Του Ανδρέα Ζαμπούκα
Οι Έλληνες που έφυγαν από τη χώρα με το brain drain, παρήγαγαν αξίες 13 δισ. δολαρίων στις νέες χώρες που βρέθηκαν. Εν τω μεταξύ, η Ελλάδα ξόδεψε 8 δισ. δολάρια για να τους εκπαιδεύσει. Αυτά είπε ο Ντέιβιντ Ρόμπερτς, ένας από τους κορυφαίους συμβούλους σε θέματα τεχνολογίας και επιχειρηματικής καινοτομίας, στο Singularity University Summit που ολοκληρώθηκε χθες, στο Μέγαρο Μουσικής.
Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Μπορεί άραγε κανείς να υπολογίσει αν αυτά τα 21 δισ. δολάρια και κυρίως οι παραγωγοί τους, τι θα απέφεραν στα επόμενα 50 χρόνια στην Ελλάδα. Τι υποδομές, τι επιρροές και τι συνθήκες ανάπτυξης, προόδου και ευημερίας της κοινωνίας θα δημιουργούσαν;
Υπάρχουν επίσης, κάποιες μελέτες του ινστιτούτου Fraser, παγκοσμίως αξιόπιστες, που δείχνουν ότι από πλευράς οικονομικής ελευθερίας, βρισκόμαστε στην ίδια κατάσταση με πολλές χώρες της Νότιας Αφρικής.
Τι σημαίνει αυτό για το μέλλον μας; Θα βοηθούσε να καταλάβουμε, αν παρατηρούσαμε ότι η Βόρεια Μακεδονία βρισκόταν σ΄αυτή την έρευνα στην 68η θέση ενώ εμείς στη 116η. Πράγμα που καταδεικνύει ότι οι Σκοπιανοί γείτονές μας, μπορεί να είναι πολύ φτωχότεροι από μας, τώρα, αλλά, ξεκινώντας από μία αφετηρία ανάπτυξης, σε μερικά χρόνια, θα μας έχουν ξεπεράσει. Εξάλλου δεν μιλάμε για μεγέθη συσσώρευσης πλούτου- αυτό μπορεί να συμβεί και δια μέσου του κρατισμού- αλλά για υγιείς συνθήκες ανάπτυξης της οικονομίας σε ένα ελεύθερο επιχειρηματικό και θεσμικό περιβάλλον.
Αν, επομένως, υποθέσουμε ότι το διεθνές οικονομικό περιβάλλον εξελίσσεται πάνω στο πλαίσιο της ελεύθερης αγοράς που υποστηρίζεται από το κράτος, τότε δεν μένει παρά να ανησυχούμε. Γιατί εμείς, μολονότι διαθέτουμε όλα τα προνόμια μιας "εν δυνάμει" ευρωπαϊκής αστικής δημοκρατίας, σχεδόν αποποιούμεθα όλες τις προϋποθέσεις που θα μας εξασφάλιζαν τους δείκτες απελευθέρωσης της αγοράς μας: το μικρό κράτος, τους ισχυρούς θεσμούς τους κράτους δικαίου, τις εγγυήσεις του ισχυρού νομίσματος, τις εξαγωγές και το λειτουργικό πλαίσιο ανάπτυξης.
Είναι βέβαιο, ότι οι χώρες, οι λαοί και οι κοινωνίες δεν επιβιώνουν μόνο από την τυχαιότητα ή την περιοδικότητα των οικονομικών συνθηκών. Το μέλλον μας δεν μπορεί να είναι ευοίωνο, με αυτό το Δημόσιο, με αυτό το Ασφαλιστικό, με αυτό το Εκπαιδευτικό και με αυτό το σύστημα Ανάπτυξης.
Κυρίως όμως, το μέλλον δεν μπορεί να είναι καθόλου αισιόδοξο με την αντιπολίτευση - δια στόματος βουλευτή Μάρκου- να υποστηρίζει ότι καλώς κάποιοι τραμπούκοι σπάνε τις πόρτες της ΑΣΟΕΕ με αλυσοπρίονο για να μπουν μέσα. Με ένα μεγάλο μέρος του πολιτικού συστήματος να συναινεί στην αδυναμία της χώρας να εντάξει στην παραγωγικότητά της το δυναμικό των ικανών και ταλαντούχων νέων της. Και με τους μισούς τουλάχιστον Έλληνες να μην είναι ακόμα σίγουροι ότι τα πανεπιστήμια βγάζουν επιστήμονες, ειδικούς και επαγγελματίες έτοιμους να συμβάλουν στο ΑΕΠ της χώρας!
Είναι δύσκολο να βρούμε άκρη χωρίς συναίνεση. Βιώνουμε ήδη μια αδιέξοδη κατάσταση, από τη στιγμή που δεν είμαστε πεπεισμένοι για το τι θέλουμε να κάνουμε για το εθνικό μας μέλλον. Για το πως φανταζόμαστε την Ελλάδα στο τέλος αυτού του αιώνα.
Πολλές φορές αναρωτιέμαι αν έχουμε μία έστω στοιχειώδη εικόνα για όσα θα συμβούν από δω και πέρα. Ίσως για μας αλλά το βέβαιον είναι χωρίς εμάς..