Της Εύας Στάμου*
Έντονο σοκ και απορία προκαλεί η διπλή δολοφονία μητέρας και γιου που συνέβη χθες στην Καβάλα από 42χρονο άντρα με αφορμή τη θέση στάθμευσης του αυτοκινήτου των θυμάτων. Δυστυχώς, τα αποτρόπαια εγκλήματα δεν είναι κάτι ασυνήθιστο κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, όταν οι ψυχικές αντοχές ορισμένων φαίνεται να υποχωρούν, οδηγώντας τους σε πράξεις ακραίας βίας και απελπισίας. Σίγουρα όμως τα αίτια της εγκληματικής ενέργειας δεν πρέπει να αναζητηθούν μόνο στην συναισθηματική κατάσταση των εμπλεκομένων, και ειδικότερα του δράστη, αλλά και σε μία σειρά από τυπικές μάλλον – για τα ελληνικά δεδομένα - συμπεριφορές.
Θα αναρωτιόταν κανείς γιατί ένα ακραίο περιστατικό διένεξης μεταξύ γειτόνων να απασχολεί το πανελλήνιο. Η απάντηση νομίζω έγκειται στα στοιχεία που συγκροτούν το συμβάν. Σύμφωνα με ισχυρισμούς του δράστη, οι δύο οικογένειες βρίσκονται σε χρόνια διένεξη λόγω κληρονομικών διαφορών και ο καυγάς για το πάρκινγκ δεν ήταν παρά η αφορμή που αναζωπύρωσε την κόντρα. Μπορεί λοιπόν η πράξη του δολοφόνου να είναι φρικτή, αλλά την ίδια στιγμή το συμβάν φαίνεται να ενέχει στοιχεία οικεία σε πολλούς, αφού η διαφωνία για μία θέση στάθμευσης, και οι αντιδικίες για τα κληρονομικά, δεν αποτελούν εμπειρίες ξένες για τους πολίτες αυτής της χώρας.
Προβλήματα ψυχικής υγείας που δεν αντιμετωπίζονται όταν και όπως πρέπει, διενέξεις που διαρκούν δεκαετίες, διαταραγμένες σχέσεις ανάμεσα στα μέλη μιας οικογένειας ή μιας κοινότητας, σε κλειστές κοινωνίες όπου οι πολίτες λόγω δυσπιστίας προς τις αστυνομικές και τις δικαστικές αρχές αποφασίζουν να λύσουν μόνοι τις διαφορές τους, δεν είναι παράδοξο να έχουν φρικτή κατάληξη.
Το παράδοξο, και εξαιρετικά δυσάρεστο για την κατάσταση της κοινωνίας μας, είναι ότι υπάρχουν ακόμη πολίτες που δείχνουν αδιαφορία ή δυσπιστία απέναντι στους θεσμούς μιας ευνομούμενης πολιτείας, θεωρώντας ότι πρέπει να πάρουν τον νόμο στα χέρια τους και να γίνουν οι ίδιοι αστυφύλακες, δικαστές – ακόμη και εκτελεστές.
Τα πραγματικά κίνητρα, η ακριβής συλλογιστική, και η ψυχική κατάσταση του δράστη δεν μπορούν να διαπιστωθούν παρακολουθώντας τηλεοπτικά ρεπορτάζ, αλλά θα προκύψουν κατόπιν της δέουσας έρευνας από τους αρμόδιους ειδικούς που θα ερευνήσουν διεξοδικά το τι και πώς συνέβη.
Ίσως όμως αυτό που προκάλεσε το πάγωμα της κοινής γνώμης να είναι κατά βάση απλό και απολύτως κατανοητό: ο φόβος ότι οποιοσδήποτε θα μπορούσε να βρεθεί στη θέση των θυμάτων.
Μια κοινωνία ανώριμη, ναρκισσιστική, δίχως σαφή όρια -στην οικογένεια, τη γειτονιά, την κοινότητα – προσπαθεί να επιβεβαιώσει την ταυτότητά της διεκδικώντας με φρικτό αντίτιμο μια θέση πάρκινγκ.
*Η κ. Εύα Στάμου είναι συγγραφέας και Δρ Ψυχολογίας
