Της Σοφίας Κουνενάκη Εφραίμογλου*
Την τελευταία 8ετία, ως χώρα και ως κοινωνία βρεθήκαμε σε μια περιδίνηση οπισθοδρόμησης, με το αίσθημα της «κατάντιας» να κυριαρχεί παντού. Κατάντια της οικονομίας, του κράτους και της ίδιας της κοινωνίας μας. Ωστόσο, όταν η περιδίνηση τελειώνει και κάθεται η σκόνη, καλείσαι πλέον να διαχειριστείς το χάος που προκλήθηκε. Σε αυτό το σημείο βρισκόμαστε σήμερα ως χώρα, ως οικονομία και ως κοινωνία.
Πώς μπορούμε λοιπόν να αντιμετωπίσουμε αποτελεσματικά το χάος και τις νέες προκλήσεις που δημιούργησε η κρίση ώστε να ξαναβρούμε τον δρόμο προς την ανάπτυξη; Το σημείο εκκίνησης δεν μπορεί παρά να είναι να ασχοληθούμε επιτέλους σοβαρά με «τα του οίκου μας». Αν μη τι άλλο, αυτό θα πρέπει να είναι το μάθημα από τα χρόνια της σκληρής επιτροπείας: Ότι θα πρέπει στο εξής να καταφέρνουμε εμείς οι ίδιοι να δίνουμε λύσεις στα ζητήματα που μας αφορούν. Και αυτό θα πρέπει να το κάνουμε πράξη σε όλες τις εκφάνσεις της δημόσιας και ιδιωτικής ζωής του τόπου. Πώς θα γίνει αυτό;
Με ορθολογική και χρηστή διαχείριση σε όλους τους τομείς. Στον δημόσιο βίο, στις κρατικές δομές, στην οικονομία. Πρακτικά, αυτό σημαίνει την ανάγκη υιοθέτησης νέων μοντέλων διακυβέρνησης, που θα προάγουν την αποτελεσματικότητα, τη διαφάνεια και την υπευθυνότητα σε όλα τα επίπεδα.
Η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι η περισσότερη δουλειά προς αυτή την κατεύθυνση θα πρέπει να γίνει από τον ιδιωτικό τομέα.
Ιδιαίτερα στην οικονομία, η ανάγκη ενίσχυσης του «ηθικού επιχειρείν» είναι επιτακτική. Το χτίσιμο εμπιστοσύνης στην οικονομία και την επιχειρηματικότητα οφείλουν να το ξεκινήσουν οι ίδιες οι επιχειρήσεις, τακτοποιώντας πρώτα τα του δικού τους οίκου, με πρωτοβουλίες ενίσχυσης της διαφάνειας και της αποτελεσματικότητας σε όλους τους τομείς λειτουργίας τους, περνώντας έτσι το μήνυμα της ηθικής και της υπευθυνότητας σε πολλαπλά κοινά.
Αποδέκτες αυτού του μηνύματος αλλαγής προς το καλύτερο, θα πρέπει να είναι όχι μόνο όσοι έχουν άμεσο οικονομικό συμφέρον σε μια επιχείρηση, όπως οι μέτοχοι και οι επενδυτές, αλλά και οι πελάτες της, οι συνεργάτες της, οι κοινωνίες μέσα στις οποίες λειτουργούν και κυρίως οι ίδιοι οι άνθρωποί της -οι εργαζόμενοι.
Και η πρώτη ενέργεια για να περάσει αυτό το μήνυμα είναι η ουσιαστική εμπέδωση της χρηστής εταιρικής διακυβέρνησης και οι αλλαγές προς το καλύτερο που αυτή φέρνει.
Οι σύγχρονες επιχειρήσεις οφείλουν να συμπεριφέρονται ως υπεύθυνοι «εταιρικοί πολίτες» λογοδοτώντας σε όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη. Η λογοδοσία ωστόσο δεν θα πρέπει να περιορίζεται μόνο στα χρηματοοικονομικά μεγέθη, αλλά θα πρέπει να περιλαμβάνει και γενικότερα ζητήματα της λειτουργίας μιας επιχείρησης.
Η δημιουργία κλίματος εμπιστοσύνης σε μετόχους και επενδυτές είναι απαραίτητη, αλλά δεν μπορεί να αποτελεί το μοναδικό σημείο εστίασης της διοίκησης. Στο σύγχρονο περιβάλλον, μια επιχείρηση οφείλει να εμπνέει σιγουριά και να αποτελεί παράδειγμα ηθικών πρακτικών προς όλους. Οφείλει να σέβεται και να αξιοποιεί το ανθρώπινο κεφάλαιό της, να προάγει την προστασία του περιβάλλοντος και να ενδιαφέρεται έμπρακτα για την ευημερία του κοινωνικού συνόλου μέσα στο οποίο λειτουργεί.
Για όλα τα παραπάνω, η υιοθέτηση βέλτιστων και ορθών πρακτικών χρηστής εταιρικής διακυβέρνησης, είναι κάτι παραπάνω από αναγκαία. Είναι ο μόνος δρόμος προς ένα μέλλον βιωσιμότητας και εμπιστοσύνης.
Σε αυτή την κατεύθυνση, το ΕΒΕΑ στοχεύει να αναδείξει την αξία της χρηστής εταιρικής διακυβέρνησης και να υποστηρίξει τις επιχειρήσεις να δώσουν ώθηση σε καλές πρακτικές με άμεσα οφέλη τόσο για τις ίδιες όσο και για την οικονομία γενικά.
Η ελληνική επιχειρηματικότητα οφείλει να πρωτοστατήσει στην προσπάθεια να χαράξουμε νέους χάρτες, βασισμένους στις σύγχρονες αρχές και αξίες της χρηστής εταιρικής διακυβέρνησης, ώστε να «κυβερνήσουμε το καράβι Ελλάδα» ηθικά, αποτελεσματικά και πάνω απ' όλα με υπευθυνότητα απέναντι στις γενιές που έρχονται, οδηγώντας το στα ήρεμα νερά της οικονομικής και κοινωνικής ασφάλειας και βιωσιμότητας.
*Η κ. Σοφία Κουνενάκη Εφραίμογλου είναι μέλος ΔΣ ΕΒΕΑ και Αντιπρόεδρος ΔΣ Ιδρύματος Μείζονος Ελληνισμού
