Του Γιάννη Καλαντζάκη
Η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ ξεκίνησε με την “ηθικοποίηση της υγείας” δηλαδή τον αγώνα κατά των συμφερόντων, την “άρση” περιορισμών πρόσβασης, τη μάχη ενάντια στο “φακελάκι” και την εξεταστική επιτροπή. Πολλά τα συνθήματα και οι μεγαλοστομίες. Το υποτιθέμενο ηθικό πλεονέκτημα της αριστεράς και στο πεδίο της υγείας…
Συγκεκριμένα, η πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας πέρασε θριαμβευτικά στις τοπικές μονάδες υγείας (ΤΟΜΥ) σε θεωρητικό επίπεδο αφού αυτές καλύπτουν πολύ μικρό ποσοστό του πληθυσμού. Ο ΕΟΠΥΥ πέρασε στον έλεγχο των υπουργών του υπουργείου υγείας. Το δόγμα λοιπόν της εθνολαϊκιστικής κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ συμπυκνώνεται στη συγκέντρωση όλων των παρεχόμενων υγειονομικών υπηρεσιών, είτε προσφέρονται από δημόσιες υγειονομικές δομές ή από ιδιώτες επαγγελματίες υγείας στο κράτος.
Και είναι αυτό κακό; Δεν απαιτείται ιδιαίτερα σε περιόδους κρίσης τουλάχιστον ενδελεχής οικονομικός έλεγχος των δαπανών για την υγεία; Ναι φυσικά, αρκεί αυτό να μην αντιβαίνει βασικές συνταγματικές επιταγές, να μην μεταμορφώνει πρακτικά προβλήματα σε ηθικές σταυροφορίες, να μην βλέπει λύσεις σε τιμωρητικές επιθέσεις εναντίον των ιδιωτών!
Το δε επικοινωνιακό αφήγημα της κυβέρνησης περιλαμβάνει: “ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο αναδιανομής των υπαρχόντων πόρων με τρία κριτήρια. 1. Το συμφωνημένο πλαίσιο δημοσιονομικής πολιτικής, 2. την κάλυψη των πραγματικών αναγκών των ασθενών και 3. τον έλεγχο των προσφερόμενων υπηρεσιών από τους ιδιώτες παρόχους.”
Αυτό που κατάφεραν να πετύχουν μέσα από τη διοικητική τους ανικανότητα, την ιδεοληπτική τους προσέγγιση και την κρατικίστικη συγκέντρωση εξουσιών στην κεντρική εξουσία είναι: α. να περιορίσουν τον προϋπολογισμό για υγειονομικές υπηρεσίες και προϊόντα σε αντίθεση με τις πραγματικές ανάγκες του πληθυσμού, εμποδίζοντας την ισότιμη πρόσβαση όλων των πολιτών σε υπηρεσίες και προϊόντα β. να διχάσουν πολίτες και ελευθεροεπαγγελματίες υγείας (προμηθευτές υπηρεσιών υγείας) και γ. να προπαγανδίσουν ψευδώς “την καθολική ασφαλιστική κάλυψη υγείας”.
Δύο παραδείγματα μέσα στο 2018 αποδεικνύουν τα παραπάνω. Και τα δύο έχουν κοινό παρονομαστή τον ΕΟΠΥΥ, που διοικητικά πλέον υπάγεται στις αρμοδιότητες του κου Πολάκη, αντί να είναι αυτοδιαχειριζόμενος, αυτοδιοικούμενος κι αυτοτελής χωρίς καμιά σχέση με το κράτος. Είναι η υλοποίηση των ΤΟΜΥ ως νέων μονάδων πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας και οι αλλαγές στο σύστημα αποζημίωσης των δικαιούχων παροχών ειδικής αγωγής ασφαλισμένων του ΕΟΠΥΥ.
Το Υπουργείο Υγείας πρώτα διαφήμισε δεόντως, μέχρι και σε κάθε συνταγή, το νέο θεσμό του οικογενειακού γιατρού που είχε σχεδιάσει μόνο στα χαρτιά, έβαλε τον πολίτη να συμβληθεί και άρχισε να κόβει κορδέλες σε νέες ΤΟΜΥ. Μετά άρχισε να επιρρίπτει τις ευθύνες στους ελευθεροεπαγγελματίες γιατρούς με motto την “ηθικοποίηση της υγείας”: “εμείς τους προσφέρουμε δουλειά κι εκείνοι δεν δέχονται” ή “τους ξεβολέψαμε”!
Όμοια για την ειδική αγωγή, πρώτα μείωσε σημαντικά τη δαπάνη κάλυψης έναντι των προηγούμενων ετών, χωρίς να προκύπτει από κάποιο δεδομένο μείωση των αναγκών ή της αντίστοιχης ζήτησης υπηρεσιών και την έθεσε υπό καθεστώς «κλειστού προϋπολογισμού», αδιάφορα προς τις αντικειμενικές ανάγκες. Επικοινώνησε στους δικαιούχους ασφαλισμένους ότι θα παραλαμβάνουν με τη γνωμάτευση ένα voucher - κουπόνι, που θα καταθέτουν στον ιδιώτη επιστήμονα θεραπευτή. Στη συνέχεια εκείνος θα το καταθέτει στον ΕΟΠΥΥ για να αποζημιωθεί σε απροσδιόριστο χρόνο, με αναπροσαρμοζόμενη αξία και οικονομικό αντίκρισμα (rebate, clawback)!
Και στις δυο περιπτώσεις επιχειρείται η εκβιαστική μετακύλιση σημαντικού τμήματος κάλυψης της ασφαλιστικής δαπάνης, από το ταμείο του ΕΟΠΥΥ στις πλάτες των ιδιωτών παρόχων αντίστοιχων υπηρεσιών μέσω του διπλού υποχρεωτικού «ψαλιδιού» (rebate, clawback), ενώ προκαταβολικά θα έχει προηγηθεί η φορολόγηση και η αναλογική πληρωμή των ασφαλιστικών εισφορών! Και στις δυο περιπτώσεις ο πολίτης έρχεται αντιμέτωπος με τον επαγγελματία υγείας στην όποια άρνησή του να “συμμορφωθεί” με τις επιταγές των υπουργών. Και στις δυο περιπτώσεις οι ελευθεροεπαγγελματίες επαγγελματίες υγείας αρνήθηκαν να υπογράψουν συμβάσεις, που θα σήμαιναν την απαξίωση του επιστημονικού τους έργου και την οικονομική τους καταστροφή.
Το κράτος μέσω του δόγματος ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ έχει ήδη αποτύχει να καλύψει τις αυξημένες ανάγκες στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας αλλά και στον ευαίσθητο τομέα της ειδικής αγωγής. Δρώντας ως ο “Απαγορευτής” του Φρεντερίκ Μπαστιά παρήγαγε νόμους για να προστατεύσει τις κρατικές δραστηριότητες από τη λειτουργία των ιδιωτών! Προσφέρει κακή δημόσια υγεία που κοστίζει δυσανάλογα πολύ, στερώντας στους πολίτες το δικαίωμα της ελευθερίας να επιλέγουν ιδιωτικά.
Το Υπουργείο Υγείας πρέπει να έχει μόνο εποπτικό ρόλο για την υποχρεωτική ασφάλιση υγείας και για την πρόληψη κι αποτελεσματικότητα του ΕΣΥ. Το δόγμα ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ δεν μπορεί να διασφαλίσει όσα ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επιτάσσει, δηλαδή: αποδοτικότητα στη χρήση των πόρων, αποτελεσματικότητα στη φροντίδα υγείας, ισότητα στην παροχή φροντίδας και βιωσιμότητα.
Δυστυχώς, αυτή η κυβέρνηση επιλέγει συνειδητά να διχάσει πολίτες και παρόχους υπηρεσιών υγείας, ενώ θα έπρεπε να προσπαθεί να καλύψει το θεμελιώδη στόχο της δημόσιας υγείας που σημαίνει ότι ο πολίτης λαμβάνει ποιοτικές υπηρεσίες υγείας με σωστή υγειονομική περίθαλψη, τη σωστή στιγμή, με τη σωστή επιστημονική ομάδα επαγγελματιών υγείας και στο σωστό μέρος.
*Ο Γιάννης Σ. Καλαντζάκης είναι entrepreneur υπηρεσιών υγείας & σύμβουλος επιχειρήσεων σε θέματα ιατρικού τουρισμού, ποιότητας και διαχείρισης προσωπικών δεδομένων (GDPR).
