Πρέπει να νικήσουμε τον κορονοϊό με μικρές απώλειες, στρατηγική, εύλογες παρεμβάσεις και σχέδιο ενίσχυσης όσων θα υποστούν τις συνέπειες ενός lockdown τονίζει στο liberal.gr ο Ηλίας Μόσιαλος. Εκτιμά ότι η νέα αυτή καραντίνα πρέπει να είναι μικρής διαρκείας, υπογραμμίζοντας πως το όριο για την εφαρμογή της είναι εκείνο το σημείο, όπου από εκεί και πέρα το σύστημα υγείας και ειδικά οι ΜΕΘ, δεν μπορούν να ανταποκριθούν.
Χρειάζεται προσοχή, ώστε να βγούμε από την περιπέτεια της πανδημίας με τις λιγότερες απώλειες, μέχρι να υπάρξει φάρμακο ή εμβόλιο. Όσο για τις κοινωνικές επιπτώσεις της πανδημίας, αυτές θα κρατήσουν χρόνια, όπως επισημαίνει ο καθηγητής Πολιτικής Υγείας και διευθυντής του τμήματος Υγείας του London School of Economics (LSE).
Συνέντευξη στην Άννα Παπαδομαρκάκη
Πόσο ανησυχητική είναι η πορεία εξάπλωσης της πανδημίας ;
Η πανδημία εξελίσσεται με ταχύτατους ρυθμούς σε πολλές χώρες. Η χώρα μας, συνολικά, είναι ακόμη σε σχετικά καλύτερη θέση σε σύγκριση με χώρες της Βόρειας Ευρώπης, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα έχουμε προβλήματα σύντομα. Θα έχουμε. Και για αυτό θα πρέπει να κάνουμε ότι είναι δυνατόν, ώστε να περιορίσουμε τις απώλειες από την πανδημία.
Στην πρώτη φάση δράσαμε γρήγορα και είχαμε καλύτερα αποτελέσματα από πολλές άλλες χώρες. Τώρα όμως τα πράγματα είναι πιο δύσκολα. Δεν θα εξαφανιστεί η Ελλάδα λόγω της πανδημίας, όπως και δεν εξαφανίστηκαν ούτε η Ιταλία ούτε η Ισπανία, που είχαν μεγάλο αριθμό θυμάτων, στην πρώτη φάση της πανδημίας. Αλλά οι πληγές στον κοινωνικό ιστό αυτών των χωρών θα κρατήσουν χρόνια. Πρέπει επομένως να προσέξουμε. Έτσι ώστε, όταν έχουμε ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια, να τα καταφέρουμε να βγούμε από αυτή τη περιπέτεια με πολύ μικρές απώλειες και χωρίς να έχει καταρρεύσει το σύστημα υγείας.
Τελικά τα πολλά μικρά μέτρα, όπως έδειξε η κατάσταση, δεν αποδείχθηκαν και πολύ αποτελεσματικά. Τι φταίει;
Αυτό που επιδιώκεται με την εφαρμογή μέτρων δημόσιας υγείας είναι να περιοριστεί το εύρος της διασποράς της πανδημίας, χωρίς να υπάρχουν δυσανάλογες επιπτώσεις στην οικονομική και κοινωνική ζωή και στην ψυχολογία των πολιτών. Όταν τα ηπιότερα μέτρα δεν αποδίδουν, τότε τα πιο αυστηρά είναι αναγκαία.
Αρκετές χώρες με πιο επιβαρυμένη επιδημιολογική πορεία από εμάς έχουν ήδη εφαρμόσει, εξαγγείλει ή προετοιμάζουν καθολικά lockdown. Δεδομένου ότι η εξέλιξη της πανδημίας στη χώρα μας έχει γίνει δυσμενέστερη σε όλη την επικράτεια, το θέμα του lockdown σε περισσότερες περιοχές της χώρας ή καθολικά τέθηκε ως αναγκαιότητα από τα πράγματα, δηλαδή από την ίδια την εξέλιξη της πανδημίας. Το lockdown ωστόσο θα πρέπει να είναι μικρής διαρκείας. Πρέπει να νικήσουμε τον κορονοϊό με μικρές απώλειες, στρατηγική, αποφασιστικότητα, υπομονή και εύλογες παρεμβάσεις και σχέδιο ενίσχυσης όσων θα υποστούν τις συνέπειες.
Δηλαδή ποιο είναι το όριο που επιβάλει αυτό το νέο lockdown στην Ελλάδα, όπως αυτό που φαίνεται ότι έχει αποφασίσει η κυβέρνηση;
Το όριο είναι εκείνο το σημείο, όπου από εκεί και πέρα το σύστημα υγείας και ειδικά οι ΜΕΘ, δεν μπορούν να ανταποκριθούν. Αυτό το εκτίμησαν προφανώς οι ειδικοί της επιτροπής του υπουργείου Υγείας, οι γιατροί των ΜΕΘ και η κυβέρνηση. Στην Ιταλία οι γιατροί έπρεπε να πάρουν αποφάσεις, για το ποιος θα διασωληνωθεί ώστε να έχει ελπίδα να ζήσει, επειδή δεν άντεξε την υπερβολική πίεση το σύστημα υγείας. Δεν πρέπει να δούμε στην Ελλάδα καταστάσεις σαν αυτές. Ωστόσο επαναλαμβάνω. Το lockdown θα πρέπει να είναι μικρής διαρκείας. Τα δραστικά μέτρα έχουν και δραστικό κόστος.
Το θέμα συζητείται σε όλη την Ευρώπη. Μήπως οι πολλαπλές συζητήσεις εξαντλούν τα χρονικά περιθώρια και βρεθούμε ξανά μπροστά σε εικόνες Μπέργκαμο και Νέας Υόρκης;
H έγκαιρη λήψη μέτρων έχει πάντα καλύτερα αποτελέσματα. Δυστυχώς, η μεγάλη πλειοψηφία της επιστημονικής κοινότητας παγκοσμίως, ακόμα και τον Φεβρουάριο, φαινόταν να μην αντιλαμβάνεται την απειλή από ένα νέο ιό και υποτιμούσε το πρόβλημα. Μια πολύ μικρή μειοψηφία προειδοποιούσαμε για τον κίνδυνο. Για αυτό μερικές χώρες ήταν απροετοίμαστες όταν η πανδημία μεταφέρθηκε στην Ευρώπη και κατόπιν στην Αμερικανική ήπειρο. Τώρα όμως, υπάρχει καλύτερη ενημέρωση των πολιτών. Ένα μεγάλο μέρος των πολιτών που ανήκουν στις ευάλωτες ομάδες προσέχουν περισσότερο, ενώ γίνεται καλύτερη διαχείριση των ασθενών στα νοσοκομεία. Παράλληλα όμως, ένα μικρό ποσοστό των πολιτών αμφισβητεί την ύπαρξη της πανδημίας και δεν ενδιαφέρεται για την υλοποίηση των μέτρων της δημόσιας υγείας. Μερικοί ψάχνουν εύκολες λύσεις ή βρίσκουν καταφύγιο σε θεωρίες συνωμοσίας. Μακάρι να υπήρχαν εύκολες λύσεις, γιατί ποιος δεν τις θέλει; Ελπίζω όμως αυτές οι πρακτικές να περιοριστούν δραστικά για να μην χρειαστεί η χώρα μας να έχει συνεχή τοπικά ή ευρύτερα lockdown μεγάλης διάρκειας, μέχρι να έχουμε επαρκή, ασφαλή και αποτελεσματικά εμβόλια.
Ο ΠΟΥ συνιστά να βρεθούμε μπροστά από τον ιό. Τι πρέπει να κάνουμε για να το πετύχουμε;
Δεν λέει κάτι καινούργιο ο ΠΟΥ. Για παράδειγμα, στην Ελλάδα, τα μέτρα δημόσιας υγείας που πάρθηκαν από την αρχή που υπήρχε μικρή διάδοση στην κοινότητα, μας έφεραν μπροστά από τον ιό. Αυτή η γρήγορη αντίδραση επηρέασε το χρονικό διάστημα του lockdown.
Τι εννοώ; Δέκα ημέρες μετά την επιβολή του πρώτου lockdown υποστήριξα ότι πρέπει να κρατήσει για σύντομο χρονικό διάστημα. Υπήρχε μια τάση στην επιστημονική κοινότητα σε πολλές χώρες που θεωρούσε ότι τα lockdown, σε όλες τις χώρες ανεξαρτήτως διασποράς, πρέπει να κρατούν 3 μήνες. Αλλά αυτό ίσχυε και ισχύει για τις χώρες που καθυστέρησαν να πάρουν μέτρα, ή που εν αγνοία τους αντιμετώπιζαν μεγάλη διασπορά.
Αντίστοιχα, τότε υποστήριξα ότι χρειάζεται άμεσα εθνικό σχέδιο και εθνική συστράτευση για την αντιμετώπιση του κορονοϊού. Δηλαδή πως, για να συνεχίσουμε να προπορευόμαστε ένα βήμα από τον ιό, θα χρειαζόμασταν συγκεκριμένο και πολυπαραμετρικό σχέδιο για την υιοθέτηση και εφαρμογή παρεμβάσεων, ανάλογα με την εξέλιξη της πανδημίας. Με αυτό τον τρόπο αυξάνονται τα αντανακλαστικά για τον έλεγχο της διασποράς.