H τηλεφωνική γραμμή «11528 - Δίπλα Σου» που από το 2016 λειτουργεί υπό την αιγίδα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων προσφέρει ψυχολογική υποστήριξη σε λεσβίες, γκέι, αμφί, τρανς άτομα, τις οικογένειές τους και ενημερώνει εκπαιδευτικούς, την Κοινωνία των Πολιτών, δημοσιογράφους και κάθε άνθρωπο που έχει ερωτήματα σχετικά με τον σεξουαλικό προσανατολισμό και την ταυτότητα ή/και έκφραση φύλου.
Δεν ξέρουμε πόσοι γνώριζαν την ύπαρξή τους. Υποθέτουμε λίγοι. Τώρα την ξέρουν περισσότεροι χάρις στη διαφήμιση της εταιρείας Pantene με προϊόντα περιποίησης μαλλιών και επειδή στο σποτ πρωταγωνιστούν τρανς άτομα. Ακόμα πιο πολλοί την έμαθαν χάρις, ναι, χάρις, τις υστερικές τρανσοφοβικές αντιδράσεις και το λόγο που μίσους που διέσπειρα πάλι κάποιοι και κάποιες στα σόσιαλ μήντια.
Είναι η πρώτη φορά που ένας μεγάλος διαφημιζόμενος αποφασίζει να διαφημίσει τα προϊόντα του στο ευρύ κοινό επιλέγοντας τρανς συμπολίτες μας, για να γνωστοποιήσει, ταυτόχρονα και τη γραμμή «11528-Δίπλα Σου».
Τις αρνητικές αντιδράσεις δεν θα τις σχολιάσουμε ούτε θα τις σαρκάσουμε. Οι επαγγελματίες της διαφήμισης γνωρίζουν ότι η διαδικασία της ταύτισης με το μήνυμα, προϋποθέτει το καθρέφτισμα στην εικόνα. Κάποιοι φοβούνται την εικόνα που ίσως θα αντικρύσουν αν εκτεθούν στην εικόνα και αναμετρηθούν ψυχολογικά μαζί της. Η αμφιθυμία τους είναι που του αγχώνει και ο εαυτός τους είναι που τους απωθεί και εκδηλώνουν τον αποτροπιασμό τους επικαλούμενοι κυρίαρχες ηθικές αξίες και ιδεολογίες κινδυνολογώντας ότι απειλούνται από τη μειοψηφία. Αυτά είναι πολύ γνωστά και επαρκώς μελετημένα από την κοινωνική ψυχολογία που μαζί με την πολιτική επιστήμη και την πολιτική θεωρία λειτουργούν ως το θεωρητικό υπόβαθρο κάθε δράσης επικοινωνίας και διαφήμισης.
Θέλουμε να μείνουμε λίγο στο γεγονός. Η διαφήμιση έχει στόχο να διαδώσει ένα μήνυμα με σκοπό να εμβαθύνει τη σχέση των καταναλωτών με την εταιρική ταυτότητα κάθε προϊόντος, το brand, τη μάρκα, να εξοικειώσει το κοινό με τις αξίες του ώστε να πολλαπλασιάσει τις πωλήσεις. Οι εταιρείες διαφημίζονται για να αυξήσουν τις πωλήσεις τους. Η διαφήμιση λοιπόν συνήθως, συνηθέστατα δηλαδή, ακολουθεί την κοινωνία και όσο και καλές προθέσεις να έχει μια εταιρεία, ένα brand δεν θα τολμήσει ποτέ να βγει και πολύ εκτός της κοινωνικής νόρμας.
Κάθε διαφήμισης και ειδικά μιας μεγάλης και γνωστής μάρκας, προηγείται μια έρευνα κοινής γνώμης. Φαίνεται λοιπόν ότι η εταιρεία Pantene ένιωσε αρκετά ασφαλής να στηρίξει με ένα σποτ το έργο της Γραμμής «11528-Δίπλα Σου» γνωρίζοντας, βέβαια, τις αντιδράσεις που θα προκαλέσει. Αξιολόγησε όμως πως απέναντι σε όσους θα αντιδράσουν, θα υπάρξουν άλλοι τόσοι που θα επιδοκιμάσουν. Όπως και έγινε.
Η διαφήμιση αυτή λοιπόν μας κομίζει μια θετική είδηση για τις στάσεις της ελληνικής κοινωνίας στα θέματα της ΛΟΑΤΚΙ+ ατζέντας. Η ελληνική κοινωνία είναι πιο έτοιμη από ποτέ να συζητήσει, ακόμα και να κάνει έντονη συζήτηση γι αυτά.
Στην πολιτική επιζητούμε το θέμα, το issue, που θα προκαλέσει συζήτηση, ακόμα και έντονη. Οι αντιδράσεις μας δίνουν την ευκαιρία να εκφράσουμε και τα δικά μας επιχειρήματα, να ακουστούμε.
Πολύ θετικά όλα αυτά λοιπόν και αποζημιώνει και τις πολυετείς προσπάθειες ανθρώπων όπως η Δρ.Νάνσυ Παπαθανασίου που στηρίζει επιστημονικά το συγκεκριμένο πρόγραμμα. Εάν και οι συντελεστές είναι περισσότεροι, ας μας επιτραπεί η αναφορά γιατί η κυρία Παπαθανασίου έχει βοηθήσει κι εμάς στο να κατανοήσουμε κάποια πράγματα όταν δεν είχαμε ακόμα εξοικειωθεί με τις λέξεις που περιγράφουν τα αιτήματα του χώρου.
Η αληθινή πρόοδος θα έχει συντελεστεί όταν δούμε τρανς άτομα να διαφημίζουν γάλα, γιαούρτι, καφέ, σε mainstream καμπάνιες που απευθύνονται στα πολύ μεγάλα κοινά. Όταν θα έχει συμβεί αυτό, όταν στις διαφημίσεις βλέπουμε «να παίζουν» ΛΟΑΤΚΙ+ άτομα κυρίως τρανς αλλά και ΑΜΕΑ, τότε σε κανέναν δεν θα κάνει εντύπωση, κανείς δεν θα θεωρεί ότι βλέπει κάτι σκανδαλιστικό.
Αυτός πρέπει να είναι ο στόχος μας.
Η ορατότητα είναι το αντίδοτο στη προκατάληψη.
Για να συμβεί αυτό ας κάνουμε κι εμείς χρήση της Γραμμής 11528 ειδικά οι δημοσιογράφοι, οι αρθρογράφοι, οι δημοσιολογούντες εν γένει που θέλουν να μάθουν πως πρέπει να μιλάνε για όλα αυτά εφόσον θέλουν ο λόγος τους να λειτουργεί ως γέφυρα που ενώνει τα άτομα και όχι ως βαθιά τάφρος που τα χωρίζει. Αλλά και εκπαιδευτικοί και πολίτες που οι στενοί τους φίλοι τους εξομολογούνται πως είναι ομοφυλόφιλοι και δεν ξέρουν πως να το διαχειριστούν ή να τους στηρίξουν.
Η ενημέρωση είναι το αντίδοτο στην προκατάληψη και οι κοινωνίες χωρίς προκαταλήψεις ευημερούν και φυσικά είναι και πιο ευτυχισμένες.
