Προσεχώς: Ένας πόλεμος Ελλάδας - Τουρκίας; Ο κατάλογος των χωρών που υποφέρουν από την τουρκική επιθετικότητα είναι μακρύς, γράφει ο Μάικλ Ρούμπιν, αναλυτής στο American Enterprise Institute. Η Τουρκία κατέχει το ένα τρίτο της Κύπρου. Έχει χρησιμοποιήσει τα F-16 και τις Ειδικές Δυνάμεις κατά των Αρμενίων. Ιρακινοί αξιωματούχοι λένε ότι η Τουρκία έχει πλέον δημιουργήσει 68 φυλάκια στο έδαφός της, που κυμαίνονται σε μέγεθος από μικρές θέσεις σε επίπεδο διμοιρίας έως μια βάση πλήρους μεγέθους. Η τουρκική Πολεμική Αεροπορία βομβαρδίζει το Ιράκ κάθε βράδυ. Η Τουρκία ακολουθεί στρατηγική εθνοκάθαρσης με επιχειρήσεις σε ολόκληρες συνοικίες στη βόρεια Συρία.
Σε αυτό το πλαίσιο, συνεχίζει ο Μάικλ Ρούμπιν, οι αυξανόμενες απειλές του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατά της Ελλάδας προκαλούν ανησυχία. Αν και η ένταση μεταξύ των δύο μελών του ΝΑΤΟ δεν είναι κάτι καινούργιο και προϋπήρχε του κυβερνήτη της Τουρκίας για δεκαετίες,τέσσερις παράγοντες, κάνουν τη σημερινή κρίση διαφορετική.
Πρώτον, ο Ερντογάν είναι ανοιχτά ρεβανσιστής. Επιδιώκει να αναθεωρήσει, πάντα υπέρ της Τουρκίας, την Συνθήκη της Λωζάνης που καθόρισε τα σύνορα της Τουρκίας με την Ελλάδα και τη Βουλγαρία. Ισχυρίζεται ψευδώς ότι η Ελλάδα παραβιάζει τις συμφωνίες αποστρατικοποίησης και Τούρκοι πολιτικοί, συμπεριλαμβανομένου του ηγέτη του εθνικιστικού κόμματος Ντεβλέτ Μπαχτσελί και του υπουργού Άμυνας Χουλούσι Ακάρ υποστηρίζουν περαιτέρω ότι πρέπει να κατέχουν όλα τα νησιά ανατολικά της μέσης γραμμής στο Αιγαίο. Η Τουρκία δεν αρκείται μόνο στην επίδειξη χαρτών. Τα τουρκικά εναέρια μέσα παραβιάζουν τακτικά τον εναέριο χώρο ελληνικών νησιών όπως το Καστελλόριζο. Την ίδια στιγμή, οι αμφίσημες δηλώσεις του Στέιτ Ντιπάρτμεντ χειροτερεύουν τα πράγματα.
Με απλά λόγια, συνεχίζει ο Αμερικανός αναλυτής, η Τουρκία παραβιάζει τον ελληνικό εναέριο χώρο και κατέχει κυπριακό έδαφος και όχι το αντίστροφο. Ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν θα πρέπει να το καταστήσει σαφές. Η ηθική ισοδυναμία και τα ψέματα δεν αποτελούν βάση για ειρήνη και δικαιοσύνη.
Δεύτερον, η οικονομία της Τουρκίας καταρρέει. Ο Ερντογάν ανέβηκε στην εξουσία πριν από δύο δεκαετίες στο πλαίσιο της εκτεταμένης δυσαρέσκειας για τον πληθωρισμό, της συνεχιζόμενης βουτιάς της τουρκικής λίρας και της διαφθοράς της άρχουσας ελίτ. Σήμερα, ο πληθωρισμός ξεπερνά το 80%, η τουρκική λίρα έχει χάσει περισσότερο από το 80% της αξίας της τα τελευταία πέντε χρόνια και ο Ερντογάν όπως και η οικογένειά του, ανεξήγητα, έχουν γίνει δισεκατομμυριούχοι. Επειδή ο Ερντογάν έχει ασκήσει δικτατορικό έλεγχο στην Τουρκία και έχει εκδιώξει, έχει φυλακίσει ή περιθωριοποιήσει οποιαδήποτε αποτελεσματική αντιπολίτευση, δεν μπορεί να αποφύγει την ευθύνη για την δεινή κατάσταση της Τουρκίας. Αντίθετα, επιδιώκει μια κρίση για να αποσπάσει την προσοχή. Μία απόπειρα κατάληψης των ελληνικών νησιών που θα πυροδοτούσε αντίδραση της Αθήνας θα συνιστούσαν την τέλεια εκτροπή.
Ενόψει των εκλογών, η Τουρκία επιθυμεί να διατηρήσει το οξυμένο αυτό κλίμα. Πολλοί στις ΗΠΑ παρ' ότι αναγνωρίζουν πόσο προβληματικός μπορεί να είναι ο Ερντογάν, εντούτοις ελπίζουν ότι οι ψηφοφόροι έχουν κουραστεί από τις υπερβολές του και θα τον καταψηφίσουν στις εκλογές του επόμενου έτους. Η πραγματικότητα είναι ότι εάν ο Ερντογάν θεωρήσει ότι η ήττα στις κάλπες είναι αναπόφευκτη και μάλιστα με μεγάλη διαφορά, τότε θα πυροδοτήσει μια κρίση και θα κηρύξει κατάσταση έκτακτης ανάγκης, ακριβώς για να αποφύγει εντελώς τις εκλογές. Για τον Ερντογάν, ένας πόλεμος με την Ελλάδα θα ήταν η ιδανική λύση, απέναντι σε αδιέξοδα σαν τα παραπάνω.
Η κυβέρνηση Μπάιντεν πάντως έχει κάνει ένα λάθος, καταλήγει ο αναλυτής. Ενώ ο Τζο Μπάιντεν εμφανίστηκε αποφασισμένος να μην ακολουθήσει την πολιτική των προκατόχων του απέναντι στην Τουρκία και να δείξει πιο σθεναρή στάση απέναντι στον Ερντογάν, η επιτελική του ομάδα του έχει κάνει ένα σημαντικό βήμα προς τα πίσω τους τελευταίους μήνες, ειδικά με τη θέση υπερ της πώλησης F-16 στην Τουρκία. Ίσως ο Μπάιντεν και ο Σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας Τζέικ Σάλιβαν πίστευαν ότι αυτό θα καθησύχαζε τον Ερντογάν μετά τον οριστικό αποκλεισμό της Τουρκίας από την αγορά F-35 και θα ενθάρρυνε τη χώρα να πάρει σαφή θέση υπέρ της Ουκρανίας. Ωστόσο, αυτό είχε το αντίθετο αποτέλεσμα: Ο Ερντογάν ερμήνευσε την κίνηση Μπάιντεν τόσο ως πράσινο φως για να εντείνει τις επιθέσεις στους γείτονές του, όσο και ως σήμα ότι η Τουρκία θα μπορούσε να αγοράσει επιπλέον πυραύλους S-400 από τη Ρωσία χωρίς συνέπειες. Εν τω μεταξύ, η Τουρκία παίζει ένα διπλό παιχνίδι γύρω από την Ουκρανία, βοηθώντας τη Ρωσία να ξεφύγει από τις διπλωματικές και οικονομικές συνέπειες των πράξεών της, όπως κάνουν Κίνα, Ιράν και Βόρεια Κορέα.
Ένας πόλεμος με την Ελλάδα είναι πιθανό να προκληθεί, όχι με υπαιτιότητα της Αθήνας, αλλά επειδή ο Ερντογάν επιδιώκει απεγνωσμένα να αποσπάσει την προσοχή από την αποτυχία και τη χρεοκοπία της χώρας του. Τα ερωτήματα που πιθανότατα θα χρειαστεί να απαντήσει η κυβέρνηση Μπάιντεν μέσα στο επόμενο έτος είναι τι μπορεί να γίνει για να αποτραπεί η επιθετικότητα της Τουρκίας, τι μπορούν να κάνουν οι Ηνωμένες Πολιτείες για να μπορέσει η Ελλάδα να αποκρούσει καλύτερα τα τουρκικά drone, αεροσκάφη και πυραύλους και εάν η Ουάσιγκτον θα μείνει απλός παρατηρητης εάν ένα μέλος του ΝΑΤΟ επιτεθεί σε έναν άλλο, επισημαίνει ο Μ. Ρούμπιν.
