Το σχέδιο «Ελλάδα 2.0», μαζί με τις εξειδικευμένες προτάσεις για τη χρήση των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης έχει γίνει αποδεκτό με ενθουσιασμό τόσο από τους Ευρωπαϊκούς θεσμούς, όσο και από τους παράγοντες της αγοράς. Μάλιστα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή αναμένει δείκτες ανάπτυξης της τάξης του 4,1% και του 6%, για το 2021 και 2022 αντίστοιχα.
Και ενώ για το 2021, αναμένεται η ανάπτυξη να στηριχθεί λιγότερο στους ευρωπαϊκούς πόρους που θα αρχίσουν να εισρέουν από το τέλος του καλοκαιριού με τη πρώτη δόση των 4 δισ. ευρώ και περισσότερο στα 20 δισ. ευρώ των νέων αποταμιεύσεων που συσσωρεύτηκαν στις τράπεζες, για το 2022, το σύνολο της ανάπτυξης αναμένεται να προέλθει από τις νέες επενδύσεις.
Τα προαναφερθέντα 20 δισ. ευρώ αφορούν κατά 10 δισ. ευρώ καταθέσεις νοικοκυριών και κατά 10 δισ. ευρώ αφορούν ταμειακά διαθέσιμα επιχειρήσεων που προήλθαν από τη χρηματοδοτικά προγράμματα της Αναπτυξιακής Τράπεζας με σχεδόν μηδενικό επιτόκιο. Το ύψος των καταθέσεων στις τράπεζες που ανέρχεται στα 126,8 δισ. ευρώ βρίσκεται στο υψηλότερο σημείο του από το 2015.
Επομένως το βάρος της ανάπτυξης του 2021, πέφτει περισσότερο πάνω στην κατανάλωση, που είχε «καταπιεστεί» λόγω της πανδημίας και του lockdown, ενώ το αντίστοιχο βάρος του 2022 θα πέσει πάνω στις δημόσιες επενδύσεις και στα δημόσια έργα που θα ξεκλειδώσουν μέσω των εισροών από το Ταμείο Ανάπτυξης.
Ωστόσο εκτός από τις δημόσιες επενδύσεις, θα πρέπει να ξεκινήσουν και οι αντίστοιχες ιδιωτικές.
Όμως στις ιδιωτικές επενδύσεις οι καταστάσεις είναι πιο σύνθετες. Τα κεφάλαια δεν αποτελούν επιδοτήσεις. Οι χρηματοδοτήσεις του Ταμείου απαιτούν την κινητοποίηση των ιδίων κεφαλαίων των επιχειρήσεων και την ενεργοποίηση των τραπεζικών χρηματοδοτήσεων. Και αυτό συμβαίνει, διότι το πρόγραμμα απαιτεί σε κάθε επένδυση ύψους 100 ευρώ, τα 50 ευρώ να προέρχονται από το Ταμείο Ανάκαμψης, τα 20 ευρώ να αποτελούν εισφορά από τα διαθέσιμα ή τα κεφάλαια της εταιρείας και τα υπόλοιπα 30 ευρώ να προέρχονται από δανειοδοτήσεις του τραπεζικού συστήματος.
Και εδώ τίθεται το μεγάλο ερώτημα, του ποιες εγχώριες επιχειρήσεις θα μπορέσουν να συμμετάσχουν σε αυτό το εγχείρημα; Ποιες θα μπορέσουν να εισφέρουν τη συμμετοχή του 20%; Ποιες θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν τραπεζικό δανεισμό που θα καλύψει το υπόλοιπο 30%; Τι θα γίνει με μικρομεσαίες επιχειρήσεις που αν μείνουν στάσιμες, δεν θα καταφέρουν να βάλουν στο τραπέζι τη δική τους συνεισφορά του 20%, συν την τραπεζική χρηματοδότηση του 30%;
Με δεδομένο ότι τα τραπεζικά κριτήρια των δανειοδοτήσεων, ελάχιστα μπορούν να μεταβληθούν προς την κατεύθυνση της χαλάρωσης, το βάρος πέφτει στους ίδιους πόρους των επιχειρήσεων και των επιχειρηματιών, αλλά και στις δυνητικές ελαφρύνσεις των πάσης φύσεως βαρών που έχει επιβάλει το Δημόσιο στην επιχειρηματικότητα.
Βάρη, που πιθανότατα να είναι μικρής σημασίας για τους ισχυρούς καταξιωμένους ομίλους. Βάρη όμως, που ευνουχίζουν κάθε απόπειρα μεγέθυνσης των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Διότι ναι μεν, οι πρόσοδοι από τα μεγάλα δημόσια και ιδιωτικά έργα, θα κατανεμηθούν σε όλη την κοινωνία, όμως οι μικρές επιχειρήσεις, θα πρέπει κι αυτές να μπορέσουν να σταθούν αυτόνομα στα πόδια τους. Αλλιώς θα οδηγηθούν στο λουκέτο.
Και ενώ οι στιγμές είναι κρίσιμες, τα σημαντικά αυτά προβλήματα των μικρών και μικρομεσαίων επιχειρήσεων που αποτελούν παρενέργειες χρόνιων στρεβλώσεων, πρέπει να απαντηθούν με υπευθυνότητα και αποτελεσματικότητα, εμφανίζεται ο πρόεδρος του Σύριζα με ένα δικό του σχέδιο να μοιράσει υποσχέσεις και ωραία λόγια.
Συνθηματολογικού χαρακτήρα το πρόγραμμα του, περιλαμβάνει τη «διάχυση του οικονομικού οφέλους στην κοινωνία», την «αποφυγή κάθε μορφής κοινωνικού αποκλεισμού», την «ισόρροπη ανάπτυξη των περιφερειών της χώρας», τη «δυναμική μετασχηματισμού», μαζί με γενικότητες που ταιριάζουν σε εκθέσεις ιδεών γυμνασιακού επιπέδου, παρά σε συμπαγείς, συγκεκριμένες και ποσοτικοποιημένες προτάσεις ανάπτυξης.
Απάντηση στη σύνθετη προϋπόθεση του «50% + 20% + 30%», που θα αποτελεί τη ραχοκοκκαλιά των επενδύσεων των επομένων ετών, δεν δίνει. Ίσως και μην αντιλαμβάνεται τη φύση του προβλήματος. Νομίζει ακόμα, ότι τα πράγματα πάνε μπροστά, με αριστερά πρόσημα και προοδευτικές αναπτύξεις.