Του Κυριάκου Αθανασιάδη
Γράφαμε χθες για τη μοίρα των εθνών, των αυτοκρατοριών, των κρατών, να καταρρέουν ή να ηττώνται συντριπτικά όταν οι ηγεσίες τους αποδεικνύονται ακόμη και στα μάτια των πιο τυφλωμένων οπαδών τους (δηλαδή αυτών με το μεγαλύτερο ίδιον συμφέρον και των πιο χαζών) «κατώτερες των περιστάσεων». Και θυμηθήκαμε ασφαλώς την Ελλάδα —σάμπως ποιαν άλλη να θυμηθούμε… αυτή μάς έλαχε—, που, σε μια εποχή απαιτητική στο έπακρο, και σε μια ήπειρο όπου ήδη εξελίσσεται ένας Ψυχρός Εμφύλιος, και σε ένα περιβάλλον που δεν διαθέτει παρόμοιο ιστορικό προηγούμενο, να έχει τη μοίρα να διοικείται από μία ομάδα ανθρώπων που δεν διαθέτουν απολύτως καμία επάρκεια σε απολύτως κανέναν τομέα. Απολύτως καμία, και σε κανέναν απολύτως. Δεν κάνουν οι άνθρωποι.
Και δεν μιλάμε εδώ για ιδεολογίες και άλλα τέτοια. Ο Τσίπρας και ο Καμμένος, μολονότι αριστερός ο ένας και ακροδεξιός ο άλλος, δεν έχουν καμία ιδεολογία. Δεν τους ενδιαφέρουν οι ιδεολογίες. Άλλο πώς (ισχυρίζονται στο κοινό ότι) βλέπουν τον κόσμο, και άλλο πώς διάγουν τον βίο τους. Ο ένας θέλει απλώς να περνά καλά, να συναγελάζεται με ξένους ηγέτες μιλώντας κουτσά αγγλικούλια, να παραθερίζει σε ωραία μέρη, να βολεύει τους φίλους του και να βγαίνει όμορφος, γελαστός και λαμπερός στις φωτογραφίες (ασχέτως τού γεγονότος ότι ακριβώς λόγω των φωτογραφιών αυτών εξευτελίζεται) φορώντας την περίφημη στολή του. Και ο Καμμένος παρόμοια πράγματα θέλει, μη φανταστείτε. Απλώς αυτουνού τού αρέσουν πολλές στολές, ενώ του Τσίπρα μόνο αυτή τού Αχμαντινετζάντ.
Αυτοί είναι οι ηγέτες μας. Καλοί για τα Βαλκάνια βέβαια. Καλοί για την καθ' ημάς Ανατολή. Αλλά κακοί για την Ελλάδα. Η Ελλάδα, μπορεί μεν να έχει πάρει εξαιτίας τους την κάτω βόλτα (όχι μόνο λόγω των ολέθριων κυβερνητικών επιλογών τους, αλλά εξαιτίας της εμπρηστικής πολιτικής της ριζοσπαστικής Αριστεράς επί σειρά ετών ΠΡΙΝ κυβερνήσει, όταν «κυβερνούσε» στις συνδικαλιστικές ηγεσίες, στους «αγώνες» και στις «ομάδες πολιτών», στο πεζοδρόμιο εν τοιταύτη περιπτώσει: «στα κινήματα»), μπορεί μεν να οδεύει εξαιτίας τους, με το κεφάλι μπροστά, προς την πρώτη θέση στα Βαλκάνια μετρώντας ΑΠΟ ΚΑΤΩ, αλλά διάολε δεν παύει να είναι η Ελλάδα. Δεν παύει. Δηλαδή, πώς να το κάνουμε;
Μπορεί η ατμόσφαιρα και το όλον context να μην είναι και ό,τι καλύτερο υπάρχει. Μπορεί να έχουμε χάσει πολύ χρόνο (ειδικά τα τέσσερα τελευταία χρόνια, που η οικονομία μας είχε πάρει μόλις τα πάνω της και οι συνθήκες παγκοσμίως ήταν ευνοϊκότατες…), μπορεί όλα να μοιάζουν, και να είναι, έτοιμα να εκραγούν τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στη γειτονιά μας, καθώς εθνικολαϊκιστές Τσίπρες και Καμμένοι ξεπηδούν ένας-ένας και σε άλλες χώρες της Ένωσης, αλλά (α΄) τίποτε δεν έχει χαθεί ακόμη και (β΄) δεν χρειάζεται να πέσουμε ξανά στη διαστροφική παγίδα τού Grexit, ενώ όλα γύρω μας σφύζουν από ένταση και ενώ όλοι είναι με τα δόντια σφιγμένα. Δεν χρειάζεται να κάνουμε πάλι τον γελωτοποιό της Ευρώπης. Και δεν θα τον κάνουμε.
Καταρχάς, δεν θα τον κάνουμε για λόγους αισθητικούς:
Θα θυμάστε την αρχική σκηνή στο περίφημο «Πάρτι» του Μπλέικ Έντουαρντς, όπου ο Ινδός κομπάρσος —που τον υποδυόταν ο ιδιοφυής Πίτερ Σέλερς— θέλει να πάρει επάνω του τα φώτα της κινηματογραφικής δημοσιότητας παριστάνοντας τον… πρωταγωνιστή, και, μολονότι το σενάριο τον θέλει να πέφτει νεκρός από ένα εχθρικό βόλι, εκείνος πέφτει, και ξανασηκώνεται, και ξαναπέφτει, και ξανασηκώνεται κάθε φορά και πιο θεατρικά, κάνοντας έξαλλο το συνεργείο, καταστρέφοντας εντέλει την ταινία και ρίχνοντας έξω όλη την παραγωγή. Ε, δεν θα γίνουμε Πίτερ Σέλερς. Δεν θα γίνουμε Τσάκωνες. Δεν μας παίρνει. Και σίγουρα δεν μας παίρνει ΠΙΑ. Η Ευρώπη έχει άλλα προβλήματα να ασχοληθεί, πολύ πιο σοβαρά και επείγοντα (έχει τον Πούτιν, αίφνης? έχει τις μεταναστευτικές μάζες? έχει τις αρχές της να προασπίσει, που οι λαϊκιστές και οι εθνικιστές τύπου Τσιπροκαμμένων τις ποδοπατούν: τις αρχές της Ελευθερίας και των Δικαιωμάτων), δεν θα κάτσει ξανά να ασχολείται με τα προβλήματα που επικαλούνται τα «κινήματα».
Αυτοί είναι οι αισθητικοί λόγοι. Όμως υπάρχουν και άλλοι, πιο σοβαροί — ή καλύτερα, πιο δικοί μας, πιο ελληνικοί. Είναι ακριβώς η εκ νέου Ανάγκη ύπαρξης —και συμπαθάτε με αν ακούγεται υπερφίαλο αυτό— μιας Ελλάδας ισχυρής, ρωμαλέας και πρωταγωνίστριας. Γι' αυτό δεν θα κάνουμε πάλι τον γελωτοποιό της Ευρώπης. Γιατί έχει έρθει η ώρα, μετά από την κινηματική παρένθεση της παράνοιας, όχι απλώς να πιάσουμε έναν άλφα στόχο στον προϋπολογισμό μας, αλλά να ξαναγίνει η Ελλάδα Ελλάδα.
Χθες παρέθεσα εδώ τον κατάλογο με τις πλουσιότερες χώρες του κόσμου. Η μικρή Ελλάς, εφτά χρόνια πριν, ήταν στο νούμερο 30 ανάμεσα σε διακόσια έθνη. Η μικρή Ελλάς είναι ιδρυτικό μέλος της Ευρώπης, είναι ο ίδιος της ο πυρήνας, και σχεδόν όλων των θεσμών της. Έχει μακρά και απίστευτα πλούσια κοινοβουλευτική ιστορία. Είναι πρωτοπόρα σε όλους τους διεθνείς θεσμούς. Ή, για να το πούμε αλλιώς: η Ελλάδα ΔΕΝ είναι Βαλκάνια. Και θέλει ένα τσακ όλο κι όλο για να ξαναγυρίσει εκεί που ήταν, ακόμη και μετά το στραπάτσο που έχει πάθει από την ολέθρια επιλογή των πολιτών το 2015, ή ακριβώς ΕΞΑΙΤΙΑΣ αυτού του στραπάτσου. Και εννοώ εδώ ότι υποχρεούται να ξαναγυρίσει εκεί που ήταν τόσο στους οικονομικούς δείκτες όσο και στους άλλους, εκείνους που έχουν μεγαλύτερη σημασία, τους ηθικούς. Η Ελλάδα μπορεί (ψέματα: ΕΠΙΒΑΛΛΕΤΑΙ) να γίνει πάλι αυτό που ήταν. Ηγέτιδα. Ένας ισότιμος συνομιλητής με τις μεγάλες οικονομικές και στρατιωτικές δυνάμεις του κόσμου.
Αλλά αυτό ακριβώς προϋποθέτει —για να ξαναγυρίσουμε, κλείνοντας, στο κύριο θέμα του σημειώματός μας— σοβαρή και στιβαρή ηγεσία. Μια ηγεσία μακριά από κάθε υποψία λαϊκισμού. Μακριά από τις φωνές υποταγής στο δήθεν «λαϊκό αίσθημα». Μακριά από μικροπολιτικές, τακτικισμούς, υπαναχωρήσεις και αερολογίες, που φουσκώνουν το στομάχι και τα μυαλά, αλλά που δεν σε χορταίνουν. Μια ηγεσία που δεν θα βλέπει μέχρι τον επόμενο μήνα, αλλά θα έχει στραμμένο το βλέμμα μπροστά — στο μέλλον μας. Που θα προβεί σε τομές τέτοιες, ικανές να διασφαλίσουν την ύπαρξή μας αφενός και το δικαίωμα όλων μας στην επιδίωξη της ευτυχίας αφετέρου.
Η επόμενη κυβέρνηση απαγορεύεται να παίξει στον σκοπό και με το ύφος των προηγουμένων. Ήδη η κατάσταση σε όλο τον πλανήτη δεν επιτρέπει κάτι τέτοιο ούτε για αστείο — ούτε καν σαν σκέψη. Η επόμενη κυβέρνηση, δηλαδή η Ελλάδα, πρέπει να παίξει ρόλο πρωταγωνιστικό. Όχι ρόλο κομπάρσου που πασχίζει να κλέψει την παράσταση σαν βρυχώμενο ποντικάκι συζητώντας για μισό τα εκατό πλεόνασμα πάνω και μισό τα εκατό πλεόνασμα κάτω. Αλλά σαν αυτό που είναι.
Μέσα απ' αυτό το χάλι, πρέπει να αναδυθεί μία νέα, ρωμαλέα Ελλάδα. Μια Ελλάδα ευρωπαϊκή.