Το νομοσχέδιο του υπουργείου Παιδείας, που συζητείται στη Βουλή, αποτελεί τομή σε πολλές εκκρεμείς υποθέσεις των πανεπιστημίων. Όπως, η επαναφορά της βάσης εισαγωγής μετά την κατάργησή του το 2009. Και μάλιστα με τρόπο ευέλικτο και αντικειμενικό. Διότι με εισαγωγικό βαθμό 1,3/20 και 2,65/20 είναι νομοτελειακή η αποτυχία αυτού του νέου. Δεν μπορεί να παρακολουθήσει, δεν έχει τις γνώσεις για να ενταχθεί σε ένα Πανεπιστημιακό Πρόγραμμα Σπουδών. Απόδειξη αυτού είναι η μη ολοκλήρωση των σπουδών από το 30% των εισαγομένων στα πανεπιστήμια και του 60% στα ΤΕΙ.
Επιπλέον, όλοι οι ασχολούμενοι με την Παιδεία πρέπει να έχουν πληροφορηθεί ότι ανά διετία εκδίδεται το Education at a Glance: OECD Indicators, το οποίο αναφέρει ότι ο μέσος όρος των εισακτέων στα πανεπιστήμια στις 37 χώρες του ΟΟΣΑ ανέρχεται σε 33%, ενώ στην Ελλάδα στο 80%. Με αποτέλεσμα να απονέμονται πτυχία σε αντικείμενα χωρίς εργασιακό αντίκρισμα. Έχουμε πολλαπλάσιους δικηγόρους, γιατρούς, μηχανικούς από όσους μπορεί μία κοινωνία των ένδεκα εκατομμυρίων να απασχολήσει, ενώ έχουμε έλλειψη σε εξειδικευμένους τεχνίτες και καταρτισμένους καλλιεργητές και κτηνοτρόφους.
Όλα αυτά, λοιπόν, που λέγονται από ωρυόμενους βουλευτές της Αντιπολίτευσης περί παρεμπόδισης των νέων να σπουδάσουν, περί ενίσχυσης των ιδιωτικών κολεγίων και περί ταξικής πολιτικής είναι συνθήματα χωρίς περιεχόμενο, που έρχονται από το μακρινό 1968.
Οι αιτίες, για τις οποίες το ελληνικό πανεπιστήμιο στερείται τόσο πόρων όσο και ελευθερίας είναι πολύ απλές, αλλά μη ομολογούμενες από την Αριστερά. Τις κρύβουν κάτω από το χαλί, προκειμένου να μην αποκαλυφθεί αυτό που είπε προχθές ο Νίκος Φίλης, σε μια στιγμή επαναστατικού οίστρου: «Τα πανεπιστήμια είναι φυτώρια πολιτικοποίησης των νέων προς τα αριστερά».
Κάποιος άλλος τόλμησε να πάει ακόμη πιο μακριά, λέγοντας «Ένας μήνας κατάληψης και συνελεύσεων δύναται να έχει μεγαλύτερη αξία από ένα μήνα μαθημάτων, διότι εκεί ένας ενήλικος άνθρωπος γνωρίζει τη δημοκρατία και πολιτικοποιείται». Και συνεχίζει απτόητος: «Είμαι σίγουρος επίσης πως το να συμπεριληφθεί, το πως οι καταλήψεις και οι συνελεύσεις δρούνε σε μια δημοκρατία, στα προγράμματα σπουδών θα παρήγαγε πολίτες οι οποίοι γνωρίζουν πως έχουν δικαιώματα, ελευθερίες και υποχρεώσεις καθώς και πως μπορούν να υπερασπιστούν τα τελευταία».
Αυτοί είναι οι λόγοι για τους οποίους δεν επιθυμούν να αγγίξουν το πρόβλημα. Διότι θεωρούν τα πανεπιστήμια εκκολαπτήρια κομματικών στελεχών της Αριστεράς (κοινοβουλευτικής και μη). Το φυτώριο μάλιστα εντοπίζεται στους κύκλους εκείνων των φοιτητών, που αδυνατούν να παρακολουθήσουν τον κύκλο μαθημάτων, απογοητεύονται και μετατρέπονται σε θηράματα των θηρευτών κομματικών στελεχών.
Τα όπλα τους δεν είναι άλλα από την τρομοκρατία, που επικρατεί στα πανεπιστήμια, ο άγραφος νόμος της απαγόρευσης αναφοράς στην επιχειρηματικότητα, δηλαδή στην σύνδεση πανεπιστημίων και επιχειρήσεων, η απαγόρευση πρόσκλησης ομιλητή μη αρεστού στις ομάδες εφόδου, η ατολμία, προ του φόβου διαπόμπευσης, πολλών καθηγητών να προσκαλέσουν επιχειρήσεις για επίδειξη των καινοτόμων προϊόντων των εργαστηρίων τους και ο φόβος της εφόδου στην αίθουσα διδασκαλίας, εάν δεν είσαι αρεστός ή εάν έχεις τολμήσει να στηρίξεις θέσεις αντίθετες αυτών που εκπορεύονται από τον Περισσό, την Κουμουνδούρου και τα Εξάρχεια.
Και όσο το πανεπιστήμιο παραμένει στα χέρια αυτών των ομάδων, οι καθηγητές και πρυτάνεις παραμένουν – στη μεγάλη πλειονότητα - είτε τρομοκρατημένοι είτε συμβιβασμένοι. Και η κατάσταση θα επιδεινώνεται και όλοι εκείνοι οι νέοι, ερευνητικά ενεργοί και καταξιωμένοι, που μπορούν να βρουν καλλίτερες συνθήκες εργασίας και ελευθερίας του λόγου, θα μετακομίζουν στην αλλοδαπή.
Είναι πλέον σαφές ότι η κατάχρηση της ελευθερίας μέσα στα πανεπιστήμια υποχρεώνει (και ορθώς) την πολιτεία να επανεντάξει τα πανεπιστήμια στην Ελληνική Επικράτεια. Βάσει του άρθρου 16 του Συντάγματος, τα Πανεπιστήμια είναι αυτοδιοικούμενα, αλλά όχι αυτόνομα. Διοικούνται δε από εκλεγμένα όργανα, βάσει των νόμων που νομοθετεί η Βουλή των Ελλήνων. Εξ άλλου, βάσει και της απόφασης του Συμβουλίου της Επικρατείας 29/2019, η φύλαξη όλης της Επικράτειας και, κατά συνέπεια, και των πανεπιστημίων είναι αναπόσπαστη αρμοδιότητα του Κράτους. Κατά συνέπεια, δεν είναι δυνατόν να ανατεθεί σε ιδιωτική εταιρεία φύλαξης τα καθήκοντα, που έχει κατ’ αποκλειστικότητα η Ελληνική Αστυνομία.
Τέλος, η μεταρρύθμιση στα πανεπιστήμια θα έχει ολοκληρωθεί, όταν επανέλθει ένας βελτιωμένος νόμος 4009/2011, προκειμένου τα Συμβούλια Ιδρυμάτων να έχουν την αρμοδιότητα ελέγχου των μονοπρόσωπων οργάνων, που αδυνατούν να ασκήσουν τα καθήκοντά τους.
* Ο Ιωακείμ Γρυσπολάκης είναι Ομότιμος καθηγητής, πρώην πρύτανης Πολυτεχνείου Κρήτης
