Του Παναγιώτη Καρκατσούλη *
Σκεφθείτε ένα παράλληλο σύμπαν, όπου οι πολιτικοί αρχηγοί, ενόψει εκλογών συζητούν, διαφωνούν η συμφωνούν σ' ενα δεσμευτικό κείμενο που θα αποτελεί τον «κώδικα δεοντολογίας» της κυβέρνησης.
Στο κείμενο αυτό αναφέρονται οι αρχές της χρηστής διακυβέρνησης, οι οποίες εξηγούνται και εξειδικεύονται, στη συνέχεια, με επιχειρησιακό τρόπο.
Οι κεντρικές αρχές ενός τέτοιου κώδικα δεοντολογίας είναι:
1. Η ανταποκρισιμότητα
Τα μέλη της κυβέρνησης δεσμεύονται ότι θα παρέχουν υψηλής ποιότητας υπηρεσίες στους πολίτες έγκαιρα και αδιαφοροποίητα από την τάξη, το φύλο, τις πολιτικές και τις θρησκευτικές πεποιθήσεις τους.
2. Η ακεραιότητα
Τα μέλη της κυβέρνησης δεσμεύονται ότι οι συναλλαγές τους με τις κοινωνικές και επαγγελματικές ομάδες θα διέπονται από εντιμότητα, ανοιχτότητα και διαφάνεια. Θα επιδιώκουν την απόκτηση και τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των πολιτών στον υψηλότερο δυνατό βαθμό.
3. Η ουδετερότητα
Οι υπουργοί δεσμεύονται ότι οι αποφάσεις της κυβέρνησης δεν θα είναι μεροληπτικές υπέρ ορισμένων κοινωνικών ομάδων ή επαγγελματικών κατηγοριών και ότι δεν θα χαρακτηρίζονται από μνησικακία ή ευνοιοκρατία ούτε θα αποτελούν αυτοσκοπό.
Δεσμεύονται, επίσης, ότι στις αποφάσεις τους θα λαμβάνουν υπόψη όλους τους παράγοντες που μπορεί να τις επηρεάσουν και ότι θα εφαρμόζουν αντικειμενικά κριτήρια για την λήψη τους.
Η εφαρμογή των δημόσιων πολιτικών για τις οποίες έχουν την ευθύνη θα γίνεται με κριτήρια ίσης μεταχείρισης όλων των κοινωνικών ομάδων.
4. Η λογοδοσία
Οι υπουργοί δεσμεύονται ότι θα αναλαμβάνουν την ευθύνη των αποφάσεων και των πράξεών τους. Επίσης, ότι θα επιδιώκουν την βέλτιστη διαχείριση των πόρων και ότι θα συνδράμουν κάθε πρόσφορη διαδικασία ελέγχου σε σχέση με την άσκηση των καθηκόντων τους.
5. Ο σεβασμός
Οι υπουργοί δεσμεύονται ότι θα αντιμετωπίζουν τους συναδέλφους τους, τους πολίτες και τους εργαζόμενους στο υπουργείο τους με έντιμο και αντικειμενικό τρόπο.
Διαβεβαιώνουν ότι θα διασφαλίζουν την ελευθερία σε όλους απέχοντας από καταπίεση, εκμετάλλευση και παρενόχληση κάθε είδους.
6. Η ηγεσία
Οι υπουργοί δεσμεύονται ότι θα εφαρμόζουν, διαδίδουν και υποστηρίζουν τις αξίες που αναφέρονται στον κώδικα δεοντολογίας.
Υποσημείωση 1: Όλα τα προηγούμενα περιλαμβάνονται στον κώδικα δεοντολογίας της κυβέρνησης της Αυστραλίας. Επομένως, δεν πρόκειται για σενάριο επιστημονικής φαντασίας. Παρεμφερείς κώδικες υπάρχουν σε πολλές χώρες του κόσμου που έχουν φιλελεύθερες αστικές δημοκρατίες.
Υποσημείωση 2: Παρεμφερείς διατάξεις περιλαμβάνονταν στον κώδικα δεοντολογίας της κυβέρνησης που εκπονήθηκε στη διάρκεια της τελευταίας φιλελεύθερης κυβέρνησης της Ελλάδας, από την λεγόμενη κυβέρνηση «Σαμαρά-Βενιζέλου». Ο κώδικας αυτός δεν πήρε ισχύ τυπικού νόμου, επειδή πρυτάνευσε η άποψη ότι δεν μπορεί κανείς να επιβάλλει αρχές και αξίες με νόμο που είναι «ατελής», δηλαδή, η παραβίαση του δεν συνεπάγεται έννομες συνέπειες.
Υποσημείωση 3: Από την εποχή εκείνου του ατελούς κώδικα δεοντολογίας μέχρι σήμερα διανύθηκε μεγάλη απόσταση, δυστυχώς, προς τα πίσω. Κατακτημένες στην κοινοβουλευτική τάξη και την διοικητική πρακτική, συμπεριφορές και στάσεις που βρίσκονταν κοντά στο πνεύμα των κωδίκων δεοντολογίας καταπατήθηκαν και ευτελίστηκαν.
Η εποχή των Πολλάκηδων παράγει εκτρωματικές καταστάσεις μ' ένα υπουργικό συμβούλιο- κουρελού όπου πολλά από τα μέλη του προκύπτουν μέσα από ανοίκειες πολιτικές συναλλαγές. Με ευθύνη του πρωθυπουργού, η άσκηση των υπουργικών καθηκόντων γίνεται με εμπάθεια, κυριαρχεί η ψευδολογία και τα πρόσωπα είναι ανυπόληπτα. Η κυβέρνηση ασκεί μια διχαστική διακυβέρνηση εφαρμόζοντας ολοκληρωτικές πρακτικές που έχουν ανυπολόγιστο κόστος για την κοινωνική συνοχή και την πνευματική ανάταση των Ελλήνων.
Η αντιπολίτευση οφείλει να παρουσιάσει άμεσα έναν ολοκληρωμένο κώδικα δεοντολογίας που θα διασφαλίζει την χρηστή διακυβέρνηση αφήνοντας πίσω της Πολλάκηδες, Θεοχαρόπουλους και λοιπά φρικιά της πολιτικής.
Η δημοκρατική παράταξη θα πρωτοστατήσει ώστε η διακυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ να αποτελέσει ένα μελανό σημείο στην σύγχρονη πολιτική και διοικητική ιστορία του τόπου μας.
* Ο Παναγιώτης Καρκατσούλης είναι υποψήφιος βουλευτής στην Α' Αθήνας με το Κίνημα Αλλαγής.
Φωτογραφία intime news
