Του Τριαντάφυλλου Κατσαρέλη*
Ελάχιστες ημέρες πριν από την διεξαγωγή του 1ου Γύρου των Προεδρικών εκλογών στη Γαλλία τίποτα δεν έχει ακόμη κριθεί. Θα επιχειρήσω να καταγράψω τις δημοσκοπικές τάσεις και να περιγράψω την πρωτόγνωρη πολιτική και κοινωνική συγκυρία στη Γαλλία: Στις προηγούμενες εννέα εκλογές από το 1965 έως το 2012 αναμετρήθηκαν στον 2ο Γύρο οι υποψήφιοι δύο παραδοσιακών. Του «Δεξιού» Κόμματος και του Σοσιαλιστικού Κόμματος, εκτός από το 2002 όταν ως 2ος αναμετρήθηκε ο Le Pen πατήρ.
Φέτος ο υποψήφιος του Σοσιαλιστικου Κόμματος B. Hamon έχει καταποντιστεί με μονοψήφιο δημοσκοπικό ποσοστό στην 5η θέση, ο δε υποψήφιος του «Δεξιού» Κόμματος «Les Republicains» F. Fillon καταγράφεται σχετικώς αδύναμος, υπολείπεται κατά 4% του ζεύγους κορυφής και είναι πιθανό να τερματίσει ακόμη και 4ος στον 1ο Γύρο. Το κλίμα απογοήτευσης, ανησυχίας για το μέλλον και απόρριψης των παραδοσιακών πολιτικών σχηματισμών έχει ευνοήσει «αντισυστημικούς» υποψηφίους από όλο το πολιτικό φάσμα.
Ως ζεύγος κορυφής καταγράφονται ο ιδρυτής του υπό οργανωτική συγκρότηση Σοσιαλ-φιλελεύθερου Κινήματος “En Marche” E. Macron και η Πρόεδρος του «Ακροδεξιού» Κόμματος “Front National” M. Le Pen, η οποία όμως έχει δηλώσει προσωπική και όχι κομματική υποψηφιότητα. Τέλος, υποψήφιος της Αριστεράς είναι ο επικεφαλής της “France insoumise” J.L. Melenchon, ο οποίος στηρίζεται από ένα μέτωπο κομμάτων του χώρου, συμπεριλαμβανομένου και του Γαλλικού Κομμουνιστικού Κόμματος.
Οι Προεδρικές εκλογές διεξάγονται σε δύο Γύρους, οι οποίοι απέχουν χρονικά δύο εβδομάδες. Αυτή την φορά στις Κυριακές 23 Απριλίου και 7 Μαΐου.
Στον 1ο Γύρο μπορούν να συμμετέχουν υποψήφιοι μέσω ενός περίπλοκου συστήματος υπογραφών «έγκρισης» από Αιρετούς της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης. Προσοχή, οι υπογραφές δεν σηματοδοτούν υποχρεωτικώς υποστήριξη! Είναι δε σύνηθες, στο όνομα του «Δημοκρατικού Πλουραλισμού», να προέρχονται από υποστηρικτές «μεγάλων» υποψηφίων, οι οποίοι «εγκρίνουν» κάποιον «μικρό» υποψήφιο, ώστε να κόψει ψήφους από τον αντίπαλο «μεγάλο». Στις φετινές εκλογές οι υποψήφιοι είναι ένδεκα. Δύο γυναίκες και εννέα άνδρες.
Στον 2ο Γύρο συμμετέχουν οι δύο πρώτοι σε ψήφους, εκτός από την απίθανη περίπτωση όπου κάποιος συγκέντρωσε το 50% +1. Το σύστημα μοιάζει με τις δικό μας στην Τοπική και Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση και είναι προφανές ότι μεγάλο ρόλο παίζει η ψήφος «ανοχής» από όσους επέλεξαν αρχικώς υποψήφιο που αποκλείστηκε, καθώς και η συμμετοχή ή αποχή τους στον 2ο Γύρο. Είναι επίσης συνήθης η δήλωση στήριξης από κάποιους αποκλεισθέντες, χωρίς να σημαίνει και αυτόματη αποδοχή της από τους ψηφοφόρους τους.
Προς χάριν του ανυπόμονου αναγνώστη θα ξεκινήσω σήμερα από τις δημοσκοπικές προβλέψεις. Ε, λοιπόν τίποτα δεν έχει κριθεί στην τετράδα των επικρατέστερων!
Στο μέσο όρο πρόσφατων δημοσκοπήσεων από δέκα εταιρείες οι E. Macron και M. Le Pen καταγράφονται επικεφαλής με 23,5%. Στις αρχές Μαρτίου είχαν 26% και έκτοτε η τάση είναι σταθερά πτωτική. Οι F. Fillon και J.L. Melenchon καταγράφονται στο 19,5%. Ο Fillon στις αρχές Μαρτίου εμφανιζόταν με 20% και μετά από μικρή πτώση 2 μονάδων επανέκαμψε. Ο Melenchon στα μέσα Μαρτίου εμφανιζόταν στο 12,5 % μαζί με τον B. Hamon. Επεκράτησε στην ενδοαριστερή αναμέτρηση με σταθερά ανοδική τάση συμμετέχει στην τετράδα κορυφής. Ο Hamon έχει καταρρεύσει στο 8%! Ιδιαίτερη σημασία έχει και η συνολική καταγραφή των «Άλλων» υποψηφίων από 5% στις αρχές Μαρτίου σε 7,5% προσφάτως με συνεχή ανοδική τάση.
Σημασία έχει και η τάση εξέλιξης της «βεβαιότητας ψήφου» από όσους επιλέγουν τον κάθε υποψήφιο στις δημοσκοπήσεις. Το πρώτο ποσοστό αφορά σε δημοσκοπήσεις στις αρχές Απριλίου και το 2ο στις παραπάνω πρόσφατες. E. Macron: 61/55, M. Le Pen: 82/79, F. Fillon: 75/79, J.L. Melenchon: 60/60 και B. Hamon: 52/43.
Για να γίνει αντιληπτή η αβεβαιότητα στην καταγραφή της τετράδας κορυφής, συμπεριλαμβανομένης της στατιστικής αβεβαιότητας των μετρήσεων, σημειώνεται ότι σε μεμονωμένες δημοσκοπήσεις το ζεύγος που προκρίνεται στον 2ο Γύρο καταγράφεται με όλες τους δυνατούς συνδυασμούς!
Μια πρόχειρη και χονδροειδής εκτίμηση του γράφοντος για τις πιθανότητες των ζευγών του 2ου Γύρου είναι: Macron/Le Pen 55%. Macron/Fillon, Macron/Melenchon, Le Pen/Fillon και Le Pen/Melenchon 10%. Τέλος, Fillon/Melenchon 5%.
Στις δημοσκοπήσεις για τον 2ο Γύρο ο E. Macron εμφανίζεται να επικρατεί με σχετική άνεση οιουδήποτε άλλου, η M. Le Pen να χάνει από οιονδήποτε άλλο και τέλος στο μικρής πιθανότητας ζεύγος ο J.L. Melenchon επικρατεί του F. Fillon.
* Ο Τριαντάφυλλος Κατσαρέλης είναι Σύμβουλος Αριστείας Έργων και Οργανισμών με μακροχρόνια παράλληλη κοινωνική και πολιτική δραστηριότητα.
Φωτογραφία: SOOC
