«Ζήσαμε μια εφιαλτική μέρα την Τετάρτη» λέει στο liberal ο Χάρης Μυλωνάς για όσα πρωτοφανή εκτυλίχθηκαν στην Ουάσινγκτον.
Ο Αν. Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων στο George Washington University τονίζει πως «ό,τι συμβαίνει στην ισχυρότερη οικονομικά και στρατιωτικά χώρα του κόσμου αποκτά παραδειγματικό χαρακτήρα για μεγάλο μέρος του υπόλοιπου πλανήτη».
Για το αν η δημοκρατία θα βγει τραυματισμένη από τα προχθεσινά γεγονότα στις ΗΠΑ, ο κ. Μυλωνάς εξηγεί τον τρόπο με τον οποίο θα δημιουργηθούν οι κατάλληλες συνθήκες για να "αναστηθεί" μια ενιαία δημόσια σφαίρα στη χώρα.
Συνέντευξη στον Βασίλη Γαλούπη
- Ποια είναι η επόμενη μέρα για τις ΗΠΑ μετά από τα πρωτοφανή στη σύγχρονη ιστορία γεγονότα εκτροπής στην Ουάσιγκτον;
Ζήσαμε μια εφιαλτική μέρα την Τετάρτη. Ξεκίνησε με μια συγκέντρωση οπαδών του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ το πρωί. Σε αυτή την συγκέντρωση επέμεινε για άλλη μια φορά στη θεωρία ότι αυτός κέρδισε τις εκλογές και ότι ουσιαστικά οι Δημοκρατικοί κέρδισαν μετρώντας "παράνομες" ψήφους. Τα πανό πάνω στην εξέδρα έγραφαν "Σώστε την Αμερική," στην ομιλία του ανέφερε ότι ελπίζει ο Αντιπρόεδρος Πενς να κάνει ό,τι μπορεί για να ανατρέψει το "πλαστό" αποτέλεσμα των εκλογών. Ξεκάθαρα δήλωσε: "δεν θα το βάλουμε κάτω ποτέ, δεν θα παραδεχθούμε την ήττα ποτέ". Επίσης, στράφηκε για μια άλλη φορά κατά των ΜΜΕ.
Οι οπαδοί του, μετά από παραίνεση του προέδρου Τραμπ κατά τη διάρκεια της ομιλίας του, κατευθύνθηκαν προς το Καπιτώλιο. Μετά από λίγη ώρα πολιορκίας κατάφεραν να μπουν μέσα και να σταματήσουν τις διαδικασίες επικύρωσης των αποτελεσμάτων των εκλογών από το Κογκρέσο. Η ευκολία με την οποία κατάφεραν να μπουν μέσα εύλογα προκάλεσε την έκπληξη πολλών παρατηρητών, οι οποίοι ξέρουν ότι η αστυνόμευση στην Αμερική είναι συνήθως αποτελεσματική και αυστηρή. Μετά από σχεδόν τέσσερις ώρες χάους στους χώρους του Καπιτωλίου, οι αστυνομικές δυνάμεις κατάφεραν να εκκενώσουν το χώρο. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατά τη διάρκεια των γεγονότων το twitter κλείδωσε τον λογαριασμό του προέδρου για τουλάχιστον 12 ώρες και το facebook "κατέβασε" ένα βιντεοσκοπημένο μήνυμά του. To Κογκρέσο συνέχισε τη διαδικασία επικύρωσης των αποτελεσμάτων αργά το απόγευμα.
Χθες Πέμπτη οι περισσότεροι εκπρόσωποι του Ρεπουμπλικανικού κόμματος πήραν μεγαλύτερες αποστάσεις από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Και φυσικά τα αποτελέσματα επικυρώθηκαν στο Κογκρέσο αργά χθες το βράδυ ώρα ΗΠΑ. Τα ερωτηματικά είναι πολλά.
- Ποιος εκτιμάτε ότι είναι ο στόχος του Τραμπ πίσω από τη στρατηγική του να μην αποδέχεται το αποτέλεσμα των εκλογών;
Δεν μπορώ να ξέρω τι έχει ακριβώς στο μυαλό του. Οι θεωρίες είναι τουλάχιστον τρεις: μια ψυχολογική, ότι δεν του αρέσει να χάνει. Η άλλη είναι ότι θέλει να διατηρήσει αυτή την εντύπωση στο μυαλό των οπαδών του για να διατηρεί την εκλογική του βάση ενεργοποιημένη ολόκληρη την τετραετία και μέχρι τις επόμενες εκλογές του 2024. Είτε είναι αυτός υποψήφιος είτε κάποιο από τα παιδιά του. Η τρίτη θεωρία έχει να κάνει με τους συνεργάτες του και μέλη της οικογένειάς του οι οποίοι του λένε ό,τι θέλει να ακούσει, δηλαδή ότι κέρδισε και ότι το μόνο που μένει είναι να αποδειχθεί η απάτη.
- Εκτιμάτε ότι οι Ρεπουμπλικάνοι θα πιέσουν τον Πενς να επικαλεστεί την 25η τροπολογία για να «καθαιρεθεί» ο Τραμπ μέχρι την ορκωμοσία Μπάιντεν;
H Πρόεδρος της Βουλής των Αντιπροσώπων των Ηνωμένων Πολιτειών, Νάνσι Πελόζι, και ο επικεφαλής των Δημοκρατικών στη Γερουσία, Τσακ Σούμερ, ζήτησαν την ενεργοποίηση της 25ης τροπολογίας από τον αντιπρόεδρο Πενς. Διαφορετικά θα προχωρήσουν σε πρόταση μομφής κατά του προέδρου. Ήδη το πρώτο μέλος του υπουργικού συμβουλίου του προέδρου Τραμπ παραιτήθηκε από τη θέση της, πρόκειται για την Υπουργό Μεταφορών Ελέιν Τσάο. Αναμένουμε να δούμε αν θα ακολουθήσουν άλλοι και τι θα κάνουν οι υπόλοιποι ηγέτες του Ρεπουμπλικανικού κόμματος.
- Αυτά τα γεγονότα, ως συνέπεια τεσσάρων χρόνων διχασμού και λαϊκισμού, πόσο τραυματισμένη αφήνουν την δημοκρατία στις ΗΠΑ; Και αφορούν αποκλειστικά τις ΗΠΑ ή πρέπει να τα δούμε σε ένα παγκόσμιο πλαίσιο απειλής για τις δημοκρατίες;
'Ο,τι συμβαίνει στην ισχυρότερη οικονομικά και στρατιωτικά χώρα του κόσμου αποκτά παραδειγματικό χαρακτήρα για μεγάλο μέρος του υπόλοιπου πλανήτη. Νομίζω αυτό εξηγεί και την άμεση παρέμβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ηγετών από αμέτρητες δημοκρατικές (αλλά και μη) χώρες που καταδίκασαν τα χθεσινά γεγονότα αλλά και την στάση του προέδρου Τραμπ απέναντι στο αποτέλεσμα των εκλογών.
Το αν η δημοκρατία θα βγει τραυματισμένη εξαρτάται από την αντίδραση των πολιτικών ηγετών των ΗΠΑ αλλά και των πολιτών της. Αν επενδύσουμε στην παιδεία, ανατρέψουμε τις κοινωνικές ανισότητες - που έχουν προέλθει τόσο από την παγκοσμιοποίηση του εμπορίου αλλά και από τεχνολογικές εξελίξεις στο χώρο της παραγωγής - τότε θα έχουμε δημιουργήσει τις κατάλληλες συνθήκες για να "αναστηθεί" μια ενιαία δημόσια σφαίρα στις ΗΠΑ. Φυσικά κεντρικό ρόλο σε όλα αυτά θα παίξουν αρχικά ο επόμενος πρόεδρος και η αντιπρόεδρος της Αμερικής, με τον λόγο που θα αρθρώσουν αλλά και τις πολιτικές που θα ακολουθήσουν.
* Ο Χάρης Μυλωνάς είναι Αν. Καθηγητής Πολιτικής Επιστήμης και Διεθνών Σχέσεων, George Washington University.