Του Αντώνη Δαρζέντα
«Κλέψατε τα όνειρα μας και τα παιδικά μου χρόνια με τα άδεια λόγια σας. Άνθρωποι υποφέρουν, άνθρωποι πεθαίνουν. Είμαστε στην αρχή μιας μαζικής καταστροφής και μιλάτε μόνο για χρήματα και ανάπτυξη. Πως τολμάτε;. Αποτύχατε».
Με τρεμάμενη φωνή η δεκαεξάχρονη Γκρέτα Τούνμπεργκ ως νέα Κασσάνδρα προμηνύει το τέλος μας.
Αλλά όχι μόνο το προμηνύει. Μας κατηγορεί ότι πεθαίνουν άνθρωποι.
Ποιος θα τολμήσει να διαφωνήσει με ένα παιδί με ιδιαίτερες ανάγκες;
Ποιος, χωρίς να κατηγορηθεί και να σταλεί στην κόλαση που περιμένει όλους όσους τολμούν να αντισταθούν στην νέα θρησκεία της φανατικής οικολογίας που έρχεται να αντικαταστήσει όλες τις άλλες;
Μα η πραγματικότητα. Ποιος άλλος;
Για να δούμε λοιπόν τι έχουν παράξει οι προηγμένες - ως εκ τούτου ένοχες κοινωνίες;;;, εκτός από σκουπίδια, ρύπανση και βόρβορο.
Ο ιστορικός και οικονομολόγος Μαξ Ρόζερ του πανεπιστημίου της Οξφόρδης έχει συγκεντρώσει και απεικονίσει με βάση ιστορικές αναφορές , την πορεία των οικονομικών και κοινωνικών δεδομένων δια μέσου των αιώνων.
Τα στοιχεία αυτά βρίσκονται με λεπτομέρειες στο site ourworldindata.
Εκεί όπως βλέπουμε, κατά τη διάρκεια του ανθρώπινου πολιτισμού, ιδίως μετά τη βιομηχανική επανάσταση και ακόμα περισσότερο τα τελευταία 50 χρόνια με την τεράστια πρόοδο του «πολιτισμού των δεδομένων και της πληροφορίας» οι παγκόσμιοι δείκτες πείνας, ασθενειών, ακραίας φτώχειας και παιδικής θνησιμότητας έχουν ελαχιστοποιηθεί εντυπωσιακά. Πχ το 1820 το 94% του Παγκόσμιου πληθυσμού ζούσε σε ακραία φτώχεια ενώ το 2015 μόνο το 10%. Ομοίως εντυπωσιακά έχουν ανέβει στα υψηλότερα ποσοστά που είχαν ποτέ στην ιστορία οι δείκτες εκπαίδευσης, αλφαβητισμού και το ποσοστό κρατών με δημοκρατικό πολίτευμα.
Και όχι μόνο αυτό. Φαίνεται ότι ζούμε στην πιο ειρηνική περίοδο του ανθρώπινου είδους με συνεχή και ραγδαία μείωση του αριθμού των βίαιων θανάτων παγκοσμίως.
Και αυτό γιατί οι προηγμένες - ως εκ τούτου ένοχες κοινωνίες - έφτιαξαν τον τεχνολογικό πολιτισμό, τα εμβόλια, τα δίκτυα ύδρευσης και το καθαρό νερό , τα φάρμακα, τον ηλεκτρισμό, τα μέσα μεταφοράς και έπαψαν να ζουν «φυσικά» όπως μας προτρέπει η Γκρέτα και όπως ζουν ακόμα μερικές φυλές στην Αφρική που πεθαίνουν κυρίως από δυσεντερίες λόγω του ακάθαρτου νερού που καταναλώνουν. Άλλωστε όπως πρόσφατα ανακοίνωσε ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας τις περισσότερες ζωές τα τελευταία χρόνια στον τρίτο κόσμο τις έσωσαν το καθαρό «επεξεργασμένο» νερό και τα εμβόλια.
Στα εργαστήρια των βιολόγων και των γιατρών τώρα παρά ποτέ, δίνεται όλο και πιο επιτυχημένα η μάχη κατά των ασθενειών. Τα ποσοστά επιβίωσης για όλα τα νοσήματα είναι όλο και μεγαλύτερα. Για πρώτη φορά στην ιστορία του κόσμου περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν από το πολύ φαγητό παρά από πείνα.
Σε αυτόν τον κόσμο λοιπόν έρχεται η Γκρέτα να κουνήσει το δάχτυλο ότι ενδιαφέρεται μόνο για χρήματα και ανάπτυξη.
Γκρέτα σου έχω νέα. Τα χρήματα και η ανάπτυξη σώζουν ζωές. Χάρις σε αυτά έχουμε όλα τα παραπάνω. Η αλήθεια όχι χωρίς κόστος.
Τώρα όμως που ο άνθρωπος έχει φτιάξει με τον πολιτισμό του έναν σχετικά ασφαλή κόσμο γι αυτόν και τα παιδιά του, χωρίς να σέρνονται πια τα πτώματα των οικείων του στους δρόμους σάπια από την πανώλη, την ευλογιά ή τους πολέμους ήρθε η ώρα να ενδιαφερθεί και για τα άλλα είδη.
Όλα τα στοιχεία δείχνουν πως τα επόμενα χρόνια εφόσον συνεχισθεί η πορεία ευημερίας του ανθρώπινου είδους που έχει συντελεστεί ιδίως τα τελευταία 50 χρόνια δηλαδή αν ο μέσος Κινέζος ή Ινδός αρχίζει να καταναλώνει σαν τον μέσο Έλληνα ή Αμερικανό οι πλουτοπαραγωγικές πηγές της γης όπως η γεωργια και η κτηνοτροφία δεν θα φτάνουν για όλους μας.
Ωστόσο και σε αυτό ήδη δίνει λύση η επιστήμη.
Στα εργαστήρια των γεωπόνων ετοιμάζονται σπόροι και τρόποι καλλιέργειας πιο αποτελεσματικοί παρά ποτέ. Στα εργαστήρια των βιοχημικών ετοιμάζεται συνθετική πρωτεΐνη κρέατος ώστε να μην χρειάζεται να θανατώνουμε ζώα.
Στα εργαστήρια των φυσικών και μηχανικών παράγονται σύγχρονα ηλιακά πάνελ και ανεμογεννήτριες.
Ο κόσμος μας έχει αλλάξει πολύ περισσότερο από όσο νομίζουμε. Κι αυτό γιατί οι οικονομίες διεθνώς στρέφονται στον πλούτο που δίνει η γνώση και η πληροφορία. Ήδη οι μεγαλύτερες εταιρίες του κόσμου όπως η Google η Apple εμπορεύονται γνώση.
Οι πλουτοπαραγωγικές πηγές λοιπόν των εθνών περνούν σε δεύτερο πλάνο και κύρια αξία αντί για το πετρέλαιο ή τα πολύτιμα ορυκτά γίνεται η γνώση και η εκπαίδευση των πολιτών της. Αυτό πιθανότατα θα φέρει και το οριστικό τέλος των επεκτατικών πολέμων. Δεν έχει καμία σημασία η εδαφική επέκταση όταν κύριος πλούτος είναι η γνώση των πολιτών σου.
Η ανάπτυξη και τα χρήματα λοιπόν που κατηγορεί η Γκρέτα έχουν σαν αποτέλεσμα να πεθαίνουν όλο και λιγότερα παιδιά στον κόσμο, το προσδόκιμο ζωής να ανεβαίνει και η τεχνολογία να υπόσχεται έναν ακόμα καλύτερο κόσμο. Όχι μόνο στην Αμερική ή στην Σουηδία αλλά ακόμα και στην υποσαχάρια Αφρική όπου τα τελευταία χρόνια η παιδική θνησιμότητα αλλά και η ακραία φτώχεια έχουν συντριπτικά υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα της ανθρώπινης ιστορίας.
«Πως τολμάτε; Αποτύχατε» φωνάζει η Γκρέτα.
Αποτύχαμε;. Καθόλου.
Επιτυγχάνουμε συνεχώς. Σε πείσμα των ψευδών ισχυρισμών της.
Μα τι πρωτότυπο θα έλεγε κανείς ένας δεκαεξάχρονος της Δύσης, να φαντασιώνεται εχθρούς και νέους καλύτερους κόσμους;
Καμία πρωτοτυπία. Αλλά ήρθε η ώρα που πρέπει να γυρίσουμε στην καλοζωισμένη οργισμένη έφηβη κόρη μας και να της πούμε την αλήθεια.
*Ο κ. Αντώνης Δαρζέντας είναι παιδίατρος.
