Ο πρέσβης ε.τ. Αλέξανδρος Μαλλιάς μιλά αποκλειστικά στο Liberal.gr μετά την ανακοίνωση της υποψηφιότητάς του στο ευρωψηφοδέλτιο της Νέας Δημοκρατίας και εξηγεί τους λόγους και τις σκέψεις του για την Ευρώπη και την Ευρωπαϊκή Ένωση, οι οποίες τον οδήγησαν να κατέλθει στην πολιτική κονίστρα μετά από χρόνια.
Διαπιστώνει τη κρίση ταυτότητας που υφίσταται το ευρωπαϊκό οικοδόμημα, χαρακτηρίζει τις προσεχείς ευρωεκλογές ως τις πιο σημαντικές στην ιστορία της ΕΕ ενώ τονίζει με έμφαση την επιθυμία του να γίνει στην Ελλάδα πράξη η πολιτική συνεννόηση αλλά και η «επανάσταση» του αυτονόητου. Ακόμα, ο κος Μαλλιάς βολιδοσκοπεί την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών από τις δύο χώρες ενώ σχολιάζει και την πρόσφατη επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στην Άγκυρα και όσα αυτή συνεπάγεται.
Συνέντευξη στον Παναγιώτη Η. Μίχο
- Πώς βλέπετε την εφαρμογή της Συμφωνίας των Πρεσπών από τις χώρες που την συνομολόγησαν και αν θεωρείτε ότι η διαδικασία τηρείται κατά γράμμα;
Από τυπικής πλευράς ολοκληρώθηκαν ή φαίνεται πως ολοκληρώθηκαν, οι απαιτούμενες εσωτερικές διαδικασίες και στις δυο χώρες. Λέγω φαίνεται ότι έχουν περατωθεί, διότι απομένει η πλήρης ενσωμάτωση των τροπολογιών στα αντίστοιχα άρθρα του συντάγματος της Βόρειας Μακεδονίας και εν συνεχεία να περάσουμε στο επόμενο στάδιο, το οποίο είναι η ενημέρωση του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, προκειμένου όπως προβλέπει η Συμφωνία των Πρεσπών, να φροντίσει ο ίδιος για την εφαρμογή της στον ΟΗΕ. Εκεί, ενδεχομένως η εξέλιξη να μην είναι αυτοματοποιημένη και ευθύγραμμη όπως πιθανολογούσαν οι αρχιτέκτονες της Συμφωνίας.
Απομένει στην πράξη όχι μόνο στις επιγραφές, στις ταμπέλες, στις πύλες εισόδου, αλλά στη πράξη, να δούμε σε ποιο βαθμό η γειτονική χώρα, οι πολιτικοί, οι δημοσιογράφοι, ο λαός θα αφομοιώσουν και θα ενσωματώσουν, αποκλειστικά και πλέον μόνο, όπως προβλέπει η Συμφωνία, την ονομασία «Δημοκρατία της Βόρειας Μακεδονίας» ή «Βόρεια Μακεδονία». Αυτό πρέπει να αποδειχθεί στη πράξη.
Σε ότι αφορά στην Ελλάδα μετά την κύρωση από τη Βουλή των Ελλήνων και του πρωτοκόλλου προσχώρησης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ, μειώνονται στο ελάχιστο οι διαδικασίες αναθεώρησης της Συμφωνίας ή απόφασης περί μη εφαρμογής της.
- Πρόσφατα ο Έλληνας πρωθυπουργός επισκέφθηκε την Τουρκία, όπου κατά τη κοινή συνέντευξη τύπου φάνηκε για ακόμη μια φορά ότι οι κκ Τσίπρας και Ερντογάν έχουν διαφορετική αντίληψη για την ατζέντα των ελληνοτουρκικών σχέσεων. Γίναμε σοφότεροι μετά την επίσκεψη αυτή; Ενδέχεται να υπάρχουν εξελίξεις στις ελληνοτουρκικές σχέσεις;
Η εντύπωση που αποκομίζω από εκείνα που ήσαν άμεσα, δημόσια και ορατά, διότι δε θέλω να κάνω εικασίες για αυτά που ήσαν δυσδιάκριτα, αόρατα και συζητήθηκαν πίσω από τις κλειστές πόρτες στην Άγκυρα, η εκτίμηση που κάνω, είναι ότι η επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού ήταν καλύτερα προετοιμασμένη συγκριτικά με τη προηγηθείσα ατυχή, ως προς τη δυσάρεστη ατμόσφαιρα που προκάλεσε και τα βαριά ίχνη που άφησε, επίσημη επίσκεψη του Τούρκου Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν στην Ελλάδα τον Δεκέμβριο του 2017.
Με ρωτήσατε για τη κοινή συνέντευξη τύπου. Η βασική διαπίστωση που μπορεί να κάνει κάποιος ακούγοντας, παρακολουθώντας και μελετώντας τις παρατηρήσεις και τις απαντήσεις των δύο ηγετών, είναι ότι είχε καταβληθεί προσπάθεια να προσεχθούν κατά κάποιο τρόπο, όχι πλήρως, τα κείμενα, ώστε να μην φορτίσουν περισσότερο το ήδη πολύ βαρύ κλίμα που επικρατεί το τελευταίο ενάμιση χρόνο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και ειδικότερα στο Αιγαίο. Οι δύο πλευρές επανέλαβαν και κατέγραψαν δημόσια τις θέσεις, τις διαφορές και τα σημεία εκείνα στα οποία ίσως υπάρχει κάποια «σύγκλιση». Αυτό που ο κύριος πρωθυπουργός απεκάλεσε «θετική ατζέντα» δεν είναι κάτι το καινούργιο. Είναι αυτό που από το 1999 και μετά αποκαλούσαμε προτεραιότητα στα θέματα «χαμηλής έντασης». Στη πραγματικότητα δεν είναι ζητήματα ήσσονος σημασίας, απλώς είναι χαμηλότερης πολιτικής φόρτισης από την υφαλοκρηπίδα αλλά και τη γνωστή μας δέσμη των θεμάτων που παγίως θέτει η Τουρκία.
Να προσθέσω ότι με ενόχλησε και δεν είμαι ο μόνος, ήταν μια δυσάρεστη έκπληξη, η δημόσια εξαγγελία από την τουρκική κυβέρνηση της επικήρυξης των 8 Τούρκων αξιωματικών που έλαβαν πολιτικό άσυλο στην Ελλάδα. Στη πραγματικότητα με την ενέργεια της αυτή η Τουρκία δίδει χρηματική αμοιβή, ένα σημαντικό οικονομικό κίνητρο σε όσους εμπράκτως θελήσουν να αμφισβητήσουν την ελληνική έννομη τάξη, το ευρωπαϊκό νομικό κεκτημένο και τις διεθνείς περί πολιτικού ασύλου συμβάσεις.
Η επικήρυξη συνιστά έμπρακτη επιβεβαίωση όχι ένδειξη της αμφισβήτησης της ελληνικής κυριαρχίας και σε νομικό πλαίσιο. Ήταν μια αρκετά προχωρημένη πολιτική απόφαση η οποία αναμφισβήτητα μας προβληματίζει. Όπως έχουν εξελιχθεί οι σχέσεις Ελλάδος-Τουρκίας, κάθε επίσκεψη που δεν αφήνει πολύ κακή γεύση, θα μπορούσε να χαρακτηριστεί ως θετική.Εδώ είμαστε σήμερα.
- Είναι προφανές ότι η επικοινωνία μεταξύ των δύο πλευρών πρέπει να συνεχίσει να υφίσταται σε διάφορα επίπεδα. Όμως, μπορείτε να διακρίνετε κάτι θετικό από την εν λόγω επίσκεψη, πέραν την συνάντησης;
Ως μια θετική αφετηρία με έντονο συμβολισμό θα μπορούσα να σημειώσω την επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στη Θεολογική Σχολή της Χάλκης. Η επίσκεψη όμως δεν πρέπει να αποτελέσει μόνο το σήμα εκκίνησης εκ μέρους ενός αφέτη, αλλά να δρομολογήσει το άνοιγμα της Θεολογικής Σχολής της Χάλκης, όχι μόνο σε επισκέπτες πρωθυπουργούς, αλλά σε σπουδαστές για τους οποίους είχε γίνει: τους θεολόγους. Οι επιπτώσεις όσων ελέχθησαν κεκλεισμένων των θυρών στην Άγκυρα θα φανούν στο άμεσο και στο προσεχές μέλλον. Τότε θα είμαι σε θέση να προβώ σε μια συνολική αξιολόγηση της επίσκεψης του Έλληνα πρωθυπουργού στη γειτονική Τουρκία.
Βεβαίως η επίσκεψη αυτή φαίνεται να προσπαθεί να δώσει οξυγόνο στην επανάληψη των διμερών διαύλων επικοινωνίας, σε επίπεδο Υπουργών Άμυνας και Γενικών Γραμματέων των Υπουργείων Εξωτερικών. Σε περιόδους έντασης, πρέπει να λειτουργούν όλοι οι υπαρκτοί δίαυλοι επικοινωνίας. Κι επειδή στη Τουρκία όλα ξεκινούν και καταλήγουν σε ένα πρόσωπο, στον Πρόεδρο Ερντογάν, είναι χρήσιμο να χρησιμοποιείται ο δίαυλος πολιτικών διαβουλεύσεων και επαφών μεταξύ των δύο πλευρών στο επίπεδο αυτό. Θα τολμούσα μάλιστα να πω ότι τις ενδόμυχες σκέψεις του κου Ερντογάν τις εκφράζει μόνον ο ίδιος. Άρα είναι χρήσιμες οι τακτικές καλά προετοιμασμένες όμως επαφές μαζί του. Χωρίς να τρέφουμε ψευδαισθήσεις και αυταπάτες.
Η αποκατάσταση «ηρεμίας» στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δε μπορεί να παγιωθεί και να περιοριστεί μόνο στην εκ μέρους της Ελλάδος άσκηση μιας κατευναστικής πολιτικής αλλά πρέπει να αντανακλάται στην έμπρακτη εκ μέρους της Τουρκίας παύση του αναθεωρητισμού των υφισταμένων διεθνών συνθηκών, της αμφισβήτησης του Διεθνούς Δικαίου και της εκδήλωσης με στρατιωτικές μάλιστα επιχειρήσεις πολιτικών διεκδικήσεων και νομικών αμφισβητήσεων στο Αιγαίο.
- Κε πρέσβη, θα είστε υποψήφιος ευρωβουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία στις προσεχείς Ευρωεκλογές. Πώς καταλήξατε σε αυτή την απόφαση;
Είμαι βαθιά ευρωπαϊστής. Στις κοντά τέσσερις δεκαετίες που εργάστηκα ως κρατικός λειτουργός, επί κυβερνήσεων Νέας Δημοκρατίας και ΠΑΣΟΚ, επέλεξα να μείνω εκτός κομμάτων και κομματικών επιρροών. Από 19 χρονών έχω μπολιαστεί με την ευρωπαϊκή ταυτότητα γιατί κατά τη διάρκεια της δικτατορίας η Ευρώπη για εμάς σήμαινε Ελευθερία. Ελευθερία λόγου και έκφρασης με άλλα λόγια δημοκρατία.
Σταθερή μου γραμμή είναι να κάνουμε και στην Ελλάδα πράξη την πολιτική συνεννόηση. Δε μπορούμε να προσεγγίζουμε τα ζητήματα εθνικής ασφάλειας και εξωτερικής πολιτικής με όρους πολιτικών νικητών και νικημένων, όπως δυστυχώς επέλεξε η κυβέρνηση κατά την διαπραγμάτευση, υπογραφή και κύρωση της Συμφωνίας των Πρεσπών. Ο νέος διχασμός είναι ορατός και το αποτέλεσμα της πολιτικής αυτής ήταν να στραφεί το αποτέλεσμα της κοινής γνώμης κατά της Συμφωνίας.
Η πρόταση του προέδρου της ΝΔ να με περιλάβει στο ευρωψηφοδέλτιο είναι ιδιαιτέρως τιμητική για μένα. Πιστεύω ότι οι προσεχείς ευρωεκλογές είναι ίσως οι κρισιμότερες στην ιστορία της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η δική μας Ευρώπη περνά τη βαθύτερη, μεγαλύτερη και πιο οδυνηρή κρίση ταυτότητας από συστάσεώς της. Είμαι φεντεραλιστής από τα φοιτητικά μου χρόνια. Σήμερα όλα έχουν αλλάξει. Τώρα θα δοθεί η μεγάλη μάχη για την Ευρώπη. Μαζί με όσους πιστεύουν στην ανάγκη επιστροφής της Ένωσης στις θεμελιώδεις αξίες της, στον ανθρωπισμό και στην αλληλεγγύη, στις ιδέες που αποτέλεσαν τους πυλώνες των Συμφωνιών της Ρώμης. Είναι μια μεγάλη πρόκληση για όλους τους υποψηφίους και κυρίως για εκείνους που θα πρέπει να αγωνιστούν με όσα μέσα διαθέτουν, πέρα από κομματική ταυτότητα, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για να αντιμετωπίσουν τις δομικές προκλήσεις των νεοεθνικισμών, της ανισορροπίας δυνάμεως και της αλαζονείας μέσα στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Δεν τρέφω αυταπάτες.
Εκτιμώ ότι αυτή θα είναι η πιο δύσκολη πολιτική μάχη προκειμένου να ανακοπεί η ανάδειξη των αντιευρωπαϊκών δυνάμεων, οι οποίες υπονομεύουν τις αξίες της ελευθερίας, της δημοκρατίας, της κοινωνικής συνοχής και εν τέλει της ίδιας της Ευρώπης. Παραμένω σταθερός στη θέση ότι πρέπει επιτέλους να γίνει στην Ελλάδα η επανάσταση του αυτονόητου και να προτάξουμε το όλον και το μέλλον αντί του μέρους και του χθες. Το έλλειμμα μας στην Ελλάδα δεν είναι η δημοκρατία, είναι η έλλειψη του μέτρου και η έλλειψη πολιτικής συνεννόησης και συνέχειας στα μεγάλα, στα κρίσιμα, στα εθνικά. Αυτές τις αρχές προσπάθησα να υπηρετήσω σε όλη μου τη ζωή, και αυτές θα συνεχίσω να υπηρετώ.
* Ο Αλέξανδρος Μαλλιάς είναι υποψήφιος ευρωβουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία
