Του Δημήτρη Καμπουράκη
Στον καταγάλανο ελληνικό χάρτη των ευρωεκλογών, πέντε μόνο εκλογικές περιφέρειες διατήρησαν το ροζουλί χρώμα του Σύριζα. Άρτα, Αχαΐα, Δυτική Αθήνα, Ηράκλειο, Χανιά. Στις εθνικές εκλογές που καταφθάνουν, δεν ξέρω τι θα γίνει στις υπόλοιπες τέσσερις περιφέρειες, αλλά στα Χανιά η ΝΔ θα είναι πρώτη. Δεν το γράφω τυχαία, υπάρχει ειδικός λόγος.
Ο νομός περιέχει ειδικούς συμβολισμούς για τον αρχηγό της ΝΔ, όλοι το αντιλαμβανόμαστε. Πατρίδα του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, εκλογική περιφέρεια της Ντόρας σήμερα, αλλά και τόπος καταγωγής του Κυριάκου, τα Χανιά αποτελούν ένα είδος πολιτικού φετίχ για την ηγεσία της ΝΔ. Στις ευρωεκλογές, η ΝΔ έκανε ένα πελώριο άλμα και πλησίασε τον Σύριζα σε απόσταση αναπνοής, όμως δεν τον έφτασε. Το τελικό αποτέλεσμα στον νομό ήταν Σύριζα 28,6% με την ΝΔ στο 26,6%, δηλαδή διαφορά δύο μονάδων.
Βεβαίως, τον Σεπτέμβριο του 2015, ο Σύριζα είχε φτάσει το 41,6%, με την ΝΔ να σταματά στο 19,4%, διαφορά 22,2%. Η κάλυψη είκοσι ολόκληρων μονάδων προφανώς ήταν μια τεράστια επιτυχία για την ΝΔ, όμως το χρώμα που θα καλύψει τον νομό στον πανελλαδικό χάρτη την νύχτα των εκλογών, είναι το κρίσιμο σημείο. Αν ο Σύριζα χάσει και τον τρίτο από τους τέσσερις νομούς της Κρήτης, τότε θα μιλάμε για σάρωμα.
Γιατί οι αναλυτές θεωρούν ότι στις 7 Ιούλη η ΝΔ θα βγει μπροστά στον νομό, παρά την μη ευκαταφρόνητη διαφορά των 2,2% μονάδων; Πρώτον διότι είναι σφόδρα πιθανό ν' ανοίξει κι άλλο η ψαλίδα πανελλαδικά ανάμεσα στον πρώτο και τον δεύτερο. Δεύτερον, διότι στα Χανιά υπάρχει ειδικός λόγος, που μόνο με μικροσκόπιο στα χαμηλά του πίνακα των αποτελεσμάτων μπορεί να γίνει αντιληπτός. Εκεί στα χαμηλά βλέπουμε το ακόλουθο παράδοξο: Ενώ σ' όλη την υπόλοιπη χώρα ο Βασίλης Λεβέντης καταβαραθρώθηκε, τα Χανιά ήταν ο μοναδικός νομός που αύξησε την δύναμη του (και σε ποσοστό και σε ψήφους) σε σύγκριση με τον Σεπτέμβριο του 2015.
Παράδοξο; Όχι τόσο για τους γνωρίζοντες. Στα Χανιά υπάρχει ο Χρήστος Μαρκογιαννάκης. Παραδοσιακός παράγων της Δεξιάς στον νομό, υπουργός του Κώστα Καραμανλή, πανίσχυρος βουλευτής της ΝΔ για δεκαετίες, διέθετε τον καιρό της παντοδυναμίας του κοντά 18.000 προσωπικούς σταυρούς. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τον εκπαραθύρωσε ψυχρά από το ψηφοδέλτιο της ΝΔ επικαλούμενος την ανανέωση, αλλά στην πραγματικότητα για πολλούς άλλους λόγους. Ας πούμε ότι το προφίλ και οι πρακτικές των δύο ανδρών μοιάζουν όσο η έρημος της Σαχάρας με τα δάση του Αμαζονίου.
Ο Μαρκογιαννάκης βρέθηκε ξαφνικά μετέωρος, με μια απερίγραπτη προσωπική πια μανία εναντίον του Κυριάκου και της Ντόρας. Ψάχνοντας επί μήνες να δει ποιο κόμμα θα μπορούσε να τον δεχτεί (έχοντας και ελπίδες να εκλεγεί), είδε το μεγαλύτερο μέρος των οπαδών του να απομακρύνονται σταδιακά από κοντά του. Παραδοσιακοί νεοδημοκράτες στο σύνολο τους, κατανοούσαν μεν το παράπονο του Χρήστου, αλλά οι περισσότεροι ψήφισαν τελικά το παλιό τους κόμμα. Η επαφή όμως του Μαρκογιαννάκη με την εκλογική του πελατεία είναι προσωπική, αδιάλειπτη, σκληρή και σφραγισμένη από λογιών-λογιών εξυπηρετήσεις, υποχρεώσεις, κουμπαριές και υπόγειες σχέσεις. Δεν υπονοώ κάτι το μεμπτό, ας πούμε ότι πρόκειται για επαφή γεμάτη πολυπλοκότητες.
Ο Χρήστος λοιπόν, λίγο πριν τις ευρωεκλογές, έδωσε τελικά «γραμμή» στον σκληρό πυρήνα των οπαδών του να ψηφίσουν Λεβέντη. Η επιχειρηματολογία του ήταν απλή: «Στέλνουμε ένα μήνυμα στον Κυριάκο, κάνουμε επίδειξη δύναμης στα Χανιά, κατεβαίνω στην συνέχεια στις εθνικές εκλογές με τον Λεβέντη και με την προσωπική μου ισχύ στο νομό βγαίνω βουλευτής της Ένωσης Κεντρώων από την εφετειακή Κρήτης ή από την τελευταία κατανομή σε επίπεδο επικράτειας.» Υπολόγιζε ότι θα έστελνε 5.000 ψήφους στον Λεβέντη, κατάφερε να στείλει 2.000. Να λοιπόν πως εκτοξεύτηκε στα Χανιά η Ένωση Κεντρώων, ενώ πανελλαδικά πήγε κατά διαόλου.
Το σχέδιο ήταν αξιοπρόσεκτο, με μια προϋπόθεση: Ότι ο Λεβέντης θα ξανάμπαινε στην Βουλή μετά την 7η Ιουλίου. Οι ευρωεκλογές έδειξαν ότι η Ένωση Κεντρώων ακολουθεί την μοίρα των ΑΝΕΛ και του Ποταμιού. Κανένας στην χώρα δεν πιστεύει ότι ο Λεβέντης θα βρίσκεται στη νέα Βουλή, γιατί να το πιστέψει κάποιος στα Χανιά και δίχως να ναι πραγματικός οπαδός του; Άρα, ειδικά στα μάτια ενός παλαιόθεν νεοδημοκράτη, η ψήφος στην Ένωση Κεντρώων είναι ο ορισμός της χαμένης ψήφου. Η επιχειρηματολογία του Χρήστου απέναντι στους οπαδούς του χάνει το νόημα της και την πειθώ της.
Αφήστε που στην πλειοψηφία τους πρόκειται για ανθρώπους εθισμένους στην πολιτική προστασία και στην μικροεξυπηρέτηση απέναντι στο κράτος. Τι να τον κάνουν αυτοί τον Μαρκογιαννάκη, αφού δεν θα είναι καν βουλευτής; Πως θα τους κάνει την «δουλειά» τους; Τον αγαπούν ίσως, αλλά το «συμφέρον» τους όπως το αντιλαμβάνονται, τους οδηγεί να αναζητήσουν κάλυψη και επαφές στα παλιά τους λημέρια όπου θα κατοικοεδρεύουν πια οι νικητές.
Δεν είναι λοιπόν διόλου αβάσιμοι οι υπολογισμοί που λένε ότι την 7η Ιουλίου το σύνολο σχεδόν των 2.000 νεοδημοκρατικών ψήφων που στις ευρωεκλογές πήγαν στον Λεβέντη, θα επιστρέψουν στην βάση τους. Η διαφορά των δύο μονάδων που καταγράφτηκε μεταξύ Σύριζα και ΝΔ ισοδυναμεί με 1691 ψήφους. Να γιατί η ΝΔ είναι βέβαιο ότι θα αναδειχθεί πρώτη στον νομό. Στις ευρωεκλογές ήρθε δεύτερη όχι επειδή άντεξε ο Σύριζα, αλλά διότι είχε έναν μικρό εμφύλιο στους κόλπους της που τώρα βαίνει στο τέλος του.
Προσωπικά μάλιστα, δεν θεωρώ διόλου βέβαιη την τελική κάθοδο του Μαρκογιαννάκη με την Ένωση Κεντρώων. Για ποιο λόγο να εκτεθεί μ' ένα κόμμα που δεν θα είναι στην επόμενη βουλή και να τελειώσει την πολιτική του καριέρα μ' έναν αριθμό προσωπικών ψήφων που θα είναι ντροπιαστικός σε σύγκριση με τα παλιά του μεγαλεία;
