Του Αντώνη Πανούτσου
Σε κάθε σπίτι που μετακόμιζα ανάμεσα σε όλα τα βιβλία που κουβάλαγα για 35 χρόνια υπήρχε και το The Primal Scream του R.D Laing. Είχα ψηθεί να το αγοράσω την εποχή της ψυχαναλυτικής μόδας στο Βερολίνο. Στο πέρασμα του χρόνου κάποια στιγμή αποδέχτηκα ότι προτιμούσα να διαβάζω τις οδηγίες του κέντρου δηλητηριάσεων στα κουτιά των απορρυπαντικών στην τουαλέτα από το Primal Scream. Πήρα τη μεγάλη απόφαση. Και το σούταρα. Στη διάρκεια βέβαια το βιβλίο είχε παίξει το ρόλο για τον οποίο είχε αγοραστεί. Κάθε linke, sponti ή Grunne που είχε έρθει σπίτι και είχε ρίξει μια ματιά στην βιβλιοθήκη είχε εκτιμήσει το ενδιαφέρον μου για τον εναλλακτικό τοκετό, αντιδρώντας θετικά. Η προηγούμενη αναδρομή αφιερωμένη – εξαιρετικά – στον σύντροφο Καρανίκα. Ο οποίος όπως όλοι μας χρειάστηκε να μάθει τα ονόματα των συγγραφέων που εξασφάλιζαν μια επιτυχημένη ερωτική ζωή στον χώρο που κινήθηκε. Μόνο που συνεχίζει να τα λέει. Και σε συνεντεύξεις.
Στο ερώτημα που προκύπτει από την περιβόητη συνέντευξη του Νίκου Καρανίκα στην Αυγή «Does Nick Karanick fakes it?», η απάντηση είναι «You bet your sweet ass he sure does». Όχι για τον Ντοστογιέφσκι. Παρά το ότι ο Ντοστογιέφσκι έγραψε το μεγαλύτερο βιβλίο – παγίδα, το «Ο Ηλίθιος». Αφορά έναν επιληπτικό ρώσο πρίγκιπα που κάθε άλλο παρά ηλίθιος είναι. Αλλά οι περισσότεροι επειδή δεν το έχουν διαβάσει πιστεύουν ότι γράφει για κάποιον που ήταν ηλίθιος. Όπως ο Λάκης Λαζόπουλος, που θέλοντας να χαρακτηρίσει τον Σταύρο Θεοδωράκη κουτό είχε πει «είναι κρίμα που ο Ντοστογιέφσκι δεν τον γνώρισε πριν γράψει τον "Ηλίθιο"». Τώρα ο Καρανίκας έναν Ντοστογιέφσκι τον έχει διαβάσει. Αν δεν είναι το «Αδελφοί Καραμαζώφ», θα είναι «Ο παίκτης» και αν δεν είναι το «Έγκλημα και Τιμωρία» θα είναι το «Αναμνήσεις από το σπίτι των πεθαμένων», που περνάει για ψαγμένο.
Για Τολστόι, το βλέπω δύσκολο. Όταν μιλάμε για Τολστόι στην πραγματικότητα μιλάμε για τέσσερα μυθιστορήματα, εκ των οποίων παίζουνε και μόνο τα δύο και το ένα σε abbreviated έκδοση. «Άννα Καρένινα» και το «Πόλεμος Και Ειρήνη», χωρίς τις σελίδες για τη μάχη του Μποροντίνο και την εκστρατεία του Ναπολέοντα στην Ρωσία. Και το τελευταίο και μόνο επειδή ο Καρανίκας μου είναι συμπαθής.
Το «Λένιν, Μαρξ, Μπακούνιν» που είπε ο Καρανίκας στη συνέντευξη ισχύει για τους πρώτους δύο. Κνίτης ήταν, σπίτι κνίτη χωρίς Μαρξ και Λένιν θα έπεφτε να τον πλακώσει και κανένα «Αριστερισμός η παιδική αρρώστια του κομουνισμού» το τελείωσε, ή μια ηρωική απόφαση να διαβάσει το Κεφάλαιο που θα ξεφούσκωσε στην 40 σελίδα την έχει κάνει. Για Μιχαήλ Μπακούνιν όμως δεν τον έχω ούτε με σφαίρες. Σε σπίτι κνίτη πιο πιθανόν ήταν να υπάρχει βιβλίο του Κώστα Πλεύρη παρά του Μπακούνιν. Εκτός αν το διάβασε όταν έφυγε από την ΚΝΕ, με τη γοητεία του απαγορευμένου, σαν πορνό.
Ρίτσο και Βάρναλη έχει διαβάσει 100%. Στο παλιό ΚΚΕ πήγαιναν σετάκι. Σαν το Κάστωρ και Πολυδεύκης στη Ρώμη ή το Αρφάνης και Χιόνης στο παλιό ΠΑΣΟΚ. Επειδή είναι ποίηση και τα κείμενα μικρά, μοιραίους, λιανοτράγουδα, μάνες να καθαρίζουν φασολάκια πάνω από καπνισμένα τσουκάλια, τα έχει στα σίγουρα.
Ρουσσώ τον έχω να έχει διαβάσει ή έστω να έχει ξεφυλλίσει το «Κοινωνικό Συμβόλαιο». Ντιντερό δύσκολο αλλά όχι αδύνατον. Το fake φαίνεται στη συνέντευξη με το «τον υλιστή και άθεο Ντιντερό» που το λέει για να πείσει ότι ξέρει. Από την άλλη ο Ντιντερό έχει παίξει πολύ στα καροτσάκια με τα βιβλία. Και με τα χάλια που έχουν οι συγκοινωνίες της Θεσσαλονίκης, περιμένοντας το λεωφορείο, είναι πιθανόν να είπε «δεν το παίρνω αυτό εδώ να δω τι λέει».
Περιέργως τον Καρανίκα τον έχω να έχει διαβάσει Πασκάλ Μπρικνέρ. Ο Μπρικνέρ πρέπει να εξυπηρετούσε στην εποχή του Καρανίκα όσο ο Αλντουσέρ και ο Πουλατζάς τις παλιότερες γενιές, Για έναν κνίτη πρέπει να είχε αυτό το απαγορευμένο του πολιτικού πορνό, στην αποχώρησή του από την ΚΝΕ και την έναρξη της νέας εναλλακτική του ζωής με τον Αλέξη Τσίπρα.
Το σίγουρο fake είναι η Σιμόν ντε Μποβουάρ. Ολοι ερωτευτήκαμε στην ζωή μας, δεξιοί και αριστεροί, αλλά να φτάσουμε να πούμε ότι έχουμε διαβάσει Μποβουάρ δεν το κάναμε. Μεγαλύτερες πιθανότητες υπάρχει να βρεις σε ανδρική βιβλιοθήκη τα τεύχη του Marie Claire, όλα και σε σώμα, παρά το «Δεύτερο Φύλλο» της Μποβουάρ.
Τέλος επειδή τους αριστερούς δεν τους φτιάχνουν όπως τους παλιούς της Β' Πανελλαδικής να ξέρουν τέτοια κόλπα, μια διευκρίνιση. Το Μοτό, που μαζί με τον Χρήστο Χατζάρα και τον Μιχάλη Σταγκωνάκη είχαμε εκδώσει, και οι 4Τ του Κώστα Καββαθά, που σύμφωνα με τον Καρανίκα τα διαβάζανε οι δεξιοί, μοιάζανε όσο ο Μπλεζ Πασκάλ και ο Άντον Μπρούκνερ, με τον Πασκάλ Μπρικνέρ. Μπορεί να μην πολέμησαν ενάντια στην «οικογενειακή σχέση, που όλα καταλήγουν στην πατριαρχία, στις ερωτικές σχέσεις, που είναι φαλλοκρατικές, μέχρι το μέλλον του πλανήτη, που καταλήγει σε κάποια επένδυση» αλλά πολέμησαν αυτήν ακριβώς την παπαρολογία.
