Της Δρ Βενετίας Κουσία*
Όλοι συμφωνούμε ότι οι συλλογικότητες αποτελούν ένα σημαντικό κομμάτι της κοινωνίας μας και σήμερα αντιμετωπίζουν πολλαπλές προκλήσεις στην προσπάθειά τους να ανταποκριθούν στις αυξανόμενες προσδοκίες και απαιτήσεις της σημερινής πραγματικότητας γιατί όλα έχουν γίνει πιο μεταβλητά, πιο αβέβαια, πιο σύνθετα, πιο ασαφή.
Επίσης έχει παρατηρηθεί ότι οι οργανισμοί που διοικούνται με βάση τις αξίες και τις αρχές της καλής διακυβέρνησης απεδείχθησαν πιο επιτυχημένοι και αποτελεσματικοί.
Η διακυβέρνηση αφορά στην ύπαρξη ενός ξεκάθαρου και δομημένου συστήματος που διευκολύνει το ΔΣ να συμμετέχει στον στρατηγικό σχεδιασμό του οργανισμού και να εξασφαλίζει ότι οι διαδικασίες που ακολουθούνται από τα εκτελεστικά όργανα ανταποκρίνονται στους σκοπούς τόσο του ίδιου του οργανισμού αλλά και της κοινότητας την οποία υπηρετεί αξιοποιώντας στο έπακρο τους πόρους του.
Από τα σημαντικότερα καθήκοντα ενός Διοικητικού Συμβουλίου είναι η συμμετοχή του στη διαμόρφωση του στρατηγικού σχεδιασμού του Οργανισμού και η παρακολούθηση ότι τα πλάνα που σχεδιάστηκαν εκτελούνται όπως έχουν προγραμματιστεί καθώς και ότι υπάρχουν πλάνα διαχείρισης των απρόοπτων καταστάσεων.
Το αποτελεσματικό ΔΣ φαίνεται στις κρίσεις, οι οποίες προκύπτουν οποτεδήποτε και σε οποιοδήποτε περιβάλλον κι αυτές τιθασεύονται όταν ο οργανισμός έχει προετοιμαστεί με την αναγνώριση των κινδύνων, ποιοτικών ή ποσοτικών.
Η προσέλκυση ταλαντούχων ατόμων αποτελεί ένα δυσεπίλυτο πρόβλημα όχι μόνο για τους μη-κερδοσκοποικούς οργανισμούς. Τα πλάνα διαδοχής στην ηγεσία παραμένουν μία από τις κύριες ευθύνες του ΔΣ γιατί αποτελούν και ένα ενδεχόμενο ρίσκο.
Ένα επιτυχημένο ΔΣ δεν αρκείται στους παραδοσιακούς δείκτες μέτρησης της απόδοσης των δωρεών, των συνδρομών κλπ. Ετοιμάζει ετησίως μία ολοκληρωμένη έκθεση πεπραγμένων που περιλαμβάνει και μη χρηματοοικονομικά στοιχεία. Οι χορηγοί και το ανθρώπινο δυναμικό προτιμούν τους Οργανισμούς που παρουσιάζουν όχι μόνο το όραμα αλλά και τα πλάνα δράσης με σαφήνεια και διαφάνεια.
Παρόλο που το μέγεθος ενός ΔΣ εξαρτάται από την πολυπλοκότητα και το μέγεθος ενός οργανισμού η υπάρξη επιτροπών και η ανάθεση ξεκάθαρων καθηκόντων σε αυτές είναι απαραίτητες διότι διευκολύνουν την προώθηση και υλοποίηση των στόχων και αυξάνουν την λογοδοσία.
Η καθοδήγηση και συνεχής ενημέρωση και εκπαίδευση των μελών του ΔΣ και των μελών των επιτροπών συμβάλλει στην αποτελεσματικότερη εκτέλεση των καθηκόντων τους.
Η ποιότητα των συζητήσεων και των αποφάσεων του ΔΣ εξαρτάται από την έγκαιρη και έγκυρη πληροφόρηση των μελών και την ανάλυση της από τα μέλη. Από μέτριες συναντήσεις προκύπτουν συνήθως μέτριες αποφάσεις και άρα μέτρια αποτελέσματα.
Για να είναι επιλέξιμοι όμως από τους χορηγούς και τους εθελοντές οι οργανισμοί χρειάζεται να ενημερώνουν την ευρύτερη κοινωνία για το έργο τους και τον τρόπο διαχείρισης των πόρων τους. Ο αριθμός των οργανισμών έχει αυξηθεί, οι απαιτήσεις διαχείρισης έχουν πληθύνει, οι προσδοκίες για τις παρεχόμενες υπηρεσίες έχουν τροποποιηθεί, οι εθελοντές έχουν λιγοστέψει. Αρα οι Οργανισμοί πρέπει να γίνουν ανταγωνιστικότεροι.
Η εταιρική διακυβέρνηση δείχνει τον δρόμο αλλά αφήνει σε εμάς την επιλογή. Η ευημερούσα κοινωνία εξαρτάται από τα έργα μας τα οποία είναι πάντοτε δυνατότερα από τις δηλώσεις μας. Και τα έργα μας θα εμπνεύσουν τους γύρω μας ώστε να πολλαπλασιαστούν οι καλές πρακτικές Οργανισμών που διοικούνται με βάση τις αρχές της Εταιρικής Διακυβέρνησης χωρίς να περιμένουν να τους το επιβάλλει ο νόμος.
Ο δωδεκάλογος του Επιτυχημένου Μέλους ΔΣ
1. Επίλεξε με προσοχή σε ποιο ΔΣ θα είσαι μέλος.
2. Ενημερώσου για τις αρμοδιότητες που θα έχεις ως μέλος ΔΣ.
3. Βεβαιώσου ότι δεν έχεις Σύγκρουση Συμφερόντων.
4. Διαφύλαξε την Εχεμύθεια του ΔΣ.
5. Μάθε να «διαβάζεις» χρηματο-οικονομικές καταστάσεις.
6. Μάθε να ακούς και να είσαι ανοικτός σε καινούργιες ιδέες.
7. Πήγαινε προετοιμασμένος στις συναντήσεις του ΔΣ.
9. Επικοινώνησε συστηματικά με σαφήνεια και θετικότητα.
10. Μάθε να συμμετέχεις δημιουργικά στις «δύσκολες» συζητήσεις.
11. Καθοδήγησε σωστά και ξεκάθαρα τα νέα μέλη και καλλιέργησε σχέσεις εμπιστοσύνης.
12. Ανάδειξε την προσφορά κάθε μέλους.
* Δρ Βενετία Κουσία, Σύμβουλος ΔΣ και Πρόεδρος Επιτροπής Απασχόλησης ΕλληνοΑμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου
