Του Γρηγόρη Σαμπάνη*
Σε μια εποχή επικίνδυνης πολιτικής επέλασης του λαϊκισμού στην Ευρώπη, η Νέα Δημοκρατία του Κυριάκου Μητσοτάκη απέδειξε, με τη νίκη της στις εκλογές του περασμένου Ιουλίου, ότι ο λαϊκισμός δεν είναι αήττητος. Όμως, η νίκη του Ιουλίου θα ήταν σφάλμα αν ερμηνευόταν ως μια οριστική επικράτηση έναντι των οπισθοδρομικών πολιτικών δυνάμεων του λαϊκισμού. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, με την ομιλία του στο Συνέδριο της ΝΔ, έδειξε τον τρόπο για να περάσουμε από μια μεγάλη νίκη στη μόνιμη επικράτηση των ορθολογικών, δημιουργικών δυνάμεων της πολιτικής.
Η Ελλάδα υπήρξε η πρώτη χώρα της Ευρώπης που υπέκυψε στην καταστροφική ορμή της διεθνούς οικονομικής κρίσης. Και η πρώτη που είδε το πολιτικό της σύστημα να δοκιμάζεται στα όρια της αντοχής του, όταν ένας απογοητευμένος λαός παρασύρθηκε από τα κηρύγματα του πιο ακραίου, αριστερόστροφου λαϊκισμού και έδωσε την εξουσία σε ένα κόμμα, που έφερε τη χώρα πολύ κοντά στην απόλυτη καταστροφή της άτακτης χρεοκοπίας και εξόδου από την ευρωζώνη, με μια άφρονα πολιτική, βασισμένη σε ψευδαισθήσεις, κηρύγματα διχασμού και παράλογες υποσχέσεις για μαγικές λύσεις.
Την ώρα που πολλοί ευρωπαϊκοί λαοί φαίνονται έτοιμοι να παρασυρθούν από την παραπλανητική γοητεία λαϊκιστών της Αριστεράς ή της Δεξιάς, ο ελληνικός λαός είναι ο πρώτος που αποδοκίμασε με τον πιο ηχηρό τρόπο αυτές τις πολιτικές δυνάμεις με την ψήφο του. Και έδωσε την ευκαιρία σε έναν πολιτικό με νηφάλια, ορθολογική προσέγγιση της πραγματικότητας, φιλελεύθερη πολιτική τοποθέτηση και αυθεντική μεταρρυθμιστική βούληση να επαναφέρει μια χώρα στο δρόμο της λογικής και της κοινής προσπάθειας για ανάπτυξη και πρόοδο, πέρα από τεχνητούς διχασμούς και ανώφελες εσωτερικές συγκρούσεις.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης, όταν βρέθηκε πρόσφατα μπροστά στους άλλους ηγέτες του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, έστειλε ένα μήνυμα με ιδιαίτερη βαρύτητα στην Ευρώπη, σε αυτή τη δύσκολη ιστορική περίοδο: «Στέλνουμε ένα μήνυμα και στην Ευρώπη στο σύνολό της», τόνισε, «ότι ο λαϊκισμός μπορεί να ηττηθεί, όχι με την αντιγραφή της τακτικής των λαϊκιστών αλλά αντίθετα εστιάζοντας σε ουσιαστικές και ρεαλιστικές πολιτικές».
Ακριβώς αυτή την πολιτική συνταγή για την οριστική επικράτηση της ορθολογικής και δημιουργικής πολιτικής έναντι της καταστροφικής δυναμικής του λαϊκισμού περιέγραψε ο Κυριάκος Μητσοτάκης στην ομιλία του, κατά το κλείσιμο των εργασιών του Συνεδρίου της ΝΔ, καθιστώντας σαφές ότι στις επόμενες και δυσκολότερες μάχες με τους λαϊκιστές η μεγάλη παράταση της Κεντροδεξιάς δεν θα επιχειρήσει να νικήσει το λαϊκισμό χρησιμοποιώντας τα δικά του όπλα, αλλά θα ακολουθήσει μια πολιτική δημιουργίας εισοδημάτων και πλούτου και επιστροφής στη λογική και στο αυτονόητο, με στόχο τη διαμόρφωση ευρύτερων πλειοψηφιών, πέρα από τις παραδοσιακές πολιτικές και κομματικές γραμμές διαχωρισμού.
«Τα παλιά πολιτικά σύνορα μεταφέρονται από το δίπολο Αριστερά-Δεξιά στο δίλημμα “Πίσω ή Μπροστά”», τόνισε χαρακτηριστικά ο Κυριάκος Μητσοτάκης και όρισε ως προοδευτική «την πολιτική εκείνη που φέρνει την ανάπτυξη και δίνει κοινωνικό πρόσημο όχι μόνο στην αναδιανομή του πλούτου, αλλά και στον δρόμο που αυτός θα αυξηθεί, προς όφελος όλων».
Πλούτος της παράταξης, όπως είπε, είναι ότι «βλέπει κατάματα την Ιστορία, στρέφεται στα νέα ζητούμενα, ανανεώνει με τόλμη και ριζοσπαστισμό τα ιδεολογικά της εργαλεία. Δεν διστάζει να ενσωματώνει στη σκέψη της και άλλες ιδέες, που φυσούν και πέρα από τα δικά της κομματικά σύνορα. Κατορθώνει, έτσι, να συντονίζεται με ευρύτερες πλειοψηφίες. Να απευθύνεται πρωτίστως στις αναζητήσεις των νέων ανθρώπων. Αλλά και να ακούει την κοινωνία, να υιοθετεί τα μηνύματά της. Μία κοινωνία που συχνά κινείται και εκφράζεται πιο γρήγορα από τις πολιτικές δυνάμεις».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ήδη αποδείξει ότι τα παραπάνω λόγια δεν κινούνται στη σφαίρα των ιδεολογικών αναζητήσεων και των θεωρητικών πολιτικών σχημάτων, αλλά μετουσιώνονται σε καθημερινή πολιτική πρακτική, που, προς δυσάρεστη έκπληξη της ηγεσίας του ΣΥΡΙΖΑ, βρίσκουν υποστήριξη, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, ακόμη και σε μεγάλες ομάδες δικών του υποστηρικτών και ψηφοφόρων.
Τα δείγματα γραφής, μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, είναι πολλά και σημαντικά:
- Η τάξη και η νομιμότητα αποκαθίστανται με αποφασιστικότητα σε όλα τα πεδία, από τους χώρους των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων και τα Εξάρχεια, ως τα κτίρια που παρέμεναν για χρόνια υπό κατάληψη από άτομα του περιθωρίου και της εγκληματικότητας. Η αστυνόμευση επιστρέφει στις γειτονιές και στους δρόμους, για να εμπεδωθεί το αίσθημα ασφάλειας στους πολίτες. Η κυβέρνηση, για πρώτη φορά από τότε που ξέσπασε η μεταναστευτική/προσφυγική κρίση, υιοθετεί ένα ολοκληρωμένο σχέδιο για τη διαχείριση του προβλήματος, κρατώντας τη δύσκολη ισορροπία ανάμεσα στην προστασία των δικαιωμάτων των προσφύγων και στην προστασία της καθημερινής ζωής των Ελλήνων.
- Στο πεδίο της οικονομικής πολιτικής, με απλές και καθαρές ιδέες, απελευθερώνονται οι δημιουργικές δυνάμεις από τα βάρη της οικονομικής κρίσης, για να δημιουργήσουν νέα εισοδήματα και πλούτο. Οι επενδυτές δεν αντιμετωπίζονται πλέον με καχυποψία, αλλά ως φορείς της ανάπτυξης, που πρέπει να ενισχυθούν με όλα τα μέσα. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση μεριμνά για τους οικονομικά ασθενέστερους, ώστε να διασφαλίζεται ότι δεν θα αποτελέσουν τους ουραγούς της αναπτυξιακής προσπάθειας που έχει ήδη αρχίσει. Αυτή είναι η «σύζευξη του φιλελευθερισμού με την κοινωνική αλληλεγγύη», όπως την περιέγραψε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, μιλώντας στο συνέδριο της ΝΔ.
- Πολιτικές που μοιάζουν επαναστατικές, αλλά είναι αυτονόητες, εφαρμόζονται χωρίς δισταγμούς και υπαναχωρήσεις. Το δικαίωμα των Ελλήνων του εξωτερικού να συμμετέχουν στις εκλογές επιτέλους κατοχυρώνεται. Η αντικαπνιστική νομοθεσία, που έμενε για χρόνια στα χαρτιά, εφαρμόζεται συστηματικά και αποφασιστικά. Πολύ σύντομα, όπως εξήγγειλε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, οι μεγάλες πόλεις μας θα πάψουν να παραλύουν από κινητοποιήσεις μικρών ομάδων. Πλήθος αυτονόητων δράσεων υλοποιούνται από μια Κεντροδεξιά κυβέρνηση, συγκεντρώνοντας ευρύτερη πολιτική και κοινωνική υποστήριξη, σε μια δυναμική διαδικασία συγκρότησης ενός μετώπου της λογικής και της προόδου, απέναντι στο λαϊκισμό και την οπισθοδρόμηση.
Όσο συγκροτημένη και καλά σχεδιασμένη και οργανωμένη και αν είναι, όμως, αυτή η προσπάθεια, ας μην τρέφουμε αυταπάτες για το μέλλον: ο λαϊκισμός δεν έχει νικηθεί οριστικά, οι πολιτικές «μάχες» που έρχονται θα είναι πολλές και δύσκολες. Η κοινωνία μπορεί να δείχνει έτοιμη να κάνει τα μεγάλα βήματα προς την πραγματική πρόοδο, αλλά οι προσδοκίες των μαγικών λύσεων και των εύκολων παροχών από ένα κράτος - «πατερούλη», που συστηματικά καλλιεργήθηκαν από τους λαϊκιστές, δεν έχουν σβήσει οριστικά. Αφορμές για διχασμό και πόλωση δεν θα πάψουν να δίνονται και οι λαϊκιστές θα τις περιμένουν για να επαναφέρουν στην πολιτική σκηνή την εμπρηστική, διχαστική ρητορική τους και να υπονομεύσουν το έργο της κυβέρνησης.
Άλλωστε, μόλις τώρα αρχίζουν να φαίνονται καθαρά οι μεγάλες προκλήσεις που έχει να αντιμετωπίσει η σημερινή κυβέρνηση, οι οποίες θα δίνουν ευκαιρίες στις πολιτικές δυνάμεις του λαϊκισμού να δημιουργήσουν κλίμα αμφισβήτησης και να προωθήσουν τις δικές τους, ψευδεπίγραφες «λύσεις»: από την πρόκληση της διαχείρισης του μεταναστευτικού/προσφυγικού, ως την αντιμετώπιση των νέων μορφών επιθετικότητας της Τουρκίας, σε ένα ασταθές γεωπολιτικό περιβάλλον, η κυβέρνηση θα δοκιμασθεί σκληρά και οι αντίπαλοί της θα προσφύγουν πάλι στη λαϊκιστική ρητορική αμφισβήτησης.
Το ευτύχημα για τη χώρα είναι ότι σε αυτή τη δύσκολη διαδρομή οδηγός θα είναι ένας πολιτικός που έχει αποδείξει ήδη ότι καθοδηγείται από τον ορθολογισμό και την πραγματικά προοδευτική αντίληψη της πολιτικής, με σεβασμό σε αρχές και θεσμούς και με ξεκάθαρη βούληση να ηγηθεί μιας νέας, ευρύτατης παράταξης: της «παράταξης του αυτονόητου». Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει όλα τα χαρακτηριστικά του ηγέτη που μπορεί όχι μόνο να νικήσει περιστασιακά τις πολιτικές δυνάμεις του λαϊκισμού, αλλά και να τις στείλει οριστικά στο πολιτικό περιθώριο όπου ανήκουν.
*Οικονομολόγος, Αναπληρωτής Γραμματέας Ειδικών Κομματικών Οργανώσεων ΝΔ