Ήταν στις αρχές Δεκεμβρίου που το Πανελλήνιο πληροφορήθηκε, με μεγάλη συγκίνηση, ότι κατά τη συνάντηση του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο Πούτιν έγινε δεκτό το αίτημά να μας επιστραφούν τα Αρχεία των Ισραηλιτικών Κοινοτήτων που τα οποία κλάπηκαν από τις ναζιστικές δυνάμεις κατοχής, κατά την αποχώρησή τους από την Ελλάδα.
Τελευταία, μετά από δεκαετίες σιωπής, έχουμε αρχίσει να δείχνουμε ενδιαφέρον για τη μακραίωνη ιστορία του εβραϊκού Ελληνισμού και ιδιαίτερα για την ιστορία μιας από τις συναρπαστικότερες πόλεις του κόσμου, τη Θεσσαλονίκη την ιδιαίτερη ιστορία της οποίας σφράγισαν οι Εβραίοι πολίτες της.
Σήμερα, μόλις λίγες εβδομάδες μετά, στο τέλος του ίδιου μήνα, πληροφορούμαστε ότι η Δημοτική Αρχή της Θεσσαλονίκης αποφάσισε να λειτουργήσει ένα από τα εμβληματικά τοπόσημα της πόλης, την Πλατεία Ελευθερίας, ως πάρκινγκ.
Είναι σοκαριστικό.
Για όσους δεν το γνωρίζουν, στην Πλατεία Ελευθερίας, το 1942, για την ακρίβεια το Σάββατο της 11ης Ιουλίου 1942 παίχτηκε ένα από τα δραματικά κεφάλαια της οργανωμένης εξόντωσης των Ελλήνων Εβραίων. Οι ναζιστικές δυνάμεις κατοχής της πόλης, συγκέντρωσαν εκεί 9.000 άντρες Εβραίους για να τους εξευτελίσουν δημοσίως υποβάλλοντάς τους σε διάφορα «καψώνια».
Αυτός ο χώρος λοιπόν, ένας χώρος μνήμης, δεν μπορεί να γίνει πάρκινγκ και η στάση της Δημοτικής Αρχής μας εκπλήσσει.
Σε άρθρα και σχόλια στα σόσιαλ μήντια που αναφέρονται στα προβλήματα της Θεσσαλονίκης, συναντάμε συχνά τον προβληματισμό για το πως η πόλη μπορεί να επανακτήσει τον κοσμοπολίτικο χαρακτήρα της.
Ειδικά για τη Θεσσαλονίκη μια πολύ γοητευτική πόλη που το όνομά της είναι συνώνυμο της λέξης «κοαμοπολιτισμός» η «επανεφεύρεση» μιας κοσμοπολίτικης ταυτότητας ως το νέο σήμα κατατεθέν της, δεν είναι και τόσο δύσκολο εγχείρημα. Τα χαρακτηριστικά μιας τέτοιας ταυτότητας, αυτά που στην επικοινωνία ονομάζονται brand elements είναι διάσπαρτα και άφθονα και διακρίνονται «δια γυμνού οφθαλμού». Το μόνο που χρειάζεται είναι η ίδια η πόλη να τα δει και να αναγνωρίσει ως βασικά συστατικά της ταυτότητά της.
Δεν είναι πολλές οι πόλεις που μπορούν να δείξουν μια τόσο σημαντική ιστορία σε διάστημα τόσων αιώνων. Το τρίπτυχο Αρχαιότητα, στην πιο μυθική και παγκοσμίως γνωστή της εκδοχή μάλιστα, το Βυζάντιο και ο Εβραϊσμός δημιουργούν ένα μοναδικό συνδυασμό που είναι πραγματικά αυτοκτονικό για την ευημερία της πόλης να τον αγνοήσει.
Διαβάζουμε ότι ο Εμπορικός Σύλλογος της πόλης εξέφρασε την ικανοποίηση του για τη λειτουργία του πάρκινγκ. Αφού πρώτα δηλώσουμε ότι σεβόμαστε τις ανάγκες των επιχειρήσεων να επισημάνουμε ότι δεν έχουν υπολογίσει σωστά το όφελος.
Δηλαδή, το ζητούμενο είναι να υπάρχει χώρος πάρκινγκ για πολύωρες στάσεις για καφέ ή για να ψωνίζουν διάφοροι ψιλολόγια ή οι Θεσσαλονικείς επιχειρηματίες να αναζητήσουν τρόπους να αξιοποιήσουν το χρυσωρυχείο της πόλης που είναι η μοναδική της ιστορία;
Εντάξει, κάποιοι μπορεί να μη συγκινούνται από την έννοια της Μνήμης αλλά εδώ διαπιστώνουμε ότι δεν είναι σε θέση να υπολογίσουν το συμφέρον τους!
Αισθανόμαστε θλίψη που έχουμε βρεθεί, για άλλη μια φορά, να πληκτρολογούμε κοινοτοπίες για να υπερασπιστούμε τα αυτονόητα.
Αισθανόμαστε βαθιά θλίψη που το Κεντρικό Ισραηλιτικό Συμβούλιο, οι Εβραίοι συμπολίτες μας, βρέθηκαν στη θέση να εκδώσουν άλλη μια απελπισμένη ανακοίνωση ζητώντας μας να αναγνωρίσουμε την κοινή μας μνήμη, τον κοινό μας πόνο, το κοινό μας τραύμα. Άλλη μια απελπισμένη ανακοίνωση στη σειρά των απελπισμένων ανακοινώσεων που αναγκάζεται να εκδίδει το ΚΙΣ. Είναι ντροπή πλέον.
Το θέμα που έχει ανακύψει με τη χρήση της Πλατείας Ελευθερίας Θεσσαλονίκης αφορά όλους τους Έλληνες. Είναι χώρος μνήμης όλων των Ελλήνων. Η κοινή μας μνήμη δεν μπορεί να απαξιώνεται έτσι.
Ζητάμε από τον Πρωθυπουργό να παρέμβει.
Υ.Γ.: Με αποψινή ανακοίνωσή του ο Δήμαρχος Θεσσαλονίκης δηλώνει ότι η μετατροπή της Πλατείας Ελευθερίας σε πάρκινγκ είναι προσωρινή. Μάλιστα, στην ανακοίνωσή του καταγγέλλει τις πολιτικές σκοπιμότητες που υποκινούν τις αντιδράσεις. Αφού με τη σειράς μας επισημάνουμε ότι παρατηρώντας εδώ και πάρα πολλά χρόνια τις ανακοινώσεις του Κεντρικού Ισραηλιτικού Συμβουλίου έχουμε τη βεβαιότητα ότι οι παρεμβάσεις του δεν υποκινούνται από σκοπιμότητες στο πλαίσιο της κομματικής αντιπαράθεσης κι επειδή σε αυτή τη χώρα «ουδέν μονιμότερον του προσωρινού» εμμένουμε στην άποψή μας και τον καλούμε να ανακαλέσει άμεσα την απόφασή του.
