Εικόνες από την κρίση των Ιμίων το 1996 πέρασαν από μπροστά μου την Τρίτη 21/7. Στις 31 Ιανουαρίου του 1996, η Ελλάδα και Τουρκία βρέθηκαν τόσο κοντά όσο ποτέ άλλοτε στη σύγχρονη ιστορία σε μια πολεμική σύρραξη. Ο γεωπολιτικός κίνδυνος της χώρας, είναι για πολλούς, μία σοβαρή παράμετρος στην επενδυτική αξιολόγησή της.
Έτσι ο γενικός δείκτης τιμών της πολύπαθης αγοράς μας βρέθηκε από το +1,5% και τις 660 μονάδες στο -3,5% και τις 630 μονάδες, διατηρώντας την τρίμηνη συσσώρευση του στα εν λόγω επίπεδα σε αντίθεση με τις διεθνείς αγορές που πλησιάζουν τα υψηλά τους αλλά και τον Τουρκικό δείκτη που παρέμεινε σταθερός...
Η αρχική ευφορία από τα αποτελέσματα της συνόδου κορυφής έδωσε τη θέση της και πάλι στην μιζέρια και την απογοήτευση. Το ελληνικό χρηματιστήριο βρίσκεται εγκλωβισμένο σε ένα στενό εύρος διακυμάνσεων και ανίκανο να αντιδράσει και να ακολουθήσει την διεθνή ευφορία μετά την κατάρρευση του Μαρτίου. Τα προβλήματα που το διατηρούν στα εν λόγω επίπεδα τα έχουμε αναλύσει εκτενέστερα σε προηγούμενα μας άρθρα.
Το περιστατικό “έντασης” μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας, ήρθε σε μια ημέρα που το ελληνικό χρηματιστήριο μπορούσε να κάνει την υπέρβαση και να οδηγηθεί σε διάσπαση των 670 μονάδων. Πολλές δεικτοβαρείς μετοχές βρέθηκαν μια ανάσα από την διάσπαση των σημαντικών αντιστάσεων τους, που θα τους άνοιγαν τον δρόμο για υψηλότερα επίπεδα. Κι όμως αυτό δεν έγινε όταν ξαφνικά ο “Σουλτάνος” αποφάσισε να εισβάλει στο ελληνικό έδαφος και να συγκεντρώσει κομάντος απέναντι από τα νησιά μας και τον Έβρο.
Η ταχύτατη διάδοση των νέων μέσω των κοινωνικών μέσων δικτύωσης και των “ηλεκτρονικών παπαγάλων” έδωσε την χαριστική βολή στην πρώτη διαφαινόμενη καλή συνεδρίαση της αγοράς του τελευταίου τριμήνου. Όπως είχα γράψει και παλαιότερα οι εικόνες είναι αυτές που καθορίζουν την πορεία μιας αγοράς μέσω της Συμπεριφορικής Χρηματοοικονομικής.
Οι επενδυτές συμπεριφέρονται μη ορθολογικά αλλά φυσιολογικά γι’ αυτούς, επηρεαζόμενοι από την ψυχολογία τους. Η συμπεριφορά της αγέλης, ο φόβος, ο πανικός, ο μιμητισμός, η άγνοια και άλλα στοιχεία της προσωπικότητας τους επιδρούν στην σωστή για αυτούς κίνηση εν μέσω ενός γεγονότος που θεωρούν σημαντικό.
Εμείς θα τονίσουμε ότι, αυτό που παίζει τον κύριο ρόλο για την μεσομακροχρόνια εξέλιξη της χρηματιστηριακής αγοράς είναι η φάση στην οποία ήδη βρίσκεται και η εξέλιξη της οικονομίας. Η χώρα μας κέρδισε ένα σημαντικό πακέτο βοήθειας με τη σοβαρότητα που επέδειξε η πολιτική ηγεσία της. Απομένει πλέον η σωστή και ορθή διαχείρισή του.
Μικρής εμβέλειας περιστατικά δεν επέδρασαν αρνητικά στην οικονομία ή στο χρηματιστήριο. Μεγάλης εμβέλειας, όπως η περίπτωση των Ιμίων δεν επέδρασαν και ενδεχομένως δε θα επιδράσουν ούτε τα περιστατικά που ενδεχομένως θα συμβούν στο μέλλον και θα κινούνται στα πλαίσια της γειτονίας μας με των επί 600 χρόνων εχθρό μας.
Μεγαλύτερης εμβέλειας περιστατικά ανήκουν στα πλαίσια μιας γενικότερης αρνητικής εξέλιξης η οποία θα οδηγήσει με βάση πάντα τη λογική σε αρνητικές εξελίξεις και πολεμικές συρράξεις μεταξύ των δύο χωρών. Και πάλι όμως δεν μπορούμε να είμαστε σίγουροι ότι θα συμβεί, καθώς άλλοι παράγοντες, όπως η επέμβαση των διεθνών οργανισμών, να αποτρέψουν μια εμπλοκή μεταξύ δύο χωρών του ΝΑΤΟ.
Καθώς οι διεθνείς αγορές προσεγγίζουν τα υψηλά τους και οι ελπίδες για το εμβόλιο ανακουφίζουν τους επενδυτές. Ουφ... γρίπη ήταν και πέρασε! Το ελληνικό χρηματιστήριο αγωνίζεται να σταθεί όρθιο, με ότι έχει απομείνει από επενδυτές, χρηματιστές και εταιρείες. Ο πλανήτης μας φλέγεται από σημαντικά γεωπολιτικά γεγονότα που οδηγούν σε πολεμικές συγκρούσεις και μετακινήσεις πληθυσμών από εμπόλεμες περιοχές σε ασφαλή καταφύγια. Σίγουρα μία ακόμη μεγαλύτερη εμπόλεμη ζώνη δε θα ήταν προς όφελος της διεθνούς κοινότητας.
Σήμερα με τα κράτη εγκλωβισμένα στην απόλυτη φρίκη των οικονομικών μεγεθών και οδηγούμενα στην απόλυτη χρεοκοπία όπου όλοι χρωστάνε σε όλους και όλοι περιμένουν να κερδίσουν από την κατάρρευση του γείτονά τους, η Ευρωπαϊκή Ένωση έκανε ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός. Αρκεί το χρέος που εκδίδεται να οδηγήσει σε πραγματική ανάκαμψη και όχι σε επιδοματικές πολιτικές και σπατάλες (αυτό βέβαια θα εξαρτηθεί και από την πορεία του ιού αλλά και από τη ζημία που άφησε πίσω του).
Η Ευρώπη δείχνει να αναγκάζεται να αλλάξει, να επανέλθει, και να ξαναγίνει η Ευρώπη της αλληλεγγύης, όπως και ξεκίνησε μετά τον «Μεγάλο Πόλεμο». Εξάλλου είναι πλέον μονόδρομος για όλους! Τα καράβια του Σουλτάνου βγήκαν, έβγαιναν και θα συνεχίσουν να βγαίνουν! Εμείς πρέπει να αλλάξουμε σελίδα και όνειρα…..
«Καράβια βγήκαν στη στεριά
και χάθηκαν στο χιόνι
Κι αυτός που τα ονειρεύτηκε
τα περιμένει ακόμη»