Μόνο μια σταθεροποίηση των κρουσμάτων δεν αρκεί. Χρειάζεται μείωση των περιστατικών πριν φτάσει ο χειμώνας. Και είμαστε μόνοι μας, με μοναδικά μέσα τα γνωστά μέτρα: πλύσιμο χεριών, αποστάσεις και μάσκα.
Τα μέτρα αυτά πρέπει να πεισθούν όλοι να τα εφαρμόζουν σωστά και απόλυτα, ώστε να αποδώσουν, γιατί είναι πολύ απλά, έως και απλοϊκά. Και φυσικά δεν έχουν επιπτώσεις, σε αντίθεση με το οποιοδήποτε lockdown, είτε τοπικό, είτε περιορισμένο, που επιφέρει ανεργία και μεγαλύτερη βύθιση της οικονομίας.
Με τα λόγια αυτά, ο λοιμωξιολόγος Αθανάσιος Σκουτέλης, μέλος του δ.σ. της Ελληνικής Εταιρίας Λοιμώξεων, εξηγεί στο liberal.gr γιατί τα μέχρι τώρα αποτελέσματα δείχνουν μόνο μια σταθεροποίηση, όταν χρειαζόμαστε άμεσα μια μείωση των καινούριων περιστατικών, προκειμένου να μπούμε στο χειμώνα με ασφάλεια.
Τονίζει μάλιστα, ότι η ατομική ευθύνη της απόλυτης εφαρμογής των μέτρων που υπάρχουν, μετατρέπεται σε κοινωνική, αν αντιληφθούμε ότι όλοι μας πρέπει να θεωρούμε τον εαυτό μας ως ασυμπτωματικό φορέα του πανδημικού ιού.
Συνέντευξη στην Άννα Παπαδομαρκάκη
- Κε Σκουτέλη, βρισκόμαστε λίγο πριν την εκπνοή του 15θημέρου του τελευταίου πακέτου μέτρων. Πιστεύετε ότι έχουν αποδώσει;
Τα μέτρα θα φανεί αν έχουν αποδώσει, για αυτό εξάλλου μπαίνει το περιθώριο των 14 ημερών ώστε να φανεί αν χρειαστεί να βάλουμε επιπλέον μέτρα ή αν χρειαστεί να τα τροποποιήσουμε.
Το θέμα είναι πρώτον να σταθεροποιηθεί ο αριθμός τους εκεί που βρίσκεται, δηλαδή περίπου στα 300 ημερησίως κυρίως στην περιοχή της Αττικής όπου κατοικεί ο μισός πληθυσμός.
Μετά από αυτό θα πρέπει να ξεκινήσει μια προσπάθεια μείωσης, γιατί δεν μπορεί να πάμε στο χειμώνα με αυτόν τον αριθμό. Όσο λιγότερα κρούσματα, τόσο καλύτερα θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε και τις άλλες λοιμώξεις, όπως είναι τα κοινά κρυολογήματα και τη γρίπη.
- Μέχρι στιγμής, δεν διαφαίνεται τάση μείωσης. Γιατί πιστεύετε ότι συμβαίνει αυτό και τι περισσότερο θα μπορούσαμε να πετύχουμε με αυτά τα μέτρα;
Δεν νομίζω ότι χρειαζόμαστε καινούρια μέτρα, αν εφαρμόσουμε σωστά τα μέτρα τότε δεν θα έχουμε πρόβλημα αύξησης των κρουσμάτων.
Δηλαδή η χρήση μάσκας απ΄όλους με τον σωστό τρόπο, χωρίς να υπάρχουν οι ιδεοληπτικού τύπου απόψεις ότι δεν την φοράω στα ΜΜΜ με άλλους 50 ανθρώπους, οι οποίοι κινδυνεύουν να τους μεταδώσω κάτι αν είμαι ασυμπτωματικός, το θέμα των συγκεντρώσεων πολλών ατόμων -ούτε μάσκες, ούτε αποστάσεις- μετά το κλείσιμο των καταστημάτων εστίασης στις πλατείες, που δεν νομίζω να υπήρχε παλιότερα, και κυρίως η πιστή εφαρμογή των μέτρων στα σχολεία, όπως και συμβαίνει. Να σταματήσουν οι ιδεοληπτικού τύπου αρνήσεις, καταλήψεις, να εφαρμόζουν τα μέτρα που δεν είναι μέτρα που προτείνει η πολιτεία, αλλά ο επιστημονικός κόσμος.
Και δεν έχουμε και πολλά μέτρα, αυτά τα τρία είναι: πλύσιμο χεριών, αποστάσεις και μάσκα. Νομίζω ότι αν αυτά τα τρία μέτρα εφαρμοστούν σωστά και απόλυτα, χωρίς να υπάρχει αρνητισμός από μέρος του κόσμου, νομίζω ότι θα πετύχουμε όχι μόνο σταθεροποίηση, αλλά και μείωση των κρουσμάτων στην Αττική που είναι και το ζητούμενο.
- Παρόλα αυτά όμως, η τάση, εξαιτίας του χειμώνα είναι να αυξάνονται τα κρούσματα λόγω συγχρωτισμού...
Βέβαια. Διότι επικρατούν οι συνθήκες που τώρα προσπαθούμε να μην έχουμε. Δηλαδή συνωστισμός, συγχρωτισμός ατόμων σε κλειστούς χώρους, μη καλός αερισμός των χώρων και χαμηλές θερμοκρασίες που ευνοούν την ανάπτυξη των αναπνευστικών ιών. Γι΄ αυτό εξάλλου έχουμε την περίοδο του χειμώνα τα αυξημένα κρούσματα γρίπης και των άλλων αναπνευστικών ιών των κοινών κρυολογημάτων. Και φέτος θα έχουμε και τον κορονοϊό, ο οποίος μεταδίδεται με τον ίδιο τρόπο. Άρα λοιπόν υπάρχουν συνθήκες τις οποίες φοβόμαστε και προσπαθούμε να μην έχουμε τώρα που ακόμη ο καιρός είναι καλός. Δηλαδή, συγχρωτισμός και αποφυγή μετάδοσης από τον έναν στον άλλο.
- Πού βλέπετε να φτάνει η κατάσταση αν συνεχιστεί η ίδια πορεία;
Εξαρτάται από την τήρηση των μέτρων. Αν εφαρμοστούν τα μέτρα πιστά, θα πάμε σχετικά καλά. Για τους ιούς του κοινού κρυολογήματος δεν έχουμε ούτε φάρμακα ούτε εμβόλιο, από την άλλη πλευρά όμως αυτοί είναι καλοήθεις. Για τη γρίπη, έχουμε και φάρμακα και εμβόλιο, με το οποίο πρέπει να εμβολιαστεί ο ευάλωτος πληθυσμός.
Όμως για τον κορονοϊό δεν έχουμε ούτε φάρμακο, ούτε εμβόλιο. Και πρέπει ο κόσμος να πειστεί να εφαρμόσει τα μέτρα, γιατί έτσι θα ωφεληθούμε διπλά.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Αυστραλία, το καλοκαίρι που πέρασε. Στο νότιο ημισφαίριο, που είχαν χειμώνα, παρατηρήθηκε πολύ μεγάλη μείωση των περιστατικών γρίπης, εξαιτίας της τήρησης των μέτρων κατά του κορονοϊού.
- Πώς πιστεύετε ότι πρέπει να προχωρήσουμε από εδώ και πέρα;
Δεν υπάρχουν μαγικά, η λύση είναι η πιστή εφαρμογή των μέτρων.
Ο κόσμος νομίζει ότι οι επιλογές που έχουμε, π.χ. μάσκες ή εγκλεισμού και lockdown, είναι ισότιμα και ίδιας βαρύτητας όσον αφορά τα προβλήματα που δημιουργούν στην κοινωνία ή στον καθένα από μας. Όμως είναι πολύ μεγάλο λάθος...
Δεν υπάρχει καμία σύγκριση μεταξύ της ήπιας –αν υπάρχει – δυσφορίας ή δυσανεξίας με τη μάσκα, σε σύγκριση με τα προβλήματα που θα επιφέρει ένα –έστω τοπικό ή περιορισμένο - lockdown. Αυτό θα φέρει ανεργία, μειώσεις προσφοράς εργασίας και σίγουρα κλείσιμο επιχειρήσεων, δηλαδη ακόμη μεγαλύτερη βυθιση της οικονομίας. Άρα λοιπόν δεν διαλέγουμε μεταξύ δύο περίπου ίδιων τρόπων αντιμετώπισης... Δεν έχει καμία σχέση η δυσανεξία της μάσκας, που δεν έχει και κανέναν κίνδυνο άμεσο, ούτε μακροπρόθεσμο, με ένα ενδεχόμενο lockdown.
Πρέπει να αναζητούμε τρόπους να αποφύγουμε το lockdown.
Τους ξέρουμε τους τρόπους, τους λέμε συνέχεια εμείς οι ειδικοί, δεν ξέρω αν γινόμαστε πειστικοί, ούτε ξέρω για ποιόν λόγο δεν γινόμαστε πειστικοί. Να καταλάβουμε ότι δεν υπάρχουν μαγικά. Δεν έχουμε ούτε εμβόλιο, ούτε ειδική θεραπεία. Και προς το παρόν πρέπει να περάσουμε με αυτά που έχουμε.
- Τι θα συμβουλεύατε τον κόσμο που από άγνοια - και όχι άρνηση - δεν ξέρει τι να κάνει;
Να πειστεί ότι αυτά τα μέτρα όσο απλοϊκά κι αν φαίνονται, είναι τα μοναδικά που θα μας προστατεύσουν όλους από πολύ χειρότερα πράγματα.
Να φοράει τη μάσκα ακόμη κι εκεί που δεν υπάρχει συγχρωτισμός, να φεύγει από το σπίτι με τη μάσκα ή τις μάσκες –αν πρόκειται να λείψει για πολλές ώρες – στην τσέπη.
Στο λεωφορείο, αν κάποιος μπαίνει χωρίς μάσκα να του επιβάλλουμε οι υπόλοιποι να φορέσει τη μάσκα.
Πρόκειται για ένα θέμα ατομικής ευθύνης, το οποίο μετατρέπεται τελικά σε κοινωνική ευθύνη, όπου οι περισσότεροι θα επιβάλλουν στους ένα – δύο να φορέσουν τη μάσκα τους. Γιατί από τον ένα μπορεί να μολυνθούν όλοι στο λεωφορείο ή τον ηλεκτρικό.
Ο κόσμος ίσως να έχει κουραστεί από το συνεχή βομβαρδισμό των συμβουλών τι να κάνει. Όμως πρέπει να πειστεί πως η επιστημονική κοινότητα έχει καταλάβει ότι τα μέτρα αυτά φέρνουν αποτέλεσμα.
Και επιπλέον πρέπει να πειστεί ότι είμαστε μόνοι μας με τα μέτρα και δεν έχουμε ούτε εμβόλιο, ούτε φάρμακο.
Και άλλο ένα πρόβλημα παράπλευρο με τα μέτρα, είναι η προστασία των ευάλωτων, είτε ενεργητική είτε παθητική. Είναι εγκληματικό, πολύ επικίνδυνο και τραγικό να χάνουμε την ευκαιρία ν α προστατεύσουμε τις ευπαθείς ομάδες.
Πρέπει σε κάθε περίπτωση να θεωρούμε τον εαυτό μας μολυσματικό, ασυμπτωματικό. Και πρέπει να φοράμε τη μάσκα για να μην μεταδώσουμε τη μόλυνσή μας στον άλλον.
* Ο Αθανάσιος Σκουτέλης είναι Λοιμωξιολόγος, μέλος του δ.σ. της Ελληνικής Εταιρίας Λοιμώξεων