«Σφραγίδα» μειονοτικού ζητήματος και Θράκης επιχειρεί συστηματικά να θέσει στις ελληνοτουρκικές σχέσεις η Άγκυρα και έτσι για μια ακόμη φορά απαίτησε να συνδεθεί η επίσκεψη ανώτερου αξιωματούχου, συγκεκριμένα του Μ. Τσαβούσογλου στην Αθήνα, με «ιδιωτική» επίσκεψη στην Θράκη και μάλιστα πριν και όχι μετά την επίσκεψη στην Αθήνα.
Στην διάρκεια των διαβουλεύσεων για τον ορισμό του τόπου συνάντησης είχαν προταθεί από την ελληνική πλευρά και τα Χανιά, αλλά η Τουρκία τελικά απέρριψε την πρόταση αυτή, καθώς θεώρησε ότι θα δινόταν υποβαθμισμένος χαρακτήρας στην συνάντηση, αλλά και εντελώς ανεπίσημος χαρακτήρας στην συνάντηση που θα είχε ο τούρκος υπουργός με τον Κ. Μητσοτάκη, o οποίος θα βρίσκονταν στα Χανιά.
Και το τυπικό της επίσκεψης του κ. Τσαβούσογλου δεν θα ανταποκρινόταν στους όρους αμοιβαιότητας και στο τυπικό που ακολουθήθηκε στην επίσκεψη Δένδια στην Άγκυρα, όπου έγινε δεκτός από τον προέδρο Ερντογάν στο Προεδρικό Μέγαρο και οι συνομιλίες των δυο υπουργών Εξωτερικών έγιναν επίσης εντός του προεδρικού Συγκροτήματος.
Έτσι, τελικά συμφωνήθηκε η συνάντηση να γίνει στην Αθήνα και ακολούθησε η επίσημη ανακοίνωση.
Εκ των πραγμάτων τα βλέμματα θα είναι στραμμένα στην Θράκη την Κυριακή, όπου ο τούρκος ΥΠΕΞ θα φτάσει για την «ιδιωτική» επίσκεψη, αλλά και στις δηλώσεις που θα κάνει την επόμενη ημέρα στο υπουργείο Εξωτερικών μετά τις συνομιλίες με τον Ν. Δένδια.
Δεν είναι λίγοι εκείνοι που πιστεύουν ότι ο κ. Τσαβούσογλου θα προσπαθήσει να πάρει έστω και με «ήπιο» τρόπο την... ρεβάνς και να διασκεδάσει τις αρνητικές εντυπώσεις που δημιουργήθηκαν και για τον ίδιο, μετά την κοινή συνέντευξη Τύπου με τον Ν.Δένδια στην Άγκυρα. Ένα «οδοιπορικό» στην Θράκη για την στήριξη της «τουρκικής μειονότητας» και η έγερση μιας σειράς ζητημάτων στις δημόσιες δηλώσεις θα μπορούσε να θεωρηθεί ότι αποκαθιστούν και το τρωθέν γόητρο του τούρκου ΥΠΕΞ.
Όμως στην περίπτωση που ο κ. Τσαβούσογλου δεν αντισταθεί στον πειρασμό και δεν περιορισθεί στον «ιδιωτικό» χαρακτήρα της επίσκεψης στην Θράκη και προβεί σε ακραίες τοποθετήσεις, αυτό θα επηρεάσει αναπόφευκτα και το σύνολο της επίσκεψης, όπως και τις συνομιλίες που θα έχει στην Αθήνα.
Και με δεδομένο ότι αυτή η επίσκεψη έχει σαν βασικό στόχο να δώσει μια εικόνα συνέχισης της φάσης αποκλιμάκωσης τουλάχιστον σε ό,τι αφορά την Ανατολική Μεσόγειο, η έγερση με ακραίο τρόπο μειονοτικού ζητήματος απλώς θα εξαφανίσει και τις ελάχιστες προσδοκίες που υπήρχαν για διατήρηση ενός ήπιου κλίματος που θα μπορούσε να οδηγήσει στην συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν στις 14 Ιουνίου στις Βρυξέλλες στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ.
Η εμμονή της Τουρκίας με το μειονοτικό ζήτημα και την Θράκη, δεν αποτελεί έκπληξη για την Αθήνα. Και κατά την επίσκεψη του στην Άγκυρα ο Ν. Δένδιας δεν άκουσε μόνο από τον κ. Τσαβούσογλου να θέτει θέμα μειονότητας, αλλά σύμφωνα με πληροφορίες μεγάλο μέρος της συνάντησης που είχε και με τον Τ. Ερντογάν ο τούρκος πρόεδρος εστιάσθηκε ακριβώς στην Θράκη.
Για τον τούρκο ηγέτη το μειονοτικό εργαλειοποιείται στο πλαίσιο της συνολικότερης πολιτικής στρατηγικής του να διεκδικήσει ρόλο ηγετικό μεταξύ των μουσουλμάνων και των υπολειμμάτων μουσουλμανικών μειονοτήτων σε πρώην οθωμανικά εδάφη, ενώ η αυτοπροβολή του ως ηγέτη της Ummha και προστάτη των «καταπιεζόμενων» μουσουλμάνων, θεωρεί ότι του δημιουργεί υποχρέωση για την ενεργό εμπλοκή του στην Θράκη.
Πολύ περισσότερο όταν και λόγω της γειτνίασης με την Τουρκία και λόγω της πεποίθησης του περί ομογάλακτης μειονότητας, θεωρεί ότι το καθήκον αυτό «προστασίας» της μειονότητας είναι επιβεβλημένο.
Η Τουρκία έχει κατορθώσει μέσω και των μηχανισμών της στην Θράκη να υπονομεύσει οποιαδήποτε προσπάθεια βελτίωσης της κατάστασης στην μειονότητα και να τορπιλίσει όσες θετικές αλλαγές έχουν σχεδιαστεί, είτε για το εκπαιδευτικό, είτε για τον εκσυγχρονισμό των Μουφτειών, είτε για άλλα ζητήματα που αφορούν την μειονότητα.
Και θέτει πρώτα στην ατζέντα το θέμα της ταυτότητας με αιχμή την απαίτηση για λειτουργία συλλόγων που έχουν στον τίτλο τους τον όρο τουρκικός, γιατί ακριβώς θέλει να αποφύγει την διαφοροποίηση των Πομάκων και των Ρομά που αποτελούν μαζί με τους τουρκογενείς την ελληνική μουσουλμανική μειονότητα.
Εξάλλου η Τουρκία προβάλει την υποτιθέμενη «απαγόρευση» λειτουργίας συλλόγων με τον όρο «τουρκικός» στον τίτλο τους, όμως παραλείπει ότι όλοι αυτοί οι σύλλογοι συνεχίζουν να λειτουργούν έστω και παρά τις αρνητικές αποφάσεις των ελληνικών δικαστηρίων.
Σε ό,τι αφορά την δικαίωση ορισμένων συλλόγων που προσέφυγαν στο ΕΔΑΔ, βάσει και τροπολογίας που ψηφίσθηκε επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, έχουν αναπεμφθεί στα ελληνικά δικαστήρια. Αλλά ακόμη και σε αυτή την περίπτωση των συλλόγων, θα μπορούσε να βρεθεί λύση εάν δεν ήταν οι Τουρκία η οποία στηρίζει τους ακραίους της μειονότητας επιμένοντας στο «όλα η τίποτα».
Η προβολή της διακριτής ύπαρξης των Πομάκων και των Ρομά, είναι κάτι που θέλει να αποφύγει η Άγκυρα η οποία μέχρι τώρα και με ευθύνη και της ελληνικής Πολιτείας χειραγωγούσε και πολιτικά όλο τον όγκο των Ελλήνων μουσουλμάνων της Θράκης.
Αν και η επίσκεψη Τσαβούσογλου στην Θράκη επιβαρύνει το κλίμα, και τα υπόλοιπα ζητήματα συνεχίζουν να κρατούν μεγάλη την απόσταση μεταξύ των δυο πλευρών.
Η μέσω τηλεδιάσκεψης συζήτηση των τεχνικών επιτροπών για τα Μέτρα Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης και η συνάντηση την Παρασκευή του υφ. Εξωτερικών, Κ. Φραγκογιάννη με τον τούρκο ομόλογο του Σ. Ονάλ στην καβάλα για την συζήτηση προτάσεων οικονομικής συνεργασίας, δεν είναι αρκετά, για να στρώσουν το έδαφος για μια θετική και εποικοδομητική συνάντηση μεταξύ των ΥΠΕΞ και αργότερα μεταξύ των δυο ηγετών.
Η στάση της Τουρκίας για την Ανατολική Μεσόγειο, το Αιγαίο, την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών, τις «γκρίζες ζώνες», την αποστρατικοποίηση νησιών, η ακραία θέση για λύση δυο κρατών στην Κύπρο, η παρεμβατικότητα σε ολόκληρη την περιοχή από την Β.Αφρική, την Μ.Ανατολή μέχρι τα Βαλκάνια, δημιουργούν ένα περιβάλλον που δεν μπορεί εύκολα να ξεπερασθεί ή να παρακαμφθεί με κάποιες κινήσεις «χαμηλής πολιτικής».
Και αυτός είναι ο δύσκολος γρίφος των Ελληνοτουρκικών. Και επιπροσθέτως είναι η έντονη αποστροφή της Τουρκίας στις κινήσεις που με επιτυχία έχει προωθήσει τα τελευταία χρόνια η ελληνική διπλωματία η οποία ιδίως το τελευταίο διάστημα, μέσω της κινητικότητας που επιδεικνύει, έχει διαμορφώσει ένα ευρύτατο πλέγμα συνεργασιών με ισχυρές χώρες της περιοχής, δημιουργώντας στην τουρκική ηγεσία αίσθημα... περικύκλωσης.
Εξάλλου αμέσως μετά την αναχώρηση του κ. Τσαβούσογλου από την Αθήνα αρχίζει η προετοιμασία για μια σημαντική περιφερειακή συνάντηση σε επίπεδο υπουργών Εξωτερικών, με την συμμετοχή της Ελλάδας, της Κύπρου, της Αιγύπτου και της Γαλλίας, μια πρωτοβουλία που στέλνει σαφές μήνυμα και προς την ΄Αγκυρα.
