Της Μαρίας Χούκλη
Τον περασμένο Νοέμβριο, μεσούσης της προσφυγικής κρίσης, ο Economist είχε κυκλοφορήσει με φωτογραφία της Αγκελα Μέρκελ στο εξώφυλλό του και τίτλο η «Απαραίτητη Ευρωπαία».
Το βρετανικό περιοδικό, που μόνο σαν γερμανόδουλο δεν μπορούμε να το κατηγορήσουμε, γράφει απερίφραστα ότι αυτή τη στιγμή η καγκελάριος είναι η προεξάρχουσα ηγετική φυσιογνωμία σε όλη την Ευρώπη.
«Η Ευρώπη την έχει ανάγκη όσο ποτέ» επιγράφεται το άρθρο και θυμίζει τον καταλυτικό ρόλο της καγκελαρίου σε τρεις μείζονες κρίσεις: την οικονομική, την ουκρανική και τη μεταναστευτική.
Ο Economist της αναγνωρίζει ότι κατόρθωσε να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της Γερμανίας, χωρίς να παραβλέψει τα συμφέροντα της υπόλοιπης Ευρώπης προκειμένου να σωθεί το ευρώ. Την σέβονται και οι συνάδελφοί της με τους οποίους «γρονθοκοπήθηκαν» ουκ ολίγες φορές. Είναι η μόνη μεταξύ των κεντροδεξιών εν ενεργεία πρωθυπουργών που δεν υποκύπτει στον αντιευρωπαϊκό και αντιμεταστευτικό λαϊκισμό. Παρά τα ελαττώματα του ευρωπαϊκού εγχειρήματος, η Αγκελα Μέρκελ εξακολουθεί να το υπερασπίζεται ως πυλώνα ειρήνης και ευημερίας.
Κάπου εκεί σταματά η επιδαψίλευση ύμνων και ο αρθρογράφος αρχίζει να παραθέτει τα μειονεκτήματα της καγκελαρίου. Δεν είναι σπουδαία ρήτορας ούτε έχει να παρουσιάσει το Μεγάλο Όραμα. Είναι πολιτικός χαμαιλέων που, αν και συντηρητική, μπορεί να υιοθετήσει με άνεση προτάσεις της Αριστεράς αλλά ταυτοχρόνως σαν σκορπιός δεν διστάζει να εξαλείψει τους πιθανούς αντιπάλους της. Η επιφυλακτικότητα και η ατολμία της δημιούργησε τον νεολογισμό merkeln που σημαίνει το να αναβάλει κάποιος σημαντικές αποφάσεις.
Το εντυπωσιακό πάντως, είναι ότι η ηγέτης της Γερμανίας μετά από κάθε μεγάλη κρίση έβγαινε πιο ενισχυμένη πολιτικά εντός και εκτός της χώρας της.
Φαίνεται, όμως, ότι το γυαλί ράγισε.
Σύμφωνα με τα ευρήματα δημοσκόπησης που δημοσιεύθηκαν πριν από λίγες ημέρες, σχεδόν τα δύο τρίτα των Γερμανών δεν επιθυμούν να είναι η Μέρκελ υποψήφια για μια ακόμη θητεία στην καγκελαρία, στις ομοσπονδιακές εκλογές του 2017. Το ποσοστό των αρνητών της στην πρώην Λαϊκή Δημοκρατία της Γερμανίας, εκτινάσσεται κοντά στο 80%. Μόνον σε ένα από τα 16 κρατίδια, στο Schleswig - Holstein το ποσοστό των υποστηρικτών της κινείται γύρω στο 55%.
Οι ψηφοφόροι χαμηλών εισοδημάτων και οι λιγότερο μορφωμένοι που κάποτε έπιναν νερό στο όνομα της Mutti,τώρα είναι πολύ θυμωμένοι και πολλοί στρέφονται προς το αντί- ευρωπαϊκό λαϊκίστικό κόμμα Εναλλακτική για τη Γερμανία .
Αλλά και εκτός Γερμανίας, το κλίμα έχει αλλάξει έναντι του Βερολίνου. Οι Ανατολικό – Ευρωπαίοι εταίροι κατηγορούν την καγκελάριο με αφορμή το προσφυγικό για «ηθικό ιμπεριαλισμό».
Τον περασμένο Νοέμβριο, ο Economist αν και διέβλεπε ότι η Μέρκελ θα βρεθεί αντιμέτωπη με ισχυρές αναταράξεις που θα θέσουν σε δοκιμασία την πολιτική της καριέρα, εκτιμούσε ότι η μακροβιότερη ηγέτης της Ευρωζώνης θα κατορθώσει και αυτή τη φορά να περάσει από τις Συμπληγάδες της αμφισβήτησης. Το κόμμα της την θέλει, την θέλουν και οι χώρες που πιστεύουν στην ανάγκη της Ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, επομένως αν η ίδια η καγκελάριος το επιθυμεί, μπορεί να παραμείνει στην Καγκελαρία.
Είναι πολύ νωρίς για να ανοίξει η Μέρκελ τα χαρτιά της, αν θα διεκδικήσει νέα θητεία. Άνθρωποι που την γνωρίζουν καλά, επισημαίνουν ότι ένα από τα χαρίσματά της είναι η πολιτική ενσυναίσθηση: οσμίζεται καλά την περιρρέουσα ατμόσφαιρα και έχει το ένστικτο της επιβίωσης. Δεν θα φύγει ηττημένη και θα προτιμήσει να μην είναι υποψήφια.
Μέχρι τις γερμανικές κάλπες, πολλά μπορούν να συμβούν και να ανατρέψουν την δυσαρέσκεια των Γερμανών ψηφοφόρων απέναντι στην Μητερούλα του Έθνους, η παρουσία της οποίας -ακόμη και αν δεν πρόκειται να το αναγνωρίσει δημοσίως η ελληνική κυβέρνηση- έπαιξε βαρύνοντα ρόλο στην παραμονή της Ελλάδας στο ευρώ. Φαντάζεστε να ήταν καγκελάριος ο Σόιμπλε;