Η κρίση του Κορονοϊού αναμένεται να κορυφωθεί τον Απρίλιο και στη συνέχεια να υπάρξει ύφεση. Αυτό είναι το καλό σενάριο! Η ανάκαμψη, πάντως, θα περιμένει τον Οκτώβριο, όταν και θα είναι πιο ξεκάθαρα τα πράγματα. Η καταστροφή στην Οικονομία, δεν μπορεί να υπολογιστεί και δεν υπάρχουν «μέτρα» που να μπορούν να την αντιμετωπίσουν. Ας ετοιμαστούμε για σκληρές καταστάσεις. Μόνη πραγματική ελπίδα είναι το «εμβόλιο»!
Είναι πρωτόγνωρες αυτές οι καταστάσεις. Δεν χρειάζεται να έχει κανείς ιδιαίτερη εμπειρία στο management για να αντιληφθεί ότι δεν υπάρχει Οικονομία στον κόσμο που να μπορεί να σταθεί με κλειστές τις μηχανές για μεγάλο χρονικό διάστημα. Και δεν είναι μόνο οι μισθοί των εργαζομένων, αλλά και η παραγωγή. Ακόμη κι αν υποθέσουμε ότι βρίσκεται ένας τρόπος και το κράτος πληρώνει όλους τους εργαζόμενους για τρεις μήνες (για παράδειγμα), το ερώτημα είναι τι προϊόντα θα μπορούν να αγοράσουν με τα χρήματα που θα έχουν πάρει, αν η παραγωγή έχει σταματήσει.
Οι ειδικοί προβλέπουν ότι η ανάκαμψη θα έχει την μορφή V. Θα είναι δηλαδή το ίδιο απότομη με την πτώση. Αλλά ανάκαμψη δεν πρόκειται να υπάρξει πριν ανακοινωθεί ότι με τον ένα ή τον άλλον τρόπο η ανθρωπότητα έχει αφήσει πίσω της και αυτόν τον κίνδυνο. Και το αμέσως επόμενο ερώτημα που δημιουργείται είναι το πότε μπορεί να υπάρξει το χαρμόσυνο αυτό νέο. Το V είναι πράγματι το πιο πιθανό σενάριο, αρκεί η κρίση να είναι βραχύβια. Αν φτάσουμε στον Οκτώβριο και έχει καταστραφεί ο παραγωγικός ιστός, τότε δεν ξέρουμε τι θα υπάρχει για να μπορεί να αντιδράσει.
Οι χρηματιστηριακές αγορές αυτή την στιγμή φοβούνται. Και σωστά! Το 2020 φαίνεται να είναι μια χαμένη χρονιά. Ακόμη κι αν θεωρήσουμε ότι η ζωή επιστρέφει έπειτα από δύο ή τρεις μήνες σε κανονικούς ρυθμούς, θα έχει χαθεί ένα μεγάλο ποσοστό του τζίρου. Η αξία της εταιρείας δεν θα είναι σίγουρα εκείνη που ήταν πριν. Πόσο χαμηλότερα θα αποτιμηθεί; Αυτό είναι τώρα το ζητούμενο.
Για την ελληνική οικονομία τα πράγματα έχουν ως εξής: Κάνε με μάγο να σε κάνω πλούσιο! Με τον τουρισμό να βρίσκεται ήδη στο καναβάτσο, είναι εξαιρετικά δύσκολο να υπολογίσει κανείς πόση ακριβώς θα είναι η ζημιά. Το δύσκολο είναι ότι η χώρα προέρχεται από μία μακροχρόνια κρίση και φέτος υπήρχαν ελπίδες ότι θα μπορούσε να τρέξει με καλούς ρυθμούς ανάπτυξης. Όλα αυτά φαίνεται πλέον να είναι μακρινή μουσική.
Πάμε στο άγνωστο. Είναι ακριβώς αυτό που φοβούνται οι αγορές. Κι ενώ το συνηθισμένο μοτίβο σε αυτές τις περιπτώσεις είναι ότι ο πανικός δεν σώζει, σε αυτή την περίπτωση θα σηκώσουμε απλά ψηλά τους ώμους μας. Αν θέλουμε να είμαστε σοβαροί θα αποφύγουμε οποιαδήποτε πρόβλεψη. Μία πτώση της τάξης του 10% μπορεί να αποδειχτεί ευκαιρία ρευστοποιήσεων αν ακολουθήσει μία συνολική πτώση της τάξης του 50% ή του 90%. Ποιος ξέρει τα μελλούμενα για να μπορεί να βάλει το χέρι του στη φωτιά;
Θανάσης Μαυρίδης