Της Σοφίας Βούλτεψη*
Η ευρείας έκτασης, απροκάλυπτη και προκλητική ρευματοκλοπή στο υπό κατάληψη ξενοδοχείο City Plaza, που επί χρόνια γινόταν ανεκτή και εν πολλοίς ενθαρρυνόταν από την προηγούμενη κυβέρνηση, είναι η απόδειξη ότι ο ΣΥΡΙΖΑ αντιλαμβανόταν το κράτος ως φέουδό του, μη διστάζοντας να προκαλέσει ανυπολόγιστες βλάβες στην μεγαλύτερη επιχείρηση της χώρας.
Όταν στις 23 Ιανουαρίου 2017 υπέβαλα Ερώτηση προς τους υπουργούς Μεταναστευτικής Πολιτικής, Προστασίας του Πολίτη, Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Οικονομίας και Ανάπτυξης, Οικονομικών (Μουζάλα, Τόσκα, Σταθάκη, Παπαδημητρίου και Τσακαλώτο), ζητώντας, μεταξύ άλλων, να πληροφορηθώ αν στο υπό κατάληψη από το Πάσχα του 2016 ξενοδοχείο, καταβαλλόταν το αντίτιμο για την κατανάλωση ηλεκτρικού ρεύματος, αν έχει διακοπεί η παροχή του, αν έχει δοθεί δωρεάν ρεύμα από τη ΔΕΗ ή αν γίνεται ρευματοκλοπή, η απάντηση που έλαβα (και αυτή από τη ΔΕΗ) ήταν πως η παροχή είναι κομμένη και δεν εκπροσωπείται ο μετρητής της από τον Προμηθευτή ΔΕΗ.
Ωστόσο, το κτίριο που φιλοξενούσε μετανάστες σε ένα εγχείρημα το οποίο μας παρουσιαζόταν από διάφορους ως… «κοινωνικό πείραμα και ως σχολείο» συνέχιζε επί χρόνια να λειτουργεί κανονικά – και επομένως να ηλεκτροδοτείται.
Και ως γνωστόν, εγκαταλείφθηκε από τους διαχειριστές και τους φιλοξενούμενούς τους τρεις μέρες μετά τις εκλογές, πριν καν υπάρξει κάποια παρέμβαση της Αστυνομίας.
Ο λόγος είναι προφανής: Η ρευματοκλοπή αποτελεί σοβαρό ποινικό αδίκημα, που σε περίπτωση παρέμβασης θα διαπιστωνόταν με τις ανάλογες συνέπειες.
Έδωσαν, λοιπόν, τα κλειδιά και εξαφανίστηκαν – αν και οι διαχειριστές του χώρου είναι γνωστοί και επανειλημμένα έχουν δώσει «ηρωικές» συνεντεύξεις αναφερόμενοι στο «πείραμά» τους.
Σφύριζαν αδιάφορα μπροστά στην παρανομία
Είναι πια περισσότερο από προφανές ότι όλα αυτά τα χρόνια το αρμόδιο υπουργείο γνώριζε πως – αν και επισήμως δεν υπήρχε παροχή ρεύματος – το κτίριο ηλεκτροδοτείτο με κάποιον τρόπο, που δεν μπορούσε να είναι άλλος από τη ρευματοκλοπή. Αλλά σφύριζαν αδιάφορα!
Και είναι βέβαιο πως αν υπήρχε πολιτική βούληση και αν το αρμόδιο υπουργείο δεν κρατούσε δεμένα τα χέρια των στελεχών της ΔΕΗ, η ρευματοκλοπή θα είχε εντοπιστεί και οι υπεύθυνοι θα οδηγούνταν στον εισαγγελέα.
Ήδη από τον Μάιο του 2016, η ιδιοκτήτρια του ξενοδοχείου είχε με εξώδικο ζητήσει από την ΔΕΗ να διακόψει την ηλεκτροδότηση του ξενοδοχείου της, το οποίο τελούσε υπό κατάληψη.
Από την ΔΕΗ έλαβε την απάντηση (ίδια με αυτήν που είχα λάβει και εγώ στην Ερώτησή μου) ότι η παροχή είναι κομμένη και δεν εκπροσωπείται ο μετρητής της από τον Προμηθευτή ΔΕΗ.
Παράλληλα, φαίνεται ότι γίνονταν διεργασίες σε ανώτατο επίπεδο, προκειμένου να βρεθεί λύση για να συνεχιστεί η ηλεκτροδότηση.
Ασφυκτικές πιέσεις για το πανάκριβο «πείραμα»
Χαρακτηριστικό είναι ότι ο τότε υπουργός Υγείας, με επιστολή του προς τον ΔΕΔΔΗΕ, τη ΔΕΗ και το Υπουργείο Ενέργειας, ζητούσε οι παραπάνω φορείς να πράξουν τις κατά το νόμο ενέργειες για την επαρκή ηλεκτροδότηση του ακινήτου.
Κατά νόμον ενέργειες όμως στη συγκεκριμένη περίπτωση δεν υπήρχαν. Τα βήματα για να ηλεκτροδοτηθεί ένα οίκημα είναι συγκεκριμένα. Πρέπει να υπάρξει συμβόλαιο προμήθειας και για να συμβεί αυτό χρειάζονται σειρά παραστατικών τα οποία είναι ολοφάνερο ότι οι καταληψίες δεν διέθεταν.
Στη ΔΕΗ, οι αρμόδιοι δέχονταν ασφυκτικές πιέσεις προκειμένου να υπάρξει επαύξηση παροχής, όπως ζητούσαν οι εκπρόσωποι των μεταναστών, και να υπογραφεί συμβόλαιο προμήθειας μαζί τους.
Ακολούθησε μεγάλη αλληλογραφία μεταξύ των ανώτατων κλιμακίων της ΔΕΗ, κάποιοι αρνήθηκαν να παρανομήσουν και να δώσουν ρεύμα χωρίς παραστατικά σε υπό κατάληψη κτίριο και το θέμα έφθασε τελικά στη νομική υπηρεσία της επιχείρησης που αποφάνθηκε πως κάτι τέτοιο θα ήταν παράνομο.
Μετά από την άρνηση της ΔΕΗ να τους εκπροσωπήσει ως Προμηθευτής, καταβλήθηκαν προσπάθειες με εναλλακτικούς προμηθευτές. Αλλά ούτε και αυτοί δέχθηκαν να παρανομήσουν.
Την υπόθεση ανέλαβε τελικά ο ΔΕΔΔΗΕ που… κατασκεύασε καινούργιο υποσταθμό με αίτηση του εκπροσώπου των καταληψιών, τοποθέτησε καινούργιο υπόγειο καλώδιο και τελικά έγινε η σύνδεση, καθώς φαίνεται με έναν από τους γνωστούς τρόπους με τους οποίους διενεργούνται οι ρευματοκλοπές. Προφανώς, αφού κάτι τέτοιο δεν μπορούσε να συμβεί επισήμως, καθώς ο μετρητής δεν εκπροσωπείτο από κανένα Προμηθευτή!
Με αυτό τον τρόπο πίστευαν ότι δεν έχουν καμία ευθύνη, καθώς αν τους καλούσε Εισαγγελέας θα υποστήριζαν πως δεν έχουν προβεί σε σύνδεση και πως αγνοούν πώς έγινε αυτή.
Ο καιρός περνούσε, το κτίριο έπαιρνε ρεύμα με παράνομο τρόπο και όσοι στη ΔΕΗ υπενθύμιζαν ιεραρχικά πως το ξενοδοχείο ηλεκτροδοτείτο κανονικά, ελάμβαναν προφορικών την απάντηση να… μην ασχολούνται αφού δεν εκπροσωπείται ο μετρητής από τη ΔΕΗ.
Δηλαδή, οι άνωθεν πιέσεις είχαν αποδώσει. Η επιτομή της γνωστής ρήσης «και η πίτα ολόκληρη και ο σκύλος χορτάτος».
Άλλα έγραφαν και άλλα έλεγαν…
Στη ΔΕΗ οι νομιμόφρονες συνέχιζαν να αντιδρούν, με τις αντιδράσεις τους να φθάνουν ως την ΔΕΔΔΗΕ. Αλλά και εκεί υπήρξε διχογνωμία μεταξύ ανώτατων στελεχών, με τον ένα ζητεί διακοπή της ηλεκτροδότησης και τον άλλο να επιμένει στην τακτική της εθελοτυφλίας. Με αποτέλεσμα ο πρώτος να βρεθεί εκτός ΔΕΔΔΗΕ…
Ωστόσο, επειδή και αυτοί που δεν ήθελαν να χαλάσουν το χατίρι στις συλλογικότητες που διαχειρίζονταν τον χώρο αντελήφθησαν πως αργά ή γρήγορα η υπόθεση θα αποκαλυπτόταν, ζητήθηκε τελικά τον Νοέμβριο του 2017 από την Διεύθυνση Περιφέρειας Αττικής να προβεί σε έλεγχο και αν διαπιστωθεί ηλεκτροδότηση του κτιρίου να διακοπεί η παροχή.
Φαίνεται, όμως, πως άλλες εντολές δίνονταν γραπτώς και άλλες προφορικώς. Έτσι, οι υφιστάμενοι συνέχιζαν να μην εκτελούν τις εντολές, δεν απαντούσαν στις επιστολές που λάμβαναν με e-mail και βέβαια ουδέποτε προέβησαν σε διακοπή της παροχής.
Το κτίριο ηλεκτροδοτείτο κανονικά (και τζάμπα) μέχρι την ημέρα (10 Ιουλίου) που οι καταληψίες παρέδωσαν ησύχως τα κλειδιά.
Η οικονομική βλάβη για τη ΔΕΗ είναι τεράστια, καθώς στην ετήσια εκκαθάριση όλη η καταναλωθείσα αλλά μη τιμολογηθείσα ενέργεια του συστήματος χρεωνόταν εξ υπολοίπου στη ΔΕΗ για τα έτη 2016 και 2017 και αναλογικά σε όλους τους Προμηθευτές για τα έτη 2018 και 2019, με τη ΔΕΗ να καταβάλλει το μεγαλύτερο μερίδιο, αφού εξακολουθεί να είναι ο Δεσπόζων Προμηθευτής.
Όλα τα παραπάνω δεν αμφισβητούνται και προφανώς είναι αρμοδιότητας εισαγγελέα, καθώς η κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η μεγαλύτερη επιχείρηση της χώρας και οι λόγοι οι οποίοι μας έφεραν ως εδώ πρέπει να ερευνηθούν ως προς όλες τις πτυχές τους.
Ο τρόπος, όμως, με τον οποίο αντιμετωπίστηκε η συγκεκριμένη ρευματοκλοπή είναι απόλυτα ενδεικτικός μιας νοοτροπίας ιδιοκτησίας του Κράτους για την εξυπηρέτηση ιδεοληψιών και ιδιοτελών συμφερόντων.
Ρίχνεις μια ματιά στο τι συνέβη στο City Plaza και καταλαβαίνεις αμέσως τι σημαίνει… συριζαϊκός «εξηλεκτρισμός».
Σοσιαλισμός ίσον σοβιέτ συν εξηλεκτρισμός συν ρευματοκλοπή!
Αυτό φαίνεται ότι εννοούσε ο κ. Τσίπρας όταν, τον Μάιο του 2013, μιλώντας στη γενική συνέλευση του ΣΕΒ, είχε πει: «Επιτρέψτε μου την υποχώρηση στο πειρασμό, να σας υποβάλω στη μικρή δοκιμασία να ακουστεί σ'' αυτή την αίθουσα το όνομα ενός ανθρώπου που οι περισσότεροι δεν θα συμπαθείτε, αν και έχει πεθάνει εδώ και πολλά χρόνια: Του Βλαδιμίρ Ίλιτς Ουλιάνοφ. Που έμεινε στην ιστορία γνωστός ως Λένιν! Επειδή λοιπόν καλό είναι να μαθαίνει κανείς ακόμα και από τους αντιπάλους του, θέλω να σας θυμίσω μια πασίγνωστη φράση του για την ανοικοδόμηση της τότε κατεστραμμένης χώρας του: Σοσιαλισμός ίσον σοβιέτ συν εξηλεκτρισμός»!
Οπότε, στην κατά ΣΥΡΙΖΑ ερμηνεία… Σοσιαλισμός ίσον σοβιέτ συν εξηλεκτρισμός συν ρευματοκλοπή!
Η Οκτωβριανή Επανάσταση στην υπηρεσία του «δεν πληρώνω»!
Και κάπως έτσι φθάσαμε στον Νοέμβριο του 2017, όταν η οργάνωση μελών ΔΕΗ ΣΥΡΙΖΑ, διοργάνωσε εκδήλωση αφιερωμένη στα 100 χρόνια από την Οκτωβριανή Επανάσταση, με θέμα «Οκτωβριανή Επανάσταση και Εξηλεκτρισμός», με ομιλητή τον κ. Θανάση Καρτερό.
Ο οποίος είχε διαβεβαιώσει πως η… γεννήτρια της Οκτωβριανής Επανάστασης είναι παρούσα όχι μόνο σε κόμματα όπως ο ΣΥΡΙΖΑ και οι Podemos, αλλά και στα κινήματα «δεν πληρώνω»!
Οπότε, πού το περίεργο; Μια τέτοια γεννήτρια εν τη ευρεία εννοία μπήκε και στο City Plaza για να εξυπηρετηθεί το κίνημα «δεν πληρώνω» των αλληλέγγυων.
Και σίγουρα όλα αυτά είχε στο νου του ο κ. Τσίπρας όταν, το καλοκαίρι του 2014, είχε φορέσει τα φυσεκλίκια του και ανέβηκε στο Αμύνταιο της Φλώρινας απαιτώντας να γίνει δημοψήφισμα για τη ΔΕΗ και αθροίζοντας τις ψήφους του με αυτές της Χρυσής Αυγής.
Μέχρι και σήμερα που μιλάμε, το ηρωικό επιχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ (από Τσίπρα ως Λαφαζάνη, Σκουρλέτη και Σταθάκη) είναι ότι «απέτρεψαν» τη δημιουργία της «Μικρής ΔΕΗ».
Πώς χάθηκε η ευκαιρία της «Μικρής ΔΕΗ»
Απόφαση της κυβέρνησης Σαμαρά που ουσιαστικά αποτελούσε μια προσπάθεια να διατηρηθεί πράγματι ο δημόσιος χαρακτήρας του ηλεκτρικού ρεύματος, καθώς το 30% πήγαινε στον ανταγωνισμό και τα έσοδα από την πώληση θα πήγαιναν στη μητρική εταιρία. Με συνολικό όφελος 5 δις ευρώ – 3 δις για τη ΔΕΗ (1,5 δις για την αγορά, 1,5 δις για τη μονάδα της Μελίτης) και άλλα 2 δις για τις αναβαθμίσεις που θα έκανε ο ανάδοχος.
Είχε τότε επιλεγεί αυτό το μοντέλο για να ξεπεραστεί ανώδυνα η ευρωπαϊκή υποχρέωση της χώρας, (απέναντι στην Κομισιόν), που επιβάλλει να πάψει η ΔΕΗ να έχει δεσπόζουσα θέση στην αγορά ηλεκτρισμού και να σταματήσει να μονοπωλεί την εκμετάλλευση των λιγνιτών και των υδάτινων πόρων της χώρας.
Ως γνωστόν, η ΔΕΗ είναι Ανώνυμη Εταιρεία, εισηγμένη στο Χρηματιστήριο και λειτουργεί σύμφωνα με τους κανόνες της Ε.Ε. όπως μια οποιαδήποτε Ανώνυμη Εταιρεία, εξυπηρετώντας τα συμφέροντα των μετόχων της.
Το συγκεκριμένο μοντέλο είχε εφαρμοστεί με επιτυχία σε 19 κράτη-μέλη της ΕΕ, με πιο επιτυχημένο παράδειγμα αυτό της Ιταλίας, όπου η ENEL, μετά την αποκρατικοποίησή της παραμένει η μεγαλύτερη επιχείρηση ενέργειας της χώρας και έχει επεκταθεί σε 40 χώρες της Ευρώπης και της Βόρειας και Λατινικής Αμερικής.
Η κυβέρνηση Σαμαρά πέτυχε η αποκρατικοποίηση της ΔΕΗ να μην γίνει από το ΤΑΙΠΕΔ, αλλά από την ίδια τη ΔΕΗ, προκειμένου τα έσοδα να επενδυθούν στην ίδια την εταιρία και όχι να πάνε στην αποπληρωμή του χρέους.
Τον Ιούλιο του 2014 η κυβέρνηση (υπουργός Γ. Μανιάτης) είχε ψηφίσει και τα ακόλουθα ευεργετικά:
- Το τίμημα για την πώληση της «μικρής ΔΕΗ» δεν θα υπολειπόταν της λογιστικής αξίας ροών των μονάδων, ορυχείων, κλπ που θα εισφέρονταν στη νέα εταιρία.
- Απαγορεύονταν επί πέντε χρόνια οι απολύσεις προσωπικού που θα μεταφερόταν στη «μικρή ΔΕΗ» για λόγους οικονομικούς, τεχνικούς ή οργάνωσης. Στη νέα εταιρία θα ίσχυαν επίσης οι όροι εργασίας που εφαρμόζονται στη ΔΕΗ.
- Οι υποχρεώσεις του Δημοσίου και των ασφαλιστικών φορέων για την ασφαλιστική κάλυψη των εργαζομένων εξακολουθούσαν να ισχύουν.
- Η νέα εταιρία αναλάμβανε τις υποχρεώσεις της ΔΕΗ ως προς τις προσλήψεις (κριτήρια εντοπιότητας κλπ), τη διαχείριση των υδάτων στα υδροηλεκτρικά, την παροχή νερού για άρδευση και ύδρευση. Επίσης αναλάμβανε τις υποχρεώσεις της ΔΕΗ έναντι των κατοίκων των περιοχών όπου βρίσκονται μονάδες παραγωγής και ορυχεία που θα εισφέρονταν στη «μικρή ΔΕΗ».
- Οι πελάτες που θα μεταφέρονταν στη μικρή ΔΕΗ θα αποτελούσαν αντιπροσωπευτικό δείγμα των πελατών της ΔΕΗ. Θα μεταφέρονταν δηλαδή μικροί και μεγάλοι καταναλωτές, με καλό αλλά και κακό ιστορικό πληρωμών, επισφάλειες, κλπ. Δηλαδή, το 30% της πώλησης θα αφορούσε οριζόντια το ενεργητικό και το παθητικό των πελατών και των δανείων.
Με λίγα λόγια, τα έσοδα από την αποκρατικοποίηση θα πήγαιναν στην ίδια την επιχείρηση και η ΔΕΗ θα μπορούσε να αποπληρώσει δάνεια, να αποκτήσει ρευστότητα για να προχωρήσει στις αναγκαίες επενδύσεις, ενώ αποτελούσε υποχρέωση του επενδυτή η αναβάθμιση των υφιστάμενων μονάδων.
Μέσω των έργων αναβάθμισης των υφιστάμενων μονάδων από τον επενδυτή θα δημιουργούνταν νέες θέσεις εργασίας ιδιαίτερα στις τοπικές κοινωνίες που βρίσκονται οι αντίστοιχες μονάδες παραγωγής.
Τελικά τα έδωσαν όλα τζάμπα!
Αλλά μετά από τα… Ιουλιανά του 2014, ήλθε ο ΣΥΡΙΖΑ, τα παρέδωσε όλα και τελικά για να κλείσει η (δική του) Πρώτη Αξιολόγηση, τον Ιούνιο του 2016, αποδέχθηκε περιορισμό του ολιγοπωλίου, πώληση των μετοχών που διαθέτει η ΔΕΗ στον ΑΔΜΗΕ και μεταφορά (μέσω του ΤΑΙΠΕΔ) της ΔΕΗ στο Υπερταμείο, το οποίο (όπως ρητώς αναφερόταν) θα βρίσκεται εκτός της δικαιοδοσίας του κράτους (at arm's length, για όσους γνωρίζουν τι σημαίνει).
Έτσι, η κυβέρνηση Τσίπρα κατάφερε να δοθούν όλα τζάμπα, δωρεάν, χωρίς ένα ευρώ! Την ίδια ώρα, αποδέχθηκε να χάσει η ΔΕΗ το 40% του κύκλου εργασιών της, δηλαδή 2 δισεκατομμύρια ευρώ, χωρίς κανένα αντάλλαγμα. Επίσης, αποδέχθηκε την πώληση του 40% της λιγνιτικής παραγωγής της εταιρείας, χωρίς να ορίζει ούτε καν ελάχιστο τίμημα αλλά πουλάει ηλεκτρική ενέργεια μέσω δημοπρασιών (ΝΟΜΕ) κάτω του μεταβλητού κόστους παραγωγής.
Μέσα σε τέσσερα χρόνια κατάντησαν τη Δ.Ε.Η. από βασικό αναπτυξιακό πυλώνα για την ελληνική οικονομία σε μια εταιρία που αγωνίζεται για την επιβίωσή της.
Η χρηματιστηριακή αξία της εταιρίας τον Οκτώβριο του 2014 (6/10/2014) ήταν 1,9 δις ευρώ, και σήμερα είναι μόλις 300 εκατομμύρια!
Επί κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, το λειτουργικό περιθώριο της ΔΕΗ μειώθηκε κατά 64%, η χρηματιστηριακή της αξία κατά 84%, ενώ τα ληξιπρόθεσμά της υπερτριπλασιάστηκαν. Η αναλογία χρέους προς λειτουργικό περιθώριο κέρδους (EBITDA) της Δ.Ε.Η. από 3,5 φορές που ήταν το 2014 εκτινάχθηκε στις 7,5 φορές το 2017, γεγονός που σημαίνει ότι εδώ και δυο χρόνια η εταιρία έχει περάσει σε ζώνη υψηλής επικινδυνότητας για τη βιωσιμότητά της, με αποτέλεσμα να μην έχει κολώνες για να επεκτείνει το ρεύμα σε περιοχές εντός σχεδίων πόλεων που πρέπει να ηλεκτροδοτηθούν.
Και σαν να μην έφθαναν όλα αυτά εξαγόρασαν (το 2018) έναντι 5 εκ. ευρώ και την εταιρία EDS του αντιπροέδρου του Ζάεφ Κότσο Ανγκιούσεφ, φορτώνοντας τη ΔΕΗ και με τα χρέη και τις υποχρεώσεις της σκοπιανής εταιρίας, ύψους 26 εκ ευρώ!
Μπορεί η ΔΕΗ να πλήρωσε 4,8 εκατ ευρώ στον αντιπρόεδρο της κυβέρνησης Ζάεφ για να εξαγοράσει την εταιρεία του EDS, όμως φορτώθηκε ταυτόχρονα με τις υποχρεώσεις της, ύψους… 26 εκατ ευρώ! Δηλαδή πήρε μαζί και το δανεισμό της, που υπερβαίνει κατά… 5 και πλέον φορές το ποσό της αγοράς – όπως προέκυψε από τις συνοπτικές οικονομικές καταστάσεις της ΔΕΗ για το α'' εξάμηνο του 2018.
Φθάσαμε έτσι στις 28 του περασμένου Ιουνίου, λίγες μέρες πριν από τις εκλογές, οπότε ανακοινώθηκαν αρνητικά αποτελέσματα (ζημίες μετά από φόρους) που διαμορφώθηκαν στα 205,1 εκατομμύρια ευρώ κατά το πρώτο τρίμηνο του 2019, έναντι ζημιών 12,6 εκ ευρώ το αντίστοιχο τρίμηνο του 2018.
Δηλαδή, το 2014 η κυβέρνηση Σαμαρά άφησε τη ΔΕΗ με 90 εκ κέρδη και η κυβέρνηση Τσίπρα την παραδίδει με 900 εκ ζημίες.
Συμπέρασμα: Τον Ιούλιο του 2014, ο κ. Τσίπρας αποκαλούσε τους επενδυτές «αετονύχηδες» και «αεριτζήδες» που έρχονταν να κάνουν… ριφιφί!
Αλλά τελικά το μεγάλο ριφιφί έγινε επί των ημερών του…
* Βουλευτής Β΄ Αθηνών Νότιος Τομέας, πρώην υφυπουργός παρά τω πρωθυπουργώ και κυβερνητική εκπρόσωπος, δημοσιογράφος
