Του Γιάννη Παντελάκη
Περίσσεψαν οι θετικές αναφορές χθες για τον Κωστή Στεφανόπουλο. Από πολιτικούς φίλους και πολιτικούς αντιπάλους. Ακόμα και οι χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης που δεν φημίζονται πάντα για την comme il faut συμπεριφορά τους, αυτή τη φορά έδειξαν ένα πρωτόγνωρο σεβασμό για τον άνθρωπο που πέθανε. Ήταν ο εκλιπών μια χαρισματική προσωπικότητα που ανάγκασε σε αυτό τον αποχαιρετισμό; Ή μήπως ήταν ο άνθρωπος που απλά έκανε το αυτονόητο, είδος σε ανεπάρκεια σε αυτή την χώρα;
Μπορούμε να σταθούμε σε τρία σημεία που χαρακτήρισαν την πορεία του στην πολιτική: α) ο μοναδικός πολιτικός που το 1989 εναντιώθηκε στην απόφαση των υπόλοιπων κομμάτων να δοθεί το δικαίωμα για τηλεοπτικές εκπομπές στους πανίσχυρους εκδότες της εποχής β) όταν ο τότε αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος τον επισκέφθηκε για να του δώσει εκατομμύρια υπογραφές πολιτών -και πολιτικών- που ζητούσαν δημοψήφισμα για την αναγραφή του θρησκεύματος στις ταυτότητες, επικαλέστηκε το Σύνταγμα πάνω από το οποίο δεν βρίσκονται οι υπογραφές γ) χαρακτηρίστηκε απ' όλους, ως ένας έντιμος άνθρωπος και στην κοινοβουλευτική του πορεία και σε εκείνη στην προεδρία της Δημοκρατίας.
Ας σταθούμε σ αυτά μόνο, τα οποία ωστόσο είναι ενδεικτικά του τρόπου με τον οποίο πολιτεύτηκε.. Το πρώτο από τα σημεία που προαναφέραμε, ήταν μια βαθιά και σημαντική πολιτική κίνηση. Αρνήθηκε το δικαίωμα λίγων ισχυρών μιντιαρχών της εποχής να ενισχυθούν ακόμα περισσότερο με εξωθεσμικές εξουσίες οι οποίες με τα χρόνια έφτασαν στο σημείο να επηρεάζουν σε καθοριστικό βαθμό την πολιτική-και όχι μόνο-ζωή της χώρας. Η στάση του, έπρεπε να είναι αυτονόητη για την πλειονότητα τουλάχιστον του πολιτικού προσωπικού το οποίο με την απόφαση υπερενίσχυσης των μιντιαρχών, τους παραχώρησε εξουσία που δεν δικαιούντο.
Όταν ο φανατικός αρχιεπίσκοπος τον είχε επισκεφτεί για να του δώσει κείμενο με υπογραφές με τις οποίες ζητούσαν να μην απαλειφθεί η αναγραφή του θρησκεύματος από τις αστυνομικές ταυτότητες, ο Κ. Στεφανόπουλος έκανε κάτι πολύ απλό. Και αυτονόητο. Είπε, μεσω ανακοίνωσης της Προεδρίας της Δημοκρατίας, ότι οι εκτός νομοθετημένης διαδικασίας συλλεγείσες υπογραφές, δεν είναι δυνατόν να ανατρέψουν τις διατάξεις του Συντάγματος. Η χώρα όφειλε να εναρμονίσει την νομοθεσία της και σ αυτό το θέμα που αφορούσε στα ανθρώπινα δικαιώματα, με την Ευρωπαϊκή. Άλλωστε και το συμβούλιο της Επικρατείας τότε, είχε επικυρώσει την επιλογή της κυβέρνησης.
Για τον εκλιπόντα, δεν ακούστηκε ποτέ οτιδήποτε που να περιέχει κάποιες σκιές για την πολύχρονη πορεία του στον δημόσιο βίο. Φίλοι και αντίπαλοι, συμφωνούσαν πως ήταν ένας απόλυτα έντιμος άνθρωπος. Μπορεί να υπήρχαν και υπήρχαν πολλές και έντονες διαφωνίες για πολιτικές του επιλογές, αλλά όλα σταμάταγαν εκεί. Τι πιο αυτονόητο από αυτό για έναν πολιτικό που διαχειρίζεται δημόσιο χρήμα;
Ο Κ. Στεφανόπουλος, ήταν ένας συντηρητικός πολιτικός και διατηρούσε ένα παλιομοδίτικο ύφος στην συμπεριφορά, ακόμα και στην γλώσσα που χρησιμοποιούσε. Δεν ισχυρίστηκε ωστόσο ποτέ, ούτε προσπάθησε ποτέ να δείξει ότι είναι κάτι διαφορετικό. Ήταν αυτό που βλέπαμε και εισπράτταμε, τίποτα περισσότερο, τίποτα λιγότερο. Ανεξάρτητα από τον βαθμό διαφωνίας που μπορεί να είχαμε για την πολιτική του πορεία, οφείλουμε να παραδεχτούμε ότι ήταν ένας άνθρωπος που σε πολλές επιλογές -όπως οι προαναφερόμενες- ακολουθούσε το αυτονόητο.
Όταν έχει ένας πολιτικός που φεύγει από την ζωή έχει αυτά τα χαρακτηριστικά, τον αποχαιρετάμε σαν να φεύγει ένας άνθρωπος με μοναδικά χαρίσματα, προσόντα και ικανότητες, σαν να έφυγε ένας ιδιαίτερα χαρισματικός άνθρωπος. Δεν ήταν κάτι τέτοιο ο Κ. Στεφανόπουλος. Ήταν αυτός που εκπροσωπούσε το αυτονόητο το οποίο βρίσκεται σε ανεπάρκεια σ' αυτή τη χώρα...