Της Βάσως Κόλλια
Η 3η Νοεμβρίου έχει ορισθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση ως η Ευρωπαϊκή Ημέρα Ισότητας των Αμοιβών. Τι εννοου?με, όμως, όταν λέμε ισότητα των αμοιβών ή μισθολογικη? διαφορα? μεταξυ? των φυ?λων; Η μισθολογικη? διαφορα? μεταξυ? των φυ?λων ει?ναι η διαφορα? μεταξυ? των μέσων ετήσιων αποδοχών μεταξύ γυναικών και ανδρών.
Λαμβάνει υπόψη τρία είδη μειονεκτημάτων που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες:
- χαμηλότερες ωριαίες αποδοχές
- λιγότερες ώρες εργασίας σε έμμισθες θέσεις εργασίας και
- χαμηλότερα ποσοστά απασχόλησης (για παράδειγμα διακοπή σταδιοδρομίας για τη φροντίδα παιδιών ή συγγενικών προσώπων).
Οι παράγοντες στους οποίους οφείλεται το μισθολογικό χάσμα είναι πολλοί: οι γυναίκες συχνά εργάζονται με καθεστώς μερικής απασχόλησης, προσκρούουν στη «γυάλινη οροφή» στο εταιρικό περιβάλλον, εργάζονται σε κλάδους στους οποίους οι αμοιβές είναι χαμηλότερες ή συχνά αναγκάζονται να αναλάβουν την κύρια ευθύνη για τη φροντίδα της οικογένειάς τους.Η καθημερινή γυναίκα βρίσκει μια θέση εργασίας και παραμένει σε αυτή δυσκολότερα από ότι ένας άνδρας. Είναι «θύμα» μαύρης εργασίας περισσότερο από τον άνδρα.
Κατα? με?σο ο?ρο, οι γυναι?κες στην Ε.Ε. κερδι?ζουν περι?που 16,2 % λιγο?τερα χρη?ματα την ω?ρα απο? τους α?νδρες. Η διαφορα? στις αμοιβε?ς των φυ?λων ποικι?λλει ανα? την Ευρω?πη. Ει?ναι μικρο?τερη του 10 % στη Σλοβενι?α, τη Μα?λτα, την Πολωνι?α, την Ιταλι?α, το Λουξεμβου?ργο και τη Ρουμανι?α, αλλα? μεγαλυ?τερη του 20% στην Ουγγαρι?α, τη Σλοβακι?α, την Τσεχία , τη Γερμανι?α, την Αυστρι?α και την Εσθονι?α. Παρο?τι η συνολικη? μισθολογικη? διαφορα? μεταξυ? των φυ?λων ε?χει περιοριστει? τα τελευται?α δε?κα χρο?νια, σε ορισμε?νες χω?ρες (Ουγγαρι?α, Πορτογαλι?α) η εθνικη? μισθολογικη? διαφορα? μεταξυ? των δυ?ο φυ?λων ε?χει ουσιαστικα? διευρυνθει?.
Στη χώρα μας η μισθολογική διαφορά μεταξύ των φύλων φθάνει το 12,5%, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Στατιστικής Υπηρεσίας έτους 2014. Παράλληλα, η διαφορά των συνολικών αποδοχών μεταξύ γυναικών και ανδρών φθάνει το 41,4%, τη στιγμή που η μέση διαφορά των συνολικών αποδοχών μεταξύ των φύλων στην Ε.Ε. είναι 39,6%.
Το μισθολογικό χάσμα μεταξύ των φύλων βρίσκεται σε στασιμότητα την τελευταία πενταετία. Με τον σημερινό ρυθμό των αλλαγών, αναμένεται να κλείσει μόνο στις αρχές της επόμενης χιλιετίας.
Η μισθολογικη? διαφορα? μεταξυ? των φυ?λων υφι?σταται παρα? το γεγονο?ς ο?τι οι γυναι?κες ε?χουν καλυ?τερες επιδο?σεις στο σχολει?ο και στο πανεπιστη?μιο απο? τους α?νδρες. Κατα? με?σο ο?ρο, το 2014, 83 % των νεαρω?ν γυναικω?ν ε?φθασαν τουλα?χιστον στο επι?πεδο της ανω?τερης δευτεροβα?θμιας εκπαι?δευσης στην ΕΕ, ε?ναντι 77,6 % των ανδρω?ν. Επι?σης, οι γυναι?κες αντιπροσωπευ?ουν το 60 % των αποφοι?των πανεπιστημι?ου στην ΕΕ.
Ποιες ει?ναι οι επιπτω?σεις της μισθολογικη?ς διαφορα?ς μεταξυ? των φυ?λων στη δια?ρκεια του βι?ου;Αποτε?λεσμα της μισθολογικη?ς διαφορα?ς μεταξυ? των φυ?λων ει?ναι ο?τι οι γυναι?κες κερδι?ζουν λιγο?τερα χρη?ματα στη δια?ρκεια του βι?ου τους, γεγονο?ς που συνεπα?γεται χαμηλο?τερες συντα?ξεις και κι?νδυνο φτω?χειας στην τρι?τη ηλικι?α, καθώς το συνταξιοδοτικό χάσμα μεταξύ των φύλων ανέρχεται σε 36,6 %.Το 2014 το 21,7 % των γυναικω?ν α?νω των 65 αντιμετω?πιζε τον κι?νδυνο της φτω?χειας, σε συ?γκριση με το 16,3 % των ανδρω?ν.
Η ισότιμη συμμετοχή των γυναικών στην εργασία, στην αμοιβή, στην παραγωγή γνώσης, αγαθών και υπηρεσιών, αποτελεί μονόδρομο για την ευημερία των κοινωνιών μας. Σήμερα, μόλις οι μισές από τις γυναίκες που βρίσκονται σε ηλικία κατάλληλη για εργασία, έχουν δουλειά.
Αυτό μεταφράζεται σε χαμηλότερη οικονομική ανάπτυξη έως και κατά 27% του κατά κεφαλήν ΑΕΠ σε ορισμένες χώρες. Το νούμερο αυτό προκύπτει από την τελευταία μελέτη του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου. Επίσης, έχει αποδειχθεί ότι η συμμετοχή γυναικών στην ηγεσία των επιχειρήσεων συνδέεται με εντυπωσιακά αυξημένη κερδοφορία.
Τα χαρακτηριστικά αυτής της πολύπλευρης κρίσης που ζούμε δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν ουσιαστικά χωρίς την ενεργό συμμετοχή της γυναικείας συνείδησης, λειτουργίας και αποτελεσματικότητας. Δεν μπορούμε να βγούμε από αυτό τον λαβύρινθο, χωρίς το 100% της δύναμης της κοινωνίας μας.
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει αναλάβει δράση για την εξάλειψη του χάσματος των αμοιβών μεταξύ γυναικών και ανδρών. Πρέπει όμως με τη σειρά της και η ελληνική κυβέρνηση αλλά και η αντιπολίτευση όταν εφαρμόζουν ή σχεδιάζουν πολιτικές να λαμβάνουν υπόψιν τους τις δυνατότητες, τις δεξιότητες αλλά και τις ανάγκες του 51% της κοινωνίας μας.
Πρέπει το πολιτικό μας σύστημα να γίνει πιο δεκτικό και φιλικό στο γυναικείο φύλο.
Δεν έχουμε πλέον την πολυτέλεια διαχωρισμού της οικονομίας,της πολιτικής και της κοινωνίας με βάση το φύλο.
