή διμερής σχέση αποτελεί απόδειξη των διαρκών δεσμών μεταξύ των εθνών μας και είμαι ενθαρρυμένος από την πρόοδο που έχουμε σημειώσει από κοινού στο πλαίσιο της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας ΗΠΑ - Ελλάδας για τη διατήρηση ισχυρών, ικανών και διαλειτουργικών στρατιωτικών δυνάμεων.
Με την επιφύλαξη της ικανοποίησης από την κυβέρνηση των ΗΠΑ όλων των εφαρμοστέων νομικών απαιτήσεων, συμπεριλαμβανομένης της κοινοποίησης στο Κογκρέσο, σκοπεύουμε να επεκτείνουμε τη συνεργασία μας σε θέματα ασφάλειας ως εξής.
Πρώτον, στις 27 Σεπτεμβρίου 2022, ολοκληρώθηκαν οι διαδικασίες κοινοποίησης στο Κογκρέσο για επιχορηγούμενη βοήθεια ύψους 30 εκατομμυρίων δολαρίων για την ξένη στρατιωτική χρηματοδότηση (FMF) για τις αμυντικές αγορές της Ελλάδας, προκειμένου να ενθαρρυνθεί η κρίσιμη υποστήριξη της Ουκρανίας - και στις 24 Οκτωβρίου 2023, οι Ηνωμένες Πολιτείες διέθεσαν επιπλέον 30 εκατομμύρια δολάρια σε βοήθεια FMF στην Ελλάδα, προκειμένου να ενθαρρύνουν περαιτέρω δωρεές.
Δεύτερον, έχουμε ήδη ενημερώσει το Κογκρέσο για τις ακόλουθες προτεινόμενες μεταφορές επιχορηγήσεων υπέρβασης αμυντικών ειδών (EDA) προς την Ελλάδα:
- Δύο αεροσκάφη EDA C-130H,
- Δέκα κινητήρες EDA για αεροσκάφη P-3 και
- 60 οχήματα μάχης πεζικού Bradley ως EDA.
Τρίτον, θα υποβάλουμε προς κοινοποίηση στο Κογκρέσο τα ακόλουθα προς μεταφορά στην Ελλάδα:
- Μέχρι 40 νέα αεροσκάφη F-35 μέσω Στρατιωτικών Πωλήσεων Εξωτερικού,
- Τρία πλοία κλάσης Protector ως EDA- και
- Διάφορα φορτηγά και ρυμουλκούμενα ως EDA.
Τέταρτον, θα υποβάλουμε στο Κογκρέσο πρόταση νόμου για τη μεταφορά πλοίων με αίτημα να παράσχει την απαραίτητη νομοθετική εξουσιοδότηση για τη μεταφορά στην Ελλάδα έως και τεσσάρων πλοίων παράκτιας μάχης ως EDA (σ.σ. από το απόθεμα άμυνας).
Πέμπτον, συνεχίζουμε να ενδιαφερόμαστε για τις αμυντικές δυνατότητες που θα μπορούσε η Ελλάδα να μεταφέρει ή να πωλήσει στην Ουκρανία. Εάν αυτές οι δυνατότητες ενδιαφέρουν την Ουκρανία και εν αναμονή της επανεξέτασης της κατάστασης και της σχετικής αξίας τους από την κυβέρνηση των ΗΠΑ, μπορούμε να διερευνήσουμε ευκαιρίες για πιθανές πρόσθετες FMF
έως 200 εκατομμύρια δολάρια για την Ελλάδα.
Έκτον, θα δώσω προτεραιότητα στην Ελλάδα για να λάβει τα πλεονάζοντα οχήματα με προστασία από ενέδρες ανθεκτικά σε νάρκες, καθώς θα καταστούν διαθέσιμα κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους, και θα εξετάσω τις ελληνικές απαιτήσεις σε περίπτωση που καταστούν διαθέσιμα τάνκερ KC-135. Εκτός από τα αεροσκάφη C-130H, το Υπουργείο Άμυνας εργάζεται για
να παράσχει στοιχεία τιμολόγησης και διαθεσιμότητας για μια ελληνική αγορά νέων C-130J.
Η Ελλάδα έχει κάνει αξιοσημείωτα βήματα για τον εκσυγχρονισμό των αμυντικών της δυνατοτήτων. Ανυπομονώ να αυξήσουμε τη συνεργασία μας και να αναπτύξουμε μια πιο ισχυρή στρατηγική σχέση μεταξύ των ενόπλων μας δυνάμεων».
Εν αναμονή του Letter of Acceptance (LOA)
Υπενθυμίζεται, εξάλλου, ότι Τη Δευτέρα 29 Ιανουαρίου αναμένεται η αποστολή της επίσημης επιστολής για την έγκριση πώλησης των F-35 στην Ελλάδα από το Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Πρόκειται για την υλοποίηση της δέσμευσης του υπουργού Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν στον Κυριάκο Μητσοτάκη κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του στα Χανιά.
Σημειώνεται ότι το Letter of Acceptance (LOA) που θα λάβει η Αθήνα τη Δευτέρα είναι προσχέδιο κείμενο και θα καταστεί επίσημο μέσα σε 14 ημέρες, αφού διασφαλιστεί ότι δεν θα εκφραστούν τυχόν ενστάσεις από Αμερικανούς νομοθέτες.
Η Ελλάδα θα είναι η πρώτη χώρα της περιοχής μετά το Ισραήλ που θα αποκτήσει τα υπερσύγχρονα μαχητικά πέμπτης γενιάς, που σε συνδυασμό με τα Rafale και τα αναβαθμισμένα F-16 θα δημιουργήσουν μια από τις πιο ισχυρές αεροπορικές δυνάμεις στην ευρύτερη περιοχή.
