Σε κρίσιμη καμπή έχει εισέλθει ο πόλεμος στη Γάζα έναν μήνα μετά τη δολοφονική επίθεση της Χαμάς εναντίον του Ισραήλ, καθώς ο ισραηλινός στρατός απέχει σημαντικά από την επίτευξη των στόχων της εξόντωσης της τρομοκρατικής οργάνωσης και της απελευθέρωσης των ομήρων, ενώ οι διεθνείς πιέσεις για αποφυγή ανθρωπιστικής καταστροφής και σημαντικών απωλειών μεταξύ των αμάχων κλιμακώνονται.
Το Ισραήλ έχοντας εστιάσει τις αεροπορικές επιδρομές σε επιλεγμένους στόχους προσπαθεί να πλήξει υποδομές της Χαμάς με το μικρότερο κόστος σε ζωές αμάχων και συγχρόνως να δημιουργήσει ασφαλές πεδίο για τις χερσαίες δυνάμεις που «καθαρίζουν» μέτρο προς μέτρο τα περίχωρα της Γάζας προετοιμάζοντας την τελική αναμέτρηση εντός του αστικού ιστού.
Ήδη έχουν απομακρυνθεί προς τον νότο δεκάδες χιλιάδες άμαχοι, αλλά παραμένει στη Γάζα σημαντικός αριθμός που καθιστά την επιχείρηση ακόμη πιο περίπλοκη. Με δεδομένο μάλιστα ότι το δίκτυο των τούνελ της Χαμάς δεν έχει εξουδετερωθεί πλήρως, οι κίνδυνοι για τις δυνάμεις του Ισραήλ που θα επιχειρήσουν είναι μεγάλοι και απρόβλεπτοι. Συγχρόνως μεγαλώνει η αγωνία για την τύχη των ομήρων, καθώς ήδη η Χαμάς το Σάββατο ανακοίνωσε ότι περίπου 60 όμηροι είναι νεκροί, αποδίδοντας τον θάνατο τους στους ισραηλινούς βομβαρδισμούς, θέλοντας έτσι να μεγαλώσει και την εσωτερική πίεση στην ισραηλινή κυβέρνηση από τους συγγενείς των ομήρων.
Η διεθνής κοινότητα συνεχίζει να είναι διχασμένη μεταξύ εκείνων που ζητούν άμεση κατάπαυση του πυρός και εκεχειρία και εκείνων ανάμεσα στους οποίους και οι ΗΠΑ που περιορίζονται στη στήριξη «ανθρωπιστικών παύσεων» που θα μπορέσουν να δώσουν την ευκαιρία σε αμάχους να απομακρυνθούν αλλά και να παρασχεθεί ανθρωπιστική βοήθεια εκεί που ήδη είναι σε εξέλιξη μια μεγάλη ανθρωπιστική τραγωδία.
Η διαφοροποίηση αυτή έγινε ακόμη περισσότερο φανερή στη συνάντηση που είχε ο Αμερικανός ΥΠΕΞ Άντονι Μπλίνκεν, με ομολόγους του των Αραβικών Κρατών και την Παλαιστινιακή Αρχή στο Αμμάν, όπου ο κ. Μπλίνκεν τόνισε ότι μια εκεχειρία αυτή τη στιγμή θα έδινε την ευκαιρία στη Χαμάς να αναδιοργανωθεί και να συνεχίσει μόλις βρει την ευκαιρία τις επιθέσεις εναντίον του Ισραήλ.
Ο Α. Μπλίνκεν μετά τη Ραμάλα, επισκέφθηκε την Κύπρο όπου συναντήθηκε με τον πρόεδρο Ν. Χριστοδουλίδη, σε αναγνώριση του ρόλου που διαδραματίζει η Λευκωσία στις σχεδιαζόμενες ανθρωπιστικές επιχειρήσεις αλλά και για ενδεχόμενη επιχείρηση απεγκλωβισμού των χιλιάδων Αμερικανών και ξένων πολιτών που βρίσκονται σε Ισραήλ και Λίβανο και από εκει πέταξε στην Τουρκία…
Επί του πεδίου πάντως η Χαμάς δείχνει ότι έχει ακόμη δυνατότητες για πλήγματα εναντίον του Ισραήλ, ενώ από Βορά η αποτροπή φαίνεται να έχει λειτουργήσει καθώς η Χεζμπολάχ μόνο αποσπασματικά εξαπολύει περιορισμένες επιθέσεις στο έδαφος του Ισραήλ οι οποίες απαντώνται αμέσως με πυρά ή με αεροπορικά πλήγματα. Η δημόσια εμφάνιση του αρχηγού της Χεζμπολάχ Νασράλα ερμηνεύθηκε, όμως, ως σαφής προσπάθεια να αποστασιοποιηθεί ο ίδιος και το Ιράν από την επίθεση της Χαμάς, δηλώνοντας ότι η επίθεση που πραγματοποίησε ήταν «παλαιστινιακή υπόθεση» (και όχι κατόπιν υποδείξεων του Ιράν) και συγχρόνως παρά την οξύτατη ρητορική, δεν προχώρησε στο βήμα που όλοι φοβόντουσαν, την κήρυξη πολέμου στο Ισραήλ.
Είναι σαφές ότι μόνο σε μια πραγματική ισοπέδωση της Γάζας θα αντιδράσει δυναμικά η Χεζμπολάχ καθώς γνωρίζει ότι εάν ανοίξει δεύτερο μέτωπο στο Ισμαήλ θα υπάρξει σκληρή αντίδραση και από τους Αμερικανούς που με το αεροπλανοφόρο ανοικτά των ακτών έχουν ακριβώς αυτό τον στόχο.
Να προστατέψουν το Ισραήλ από μια κατά μέτωπο επίθεση της Χεζμπολάχ η ακόμη και του Ιράν. Η Τεχεράνη και σε αυτή την κρίση έχει επιλέξει όμως να λειτουργεί μέσω των «πληρεξουσίων» παρά να αναμειχθεί ανοικτά η ίδια σε επιχειρήσεις εναντίον του Ισραήλ. Μια τέτοια εμπλοκή θα οδηγούσε καταρχήν σε καταστροφή του βασικού μοχλού που έχει για άσκηση επιρροής στην περιοχή, της Χεζμπολαχ, και σε περίπτωση κλιμάκωσης θα βρίσκονταν το ίδιο το Ιράν απέναντι σε μια συντριπτική δύναμη πυρός από Αμερικανούς και το ίδιο το Ισραήλ. Και η Τεχεράνη ούτε έτοιμη είναι ούτε πολύ περισσότερο θέλει μια τέτοια αναμέτρηση, που πρωτίστως θα θέσει σε κίνδυνο το ίδιο το ιρανικό καθεστώς.
Οι κίνδυνοι βεβαίως κλιμάκωσης δεν έχουν εξαλειφθεί. Η άλλη φιλοιρανική οργάνωση, των Χούτι στην Υεμένη με την εκτόξευση βαλλιστικών πυραύλων εναντίον του Ισραήλ (που έχουν ανακοπεί είτε από το αμερικανικό Ναυτικό, είτε από το αντιπυραυλικό σύστημα ARROW2 του Ισραήλ) προσπαθεί να κρατήσει σε εγρήγορση τις ισραηλινές δυνάμεις και σε άλλο μέτωπο, ενώ δημιουργεί έντονη ανησυχία στη Σ.Αραβία η οποία θεωρούσε ότι έχει απαλλαγεί από την απειλή των Χούτι οι οποίοι πριν μερικούς μήνες είχαν επιφέρει πλήγματα σε υποδομές της πετρελαϊκής βιομηχανίας της. Φιλοιρανικές επίσης οργανώσεις έχουν πλήξει στόχους σε αμερικανικές βάσεις στο Ιράκ και οι ΗΠΑ είναι προφανές ότι δε θα αφήσουν εκτεθειμένες τις δυνάμεις τους σε Ιράκ και Β.Συρία.
Οι αραβικές χώρες και κυρίως τα ΗΑΕ και η Σ. Αραβία κρατούν εξαιρετικά προσεκτική στάση καθώς καταδικάζουν μεν τις επιθέσεις του Ισραήλ και την ανθρωπιστική τραγωδία που διαδραματίζεται στη Γάζα έχουν αποφύγει όμως μια μετωπική επίθεση, καθώς είναι προφανές ότι κοιτάζουν την επόμενη ημέρα, ώστε να μην καταδικασθεί σε κατάρρευση η δύσκολη προσπάθεια αποκατάστασης των σχέσεων με το Ισραήλ, που έχει τεράστια γεωπολιτική και οικονομική σημασία για τις χώρες αυτές.
Σε πλήρη αντίθεση η Τουρκία η οποία βλέπει να απομονώνεται και να αποκλείεται από πρωτοβουλίες τόσο για την απελευθέρωση των ομήρων, όσο και για την επόμενη ημέρα στη Γάζα, συνεχίζει να σηκώνει το λάβαρο του ιερού πολέμου εναντίον του Ισραήλ.
Ο πρόεδρος Ερντογάν για μια ακόμη φορά ξεσπάθωσε εναντίον του Ισραήλ, των Αμερικανών και της Δύσης συνολικά, ενώ προσπαθεί να μπει στο παιγνιδι με προτάσεις όπως αυτή της επιβολής Εγγυητριών Δυνάμεων στη Γάζα στις οποίες θα συμπεριλαμβάνεται και η Τουρκία. Προτάσεις που δεν μπορεί να γίνουν αποδεκτές από το Ισραήλ πολύ περισσότερο μετά τις δηλώσεις Ερντογάν ότι η Χαμάς «δεν είναι τρομοκρατική οργάνωση αλλά απελευθερωτική δύναμη».
Για την Τουρκία θα αποτελούσε σοβαρή ήττα, το να αποκλεισθεί από τη διαχείριση μιας σημαντικής περιφερειακής κρίσης, την ώρα που διεκδικεί περιφερειακό ρόλο και ρόλο «μεσολαβητού» σε κρίσεις όπως αυτή του πολέμου στην Ουκρανία η στον Καύκασο και μάλιστα σε μια περιοχή που θεωρεί ότι έχει ιστορικά και «κληρονομικά» δικαιώματα λόγω Οθωμανικού παρελθόντος, όπως είναι η Παλαιστίνη.
Ο εκτροχιασμός Ερντογάν που ανακοίνωσε και την ανάκληση του Τούρκου πρεσβευτή από το Τελ Αβίβ, είναι που υποχρέωσε τον Αμερικανό ΥΠΕΞ Α.Μπλίνκεν να επισκεφθεί τελικά την Άγκυρα που σήμερα θα έχει συνομιλίες με την τουρκική ηγεσία σε μια προσπάθεια κατευνασμού του Ερντογάν, η οποία όμως θα αποδειχθεί εξαιρετικά δύσκολη υπόθεση.
Ο Α. Μπλίνκεν δεν έχει να προσφέρει πολλά στην Άγκυρα: για τη Γάζα υπάρχει τεράστια απόσταση ενώ για την Ουάσιγκτον είναι εξαιρετικά προβληματικό το γεγονός ότι με τη ρητορική του ο Ερντογάν βάζει φωτιά στον μουσουλμανικό κόσμο αλλά και στις μουσουλμανικές κοινότητες σε Ευρώπη και Αμερική, ενώ το «ξέπλυμα» της Χαμάς δημιουργεί ακόμη μεγαλύτερα προβλήματα συνεννόησης. Στη Β.Συρία οι Αμερικανοί ειδικά υπο τις παρούσες περιστάσεις δεν προτίθενται να περιορίσουν ή να διακόψουν τη στήριξη τους στο YPG το οποίο ο Ερντογάν θεωρεί τρομοκρατική οργάνωση.
Σε ότι αφορά στην υπόθεση των F16 ο Τούρκος πρόεδρος συνεχίζει μεθοδικά τον εκβιασμό του καθώς υπέγραψε μεν το πρωτόκολλο για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, όμως τώρα έχει εναποθέσει στη «ελεύθερη βούληση» των μελών της Εθνοσυνέλευσης την έγκριση του, δηλώνοντας ότι η Εθνοσυνέλευση τώρα έχει... πολλή δουλειά με τη συζήτηση του προϋπολογισμού. Παρά την απομάκρυνση του Μπομπ Μενέντεζ από την προεδρία της Επιτροπής Εξωτερικών της Γερουσίας, το κλίμα για την Τουρκία και τον Τ. Ερντογάν έχει επιβαρυνθεί πολύ στα Νομοθετικά Σώματα των ΗΠΑ ειδικά μετά τη στάση του στον πόλεμο στη Γάζα και έτσι περιορίζονται σημαντικά και οι δυνατότητες ελιγμών της αμερικανικής κυβέρνησης για να προσφέρει κάτι χειροπιαστό στον Τ. Ερντογάν στο πλαίσιο μιας επιχείρησης κατευνασμού…
