Του Βασίλη Καπετανγιάννη *
Μια αθώα φαινομενικά λέξη, η κανονικότητα, εισέβαλε ορμητικά στο πολιτικό προσκήνιο για ικανή περίοδο πριν από την προκήρυξη και τη διεξαγωγή των ευρωεκλογών και των εθνικών εκλογών, εμπλουτίζοντας το ελληνικό πολιτικό λεξιλόγιο κατά τρόπο εξόχως συμβολικό και πραγματικό και καταλαμβάνοντας περίοπτη και σημαντική θέση.
Συμβολικό μεν, διότι η χρήση της σηματοδότησε με έμφαση τη διακαή επιθυμία ορθολογικών πολιτικών δυνάμεων ευρέος πολιτικού φάσματος για την απαλλαγή της χώρας από την ανίκανη και επικίνδυνη φαιοκόκκινη πολιτική κλίκα που κυβερνούσε τη χώρα.
Σηματοδότησε με άλλα λόγια την έννοια της ομαλότητας, ήτοι την πολιτική επιδίωξη επανόδου πάνω από όλα στην ομαλή λειτουργία των πολιτικών θεσμών ενός δυτικού, ευρωπαϊκού και φιλελεύθερου κοινοβουλευτικού πολιτεύματος, οι θεσμοί του οποίου όχι μόνο παραβιάστηκαν και χλευάστηκαν ανοιχτά και προκλητικά, αλλά και υποσκάφτηκαν με συστηματικό τρόπο από κομματικά ελεγχόμενους και καθοδηγούμενους παράλληλους κρατικούς μηχανισμούς.
Η σκευωρία της Novartis αποτελεί προφανή και πρωτοφανή περίπτωση, αλλά δεν αποκλείεται να αποτελεί απλώς την κορυφή ενός παγόβουνου. Επομένως, ως προς αυτή την πτυχή, το αίτημα της κανονικότητας απαιτεί τη διερεύνηση όλων των θεσμικών εκτροπών και παρεκτροπών και την ενδεχόμενη απόδοση ευθυνών κατά τρόπο θεσμικά αδιάβλητο και αδιαμφισβήτητο. Διότι, μια τέτοια διαδικασία αποτελεί ένα από τα λίγα αποτρεπτικά όπλα που διαθέτει η φιλελεύθερη δημοκρατία.
Πραγματικό δε, με την έννοια ότι η λέξη επιθυμεί να στεγάσει μια σειρά από νέες πολιτικές πραγματικότητες. Δεν χρωματίζει δηλαδή κάποιο αίσθημα επανόδου σε κάποιο ανύπαρκτο ιδεατό παρελθόν, αλλά έρχεται να τονώσει εμφατικά την πολιτική ανάγκη να γυρίσει η χώρα σελίδα σε όλα τα επίπεδα για να βγει από τη στασιμότητα και την παρακμή της. Εμπεριέχει, δηλαδή, ένα επιτακτικό αίτημα πολιτικής αλλαγής, όπως το διατύπωσε ο σημερινός πρωθυπουργός και βάσει του οποίου θα κριθεί από τους πολίτες, και έναν δυναμισμό.
Στεγάζει μια σειρά από πολιτικά αιτήματα. Σοβαρά και βασικά, όπως την οριστική έξοδο από την κρίση και την παρακμή και την παροχή δημοσίων αγαθών, όπως Παιδεία, Υγεία, μεταφορές, περιβάλλον, δημόσια διοίκηση στο πλέον αποτελεσματικό και ποιοτικό επίπεδο στο πλαίσιο των σημερινών δημοσιονομικών δυνατοτήτων.
Καλύπτει συνάμα πληθώρα δράσεων στο επίπεδο της καθημερινότητας, όπως την αυστηρή εφαρμογή των αντι-καπνιστικών διατάξεων του νόμου και τη συμμόρφωσης των πολιτών με βασικές συμπεριφορές που αφορούν την κοινωνική συμβίωση και τον σεβασμό του δημόσιου χώρου.
Θα μπορούσα να επεκτείνω τον κατάλογο με χρόνιες και εμφανείς εκκρεμότητες π.χ. στην Αθήνα (το άθλιο και άναρχο γκραφίτι σε τοίχους και πινακίδες δρόμων, οι άστεγοι και ζητιάνοι στο κέντρο της Αθήνας, η οσμή των ούρων, τα Εξάρχεια, το Πεδίον του Άρεως, ο χώρος γύρω από το Οικονομικό Πανεπιστήμιο κ.τ.λ.) ή στη Θεσσαλονίκη που οι κάτοικοί της στερούνται του βασικού δημόσιου αγαθού της συγκοινωνίας.
Κανονικότητα σημαίνει επίσης την υπεύθυνη συμπεριφορά της κυβέρνησης έναντι των πολιτών με ήθος και ύφος που σέβεται βασικές αρχές και αξίες του πολιτικού πολιτισμού. Συνεπάγεται σοβαρή κυβέρνηση που δεν μηχανεύεται αναίσχυντες, χυδαίες και μακάβριες επικοινωνιακές θεατρικές παραστάσεις, όπως αυτή παρουσία του πρώην πρωθυπουργού για το Μάτι. Αλήθεια, πώς κοιμούνται ήσυχα τα βράδια όλοι αυτοί που έστησαν ένα απίθανο σκηνικό με παιδαριώδεις δικαιολογίες και κυρίως μετάθεσης ευθυνών για τους 102 νεκρούς;
Η εκπλήρωση της απαίτησης αυτής των πολιτών για κανονικότητα δεν αφορά μόνο την κυβέρνηση, αλλά και την αντιπολίτευση, πρωτίστως την αξιωματική. Δυστυχώς, επί του παρόντος, δεν φαίνεται να αντιλαμβάνεται πόσο σημαντικός για την ομαλή πορεία και ανάταξη της χώρας μπορεί να είναι ο δικός της υπεύθυνος ρόλος.
Η στάση του ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στην αποκατάσταση των ακαδημαϊκών ελευθεριών στο πανεπιστήμιο, η κατάργηση του διαβόητου ασύλου κάθε είδους παραβατικότητας και πολιτικής βίας εντός των ανωτάτων εκπαιδευτικών ιδρυμάτων της χώρας είναι εξόχως παραδειγματική. Ο κ. Τσίπρας τραγικός, σκιά του εαυτού του αλλά και πείσμων, αμετανόητος λαϊκιστής.
Κανονικότητα τελικά σημαίνει μια κυβέρνηση που να μην προσφεύγει ως έσχατο καταφύγιο στο ευτελές επίπεδο δικαιολογιών και απολογισμού έργου και συμπεριφορών του τύπου «γιατί οι άλλοι ήταν καλύτεροι;» ή στην εξίσου εξευτελιστική «λαϊκή» παραλλαγή του «όλοι το ίδιο είναι».
* Ο Βασίλης Καπετανγιάννης είναι πολιτικός επιστήμονας
* Αναδημοσίευση από τον Φιλελεύθερο της 14ης Αυγούστου
