Τη πρόταση να συνυπολογίζεται ο εμβολιασμός στα κριτήρια για το ποιός ασθενής έχει προτεραιότητα εισαγωγής σε ΜΕΘ, ειδικά σε συνθήκες όξυνσης της πανδημίας όπου η κάλυψη στις κλίνες είναι μεγάλη, καταθέτει μέσω Liberal ο διευθυντής της Γ' Παθολογικής κλινικής του νοσοκομείου «Σωτηρία», Κώστας Συρίγος. Μιλά για την ανάγκη να υπάρξει σχετική πρόβλεψη στα υγειονομικά πρωτόκολλα, καθώς και για τους non Covid ασθενείς, που ακριβώς επειδή το ΕΣΥ έχει γίνει μονοθεματικό, όταν πρέπει να διασωληνωθούν συχνά δεν υπάρχει για αυτούς διαθέσιμη ΜΕΘ. «Τι κάνω όταν έχω δύο εντελώς ταυτόσημους ασθενείς και ο ένας είναι εμβολιασμένος και ο άλλος ανεμβολίαστος; Η απάντηση είναι ότι δεν θα ήθελα να βρεθώ ποτέ σε αυτή τη δυσάρεστη θέση. Είναι μια θέση όπου αν δεν υπάρχουν οδηγίες, ο μοναδικός οδηγός είναι η συνείδησή του γιατρού», τονίζει χαρακτηριστικά.
Συνέντευξη στο Γιώργο Φιντικάκη
Σας έχουμε ακούσει να λέτε ότι οι γιατροί της πρώτης γραμμής βρίσκεστε πλέον αντιμέτωποι με ηθικά διλήμματα. Ποια είναι αυτά ;
Σας μιλάω καταρχήν με την ιδιότητα του μάχιμου γιατρού, όχι ως γιατρός γραφείου ή μέλος επιτροπών. Επίσης βρίσκομαι στην μάχη κατά της πανδημίας από τη πρώτη μέρα. Οι συνεργάτες μου και εγώ είδαμε τον πρώτο ασθενή Covid που εντοπίστηκε στην Αττική. Αυτά λοιπόν που βιώνουμε σήμερα είναι πρωτοφανή, δεν βιώσαμε τέτοιες καταστάσεις κατά τη τελευταία διετία. Έχουμε ασθενείς χρονίως πάσχοντες, όπως με καρκίνο, νεφρική ανεπάρκεια ή ρευματολογικά νοσήματα, που δίνουν τους αγώνα τους σιωπηλά και με αξιοπρέπεια, στους οποίους όταν έτυχε μια ευκαιριακή λοίμωξη και διασωληνώθηκαν. Γιατί αυτός ο άνθρωπος να μην δικαιούται ΜΕΘ ; Και για να το πω και λίγο πιο σκληρά, ο συγκεκριμένος ασθενής για όσα χρόνια τον παρακολουθώ, έχει κάνει όλα όσα του είπα, χημιοθεραπεία, εμβόλιο, τη τρίτη δόση. Είναι δηλαδή δεύτερης κατηγορίας πολίτης ; Οι ανεμβολίαστοι είναι μια μειοψηφία που κάνουν πολύ θόρυβο, όταν οι υπόλοιποι, παρ' ότι πλειοψηφία, υπομένουν με αξιοπρέπεια και σιωπηλά τον αγώνα τους. Δεν έχουν όμως ένα «συνήγορο» να φωνάξει ότι αυτά δεν μπορούν να συνεχιστούν ! Το λέω γιατί αυτή τη περίοδο οι non Covid ΜΕΘ είναι πολύ λιγότερες από τις ΜΕΘ για COVID ασθενείς. Τα κρεβάτια των πρώτων είναι λιγότερα απ' ότι των δευτερων.
Το δεύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε είναι το εξής. Σύμφωνα με την επιστήμη, για να διασωληνώσουμε ένα άρρωστο πρέπει να λάβουμε υπόψιν συγκεκριμένα δεδομένα. Το ερώτημα είναι κατά πόσο μέσα σε αυτά τα κριτήρια, θα μετράει και αν ο ασθενής έχει κάνει το εμβόλιο ή όχι ; Διότι σύμφωνα με την επιστήμη, προτεραιότητα για να εισέλθει κάποιος στην ΜΕΘ έχει αυτός με τις περισσότερες πιθανότητες να εξέλθει της ΜΕΘ. Εκείνος που είτε εισαχθεί, είτε όχι στην ΜΕΘ, είναι χαμένος, δεν έχει και πολύ νόημα να τον βασανίζεις με τη διασωλήνωση. Το ερώτημα επομένως είναι κατά πόσο ένας εμβολιασμένος και ένας μη εμβολιασμένος έχουν την ίδια πιθανότητα εισαγωγής στην ΜΕΘ. Και παρακαλώ πολύ τους συναδέλφους μου που εναντιώνονται στα εμβόλια, να μας πουν τι θα συμβεί. Θα αλλάξουμε για χάρη τους την ιατρική ;
Ποια επομένως είναι η απάντηση στο παραπάνω δίλημμα;
Αυτό το ζήτημα θέτω και εγώ. Δεν πρέπει να ανοίξει αυτή η συζήτηση ; Ή θα αφήνουμε το κάθε γιατρό να αποφασίζει σύμφωνα με τις προσωπικές του απόψεις ; Η ιατρική όμως βασίζεται σε δεδομένα, όχι σε προσωπικές απόψεις.
Υπάρχουν πρωτόκολλα για το συγκεκριμένο ζήτημα;
Όχι, δεν υπάρχουν πρωτόκολλα, που να ορίζουν ότι στα 15 για παράδειγμα κριτήρια, για την εισαγωγή ενός ασθενούς σε ΜΕΘ, προστίθεται και ένα 16ο, δηλαδή αυτός να είναι εμβολιασμένος ή όχι.
Στην πράξη επομένως τι συμβαίνει ;
Το θεωρητικό ερώτημα είναι τι κάνω αν έχω δύο εντελώς ταυτόσημους ασθενείς, και ο ένας είναι εμβολιασμένος και ο άλλος ανεμβολίαστος. Η απάντηση είναι ότι δεν θα ήθελα να βρεθώ ποτέ σε αυτή τη δυσάρεστη θέση. Είναι μια θέση όπου αν δεν υπάρχουν οδηγίες, ο μοναδικός οδηγός είναι η συνείδησή του γιατρού.
Κατά τη δική σας γνώμη θα πρέπει να συνυπολογίζεται για την εισαγωγή σε ΜΕΘ αν ο ασθενής έχει κάνει το εμβόλιο ή όχι ;
Ναι κατά τη γνώμη μου, πρέπει να συνυπολογίζεται αυτός ο παράγοντας. Δεν πρέπει να εξαιρείται, επειδή απλώς θέλουμε να είμαστε πολιτικά ορθοί. H ιατρική δεν είναι τιμωρητική, εγώ δεν ζητάω να τιμωρήσουμε τους ανεμβολίαστους. Ζητάω όμως δίκαιη μεταχείριση.
Συνολικά επομένως η κατάσταση που επικρατεί στα νοσκομεία της πρώτης γραμμής ποια είναι ;
Στην Αττική ζούμε σε ένα τεντωμένο σχοινί, όταν στα νοσοκομεία της υπόλοιπης Ελλάδας υποπτεύομαι ότι τα πράγματα είναι χειρότερα. Στην Αττική διασωληνώνουμε κάποιον και ξέρουμε ότι θα περιμένουμε , προκειμένου να μπει σε ΜΕΘ. Όταν πρόκειται για ασθενή Covid αναμένουμε λίγες ώρες, όταν αφορά non Covid ασθενή, περιμένουμε περισσότερο. Αλλά αυτό σημαίνει ότι αύριο θα περιμένουμε ακόμη περισσότερες ώρες και μεθαύριο ακόμη περισσότερες. Δηλαδή πρέπει να μας πεθάνουν στα χέρια για να το κάνουμε θέμα;
Έπειτα, βλέπω ότι η κοινωνία μας έχει πάθει μια ανοσία απέναντι στους θανάτους, χάνουμε 80 άτομα κάθε ημέρα και το ανεχόμαστε, καθώς οι ανεμβολίαστοι διαπερνούν οριζόντια την κοινωνία. Είναι πλούσιοι, φτωχοί, μορφωμένοι, αμόρφωτοι, δεξιοί, αριστεροί. Ο ανεμβολίαστος είναι δικαίωμά του να πεθάνει. Ο καρκινοπαθής που έχει ακόμη ένα προσδόκιμο ζωής 15 ετών, γιατί να πεθάνει για χάρη του ;
*Ο Κώστας Συρίζος είναι Καθηγητής Παθολογίας & Ογκολογίας, Ιατρικής Σχολής Αθηνών, ΕΚΠΑ και Διευθυντής της Γ' Παθολογικής Κλινικής, στο νοσοκομείο «Σωτηρία».