Του Νίκου Κωστόπουλου*
Τι είναι μια έξυπνη πόλη;
Ας ξεκινήσουμε με έναν ορισμό: μια πόλη μπορεί να οριστεί ως «έξυπνη» όταν οι επενδύσεις σε ανθρώπινο και κοινωνικό κεφάλαιο, η παραδοσιακή υποδομή επικοινωνιών και η σύγχρονη υποδομή επικοινωνίας συμβάλλουν στη βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη και στην υψηλή ποιότητα ζωής με σωστή διαχείριση των φυσικών πόρων μέσω συμμετοχικής δράσης.
Στην πράξη;
Τα τελευταία χρόνια, οι έξυπνες πόλεις αναπτύχθηκαν και επεκτάθηκαν σε όλο τον κόσμο. Αλλά τι είναι πραγματικά οι έξυπνες πόλεις; Σύμφωνα με τον ορισμό, μια έξυπνη πόλη αντιμετωπίζει πολλές προκλήσεις σε πολλούς διαφορετικούς τομείς, όπως η επαρκής πρόσβαση σε πόσιμο νερό, η καθαρότερη ενέργεια και τα έξυπνα κτίρια που κατανοούν τις ανάγκες των ενοίκων τους και την ικανότητα να μετακινούνται αποτελεσματικά κρατώντας παράλληλα την πόλη πιο πράσινη.
Μια έξυπνη πόλη πρέπει να ανανεώσει και να επανεξετάσει τον τρόπο που τη βιώνει o κάτοικός της.
Προφανώς, ορισμένες πόλεις το κάνουν πολύ καλύτερα από άλλες, όπως η Σιγκαπούρη, η Βαρκελώνη ή το Λονδίνο. Αυτές οι τρεις πόλεις στήριξαν την ανάπτυξη της αστικής περιοχής τους για να διευκολύνουν και να απλοποιήσουν την καθημερινή ζωή των κατοίκων τους.
Για παράδειγμα, στη Βαρκελώνη, εγκατέστησαν πολλούς αισθητήρες γύρω από την πόλη: για τη διαχείριση της κυκλοφορίας, την παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα και του θορύβου, καθώς και σύστημα αισθητήρων για άρδευση, που επιτρέπουν στους ανθρώπους να γνωρίζουν πότε προβλέπεται βροχή και έτσι να προσαρμόζονται ανάλογα οι ψεκαστήρες της πόλης.
Γιατί χρειαζόμαστε έξυπνες πόλεις;
Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους θα πρέπει να μετατρέψουμε τις πόλεις μας: οι πόλεις μας μεγαλώνουν συνεχώς, οι μετακινήσεις μας γίνονται μακρύτερες, οι δρόμοι μεγαλύτεροι και οι επιπτώσεις στο περιβάλλον είναι χειρότερες από ποτέ.
Για να αντιμετωπίσουμε αυτές τις προκλήσεις, πρέπει να αναζητήσουμε τα παραδείγματα πόλεων, που έχουν ήδη πετύχει σε αυτόν τον τομέα και αναπαράγουν το μοντέλο.
Υπάρχουν ήδη αρκετές έξυπνες πόλεις στον κόσμο σύμφωνα με το δείκτη IESE Cities in Motion, όπου έχουν υπολογιστεί οι βαθμολογίες απόδοσης για 165 πόλεις σε 80 χώρες βάσει μιας εξαντλητικής λίστας οικονομικών και κοινωνικών δεικτών.
Η Ελλάδα λείπει από αυτή τη λίστα, παρά το γεγονός ότι και εδώ οι προκλήσεις είναι πολλές: σκουπίδια, νερό, ενέργεια, πάρκινγκ, κυκλοφορία.
Για αυτό και η Ευρωπαϊκή Ένωση διαθέτει χρηματοδότηση για τις έξυπνες πόλεις με στοχευμένα προγράμματα, όπως τα Horizon 2020, COSME και ELENA.
Εάν θέλουμε οι έξυπνες πόλεις να γίνουν πραγματικότητα και να αναπτυχθούν, χρειαζόμαστε τις τοπικές αρχές να συνεργαστούν περισσότερο από ποτέ με τον ιδιωτικό τομέα και πολλοί διαφορετικοί οργανισμοί θα πρέπει να συνεργαστούν για να βοηθήσουν τις πόλεις να γίνουν πιο έξυπνες ξεπερνώντας αγκυλώσεις και νοοτροπίες δεκαετιών.
Αλλά πρώτα από όλα θα πρέπει εμείς οι πολίτες να σπρώξουμε τις εξελίξεις. Όλοι μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά και να κάνουμε την πόλη μας καλύτερη, πιο πράσινη και πιο έξυπνη. Γιατί αν γίνει έξυπνη, θα γίνει και βιώσιμη. Και αυτό είναι το ζητούμενο, όχι αύριο, αλλά σήμερα.
*O κ. Νίκος Κωστόπουλος είναι Σύμβουλος Επιχειρηματικής Ανάπτυξης και Υποψήφιος Βουλευτής Βόρειου Tομέα Αθηνών με τη Νέα Δημοκρατία.