Ως στάσιμη χαρακτηρίζει τη μεταμνημονιακή κατάσταση της ελληνικής οικονομίας μιλώντας στο Liberal.gr ο Σίμος Αναστασόπουλος, επισημαίνοντας πως «κάνουμε μικρά και άτολμα βήματα, συχνά προς τα πίσω, όταν απαιτούνται άλματα στην κατεύθυνση της ανάπτυξης».
Ο πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου τονίζει ότι επαναπαυόμαστε στην προοπτική της αυτονόητης ανάπτυξης, απλώς και μόνο επειδή βγήκαμε από τα μνημόνια, παρότι «το σίγουρο είναι ότι λεφτά δεν υπάρχουν».
Έργο της επόμενης κυβέρνησης, όπως λέει ο κ. Αναστασόπουλος, είναι να βελτιώσει την ανταγωνιστική θέση της χώρας μέσω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, να ελαφρυνθούν πολίτες και οικονομία που βρίσκονται στα όρια των αντοχών τους, και να αλλάξει το μείγμα πολιτικής στην οικονομία, αφού η επίτευξη υψηλών πλεονασμάτων που στηρίζονται στην υψηλή φορολογία δεν είναι διατηρήσιμη.
Ερωτηθείς για το γεγονός ότι παρ'' όλα όσα ακούγονται, τελικά το ενδιαφέρον των Αμερικανών για επενδύσεις στην Ελλάδα είναι περιορισμένο, το αποδίδει στην αδυναμία μας ως χώρα να καταρτίσουμε ένα αναπτυξιακό σχέδιο με μεταρρυθμίσεις, δίχως το οποίο θα παραμένουμε καταδικασμένη σε χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης, που αδυνατούν να βγάλουν την οικονομία από το τέλμα.
Συνέντευξη στον Γιώργο Φιντικάκη:
Η κυβέρνηση διατείνεται ότι έχει την πολιτική βούληση για την ανάκαμψη της οικονομίας, αυτό ωστόσο που βλέπουμε είναι μια ισχνή ανάπτυξη, και επιδοτούμενη όπως πάντα από τον τουρισμό. Ποια η γνώμη σας;
Το τέλος των προγραμμάτων Προσαρμογής της ελληνικής οικονομίας και η δημοσιονομική εξισορρόπηση δημιουργούν ένα παράθυρο ευκαιρίας για την επιστροφή στην ανάπτυξη και την κανονικότητα.
Πέρα όμως από την εκπεφρασμένη βούληση της κυβέρνησης απαιτούνται και οι κατάλληλες πρωτοβουλίες ώστε το οικονομικό περιβάλλον να γίνει φιλικό για την επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις.
Η αδυναμία μας να καταρτίσουμε ένα συνεκτικό και μελετημένο Αναπτυξιακό Σχέδιο, που θα εισάγει τις απαραίτητες μεταρρυθμίσεις για την βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της χώρας, μας καταδικάζει σε χαμηλούς ρυθμούς ανάπτυξης που αδυνατούν να βγάλουν την οικονομία από το τέλμα που οδηγήθηκε στα χρόνια της κρίσης.
Ακούμε συχνά για το μεγάλο ενδιαφέρον Αμερικανών επενδυτών για την Ελλάδα, στη πράξη ωστόσο αυτό περιορίζεται σε μεμονωμένες περιπτώσεις. Πού το αποδίδετε και τι χρειάζεται για να αλλάξει η εικόνα αυτή;
Διαπιστώνουμε σήμερα εκτεταμένο ενδιαφέρον απο? αμερικανικές εταιρείες για επενδύσεις στην Ελλάδα σε διάφορους τομείς και κυρίως στον τουρισμό, στο real estate, στα logistics, στην παροχή υπηρεσιών ακόμη και στη βιομηχανία και βεβαίως υπάρχει τεράστιο ενδιαφέρον και σημαντικές τοποθετήσεις μέσω της χρηματαγοράς.
Το θέμα παραμένει ότι παρά τη μεγάλη παρουσία επενδυτών και την συνεχή αναζήτηση ευκαιριών ένα μικρό μόνο μέρος του ενδιαφέροντος υλοποιείται. Η Ελλάδα έχει ανάγκη μεγάλων άμεσων επενδύσεων και αυτό θα γίνει δυνατόν μόνο μέσω της ενίσχυσης της αξιοπιστίας μας και της βελτίωσης της ανταγωνιστικής θέσης της χώρας μέσω των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων.
Έχετε ασκήσει κι εσείς κριτική ότι η επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων που στηρίζονται στην υψηλή φορολόγηση δεν είναι διατηρήσιμη πολιτική, και ότι δεν αρκεί για τη δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης στη οικονομία. Κι όμως ο προϋπολογισμός του 2019, στηρίζεται στην ίδια ακριβώς συνταγή. Επομένως;
Η επίτευξη υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων που στηρίζονται στην υψηλή φορολόγηση δεν είναι διατηρήσιμη πολιτική και σίγουρα δεν είναι παράγοντας ανάπτυξης. Πέρα από την έκφραση πολιτικής βούλησης η δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης στην οικονομία απαιτεί αφύπνιση της κρατικής μηχανής, συγκρότηση ενός συνεκτικού Αναπτυξιακού Σχεδίου και συνέχιση του μεταρρυθμιστικού έργου και οπωσδήποτε όχι την ανατροπή του.
Επομένως χρειάζεται άμεσα να επαναπροσδιοριστεί το μείγμα πολιτικών ώστε να δημιουργηθούν οι συνθήκες ανάπτυξης της οικονομίας που θα φέρουν και δημιουργία πλούτου και νέων θέσεων εργασίας.
Αν σας ζητούσα να αποτολμήσετε ένα χαρακτηρισμό της ελληνικής οικονομίας, τέσσερις μήνες μετά την έξοδο από το 3ο μνημόνιο, με τι θα την παρομοιάζατε;
Στασιμότητα. Έτσι θα χαρακτήριζα την ως τώρα μεταμνημονιακή κατάσταση της οικονομίας. Κάνουμε μικρά και άτολμα βήματα, συχνά προς τα πίσω, όταν απαιτούνται άλματα στην κατεύθυνση της ανάπτυξης.
Εγκαίρως μεν έγινε κατανοητό ότι χρειαζόμαστε αλλαγή παραγωγικού και αναπτυξιακού μοντέλου, με έμφαση στην εφαρμογή καινοτόμων και νέων τεχνολογιών, αρχών εταιρικής διακυβέρνησης και επιχειρηματικής ηθικής και με ενίσχυση της εξωστρέφειας αλλά οι αντικρουόμενες απόψεις, οι αντιστάσεις των διαφόρων συμφερόντων και η αναποτελεσματικότητα της δημόσιας διοίκησης όπως και η έλλειψη ισχυρής πολιτικής βούλησης δεν επέτρεψαν την πρόοδο των μεταρρυθμίσεων για την αποκατάσταση της ανταγωνιστικότητάς και παραγωγικότητας που θα μας έβγαζαν από την κρίση.
Ενόψει και των εκλογών τι σας φοβίζει περισσότερο; Το ρωτώ γιατί αρκετοί πιστεύουν ότι καλλιεργείται ένα κλίμα επιστροφής σε μια ατομικίστικη λογική "λεφτά υπάρχουν" και ότι "το κάθε νοικοκυριό μπορεί να βασίζεται σε μια επιστροφή του δώρου ή και των αναδρομικών κι ας γίνει ότι θέλει με τη χώρα". Σας φοβίζει αυτή η νοοτροπία;
Το σίγουρο είναι ότι λεφτά δεν υπάρχουν. Πουθενά, διότι αυτά που καταφέρνει να συγκεντρώσει το κράτος από την φορολογία εξαντλούν τα αποθέματα επιχειρήσεων και πολιτών, μιας και δεν υπάρχει ακόμη δημιουργία νέου πλούτου.
Η εξέλιξη των τραπεζικών διαθεσίμων νοικοκυριών και επιχειρήσεων και η συσσώρευση χρεών στην εφορία είναι αδιάψευστος μάρτυρας της αδιέξοδης σημερινής κατάστασης.
Αυτό που με φοβίζει είναι ότι επαναπαυόμαστε στη προοπτική της αυτονόητης ανάπτυξης απλώς και μόνο επειδή 'βγήκαμε' από τα Μνημόνια.
Η έξοδος από τα Μνημόνια δεν εξασφαλίζει και μια επιτυχημένη μεταμνημονιακή πορεία. Η δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης στην οικονομία απαιτεί νέο μείγμα πολιτικής, συγκρότηση ενός συνεκτικού Αναπτυξιακού Σχεδίου και συνέχιση του μεταρρυθμιστικού έργου που θα δημιουργήσει ένα περιβάλλον φιλικό στην επιχειρηματικότητα και τις επενδύσεις.
Τι είναι αυτό που κληροδοτεί η παρούσα κυβέρνηση στην επόμενη; Πόσο δύσκολο θα είναι το έργο της;
Οι κυβερνήσεις μας ως τώρα αναλώθηκαν στην επίτευξη της δημοσιονομικής εξισορρόπησης στηριζόμενες στην αύξηση των φόρων, των ασφαλιστικών εισφορών και τον περιορισμό των κρατικών δαπανών. Το αποτέλεσμα είναι γνωστό. Ο στόχος των πρωτογενών αποτελεσμάτων επετεύχθη, αλλά ο ασθενής, η πραγματική οικονομία και οι πολίτες βρίσκονται στα όρια των αντοχών τους.
Χρειαζόμαστε μια διαφορετική προσέγγιση στον τρόπο που σχεδιάζουμε το μέλλον της οικονομίας και της κοινωνίας και αυτό, έχει πια γίνει φανερό, ότι δεν μπορεί παρά να στηρίζεται στην ιδιωτική πρωτοβουλία.
Το κράτος, ούτε στο παρελθόν και πολύ περισσότερο ούτε σήμερα μπορεί να οδηγήσει την οικονομία στο δρόμο της ανάπτυξης και της ευημερίας. Αυτή η απαραίτητη αλλαγή νοοτροπίας είναι το σημαντικότερο έργο της επόμενης κυβέρνησης, απαλλαγμένης από το βάρος των μνημονιακών υποχρεώσεων, να δημιουργήσει την κοινωνική συνοχή και συναίνεση ώστε να προχωρήσουν οι αλλαγές που θα κάνουν την οικονομία μας ανταγωνιστική και ικανή να αναπτυχθεί και να ευημερήσει προς όφελος του κράτους, των επιχειρήσεων και της κοινωνίας.
* Ο Σίμος Αναστασόπουλος είναι πρόεδρος του Ελληνοαμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου.