Tου Νίκου Μελέτη
Τη χειραγώγηση της δημόσιας συζήτησης και αντιπαράθεσης για μια συμφωνία την οποία κανείς, πέραν του στενού κύκλου των γραφείων των δυο πρωθυπουργών και υπουργών Εξωτερικών δεν γνωρίζει, επιχειρούν οι δύο κυβερνήσεις στη βάση στοχευμένων και επιλεκτικών διαρροών της «ιστορικής» συμφωνίας, στην οποία κατέληξαν χθες οι κ. Τσίπρας και Ζάεφ και φιλοδοξούν να υπογράψουν το Σάββατο στις Πρέσπες οι δυο υπουργοί Εξωτερικών.
Η Αθήνα, υποκύπτοντας σε αυτό που οι κ. Ζάεφ και Ντιμιτρόφ είχαν ονομάσει «δημιουργική» διπλωματία, αποδέχθηκε τους όρους της σκοπιανής πλευράς για αναγνώριση «μακεδονικής» ταυτότητας και γλώσσας, με την προσχηματική επίκληση του προσδιορισμού της γλώσσας ως «νοτιοσλαβικής διαλέκτου» και της υπηκοότητας ως «Μακεδονικής/πολίτης της Severna Makedonija».
Με τον τρόπο αυτό θεωρεί ότι αποφεύγει να αναγνωρίσει «μακεδονική ταυτότητα» με το τέχνασμα ότι η ταυτότητα που αναγνωρίζει έχει σημείο αναφοράς τη Βόρεια Μακεδονία...
Είναι προφανές ότι οι διευκρινίσεις αυτές αφορούν τη διμερή συμφωνία και το... ελληνικό κοινό, καθώς στον ΟΗΕ η γλώσσα θα συνεχίσει να καταγράφεται ως «μακεδονική» και η υπηκοότητα ως «μακεδονική».
Η παραχώρηση της Αθήνας για αποδοχής της ιθαγένειας ως «Μακεδονικής» με την προσθήκης του: «πολίτης της Severna Makedonija» δεν αποκρούει τον μακεδονικό αλυτρωτισμό. Και βεβαίως οι κυβερνητικές διαρροές δεν διευκρινίζουν εάν η Ελλάδα θα έχει το δικαίωμα να επιλέξει τη χρήση του «πολίτης της Severna Makedonija» έτσι και η άλλη πλευρά θα έχει βάσει της συμφωνίας δικαίωμά επιλογής του «citizenship:Macedonian».
Επίσης σύμφωνα με την κυβερνητική διαρροή του Άρθρου 7 της Συμφωνίας, ορίζεται ότι η άλλη πλευρά με τον όρο «Μακεδονία, Μακεδονικός, Μακεδόνας» εννοεί την «επικράτεια, γλώσσα, πληθυσμό, χαρακτηριστικά με τη δική τους ιστορία, πολιτισμό και κληρονομιά, διακριτώς διαφορετικά από τον ελληνικό πολιτισμό και την κληρονομιά της περιοχής αυτής από την αρχαιότητα εώς σήμερα...». Και ότι η «άλλη πλευρά» (σ.σ. τα Σκόπια) σημειώνει ότι η επίσημη γλώσσα της, η Μακεδονική γλώσσα, ανήκει στην ομάδα των Νοτίων Σλαβικών γλωσσών. Τα μέρη σημειώνουν ότι η επίσημη γλώσσα και τα άλλα χαρακτηριστικά του δευτέρου μέρους (της πΓΔΜ) δεν έχουν σχέση με τον αρχαίο ελληνικό πολιτισμό, την ιστορία, την κουλτούρα και την κληρονομιά της βόρειας περιοχής του πρώτου μέρους (της Ελλάδας).
Όμως πέρα από τα ψιλά γράμματα μιας συμφωνίας που θα καταλήξει στο Αρχείο των Ηνωμένων Εθνών, η «μακεδονική γλώσσα» ως βασικό στοιχείο ταυτότητας θα είναι πλέον καταγεγραμμένη ως σλαβική διάλεκτος που θα επικαλύπτει εννοιολογικά όλο το γεωγραφικό πλαίσιο της Μακεδονίας, όπου φυσικά οι γλώσσες που ομιλούνται περισσότερο είναι η ελληνική (που συνδέεται ευθέως με τη γλώσσα που ομιλούνταν στην Αρχαία Μακεδονία) και η Βουλγαρική.
Και είναι προφανές ότι δεν υπάρχει erga omnes λύση από τη στιγμή που διατηρείται το "Macedonian" στον ορισμό της εθνικότητας και της γλώσσας. Κι αυτό αποτελεί μια σοβαρή παραβίαση της αρχής (την οποία για προφανείς λόγους δεν συμπεριέλαβαν τα κυβερνητικά σημειώματα) της μη αποκλειστικής χρήσης όρου «Μακεδονία» από καμία πλευρά.
Είναι επίσης σοβαρή παραχώρηση εις βάρος ελληνικών επιχειρήσεων η πρόβλεψή ότι από το 2019 και μέσα σε τρία χρόνια θα... διευθετηθεί το θέμα των εμπορικών σημάτων από την ομάδα εργασίας ειδικών που θα συσταθεί.
Γιατί μέχρι τότε θα πρέπει και οι ελληνικές επιχειρήσεις της Μακεδονίας να... αλλάξουν την επωνυμία τους προσθέτοντας τον προσδιορισμό «Ελληνικό-ή» στο «Μακεδονικός -ική» στους εμπορικούς τίτλους και ετικέτες τους.
Με δεδομένη την κατάσταση που είχε παγιωθεί για δεκαετίες είναι σημαντικό πάντως ότι η σκοπιανή κυβέρνηση θα αναλάβει να απευθυνθεί σε ΟΗΕ, στη διεθνή κοινότητα και σε όλες τις χώρες - μέλη του ΟΗΕ και στους διεθνείς οργανισμούς ζητώντας να αναγνωρισθεί με την νέα ονομασία. Κάτι που δεν θα πρέπει να θεωρείται εύκολο και αυτονόητο, όταν ήδη 140 χώρες την έχουν αναγνωρίσει με το όνομα «Δημοκρατία της Μακεδονίας».
Όμως η μεγάλη παγίδα που δεν εξυπηρετεί το εθνικό συμφέρον είναι ένα ντιμπέιτ για ένα σημαντικό και κρίσιμο ζήτημα της εξωτερικής πολιτικής που διεξάγεται χωρίς να είναι ακόμη γνωστή η Συμφωνία. Και κυρίως λησμονώντας ότι ο πυρήνας της διαφοράς με την πΓΔΜ ήταν το θέμα της προώθησης της «μακεδονικής ταυτότητας» μέσω της συνταγματικής ονομασίας του κράτους.
Γιατί ένα κακό πλαίσιο συμφωνίας εύκολα μπορεί να ακυρώσει ένα καλό όνομα με erga omnes χρήση και εμείς ακόμη συζητούμε επί διαρροών...
(φωτογραφία AP)
